www.charlesvos.nl

Johan Piets

Johan Piets

zondag, 19 juli 2009 05:54

Maria met Kind (Antoniusweg, Heerlen)

Maria met kind (Antoniusweg, Heerlen)
Adres: Antoniusweg 5, Heerlen
 
Niet gesigneerd, niet gedateerd [omstreeks 1949]
 
Het pand is gebouwd op een rechthoekige kavel op de dalwand van de Caumerbeek, met uitzicht op de Oliemolen.
Het traditionele woonhuis uit 1949 is één rechthoekig blok, met praktijkruimte (nu 5a) naar een ontwerp van architect F.P.J. Peutz. Het is het voormalig woonhuis van dr. Crobach. [1]
Tegen de gevel van een woonhuis is een zetelende Maria met Kind op haar schoot op een console afgebeeld. Maria (met nimbus) zit met haar voeten naar buiten gedraaid op een zetel. Zij draagt over haar wit kleed een blauwe mantel. Zij kijkt over het kind heen naar links. Het Kind zit op haar schoot. Met haar linkerhand houdt zij het Kind ter borsthoogte vast, de andere hand ondersteunt de voetjes. Het kind maakt met zijn rechterhand een zegenend gebaar. In zijn andere hand houdt hij een lelie vast.

  

orml25a

[1] Openbare monumentendag, Kunst en Ambacht 2015, nr 37

Jozef met Kind (voormalige St. Jozefschool, Treebeek)
Adres: Kinderdagverblijf (oude St. Jozefschool voor jongens, nu buitenschoolse kinderopvang), Wieënweg 6, 6455CD Treebeek (Brunssum)
Voor nummer 6 de PC Hooftstraat inrijden, direct links ligt het gebouw, over het gras langs de kopse kant naar de voorkant lopen.
 
Jozef met Kind
1950
verlaagd tegelreliëf
In een rechthoek is de H. Jozef met zijn zoon ten voeten uit staande afgebeeld. Jozef (met nimbus) is op oudere leeftijd uitgebeeld. Hij draagt een kleed met een opengevallen mantel die met een gesp bovenaan is vastgemaakt. Hij kijkt naar zijn zoon die aan zijn rechterzijde staat. In zijn linkerhand houdt hij een staf vast, zijn rechterhand rust op het kind. Het kind kijkt schuin naar links en maakt met beide handen een zegenend gebaar. Het Kind heeft grote handen als symbool voor de bezorgdheid over het kind dat op weg naar volwassenheid. [1]
 
 
 
orml24a orml24b
 
  

 [1] www.brunssum.nl, december 2009 (pad: vrije tijd, kunst en cultuur, straatbeelden, Brunssum West)

 

zondag, 19 juli 2009 00:00

Maria met Kind (Mariakapel, Haelen)

MARIA MET KIND (Mariakapen, Haelen)
Adres: op het terrein van het buitencentrum De Spar, Roggelseweg 55, 6081 NP Haelen.
 
Hardsteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [omstreeks 1949]
De kapel inclusief het Mariabeeld is ingezegend op 28 augustus 1949.
 
Enkele jaren voor de oorlog stelde de gemeente een stuk ter beschikking aan de Jonge Wacht, een katholieke jeugdbeweging voor jongens. Zij bouwden twee eenvoudige loodsen en een toiletaccommodatie.
In 1947 werd de Stichting "Santa Maria"opgericht. In 1947 werd "De Spar" in gebruik genomen.[1]
Binnen het Katholieke Jeugdwerk was het regel dat naast een staflokaal (het hoofdgebouw op de Spar) en patrouilletenten (de vijf hutten) ook een Mariakapel aanwezig hoorde te zijn.[2]
Sjeng Breuer, een tekenleraar uit Roermond, heeft het oorspronkelijk ontwerp voor de kapel gemaakt. Architect Th. Van Elsberg (Almelo) maakte een eenvoudiger en minder kostbaar ontwerp. Zijn ontwerp werd in 1949 uitgevoerd.
De kapel is gewijd aan de Heilige Maagd Maria. Het beeldhouwwerk is van Charles Vos, de mozaïeken zijn gemaakt door Gene Eggen en de plafondschilderingen zijn van de hand van Jos Hoenen.
De kapel is opgetrokken in baksteen en voorzien van een zadeldak met dakpannen. De toegang met twee treden (halfrond aan de bovenzijde) is voorzien van een ijzeren hekwerk. Aan de linkerzijde is tegen de kapel een bakstenen torentje toegevoegd. In het torentje hangt een bronzen luidklok zonder tekst.
In de kapel is een altaar geplaatst met aan de voorzijde een mozaïek.
 
