Print this page
zondag, 19 juli 2009 00:00

(Voormailig) Ursulinenklooster Jerusalem (Venray)

(VOORMALIG) URSULINENKLOOSTER JERUSALEM (Venray)
Adres: Gemeentehuis (binnentuin) , Raadhuisstraat 1, 5801 MB Venray
 
Het gemeentehuis is gevestigd in het voormalige klooster Jerusalem. Het kloostergebouw is al eeuwenlang een onderdeel van Venray.
In 1422 werden er in de archieven voor het eerst melding gemaakt van het klooster Jerusalem in Venray. De zusters van de orde van het Gemene Leven stichtten het klooster om daar samen te leven en zich te wijden aan hun geloof. Later sloten zij zich aan bij de Orde van Sint Augustinus.In 1838 wordt Jerusalem in gebruik genomen door de Orde der Ursulinen. Zij stichten een meisjespensionaat in het klooster. Jarenlang onderwijzen zij daar hun "jonge juffrouwen" in deugd, orde en werkbaarheid.
Het klooster heeft er niet altijd zo uitgezien zoals we het nu kennen. In 1888 wordt het oude klooster deels verwoest door een grote brand. De bekende architect P. Cuypers maakt het ontwerp voor het nieuwe Ursulinenpensionaat. Het klooster blijft echter niet lang gespaard. In de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw volledig verwoest. Alleen een deel van de tuin bleef bewaard. De Ursulinen gaven de architect J. Wielders de opdracht om een nieuw klooster te ontwerpen. Op de oude fundamenten werd het nieuwe klooster gebouwd zoals we dat nu kennen. De architect liet zich inspireren door kasteelbouw, dat is nog steeds goed terug te zien. In 1951 werd het nieuwe Jerusalem weer in gebruik genomen. Daarna deed het gebouw nog ruim twee decennia dienst als klooster/pensionaat.
In 1973 kocht de gemeente Venray de kloostergebouwen. Het klooster werd naar het ontwerp van de architecten C. Colsen en H.J. van de Klugt verbouwd tot gemeentehuis. De buitenkant bleef nagenoeg ongewijzigd, en ook bij de verbouwing van het interieur bleven veel oorspronkelijke kenmerken van het kloostergebouw bewaard. Zo werden de crypte en de kloosterkapel grotendeels ongemoeid gelaten. [1]
 
H. Angela
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1938]
 
Angela Merici werd geboren op 21 maart 1474 in Desenzano del Garda, een kleine stad aan de zuidwestelijke oever van het Gardameer in Lombardije. Op ongeveer 10-jarige leeftijd werd ze samen met haar oudere zus wees. Zij gingen wonen bij een oom in de stad Salo. Angela was erg verdrietig toen haar zus plotseling overlijdt zonder de laatste sacramenten te hebben ontvangen.
Zij trad toe tot de Derde Orde van Sint Franciscus.
Angela's oom stierf toen ze was twintig jaar oud was en ze keerde terug naar haar oude woning in Desenzano. Angela geloofde dat beter christelijke onderwijs nodig was voor jonge meisjes en ging vervolgens haar tijd wijden aan het geven van onderwijs voor meisjes.
Volgens de legende werd zij tijdens een reis naar het Heilige Land in 1524 plotseling blind toen ze aankwam op het eiland. Ze zette haar reis naar de heilige plaatsen voort en was genezen van haar blindheid bij haar terugkeer.
Op 25 november 1535 stichtte Angela samen met twaalf maagden de "Onderneming van Sint-Ursula" in de buurt van de kerk van Sint Afra, in een klein huis in Brescia. Op 18 maart 1537 werd ze verkozen tot "Moeder en meesteres". [2]
 
In de binnentuin staat in een nis een beeld van de H. Angela.
Het beeld is in 1938 geplaatst ter herinnering van het feit dat de zusters Ursulinen 100 jaar eerder zich gevestigd hadden Venray.
In de buitenmuur is in een nis van gemetselde bakstenen het beeld van Angela geplaatst. Angela staat ten voeten uitgebeeld in haar ordekleding. Met haar wijsvinger van haar rechterhand (op borsthoogte) wijst zij naar de hemel. Voor haar staat, ten voeten afgebeeld, een jong meisje, eveneens in ordekleding (wellicht de Heilige Ursula). Samen met Angela houdt zij in duif in hun handen (linkerhand Angela, rechterhand meisje). Vooraan bloeit een bloem. Waarschijnlijk wordt het meisje in geloof in de orde van de zusters opgenomen.
Onderaan staat de tekst "H ANGELA".
Aan haar rechterhand ontbreekt een vinger.
 
orml15a
 
Ontwerp H. Angela
Particulier bezit. *1
Het betreft een ontwerp voor het bovenvermelde beeld. *1
Gebakken klei, bruinkleurig gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 31cm, breedte 10,5cm en diepte 1,5cm *1
 

 

Ontwerptekening Angela
Locatie: onbekend [3] 
Tekening
Niet gesigneerd, niet gedateerd

23237orml15a1.jpg

 

 

Heilig Hartbeeld
Voormalig klooster Jerusalem (later klooster van de Ursulinen), nu Gemeentehuis
De huidige locatie van het beeld is onbekend.
De vaste medewerker van Charles Vos, de heer Jan Balendong, heeft in 1954 (na de dood van Vos) een tweetal kopieën in eikenhout van dit beeld gemaakt.
Kopie 1 bevindt zich in de St Jan de Doper te Uithoorn. (huidige locatie onzeker)
De gegevens van dit beeld; eikenhouten beeld, hoogte 160 cm enbreedte 75 cm. Aan de achterzijde de signatuur: "copy beeld/ zusters ursl venray".
Kopie 2 bevindt zich in de OLV van Altijd durende Bijstand te Overschie Rotterdam. (huidige locatie onzeker)
De gegevens van dit beeld; eikenhouten beeld, hoogte 160 cm enbreedte 75 cm. Het beeld is niet gesigneerd.
Op basis van oude foto's zou er sprake kunnen zijn van een tweetal beelden in Venray. Het beeld op de eerste foto staat in de kloosterkerk en zou inderdaad 160cm hoog kunnen zijn. Foto twee en drie tonen het beeld in een kapel. Dit beeld is zeker minder hoog.

orml16a

orml15d  orml15c

 


[1]  www.venray.nl, juli 2008 en email van J.Engel 23 juni 2008
[2]  Vrije vertaling uit Engels van Wikipedia, juli 2008
[3] Tekening staat in: Verschueren L. (O.F.M.), Jerusalem 1422-1802   1838-1938, 1938, blz. 131
 
 
* 1 Paulussen  Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Read 5236 times Last modified on zaterdag, 03 februari 2024 07:01

Latest from Johan Piets