Print this page
dinsdag, 28 december 2010 00:00

Plaquette C. Meuleman (voormalige Vroedvrouwenschool, Heerlen)

PLAQUETTE C. MEULEMAN (voormalige vroedvrouwenschool, Heerlen)
(voormalige) Vroedvrouwenschool Heerlen, Parc Imstenraede, Heerlen (binnenplein van de voormalige Vroedvrouwenschool) [1]
Een bank met een bronzen plaquette.
Gesigneerd Ch.V, gedateerd 1934
Afmetingen: ca. 49 bij 36cm
Onderaan de plaquette de tekst:
Dr. Clemens Meuleman
Geneesheer-directeur 1911-1932
 
In 1993 is de vroedvrouwenschool verhuisd van Heerlen naar Kerkrade (Wijngracht 47, 6461 AL). De plaquette is uit de bank verwijderd en meegenomen naar Kerkrade waar ze ingemetseld werd in de gang op de begane grond richting het ziekenhuis van Kerkrade. Bij de verhuizing van de school naar Maastricht in 2004 is de plaquette achtergebleven in Kerkrade. In 2011 werd ze uit de muur gehaald en overgebracht naar het ziekenhuis in Heerlen. [2]
Toen is de plaquette teruggeschonken aan Parc Imstenraede. Samen met drie andere plaquettes van geneesheer-directeuren van de Vroedvrouwenschool, hangen de vier plaquettes nu in het trappenhuis bij de ingang nr. 3-43) (adres Parc Imstenrade 66, 6418 PP Heerlen). [3] 
In het trappenhuis hangen de bronzen plaquettes van vier geneesheer-directeuren naast elkaar.
Van Links naar rechts
Prof. Dr. J.L. Mastboom (geneesheer-directeur 1954-1956)
Dr. R.J.J. Omers (geneesheer-directeur 1956-1984)
Dr. G.J. Lubbers (geneesheer-directeur 1932-1954)
Dr. C. Meuleman (geneesheer-directeur 1911-1932)
Alleen de plaquette van Meuleman is van de hand van Charles Vos.

De directe aanleiding voor de stichting van een Katholieke Kweekschool voor Vroedvrouwen te Heerlen vormde de relatief hoge kindersterfte in de katholieke provincies Noord-Brabant en Limburg. Het was aanvankelijk de bedoeling, dat de school in Maastricht zou worden gevestigd. De gemeente Maastricht was echter niet bereid een financiële bijdrage aan de bouw te leveren.
De school werd gebouwd direct naast het St. Jozefziekenhuis aan de Akerstraat. Het gebouw was al na enkele jaren te klein. De directeur, dr. C. Meuleman, wilde een doorgangshuis voor ongehuwde moeders binnen de school realiseren. Uitbreiding bij het bestaande gebouw was niet mogelijk. Er werden plannen gemaakt voor nieuwbouw op de Heerlerbaan, aan de huidige Zandweg, naar een ontwerp van de bekende architect Jan Stuyt.
Het gehele complex omvatte een verblijfsgebouw, een schoolgebouw, een directeursvilla en een voorzieningengebouw.
De Vroedvrouwenschool is in 1993 verhuisd naar een nieuw gebouw, gelegen naast het St. Jozef-ziekenhuis in Kerkrade. Zij bestaat nu niet meer als zelfstandige instelling. De opleiding tot vroedvrouw of verloskundige is ondergebracht bij het academisch ziekenhuis in Maastricht. [4]

Clemens Meulenhof werd geboren in Zwolle op 13 maart 1871. Hij studeerde aan de Universiteit van Amsterdam waar hij in maart 1902 slaagde voor zijn artsenexamen. Hij vestigde zich in mei 1902 als arts in Leiden. Hij specialiseerde zich op het vakgebied
Gynaecologie en Obstetrieen promoveerde met een proefschrift in juni 1904.
Hij was werkzaam in de universiteitskliniek van Leiden, daarnaast was hij ook nog gemeenraadslid in genoemde plaats.
In 1911 volgde een aanstelling in Heerlen bij de vereniging R.K. Moederschapszorg. Hij werd benoemd tot directeur-geneesheer van de op te richten en te bouwen R.K. Kweekschool voor Vroedvrouwen. Na een tijdelijk onderkomen, kwam de nieuwbouw gereed in 1923.
Hij heeft zich van begin sterk gemaakt voor een volwaardige opvanggelegenheid voor ongehuwde moeders zodat moeder en kind, waar mogelijk, verenigd konden blijven.
In het jaar van zijn dood (1932) wist hij het voortbestaan van de school te bewerkstelligen. Op 10 oktober stierf hij toch nog vrij plotseling.
 