Het Mariabeeld staat op een dubbele console. De onderste console is een half ronde schijf met de tekst "BID VOOR ONS:. En aan de voorkant een driehoek met de punt naar beneden waarop een Franse lelie (een teken van reine, edele gezindheid) afgebeeld.
Hierop is het beeld met console (op de console de tekst "PATRONES VAN DE JEUGD") geplaatst. De console en het beeld zijn omgeven door een krans van rozen. De krans van rozen, de rozenkrans, is het symbool van gebed. Zeven rozen duiden op de zeven vreugden en op de zeven smarten van Maria. [3]
Maria (met nimbus) is staande ten voeten uit afgebeeld. Over haar kleed draagt zij een opengevallen mantel. Op haar linkerarm draagt zij het rechtopzittende Kindje Jezus. Zij heeft haar handen gevouwen voor zich. Het Kindje maakt een zegenend gebaar. Zijn rechterarm is een hoek van negentig graden omhoog gebogen, zijn linkerarm houdt hij gespreid.
Boven het Mariabeeld is een kroon van mozaïeken (een verwijzing naar het oude gebruik om Maria de "koningin van de Hemel" te noemen).
Aan beide zijden naast het beeld is er ook een mozaïek. Op de twee taferelen loopt een rozentwijg zonder doornen van beneden naar boven. Aan elke twijg zijn vijf rozen zonder doornen. De roos zonder doornen is een omschrijving van Maria. De vijf rozen verbeelden de vijf wonden (stigmata) van Christus. Op de taferelen tussen de rozen zijn aanroepingen uit de Litanie van de H. Maagd Maria verbeeld.
Aan de rechterzijde van Maria van boven naar beneden:
Troosteres van de bedroefden
De deur van de Hemel
Het Gouden Huis
Aan de andere van boven naar beneden:
Morgenster
De Zetel van Wijsheid
De ivoren toren. [4]

 

orml22a

foto De Spar

 

orml22b orml22c

 

foto De Spar

 

 


[1] Geschiedenis "de Spar" 5 en 6
[2] Email de Heer Van Essen, 29 maart 2009
[3] Brochure de Kapel (gewijd aan de Heilige Maagd Maria op het terrein van Buitencentrum De Spar te Haelen) van Jos Hoenen, Haelen 2007
[4] Brochure de Kapel (gewijd aan de Heilige Maagd Maria op het terrein van Buitencentrum De Spar te Haelen) van Jos Hoenen, Haelen 2007
zondag, 19 juli 2009 00:00

Marialegioen (Standaard)

