Johan Piets
woensdag, 24 juni 2009 00:00
H. Hartkerk (Boxtel)/ H. Willibrorduskerk (Esch)
Kerk: H. Hartkerk/ H. Willibrorduskerk
Adres: Baroniestraat 24/26, 5281 JD Boxtel
Architect: Franssen, Caspar
Kunstenaars: Nicolas, Frans
Knirsch, Frans
Geld van der, Hendrik
Custers, Jan
Vos, Charles
In 2015 werd de kerk aan de Eredienst onttrokken en ontmanteld en kreeg in 2018 een nieuwe bestemming.
De beelden van de Goede Herder en Maria met Kind gingen naar de St. Willebrorduskerk in Esch (Dorpstraat 10, 5296 LV). Het corpus (zonder kruis) werd opgeslagen op de zolder van het pastoraal centrum. [1]
Werken van Charles Vos:
Goede Herder
Houten beeld, 1946
Op een console, waarvan het onderste gedeelte is versierd met een bloemmotief, is de Goede Herder staande ten voeten uit afgebeeld. Hij draagt lange haren en heeft een baard. Over zijn kleed is om zijn middel een sjaal gesnoerd. Op zijn schouders draagt hij een schaap dat de achterpoten op de linkerschouder van de Herder laat rusten. De Goede Herder ondersteunt het schaap met zijn rechterhand. Het schaap kijkt naar de Goede Herder, die met zijn open linkerhand een zegenend gebaar maakt. Achter het beeld bevindt zich een elliptisch toelopend houten achterwand met opstaande rand.
foto parochie H Hartkerk
Maria met Kind
Houten beeld, 1946
Op een console, waarvan het onderste gedeelte is versierd met een bloemmotief, is de Maria staande ten voeten uit afgebeeld. Maria draagt een sluier. Op haar linkerarm draagt zij het rechtop zittende kindje Jezus. Maria houdt haar gezicht ietwat naar rechts gebogen. Het kind pakt met zijn rechterhand de sluier van zijn moeder vast. Zijn linkerarm en linkerbeen zijn naar voren gericht. Maria houdt, op borsthoogte, een lelie vast. Achter het beeld bevindt zich een elliptisch toelopend houten achterwand met opstaande rand.
foto parochie H Hartkerk
Corpus [2]
Op een kruis (niet van Charles Vos) een corpus. Christus, met zijn hoofd naar rechts gebogen, hangt aan het kruis. Hij draagt slechts een lendendoek. Zijn benen zijn gekruist (rechtervoet bovenop) aan het kruis genageld.
foto parochie H Hartkerk
[1] Email van pastoor J. Grubben op 21 augustus 2018
[2] Email 22 februari 2009 van mevr. Van Schendel: volgens emeritus pastoor J de Jong is dit corps van de hand van Charles Vos.
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
Antonius van Padua (Blerick, Venlo)
Kerk: Antonius van Padua
Adres: Antoniuslaan 93, 5921 KB Venlo (Blerick)
Architect: Fanchamps
Franssen
Kunstenaars: Hoorn, van Wim
Peters, Wilmy
Vos, Charles
De kerk door de Duitsers in 1944 vernield.
Na de oorlog werd een noodkerk gebouwd. Er werd een nieuw houten beeld van Antonius van Padua, gemaakt door Charles Vos, op een zijaltaar geplaatst als vervanger van het in 1944 teloor gegane cultusexemplaar.
In 1962 werd een nieuwe kerk ingezegend. [1]
Werken van Charles Vos:
Antonius van Padua
Houten beeld (1948)
Naast de doopkapel tegen de westmuur is een devotiealtaar voor de H. Antonius. [2]
[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, januari 2013
[2] Het beeld bevindt zich niet meer in de kerk volgens de pastoor (email de heer Houtakkers 5 januari 2013)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
St Jansgeboortekerk (Hoogwoud)
Kerk: St. Jansgeboortekerk
Adres: Herenweg 7, 1718 AB Hoogwoud
Architect:
Kunstenaars: Vos, Charles
In 1817 werd het Bisschoppelijk kleinseminarie Hageveld in Velsen opgericht. Sinds 1923 is Hageveld verhuisd naar Heemstede (Hageveld 15, 2102 LM Heemstede), in een in 1919-1922 gebouwd complex dat werd ontworpen door architect Jan Stuyt. Beeldbepalend is de grote koepel van de kapel. De kapel vormde het hart van het gebouw. Deze werd bezocht voor de dagelijkse Heilige Mis en vele andere gebedsoefeningen.
Een seminarie is een opleiding voor aanstaande priesters. Een kleinseminarie is de voorbereiding op de studie aan het grootseminarie. Het is een middelbare school die te vergelijken is met een gymnasium. De belangrijkste vakken waren: Nederlands, Frans, Grieks, Latijn, wijsbegeerte, wiskunde, aardrijkskunde en geschiedenis. De studie duurde zes jaar.
