HUBERTUS (Hertogsingel)
Adres: Hertogsingel 51a, Maastricht.
Beeldje, gebakken klei en in bruintinten geglazuurd; voetstuk en console hardsteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd {1941]
Afmetingen: Beeldje 47cm x 41cm x 18cm; Voetstuk 13,5m x 22m x 10,5cm [1]
Hubertus was een zoon van de hertog van Aquitanië en leidde een werelds leven. Op Goede Vrijdag van het jaar 683 ging hij op jacht, hoewel dat een zeer oneerbiedige activiteit was op die dag. Hubertus bespeurde een groot hert en joeg er achteraan met zijn honden. Toen hij het hert bijna te pakken had en het dier zich naar hem toekeerde, wilde hij het neerschieten. Op dat moment verscheen er een lichtend kruis tussen het gewei. Een stem zei hem naar Lambertus van Maastricht te gaan. Sint Hubertus staat nu bekend als patroonheilige van de jacht.
Hubertus ging in de leer bij de heilige Lambertus van Maastricht, op dat moment de bisschop van die stad. Uiteindelijk volgde hij deze op. Maastricht en Tongeren waren in die tijd onveilig, daarom verplaatste hij zowel de bisschoppelijke zetel als het gebeente van de heilige Lambertus naar Luik (in 722). Hij verkondigde het geloof in Brabant en de Ardennen, vandaar dat in het zuiden van Nederland en in heel België vele kerken naar hem zijn vernoemd
De biografen vermelden een plek genaamd "Fura" als plaats waar hij overleed. Sommigen identificeren deze plek met de Vlaams-Brabantse gemeente Tervuren.
Op 30 september 825 werd zijn stoffelijk overschot van Luik naar de abdij van Andage overgebracht. Hierdoor werd Andage al spoedig een bedevaartsoord en de plaatsnaam veranderde na enige tijd in Saint-Hubert. De basiliek die bij de abdij werd opgericht, werd naar Hubertus van Luik vernoemd: de Basiliek van Sint-Hubertus. [2]
De heer Hubert de Jong kreeg bij zijn 65-jarige verjaardag in 1941 van zijn familie als cadeau een beeldje van St. Hubertus aangeboden. De zoon (Pie) liet na het overlijden van zijn ouders het beeldje in 1955 aan de voorgevel van het ouderlijke huis op een halfcirkelvormige console plaatsen. [3]
Hubertus is in het midden ten voeten uit staande afgebeeld. In zijn omhoog geheven rechterhand houdt hij, als patroon van de jagers, een jachtgeweer vast. Hij is gekleed als bisschop (voorzien van mijter) en in zijn linkerhand heeft hij de schuinstaande bisschopsstaf vast. Links en rechts van de staf staat aan de onderkant een wapenschild: links van de Luikse perroen en rechts de vijfpuntige stadsster van Maastricht.
Op de banderole aan de onderzijde de tekst "ST HUBERTVS".
Aan de rechterzijde van de heilige is een vluchtend hert dat achterom kijkt. Tussen het gewei is een kruis geplaatst, het symbool van de heilige tijdens de jacht. Voor het hert zijn twee honden afgebeeld die het dier achtervolgen.
Aan de andere zijde van Hubertus zit een rustende herder. Zijn rechterhand houdt hij aan zijn hoofd. Het jachtgeweer, waar zijn linkerhand op rust, ligt voor hem. [4]
Voorstudie Hubertus
In het Bonnefantenmuseum bevindt zich in de Kerncollectie Limburg een voorstudie van het beeld.
Vos heeft de opbouw van het tafereel in de definitieve versie gehandhaafd. De houding van de heilige wijkt af van het ontwerp.
[1] Graatsma, Paulussen, Charles Vos, straat-beelden, Maastricht 1988
[2] Wikipedia, juli 2009
[3] Graatsma, Paulussen, Charles Vos, straat-beelden, Maastricht 1988
[4] Graatsma, Paulussen, Charles Vos, straat-beelden, Maastricht 1988