Marialegioen (standaard)
Locatie: Tegelen (thuis bij een van de leden)
Vexillum Legionis (de standaard van het legioen)
De standaard van het Marialegioen heeft bij de ingang gestaan van de Caroluskapel, Swalmerstraat 100, Roermond, waar de bijeenkomsten werden gehouden. [1]
Het Marialegioen heeft nu geen vaste plaats meer voor hun bijeenkomsten. De standaard wordt nu bij een van de leden thuis bewaard en telkens meegenomen naar de plaats van hun gebedsviering. [2]
Standaard Marialegioen is ontworpen naar een model van dat van Romeins legioen.
In plaats van de adelaar bovenaan de standaard is een duif, het symbool van de Heilige Geest. Een dwararm onder de duif draagt het opschrift "LEGIO MARIAE" (legioen van Maria). Tussen de dwarsarm en de schacht, binnen een ovale omlijsting, is de beeltenis van de Onbevlekte Ontvangenis, naar de Wonderbare Medaille. Deze is door een roos en een lelie met de dwarsarm verbonden. De schacht rust op een wereldbol die bij het tafelmodel op een vierkant voetstuk staat. Het geheel drukt uit dat de Heilige Geest door Maria en haar kinderen de wereld zal veroveren. [3]
Het Marialegioen heeft Ierse wortels. Stichter was de ambtenaar Frank (Francis Michael) Duff (1889-1980). Hij was sinds 1913 lid van de Vincentianen en ook Derde-ordeling van de Karmelieten. Samen met de diocesane priester Michael Toher vormde hij in Dublin op 7 september 1921 met enkele vrouwen een "Gemeenschap van Onze-Lieve-Vrouw van Barmhartigheid". In 1925 werd dat genootschap omgedoopt tot Legio Mariae.
Als doelstelling formuleerde het Marialegioen "de heiliging van zijn leden door gebed en actieve medewerking, onder kerkelijke leiding, aan de taak van Maria en de kerk om de kop van de slang te verpletteren en het rijk van Christus uit te breiden". Leden van het legioen stelden zich ter beschikking van de diocesane en lokale clerus om ingeschakeld te worden in elke vorm van praktische zielzorg en apostolaat. [4]

orml21a  orml21b

   orml21c

foto's Marialegioen


[1] Tekst ontvangen lid Marialegioen  (brief 14 april 2010)
[2] Email H. Klein, 9 februari 2010
[3] Is al gruime tijd uit de kapel verdwenen (telefonische mededeling de heer Molkenboer (22-01-2010)
[4] KADOC nieuwsbrief 4, Leuven 2007
zondag, 19 juli 2009 05:44

Maria ( Pius XII-plein, Hoensbroek)

Maria (Pius XII-plein, Hoensbroek)
Adres: Pius XII plein, Hoensbroek (bij de Christus Koningkerk)
Mariabeeld.
Beton
Of Charles Vos de maker staat niet vast.[1]
Op een gemetseld muurtje van bakstenen staat een slanke Maria ten voeten uit afgebeeld. Zij draagt een kleed met daarover heen een korte openvallende mantel. Op haar hoofd heeft ze een sluier met kroon. Haar blik is naar beneden gericht.

 

orml20a orml20b

 

 

 


[1] www.heerlen-in-beelden.nl, april 2008

Piëta (voormalig Gemmaklooster, Sittard)
Adres: (voormalig) Gemmaklooster, Leyenbroekerweg ter hoogte van nr. 52 naar boven richting Gemmahof (achteraan bij oorspronkelijk tuinmuur), Sittard
Piëta
Slotklooster met kloosterkapel en portierswoning door tuinmuur omringd werd in 1938 gebouwd in een traditionele bouwtrant door de Sittardse aannemer Tummers, in opdracht van de Eerw. Zusters Passionisten te Haastrecht, naar een ontwerp van architect Jos. Wielders te Sittard. Aan het ontwerp heeft het concept van een "gebedsburcht" ten grondslag gelegen, hetgeen door de architect werd vertaald in hoge gesloten gevels met zware gedrongen buitendeuren, kleine getraliede vensters en hoge ronde hoektorens.
De bouw van dit slotklooster met kapel is vooral gestimuleerd door de toenmalige provinciale overste van de paters Passionisten, Dominicus Bongers, en door de bisschop van Roermond, dr. G. Lemmens. Zij zetten 100 Nederlandse katholieke families er toe aan ieder duizend gulden te schenken voor de bouw van een klooster ter ere van de H. Gemma. De eerste bewoonsters waren elf uit het Belgische Tielt afkomstige Passionistinnen.
Tot 31 december 1997 is het klooster door de Passionistinnen bewoond geweest. Het onderhoud van klooster en kapel werd voor de vergrijsde communiteit te zwaar. Na het vertrek van de zusters zijn de kapel en een deel van het klooster in handen gekomen van de Stichting Gemmakapel.[1] Op de tuinmuur na is de rest afgebroken en zijn op het opengevallen terrein nieuwe appartementen gebouwd. Aan de achterzijde van het complex, vlak voor de oude tuinmuur, staat het beeld van een pièta.
Op een verhoging (een steen) is een muurtje van baksteen gemetseld, aan de bovenkant afgewerkt met een schuin dak van dwarsgemetselde baksteen. In het midden van de muur is een ovale nis van bakstenen gemaakt waarin de pièta is geplaatst.
Een zeer ontredderde Maria is gezeteld. Zij draagt over haar licht blauw kleed een blauwe sluier, die onder haar kin sluit en aan beide zijden van de zetel omlaag valt.
Tussen haar benen houdt zij met beide armen de gespreide armen van het ontzielde en uitgemergelde lichaam van Jezus vast. Het lichaam van Christus rust met de knieën op de grond, de benen deels onder hem naar rechts. Maria houdt met haar linkerhand haar Zoon vast. Zijn hoofd hangt naar beneden. Hij draagt slechts een lendendoek.

