Paterskerk
Adres: Leunseweg 5, 5802 CE Venray
Architect: Jules Kayser
Kunstenaars: Charles Vos
De Franciscanen kwamen in 1647 naar Venray. Zij bouwden in 1650 een kerk met klooster. In de nacht van 27 op 28 november 1925 woedde er een brand, waarbij alleen de oude kloostermuur bewaard bleef. In 1929 maakte ir. Jules Kayser uit Venlo een ontwerp voor nieuwbouw. Charles Vos maakte voor de kerk een beeld van de H. Oda.
Werken van Charles Vos:
Oda
Eikenhouten beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1946] [1]
Afmetingen: hoogte 75cm en breedte 38 cm [2]
Tekst op banderol: “H. ODA PATR. VAN VENRAY"
De heilige Oda (c. 680 - Sint-Oedenrode, 726) was een Ierse of Schotse blinde koningsdochter, die genezen werd nadat ze het graf van de heilige Lambertus van Maastricht in Luik bezocht had. Haar vader wilde haar vervolgens uithuwelijken maar ze vluchtte naar de Brabantgouw, waar ze zich na een aantal omzwervingen in het latere Sint-Oedenrode vestigde als kluizenaar.
Volgens een in het Venrayse vrouwenklooster Jerusalem geschreven levensbeschrijving leefde de Heilige Oda enige tijd in Venray als kluizenares. Zij werd echter lastiggevallen door vervelende boeren (of eksters na gelang de legende) en vertrok daarom naar het later naar haar vernoemde Sint Oedenrode. Op een heuvel bij de Hiept ten westen van Venray zou zij zich nog even omgedraaid en gesproken hebben: "Venray, eeuwig zal ik uw voorspraak blijven in de hemel". Sint Oda is daarom Venrays beschermheilige. Volgens de overlevering is zij in 726 in Sint Oedenrode overleden. [3]
Op een meerhoekige console is staande “en face” H. Oda afgebeeld als jonge vrouw met vlechten onder haar lange sluier. Zij draagt een lang kleed. Op haar rechterhand (tegen de borst houdend) zit een vogel. Met de linkerhand omvat zij een wapenschild dat voor haar staat. Het betreft het wapen van de gemeente Venray: doorsneden, boven een gedeeld schild met gekroonde slangenkop en maansikkel, daarachter gekruiste sleutels; onder: bijenkorf vergezeld van twee maal vijf bijen. De bijenkorf en de bijen verwijzen naar de voor de regio van oudsher belangrijke bijenteelt. De bijen staan niet op het oorspronkelijke zegel en zijn aanvankelijk als opvulling in het wapen geplaatst. Het aantal van tien staat nu symbool voor de tien dorpen in de gemeente. [4]
Aan haar voeten is een banderol met de tekst "H. ODA PATR. VAN VENRAY".
foto: parochie Paterskerk
Heilig Hart (in de parochiezaal)
Eikenhouten beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 160cm en breedte 75cm
Aan de achterzijde de signatuur: "copy beeld/ zusters ursl venray".
Dit beeld is een van de twee kopieën van het beeld uit het Ursulinenklooster in Venray. (zie ook LO Vrouw van altijddurende bijstand Overschie, Rotterdam)
De beelden zijn door Vos assistent Jan Balendong gekapt en dateren van omstreeks 1954.[5]
Het beeld is in matige staat: wijkende naden (door vocht?) en sporen van houtworm en boormeel, vooral in de voet waarin ook spinhout is verwerkt.[6]
Christus H. Hart is staande op een console ten voeten uit afgebeeld. Zijn linkerbeen is vooruit geplaatst, zijn rechtervoet is zijwaarts geplaatst. Over zijn kleed draagt hij een wijdvallende geplooide mantel. Zijn blik is vooruit gericht. Zijn rechterarm met open hand houdt hij gespreid zijwaarts. Zijn linkerhand wijst op het kruis op zijn hart. Op het kruis rust het Heilig Hart. Achter het kruis is een stralenkrans. Ook de achterzijde van het beeld is volledig uitgewerkt.
Het beeld is eind 2022 overgenomen van de parochie Johannes de Doper te Uithoorn. [7]
foto's parochie Johannes de Doper
foto's parochie Johannes de Doper
foto parochie Johannes de Doper
[1] Opmerkingen 8 maart 1946 ontvangen en 24 november 1946 gezegend. potloodaantekening inventarislijst 1986: schenking parochie. Eikenhout, 75cm, b. 38cm.
[2] Opmerkingen 8 maart 1946 ontvangen en 24 november 1946 gezegend. potloodaantekening inventarislijst 1986: schenking parochie. Eikenhout, 75cm, b. 38cm.
[3] https://nl.wikipedia.org/wiki/Oda_van_Brabant (23 mei 2022)
[4] Email 22 mei 2022 van E. Smeets, deken Venray (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.)
[5] De toewijzing is gebaseerd op gegevens uit het parochie-archief van Uithoorn dat oud-pastoor Van der Meer aan mevrouw I. Paulussen heeft doen toekomen (gesprek met I. Paulussen 25 maart 2009)
[6] Rapport opgemaakt voor Stichting Kerkelijk Kunstbezit Nederland (6 maart 2008)
[7] Emails Van Bemmelen (parochie Johannes de Doper te Uithoorn (november-december 2022) en deken E. Smeets te Venray (9 januari 2023)