In 1965 werd het kleinseminarie gesloten. Tegenwoordig is in dit gebouw onder andere het College Hageveld, een scholengemeenschap voor voortgezet onderwijs gevestigd.
Na de verbouwing van de kapel tot aula (1985) werden de beelden overgedragen aan de St Jansgeboortekerk te Hoogwoud. De school is gevestigd in het "achterhuis" van het gebouw. Een gedeelte van het landgoed en het "voorhuis" zijn nu eigendom van de Hopman-Interheem Groep. Het voorhuis was vroeger het woongedeelte van de priesters in opleiding. Hier worden nu luxe appartementen gebouwd. [1]
beelden op de originele plaats
huidige lokatie (foto E. Ippel)
Maria met Kind [2]
Houten beeld, 1940
Op een maansikkel waar een slang omheen kronkelt en aan de onderzijde versierd is met een bloemmotief (een lelie) staat Maria ten voeten uit afgebeeld. Zij heeft haar rechterbeen gebogen naar voren. Over haar lang kleed draagt ze een driekwarts mantel. Haar blik is op haar zoon gericht die zij aan haar rechterzijde ter borsthoogte vasthoudt; haar rechterarm omvat het zittende Kind rond zijn middel, met haar linkerhand ondersteunt ze zijn beentjes. Het Kind omvat met beide handjes een lang kruis dat op de console steunt.
Bij het zilveren priesterjubileum in 1946 van directeur J.J.A. Starrenburg van de congregatie der "Arme Zusters van het Goddelijk Kind" werd een gedachtenisprentje uitgegeven waarop de voorkant het beeld van Maria met Kind prijkt.
De regent maakte van elk studiejaar een verslag. Over het beeld noteerde hij in het verslag 1941-1942:[3]
"Op 7 september komt het Mariabeeld van Charles Vos, geschenk van de heren, een waardig pendant van het St. Jozefbeeld. Mgr. Zelf komt het inwijden bij de sluiting van de retraite, onder het Maria Lof op 13 september. Mgr. belooft zelf na de oorlog een cadeau voor de kapel."
foto's parochie St Jansgeboortekerk
Voorstudie/model
In de kerk St. Petrus (Sint Pieter Beneden) te Maastricht is een gipsen, bruin gepatineerd, voorstudie/model aanwezig.
Jozef
Houten beeld, 1941
Op een console is Jozef ten voete uit staande afgebeeld. Over zijn kleed draagt hij een openvallende mantel. In zijn linkerhand, die hij omhoog heeft geheven, houdt hij bovenaan zijn staf vast. Met zijn andere hand heeft hij zijn Zoon, die aan zijn rechterzijde voor hem staat, vast. Zijn blik is naar beneden op zijn Zoon gericht. Het Jezuskind kijkt met een vrolijke uitstraling in het gezicht naar de toeschouwer. Met zijn beide handen houdt hij een opengeslagen boek vast.
Op de console is het wapen van Hageveld aangebracht.
Het beeld is op 19 maart 1941, op de feestdag van de heilige Jozef, plechtig ingewijd door bisschop Huibers, uit dankbaarheid voor de ontruiming van Hageveld van de Duitse troepen. [4]
foto E. Ippel foto parochie St Jansgeboortekerk
De regent maakte van elk studiejaar een verslag. Over het beeld noteerde hij in het verslag 1940-1941: [5]
"Door den regent is een nieuw beeld beloofd van Sint Jozef, als hij het seminarie in alle opzichten spaart. Om de verleende hulp wordt reeds opdracht gegeven aan Charles Vos te Maastricht. Na enige ontwerpen te hebben afgekeurd, wordt definitief besloten tot een voorstelling van Sint Jozef die de 12-jarige Jezus de tempel binnen leidt. Brons blijkt te duur
te zijn, in oud eikenhout zal het beeld nu worden uitgevoerd en wel tegen de eerste apostelzuil rechts, daar andere plaatsing onmogelijk lijkt.
Op 18 maart tegen de middag komt per expresdienst het grote St. Jozefbeeld van Charles Vos uit Maastricht. Takelkettingen lagen reeds gereed, zodat in een paar uur tijd het beeld op zijn plaats hangt. Het is een hele voldoening, dat ieder vol bewondering is naar het werk en voor de plaats waar het is aangebracht. het is meteen een oplossing voor de verdere ornamentering van de kapel. Op 19 maart komt Mgr. Pontificeren en wijdt na de H. mis het nieuwe beeld, waarna hij nog eens de belangen van de H. Kerk en in het bijzonder van het seminarie aan onze patronus aanbeveelt. Enige dagen later bieden de heren een Mariabeeld aan als pendant."