 

orml19a orml19b

 


[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, november 2008 en www.meertens.knaw.nl, november 2008

Antonius van Padua (Hofke van Antonius, Heerlen) 
Adres: Sittardweg 139, 6412 CD Heerlen (Musschemig). Inmiddels is de kerk afgebroken en is het Hofke gesloten (het verkeerd in desolate staat).
Beeld van H. Antonius (in kapel) en beelden (in staties).
Houten beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1938-1939]
 
De snelle groei van Heerlen in het begin van de twintigste eeuw maakte het wenselijk dat er naast de St. Pancratiuskerk een nieuwe parochie zou worden opgericht. In 1909 verzocht de Roermondse bisschop (Mgr. Drehmans) de Provinciaal van de Franciscanen (pater Vitalis Keenen) om in de buurt van Heerlen een klooster met hulpkerk te bouwen om de pastorale zorg van vooral de mijnwerkers op zich te nemen. Dit verzoek werd ingewilligd.
Als bouwplaats werd gekozen voor een terrein aan de Sittardseweg. Architect Jos Seelen ontving de opdracht tot het ontwerpen en bouwen van een eenbeukige kerk en een klooster voor circa 22 bewoners. Het werk werd gegund aan aannemer J.Ubachs.
Op 13 januari 1911 kon deken Brewers de kloosterkerk inzegenen, de kerkconsecratie door Mgr. Drehmans vond pas plaats op 20 mei 1912.
De kerk bleef een kloosterkerk en geen parochiekerk, zodat de gelovigen voor het vervullen van o.a. hun Paasplicht, doop en huwelijk naar de parochiekerk moesten gaan (vanaf 1924 H. Hart te Schandelen, Meesbroekerweg 116).
In 1935 werd de kloosterkerk tot rectoraatskerk verheven en in 1966 tot parochiekerk verheven.
In 1983 werd, na terugloop van het aantal kloosterlingen, besloten het klooster te sluiten en de parochie terug te geven aan het Bisdom. De kerk en het klooster zijn in 1995 gesloopt en inmiddels heeft op terrein woningbouw plaatsgevonden.
De Antoniusvereniging werd in 1923 geïntroduceerd en de invoering van de "Negen Dinsdagen". Tijdens de noveem werd in het kerkportaal een grote tijdelijke Antoniuskapel ingericht.
Het plan om een Antoniuskapel te bouwen werd door rector Malachias Geelen op 26 april 1938 -de derde dinsdag- aan de bezoekers bekend gemaakt. Tegen betaling van een gulden kreeg men een prentje. Ook kwamen meerdere giften binnen. Tevens werd in Heerlen gecollecteerd. In totaal beschikte men aan het einde van de noveem over 600 gulden (ongeveer € 270).
In 1938 werd in een deel van de kloostertuin van de Franciscanen afgescheiden en werd er de Antoniuskapel gebouwd. Dit deel van de tuin werd het Hofke St. Antonius genoemd.
De eerste steen werd op 17 juli 1938 gelegd. De kapel werd door mijnwerker en kerkmeester Jean Peeters belangeloos gebouwd. Op 18 december 1938 was de kapel gereed en op 16 april 1939 ingezegend.
De kapel is opgetrokken uit baksteen, die aan de buitenzijde is bepleisterd. Twee grote deuren sluiten de kapel af. Voor de kapel zijn banken opgesteld. Via een poort aan de Sittardseweg is het Hofke vanaf de openbare weg toegankelijk. [1]
 
