Print this page
zaterdag, 14 april 2012 00:00

Christus als de Goede Herder (Grote Looiersstraat)

De Goede Herder (Grote Looiersstraat)

Adres: Grote Looiersstraat 12, 6211 JJ Maastricht
Voorheen: buurthuis in de Plankstraat nr. 7 te Maastricht
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]

Stokstraatkwartier

Het huidige Stokstraatkwartier maakte deel uit van de vesting die de Romeinen bouwden om de strategisch belangrijke Maasovergang te verdedigen.
In de zeventiende en achttiende eeuw werd de buurt volgebouwd met grote herenhuizen, met op de binnenhoven huisjes voor de bedienden en stallen voor het vee. Met de opkomst van de industrie in de negentiende eeuw trok de gegoede burgerij weg naar nieuwe "villawijken" en werd de Stokstraat en omgeving het domein van de arbeiders. De herenhuizen van weleer raakten bevolkt met grote gezinnen die met elkaar niet alleen de enige kraan op de begane grond deelden, maar ook de "poepdoos", het toilet dat niet veel meer was dan een plank met een gat en een ton eronder. Gaandeweg kwamen er ook meer cafés en logementen, werkterrein voor "dames van plezier". Het Stokstraatkwartier werd een buurt waar de burgerij van Maastricht met een grote boog omheen liep. De politie vertoonde zich er alleen maar met meerdere manschappen tegelijk.
De pastoor van de O.L. Vrouweparochie besefte dat het Stokstraatkwartier na 1940 aan een andere vorm van zielzorg dringend behoefte had. Van de Franciscanen, die hierom gevraagd werden bleek pater P.A. Castorius Groothuis bereid deze taak op zich te nemen.
Op 31 augustus 1945 werd hij op basis van een kapelaanssalaris (ƒ 350,- per jaar destijds, € 160)
benoemd tot sociaal zielzorger, belast met het buurthuiswerk.
Op 1 september 1945 werd hem een kamer toegewezen in het pand Plankstraat no. 4.
Castorius wilde "een buurman" zijn, een man die naast en niet boven hen stond en hij slaagde daar wonderwel in. Hij organiseerde een eindeloze hoeveelheid activiteiten voor de jeugd. Hij regelde in 1948 een kelder met de daarboven liggende magazijnruimte (Plankstraat 7) die zou gaan dienen als buurthuis en kapel.
Boven de ingang van de kapel kwam een prachtig beeld van de beeldhouwer Charles Vos. Het stelt een goede herder voor, omringd door schaapjes. Op de achtergrond loert een wolf. Dit beeld was de tegenhanger van de angstaanjagende gevelsteen, In de duysent vrees,  boven de ingang van oude werkkamer van Castorius in de Plankstraat 4. In het buurthuis kwam een knutselclub, een toneelclub, een zangclub, er werden bokslessen gegeven, en op zaterdagavond waren er altijd filmvoorstellingen.
Na de Tweede Wereldoorlog wilde de gemeente Maastricht het Stokstraatkwartier saneren.
Castorius was er niet gelukkig mee dat de overheid de bevolking elders in Maastricht wilde gaan huisvesten in betere behuizingen en dat men het Stokstraatkwartier na sloop vernieuwd wilde opbouwen en daarna als winkelcentrum inrichten.
Naarmate het tijdstip van de sanering naderde, kwam er aan het werk van pater Castorius een einde. In de tweede helft van 1961 waren de bewoners van het Stokstraatkwartier elders in de stad in geschikte behuizing ondergebracht. Pater Castorius zette zijn buurthuiswerk vanaf dat jaar voort in de Grote Looiersstraat 12.
In 1969 werd hij pastoor in Didam en verliet Maastricht. Hij stierf in 1989 in Didam. [1]

Christus als de Goede Herder.

Charles Vos maakte in 1948 een beeld van Christus als de Goede Herder. Het werd geplaatst boven de ingang van de kapel in het buurthuis in de Plankstraat 7. Toen in de tweede helft van 1961 het buurthuis werd verplaatst naar de Grote Looiersstraat 12, verhuisde het beeld mee en werd geplaatst aan de gevel. Na het sluiten van het buurthuis (6 september 1969) verkocht de gemeente Maastricht het pand aan een broer van voormalig minister-president Ruud Lubbers. De huishoudster van pater Castorius in Loil Didam, Tineke Dijkman, heeft in 1989 geprobeerd het beeld te kopen om het cadeau te doen aan pater Castorius ter gelegenheid van zijn 50-jarig priesterjublileum op 20 maart 1989. De familie Lubbers wilde het beeld niet verkopen omdat zij vonden dat het bij het huis behoorde. Vandaar dat het beeld nog steeds de gevel van het pand Grote Looiersstraat siert.[2]

Op een console met achterzijde is Christus staande afgebeeld met zijn rechterbeen vooruit geplaatst. Hij draagt over zijn wit kleed een blauwe, naar achter vallende, mantel (de kleuren zijn door tijdsverloop enigszins vervaald). Rondom Christus zijn  schaapjes afgebeeld, een aantal kijkt op naar de Heer. Christus draagt op zijn linkerarm, voor zijn borst, een schaap dat zijn blik naar de Heer heeft gericht; zijn rechterarm rust op het schaap. Op de achtergrond, met zijn klauwen rustend op de achterzijde van de console, staat een wolf. Hij vertegenwoordigt het kwaad maar de schaapjes zijn veilig onder de hoede van Heer.

 

orml14a

Plankstraat 4
foto: Huub Reinders

 

orml14b

Oude foto: Grote Looiersstraat 12
Foto: Huub Reinders

orml14c

 

 

orml14d

 

orml14e

 

 

 


[1] NN, Pater Castorius en het Stokstraatkwartier;  Reinders, Het leven in de Stokstraat, Maastricht 2006; Reinders, Herder laat je schaapjes gaan - dagboek van pater Castorius-, Maastricht 2012; www.geschiedenis24.nl, april 2012.
[2] Reinders, Herder laat je schaapjes gaan - dagboek van pater Castorius-, Maastricht 2012 blz 325-329; emails van de heer Reinders van 16 en 17 april 2012.
Read 3673 times Last modified on woensdag, 04 januari 2023 11:37

Latest from Johan Piets