 
De plechtige onthulling vond plaats op zondag 16 december 1934 in aanwezigheid van de weduwe Meuleman en talrijke vooraanstaande personen zoals, mr. Aalberse (Minister van Staat), deken Nicolaye, G. Lubbers (directeur-geneesheer), M. van Grunsven (burgemeester en voorzitter van het algemeen bestuur) en G. Ruijs de Beerenbrouck (voorzitter Limburgs Groene Kruis). Charles Vos had een bericht van verhindering gestuurd.
Vanzelfsprekend werd de grondlegger op de Hooghees op gepaste wijze herdacht. Vrienden en verwanten hadden op een centraal gelegen plaats, aan de vijver op de binnenplaats, tussen de hoofdingang en de woning van de geneesheer-directeur, een monumentale bank van rode baksteen laten aanleggen. Het zitgedeelte was van hout. Boven middenin werd een bronzen plaquette met beeltenis en inscriptie aangebracht, van de hand van de kunstenaar Charles Vos. [5]
Prof. Aalberse opende de plechtigheid met een toespraak waarin hij op de eerste plaats herinneringen opriep uit Meulemans periode in Leiden. Daarna ging hij in op verdiensten van Meuleman voor de Vroedvrouwenschool. Als afsluiting bood hij namens het Comité aan het bestuur van de school de rustbank aan.
Burgemeester Van Grunsven onthulde de bank en aanvaardde deze namens het bestuur. Hij sprak de hoop uit dat mevrouw Meuleman nog vele jaren getuige mocht zijn van het resultaat door haar echtgenoot gestichte werk.
Directeur Lubbers sprak een kort woord en legde een grote krans neer bij de bank. De plechtigheid werd besloten met de eerste steenlegging van de reeds in aanbouw zijnde nieuwe kapel. [6]
 
Op de plaquette is het hoofd van Meuleman afgebeeld. Het hoofd is gedeeltelijk "en profil" weergegeven: centraal de linkerzijde van zijn gezicht.
 
otpbm35
 
foto uit de krant
 
 
otpbm35a

 

Onthulling van de plaquette met de afbeelding van dr. C.L. Meuleman, stichter van de Vroedvrouwenschool, door mr. Aalberse, minister van Staat op 16 december 1934.
Van links naar rechts: deken Nicolaye, G. J. Lubbers, geneesheer-directeur, burgemeester M. van Grunsven, voorzitter algemeen bestuur, ir. Edixhoven, (Mijn Laura), H.J. Dupont,
penningmeester dagelijks bestuur, pastoor Lenders en J. M. A. Zoetmulder,  regeringscommissaris.

 

 
otpbm35b
 
 3225t3
 Burgemeester van Grunsven legt ter nagedachtenis aan Meuleman
bij het 40-jarig jubileum van Moederschapszorg een krans bij de Meuleman-bank
 
3223t2
 
op de huidige locatie vlnr Mastboom, Omers, Lubbers en Meuleman
 
 
3225t1
 
op de huidige locatie

 

Voorstudie
Plaquette van C. Meuleman (Limburgs Museum depotnr. L08928a t/m d)
Okerkleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), niet gedateerd [1934]
Afmetingen: hoogte 49cm en breedte 36cm
Tekst: Dr. Clemens Meuleman Geneesheer-Directeur 1911-1932
In houten lijst (achterzijde etiket van Kunsthandel - Encadrementen Jos Ras & Zoon Maastricht).

 


[1] Gesprek directeur Parc Imstenraede 16 januari 2011
[2] Email B. Nieuwenhuizen (Academie Verloskunde Maastricht) 21 februari 2013; gesprek met mederwerker ziekenhuis in Kerkrade (heeft de plaquette verwijderd en overgebracht naar Heerlen maart 2013; email A. Sijben (kunstcommissie Atrium Heerlen) 29 maart 2013
[3] Telefoon Atrium Heerlen op 4 juli 2013 en email L. Savelkoul, 8 juli 2013
[4] www.rijckheyt.nl, december 2010
[5] Dijk, Mark van; Bibliografieën en Kronieken in boek Jamar (redactie): Vroedvrouwenschool en 100 jaar Moederschapszorg in Limburg, Hilversum 2009, blz. 166-171 en 175-179; Limburgsch Dagblad 17-12-1934 
[6] Het Dr. Meuleman-gedenkteken. Plechtige onthulling in De Nieuwe Koerier van 12 december 1934. Zie ook: Durlinger G., verslag van het bestuur in R.K. Vereeniging “Moederschapszorg” (de kweekschool voor vroedvrouwen) te Heerlen, 22e jaarverslag 1934, blz. 3-4.
Read 5243 times Last modified on dinsdag, 17 januari 2023 12:24

Latest from Johan Piets