In de kapel was oorspronkelijk een uit hout gesneden en ongepolychromeerd beeld van de heilige Antonius van Charles Vos aanwezig. Antonius staat in contrapost houding met het Jezuskind aan zijn rechterzijde. Zijn gebruikelijke attribuut, de lelietak, ontbreekt. Het houten beeld is later vervangen door een gipsen replica. Het houten beeld stond in 1996 in de H. Geestkerk van Heerlen-Meezenbroek (in opslag) Waar het beeld zich op dit moment bevindt is onduidelijk. Ook de locatie van het gipsen beeld is onbekend.
 
Antonius is staande op een console ten voeten uit afgebeeld. Hij draagt de ordekledij met aan koord een rozenkrans. Aan zijn linkerzijde verschijnt op een wolk het Christuskind. Hij is naar rechts gewend, houdt de benen gekruist en maakt met zijn handen een zegenend gebaar. Antonius schrikt van de verschijning en kijkt bedeesd naar het Kind. De Heilige houdt zijn linkerarm tegen zijn borst en maakt met de andere arm een zegenend gebaar.
Naast Antonius ligt een opengeslagen boek met een lelietak omgeven.
 
In het park stonden dertien terracotta staties die scènes uit het leven van de heilige Antonius weergeven. Wie de reliëfs maakte is onbekend. Aangezien zij stilistisch en kwalitatief nogal verschillend zijn, zullen meerdere kunstenaars actief zijn geweest. Sommige staties zijn votiefgaven van Antoniusvereerders. Statie negen fungeert tevens als oorlogsmonument. Er is een plaquette op aangebracht met de namen van de Limburgse priesters die tijdens de Tweede Wereldoorlog in gevangenissen en concentratiekampen om het leven kwamen. Onder hen bevond zich de toenmalige secretaris van het bisdom, Leo Moonen, die geboren en opgegroeid was in het rectoraat. 
Op 21 juni 1952 bracht Charles Vos een bezoek aan het Hofke van Antonius waar in maart vijf van de dertien staties door vandalisme vernield waren. Vos zou voor het Hofke nieuwe beeldgroepen maken. De geraamde kosten van de vernieling bedroegen fl. 4.000 (ruim € 1800). [2]
De huidige locatie van de staties is onbekend. Slechts restten nog foto's van enkele staties.
Statie nr 2: De sculptuur van Antonius die zijn belofte van zuiverheid doet en zich aan Maria toewijdt. Aan de onderzijde van de statie zijn twee dankplaquettes aangebracht van mannen die behouden uit de Tweede Wereldoorlog zijn teruggekeerd. [3]

orml18a orml18b

de kapel in 1995                                                                                  kapel met beeld in 1995

 

23226t2

 inzegening van de kapel

orml18c orml18c1

het originele beeld

orml18d orml18e

de ingang van het Hofke in 2008                                                                                                        de kapel in 2008

 

orml18f orml18g

een statie in 2008                                                  statie 2 (datum onbekend)

 

orml18h orml18i

statie  (datum onbekend)                                                                     statie  (datum onbekend)          

                  

orml18j

statie  (datum onbekend)

23226t1\

negende statie

In 2019 ontstond het burgerinitiatief om het Hofke zoveel als mogelijk in oude luister te herstellen. Het moet een openbare ontmoetingsruimte voor bewoners en bezoekers worden. Op 1 oktober 2022 vond de opening plaats.[4]

23226t3.jpeg

Foto: site Hofke van Sint Antonius

 

 

 

 


