Print this page
donderdag, 30 juli 2009 00:00

Maria Koningin der Aarde (AKN-gebouw, Hilversum)

MARIA KONINGIN DER AARDE (AKN-GEBOUW, HILVERSUM)
Adres: Studio-ingang van de orkestassisenten der K.R.O., Emmastraat 52 Hilversum.
(oorspronkelijk) Het beeld is meerdere malen verplaatst. Het staat nu in het AKN-gebouw aan de 's Gravenlandseweg 78-80, 1217 EW Hilversum aan het Mariaplein (binnen).
Bronsen beeld 
Gesigneerd "CH.Vos", niet gedateerd [circa 1938]; aan de achterzijde van de wereldbol met daaronder de vermelding van de bronsgieterij Sillen B. Swalmen Co
Afmetingen: hoogte 120cm (zonder bol); 150cm (met bol),  breedte 65cm en diepte 42cm *1
 
Dit bronzen beeld is geplaatst op een stenen fontein, welke bestaat uit een sokkel en een bekken, in de vorm van waterspuwende dolfijnen. Deze fontein is van de hand van beeldhouwer S. Uiterwaal. *1
Het beeld werd gefinancierd uit de opbrengst van de verkoop van sluitzegels van een dubbeltje die door duizenden Limburgers waren gekocht. [1] Voor dat het beeld naar Hilversum werd overgebracht werd het tentoongesteld in Roermond (kunsthandel T van Os) en Maastricht (kunsthandel De Jong Bergers). [2]
Het gebouw aan de Emmastraat werd ontworpen door architect Willem Maas. Het is een goed voorbeeld van een "gesamptkunstwerk". Maas verzamelde om zich heen vooruitstrevende jonge katholieke kunstenaars die hij kende o.a. Charles Eyck (muurschilderingen), Joep Nicolas (gebrandschilderde ramen in de hal), Suzanne Nicolas (drie tegelplateaus in de gevel) en Charles (Mariabeeld). Hun werk en dat nog van enkele andere kunstenaars vormde een decoratieprogramma dat de relatie tussen geloof en omroep centraal stelde en dat door Maas in de architectuur geïntegreerd werd. Dit "gesamptkunstwerk" van architectuur en toegepaste kunst is één onlosmakelijk met en heeft een hoge monumentale waarde. [3]
In november 1999 werd het gebouw door de KRO verkocht aan een projectontwikkelaar. In mei 2000 vertrok de KRO uit het pand. Een projectontwikkelaar heeft bij de gemeente een sloopvergunning aangevraagd voor driekwart van het complex. Op het vrijkomende terrein zouden luxe appartementen moeten komen. Alleen het oorspronkelijke gebouw van architect Maas uit 1938 blijft staan. "Daarvan zijn we heel erg gecharmeerd," zegt de huidige eigenaar.
Wat behouden blijft is in ieder geval het oudste deel, uit 1938: een deel van de voorgevel, de hal, bestuurskamer, trap, glas-in-lood, patio, en de ruimten daarboven. Het deel dat blijft staan, zal een kantoorfunctie krijgen, met name de bovenverdieping. De bestuurskamer wordt dan een chique vergaderzaal.  [4]
Bij de verkoop is het beeld verhuisd naar het AKN-gebouw aan de 's Gravenlandseweg 78-80 te  Hilversum aan het Mariaplein (binnen). Of het beeld weer teruggeplaatst wordt na renovatie van de oude locatie is op dit moment nog niet bekend.
Maria is staande op de wolken, met daaronder een wereldbol, ten voeten uit afgebeeld. Zij draagt een zespuntige kroon op haar hoofd. Haar lange haren vallen naar achteren. Over haar kleed draagt zij een openvallende mantel die aan de bovenzijde is vastgegespt. Met haar rechterhand maakt ze een zegenend gebaar. In haar linkerhand had zij oorspronkelijk een scepter die in de loop van de tijd verloren is gegaan.
Bij een toevallig contact in 2008 tussen de KRO en de bronsgieterij Sillen en Co te Swalmen heeft een oud-medewerker van het bedrijf zich bereid verklaard een nieuwe scepter, aan de hand van oude foto's te maken, zodat het beeld bij het 80-jarige bestaan van de KRO weer compleet is. [5]
Het beeld werd door de Limburgse Katholieken geschonken aan de KRO ter gelegenheid van de opening van de studio te Hilversum. Ter bekostiging van het beeld werden, door de religieuze boek- en kunsthandel Van Rossum te Utrecht, replica's in bronsgroene gipsuitvoering (op de achterzijde de vermelding 'Eigendom van Rossum - namaak verboden') gemaakt. Ook werden bidprentjes verkocht.  

 

otpbm07a otpbm07b

foto's KRO (oude locatie)

 

otpbm07c

foto  KRO (oude locatie)

otpbm07d 

foto  KRO (oude locatie); nog zonder scepter

 

otpbm07f

 foto KRO (nieuwe locatie)

 

Replica Maria Koningin der Aarde  
Gips, brons, groen gepatineerd
Gesigneerd (rechts Ch. Vos op de bol), niet gedateerd [circa 1938] *1
Afmetingen: hoogte 62cm, breedte 26cm en diepte 16cm; bol 18cm *1
 
Dit Mariabeeld is een kleine replica van het door Charles Vos vervaardigde bronzen beeld, dat door de Limburgse katholieken werd geschonken ter gelegenheid van de opening van de K.R.O.-studio te Hilversum op 10 mei 1938. De replica's in bronsgroene gipsuitvoering - bedoeld als "huisbeeld" ofwel "devotiebeeld" - dragen aan de achterkant de vermelding "Ch. Vos - Eigendom van Rossum - namaak verboden". Van Rossum was destijds een religieuze boek- en kunsthandel te Utrecht, die deze Mariabeeldjes in serie (het juiste aantal is niet meer te achterhalen) verkocht om het bronzen beeld mede te bekostigen. *1

23321t 23321t2

foto eigenaar

 

 

  

 

foto's eigenaar

Ontwerp (of replica) Maria Koningin der aarde
Particulier bezit. [6] 
Gips, brons-groen gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1938]
Afmetingen: hoogte 62cm, breedte 26cm en diepte 16 cm
 
Waarschijnlijk is het een ontwerp (of replica) van het beeld dat Vos gemaakt heeft voor de K.R.O.

owp102a

 

 

Maria Koningin der Aarde (geglazuurde versie)
Particulier bezit 
Aardewerk wit geglazuurd
Gesigneerd Ch. Vos, niet gedateerd
23321t3

 

 

 

 


[1] Limburger Koerier 10 juli 1933
[2] De Nieuwe Koerier van 22 april 1938
[3] Ruigbroek, "een gebouw waarop de KRO trotsch kan zijn", het KRO-gebouw in Hilversum 1938-2000, Hilversum mei 2000
[4] www.radio.nl artikel 21 mei 2001. 2008
[5] Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken., Anita van Veen 01-04-2008
[6] Collectie familie Backerra, Maastricht
 
* 1 Paulussen  Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Read 3730 times Last modified on dinsdag, 10 januari 2023 15:22

Latest from Johan Piets