[1]  www.kerkgebouwen-in-limburg.nl
Paulussen  Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
www.meertens.nl, april 2008
www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, april 2008
Jacobs A,. Een bedevaartsoord te Heerlen: het Sint-Antoniushofke, in Land van Herle afl 02 1997 blz 65-70
[2] Limburgs Dagblad 2 mei en 24 juni 1952
[3] www.meertens.nl, april 2008 
[4] www.hofkevansintantonius.nl, december 2022
zondag, 19 juli 2009 00:00

OLV van Fatima (Mariakapel,Oirsbeek)

OLV van Fatima (Mariakapel, Oirsbeek)
Adres: Boompjesweg (vlak na de kruising met Op de Graaf) , 6438 Oirsbeek (Schinnen)
 
Gebakken klei, geglazuur
Niet gesigneerd, niet gedateerd [periode 1944-1946] [1]
 
De Fatimagrot ligt aan de rand van Oirsbeek, tegen een beboste helling. Ervoor ligt een grote open ruimte met banken. De afscheiding met het trottoir wordt gevormd door een keermuur van Kunradersteen en een plantsoen.
Uit dankbaarheid voor de bevrijding werd in 1944 door een aantal Oirsbeekenaren het  initiatief genomen om een Mariagrot te bouwen. Er werden allerlei activiteiten gehouden om het benodigde geld bij elkaar te krijgen. In 1946 werd begonnen met de bouw, waarbij vele vrijwilligers meehielpen. Er moest namelijk een groot deel van het talud aan de Boompjesweg worden uitgegraven. De boeren namen de vrachten zand en grind voor hun rekening. De R.K. Toneelvereniging Oirsbeek schonk het beeld dat door beeldhouwer Charles Vos uit Maastricht werd vervaardigd. Dit beeld kostte toen Fl. 1.000,- (€ 450). De grot werd gebouwd van Kunradersteen, een natuursteen die in de omgeving van Kunrade (Voerendaal) voorkomt. De bouwkosten bedroegen in die tijd FL. 9.000,- (ruim
€ 4.000). Onze Lieve Vrouw van Fatima is de heilige, waaraan de grot is toegewijd.
In 1998/1999 werd de grot op initiatief van het grotcomité geheel gerestaureerd en kwam er een hekwerk om vandalisme te voorkomen, een rolstoeltoegang en verlichting.
Op zondag 15 augustus werd de grot om half elf onder grote belangstelling heropend met een heilige mis inclusief ziekenzegening door pastoor L. Dohmen m.m.v. de Koninklijke Schutterij St. Lambertus. Voorzitter Remigius [Ré] Winthagen van het grotcomité bedankte iedereen die zijn steentje had bijgedragen aan de restauratie. Aan de Oirsbeekenaren werd een Kroetwuusj met een rozenkrans uitgereikt. [1a]
 
De kapel is als een grot in de lange muur van kunradersteen gebouwd. De boogvormige toegang kan worden gesloten met een blauw geschilderd hek. Voor de ingang is een betegelde vloer aangelegd, die eveneens met een blauw geschilderd hekwerk wordt gescheiden van de grote ruimte voor de kapel. Op deze ruimte staan banken.
In de kapel staat op twee zuiltjes van mergelsteen een altaar. Tegen de koepelvormige achtergrond staat een fraai beeld van O.L. Vrouw van Fatima, vervaardigd door Charles Vos.[2]
 
Op een sokkel staat Maria frontaal ten voeten uit met haar hoofd licht naar rechts gebogen. Over haar licht blauw gewaad, dat tot op haar voeten reikt, draagt zij een donkerblauwe mantel die halverwege haar lichaam met haar linkerhand wordt vastgehouden. Aan de linkerkant komt onder haar sluier een lang vlecht uit, die tot halverwege haar lichaam reikt.
Haar rechterarm houdt ze, met een naar voren gericht open hand, langs haar lichaam.
Op de sokkel staat de tekst "O.L.VR. van FATIMA b.v.o ". Links en rechts naast de sokkel bevindt zich een kinderhoofdje.

 

orml17a

 

orml17b orml17c

 

orml17d

foto uit 1946

 


[1] Monumenten in Nederland deel Limburg
[1a] Bart Lendfers members.home.nl, januari 2012
[2]  www.kerkgebouwen-in-limburg,nl , juni 2008
Jozef (voormalig St. Jozefgesticht, Gulpen) 
Adres: Kiebeukel 10, 6271 BJ Gulpen
 
Het St. Jozefgesticht in Gulpen is in 1931ontworpen door architect Boosten en was een klooster met bejaardenvoorziening door en voor de zusters van Liefde van Tilburg.
Sinds 1972, na een ingrijpende interne verbouwing en een verplaatsing van de entree naar de achterzijde, is het gebouw in gebruik als gemeentehuis van Gulpen/Wittem.
Het gevelbeeld van St. Jozef is naar de zijgevel van het parochiezaaltje naast de kerk verhuisd. [1]
Op een console van gemetselde bakstenen staat het beeld van Jozef met zijn zoon. Jozef staat (van voren gezien) aan de rechterkant ten voeten uit. Met zijn rechterhand houdt  hij het kindje Jezus vast ter hoogte van diens bovenbenen, zijn linkerarm omklemt het bovenlichaam. De linkerarm van het kind is voor het gezicht van Jozef, en zijn rechterarm richt hij omhoog. Zijn voetjes komen onder het kleed van Jozef uit.

 

orml16a orml16b

 


[1]  Schiphorst A.J.N. Boosten 1893-1951 Rotterdam 2006

(VOORMALIG) URSULINENKLOOSTER JERUSALEM (Venray)
Adres: Gemeentehuis (binnentuin) , Raadhuisstraat 1, 5801 MB Venray
 
Het gemeentehuis is gevestigd in het voormalige klooster Jerusalem. Het kloostergebouw is al eeuwenlang een onderdeel van Venray.
In 1422 werden er in de archieven voor het eerst melding gemaakt van het klooster Jerusalem in Venray. De zusters van de orde van het Gemene Leven stichtten het klooster om daar samen te leven en zich te wijden aan hun geloof. Later sloten zij zich aan bij de Orde van Sint Augustinus.In 1838 wordt Jerusalem in gebruik genomen door de Orde der Ursulinen. Zij stichten een meisjespensionaat in het klooster. Jarenlang onderwijzen zij daar hun "jonge juffrouwen" in deugd, orde en werkbaarheid.
Het klooster heeft er niet altijd zo uitgezien zoals we het nu kennen. In 1888 wordt het oude klooster deels verwoest door een grote brand. De bekende architect P. Cuypers maakt het ontwerp voor het nieuwe Ursulinenpensionaat. Het klooster blijft echter niet lang gespaard. In de Tweede Wereldoorlog werd het gebouw volledig verwoest. Alleen een deel van de tuin bleef bewaard. De Ursulinen gaven de architect J. Wielders de opdracht om een nieuw klooster te ontwerpen. Op de oude fundamenten werd het nieuwe klooster gebouwd zoals we dat nu kennen. De architect liet zich inspireren door kasteelbouw, dat is nog steeds goed terug te zien. In 1951 werd het nieuwe Jerusalem weer in gebruik genomen. Daarna deed het gebouw nog ruim twee decennia dienst als klooster/pensionaat.
In 1973 kocht de gemeente Venray de kloostergebouwen. Het klooster werd naar het ontwerp van de architecten C. Colsen en H.J. van de Klugt verbouwd tot gemeentehuis. De buitenkant bleef nagenoeg ongewijzigd, en ook bij de verbouwing van het interieur bleven veel oorspronkelijke kenmerken van het kloostergebouw bewaard. Zo werden de crypte en de kloosterkapel grotendeels ongemoeid gelaten. [1]
 
H. Angela
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1938]
 
Angela Merici werd geboren op 21 maart 1474 in Desenzano del Garda, een kleine stad aan de zuidwestelijke oever van het Gardameer in Lombardije. Op ongeveer 10-jarige leeftijd werd ze samen met haar oudere zus wees. Zij gingen wonen bij een oom in de stad Salo. Angela was erg verdrietig toen haar zus plotseling overlijdt zonder de laatste sacramenten te hebben ontvangen.
Zij trad toe tot de Derde Orde van Sint Franciscus.
Angela's oom stierf toen ze was twintig jaar oud was en ze keerde terug naar haar oude woning in Desenzano. Angela geloofde dat beter christelijke onderwijs nodig was voor jonge meisjes en ging vervolgens haar tijd wijden aan het geven van onderwijs voor meisjes.
Volgens de legende werd zij tijdens een reis naar het Heilige Land in 1524 plotseling blind toen ze aankwam op het eiland. Ze zette haar reis naar de heilige plaatsen voort en was genezen van haar blindheid bij haar terugkeer.
Op 25 november 1535 stichtte Angela samen met twaalf maagden de "Onderneming van Sint-Ursula" in de buurt van de kerk van Sint Afra, in een klein huis in Brescia. Op 18 maart 1537 werd ze verkozen tot "Moeder en meesteres". [2]
 
In de binnentuin staat in een nis een beeld van de H. Angela.
Het beeld is in 1938 geplaatst ter herinnering van het feit dat de zusters Ursulinen 100 jaar eerder zich gevestigd hadden Venray.
In de buitenmuur is in een nis van gemetselde bakstenen het beeld van Angela geplaatst. Angela staat ten voeten uitgebeeld in haar ordekleding. Met haar wijsvinger van haar rechterhand (op borsthoogte) wijst zij naar de hemel. Voor haar staat, ten voeten afgebeeld, een jong meisje, eveneens in ordekleding (wellicht de Heilige Ursula). Samen met Angela houdt zij in duif in hun handen (linkerhand Angela, rechterhand meisje). Vooraan bloeit een bloem. Waarschijnlijk wordt het meisje in geloof in de orde van de zusters opgenomen.
Onderaan staat de tekst "H ANGELA".
Aan haar rechterhand ontbreekt een vinger.
 
orml15a
 
Ontwerp H. Angela
Particulier bezit. *1
Het betreft een ontwerp voor het bovenvermelde beeld. *1
Gebakken klei, bruinkleurig gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 31cm, breedte 10,5cm en diepte 1,5cm *1
 

 

Ontwerptekening Angela
Locatie: onbekend [3] 
Tekening
Niet gesigneerd, niet gedateerd

23237orml15a1.jpg

 

 

Heilig Hartbeeld
Voormalig klooster Jerusalem (later klooster van de Ursulinen), nu Gemeentehuis
De huidige locatie van het beeld is onbekend.
De vaste medewerker van Charles Vos, de heer Jan Balendong, heeft in 1954 (na de dood van Vos) een tweetal kopieën in eikenhout van dit beeld gemaakt.
Kopie 1 bevindt zich in de St Jan de Doper te Uithoorn. (huidige locatie onzeker)
De gegevens van dit beeld; eikenhouten beeld, hoogte 160 cm enbreedte 75 cm. Aan de achterzijde de signatuur: "copy beeld/ zusters ursl venray".
Kopie 2 bevindt zich in de OLV van Altijd durende Bijstand te Overschie Rotterdam. (huidige locatie onzeker)
De gegevens van dit beeld; eikenhouten beeld, hoogte 160 cm enbreedte 75 cm. Het beeld is niet gesigneerd.
Op basis van oude foto's zou er sprake kunnen zijn van een tweetal beelden in Venray. Het beeld op de eerste foto staat in de kloosterkerk en zou inderdaad 160cm hoog kunnen zijn. Foto twee en drie tonen het beeld in een kapel. Dit beeld is zeker minder hoog.

orml16a

orml15d  orml15c

 


[1]  www.venray.nl, juli 2008 en email van J.Engel 23 juni 2008
[2]  Vrije vertaling uit Engels van Wikipedia, juli 2008
[3] Tekening staat in: Verschueren L. (O.F.M.), Jerusalem 1422-1802   1838-1938, 1938, blz. 131
 
 
* 1 Paulussen  Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994