[1] Wikipedia, december 2008 en www.hageveld.nl december 2008
[2] G Ooijevaar email 28 maart 2013; L. Groen email 16 juli 2015; Jong, Jac P de, Bouwstenen uit het verleden. St. Jansgeboortekerk Hoogwoud 1865-1990. Uitgave ter gelegeneid van het 125-jarig bestaan van de St. Jansgeboortekerk Hoogwoud, Medemblik 1990, blz. 9,16 en 17
[3] Drabbe, G.H. archief van het seminarie Hageveld. Handschrift, Voorhout. Herkomst NHA
[4] G.Ooijevaar email 28 maart 2013; L. Groen email 16 juli 2015; Jong, Jac P de, Bouwstenen uit het verleden. St. Jansgeboortekerk Hoogwoud 1865-1990. Uitgave ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van de St. Jansgeboortekerk Hoogwoud, Medemblik 1990, blz. 9,16 en 17
[5] Drabbe, G.H. archief van het seminarie Hageveld. Handschrift, Voorhout. Herkomst NHA
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
(voormalig) OLV van Goede Raad (Beverwijk)
Kerk: (voormalig) OLV van Goede Raad
Adres: Arendsweg 61, 1944 JA Beverwijk
Architect:
Kunstenaars: Arnold
Schoonbrood
Eyck, Charles
Bijvoet, Han
Witteman, Nico
Vos, Charles
De kerk aan de Eredienst onttrokken en 2017 verkocht aan een projectontwikkelaar.
Werken van Charles Vos:
Links Heilig Hart; Rechts Jozef met Kind (foto parochie OLV van Goede Raad)
Heilig Hart
Gekleurde terracotta
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1943]
Afmetingen: hoogte ca. 210cm en breedte 60cm [1]
Het Heilig Hart (Christus Koning) staat ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Over zijn wit kleed draagt hij een openvallende bruine mantel die hij ter hoogte van zijn Heilig Hart vasthoudt. Naast zijn hoofd aan beide zijden is een engel afgebeeld, die ieder met een hand het hoofd van Christus aanraken en met de andere hand een kroon boven Christus hoofd vasthouden, gereed om hem te kronen.
Onder de console bevindt zich een blok. Aan de voorzijde hiervan is een kruis afgebeeld. Aan het kruis hangt het uitgemergelde lichaam van Christus met de rechtervoet over de linkervoet en de armen schuin zijwaarts. Hij is gekleed in een korte lendendoek. Rechts naast het kruis de letter A (Alpha) en links de letter O (Omega). Onder het kruis is een schildvormige console waarop op de voorzijde een kelk met hostie is afgebeeld, met rechts ervan korenaren en links wijnranken.
foto parochie OLV van Goede Raad
Jozef met Kind
Gekleurde terracotta
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1944]
Afmetingen: hoogte 188cm en breedte 100cm
(in maart 1944 geplaatst) [2]
Jozef is samen met zijn zoon ten voeten uit staande afgebeeld op een console die onderaan half rond is. Onderin de console zijn lelies en bovenin een banderol met tekst: "ITE AD JOSEPH".
Jozef met nimbus draagt over zijn kleed een ruim, openvallende bruine mantel. Zijn blik is schuin naar rechts beneden gericht. In zijn linkerhand houdt hij op borsthoogte een winkelhaak vast. Zijn rechterhand houdt hij geopend ter hoogte van de rechterarm van zijn zoon. Het kindje Jezus (met nimbus) staat rechts voor hem. Het kind draagt een lang kleed. Zijn blik is ietwat rechts naar beneden gericht op de toeschouwer. Hij maakt met beide handen een gezegend gebaar; zijn linkerarm gespreid naar buiten en zijn rechterarm in hoek negentig graden naar boven.
foto parochie OLV van Goede Raad
[1] Email dd 1 januari 2009 van de heer Van Rookhuizen
[2] Email dd 1 januari 2009 van de heer Van Rookhuizen
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
Christoforus (kathedraal) (Roermond)
Kerk: Christoforus (kathedraal)
Adres: Grote Kerkstraat bij nr 29, Roermond
Architect: Boosten, Th
Peutz
Kunstenaars: Brom, Leo en Jan Eloy
Cox, Theo
Kurvers, Huub
Nicolas, F
Nicolas, Joep
Reits, Leo
Vos, Charles
Weiss, Max
Exterieur:
Tussen 1410 en 1450 verrees ter vervanging van een buiten de muren gelegen romaanse kerk een driebeukige gotische kruiskerk met een ingebouwde toren en kapellen in de hoeken tussen het langgerekte koor en het driezijdig gesloten dwarsschip. In 1458 werd begonnen met de bouw van het driezijdig gesloten Sacramentskoor aan de noordzijde. In 1489 volgde het recht gesloten O.L. Vrouwekoor aan de zuidzijde. Door het wegbreken van de oude buitenmuren ontstond een hallenkoor. Aan het zuidtransept werd rond 1480 de Sint-Jacobskapel toegevoegd. Tevens kwam rond die tijd een kapel op de kop van het noordtransept tot stand. De rijke laat-gotische ingangspartij aan het zuidtransept is het enige natuurstenen onderdeel in de kerk. Reeds in 1470 was tegen de zuidwestzijde van het schip een kapel ontstaan. De rest van de zuidbeuk werd rond 1500 verdubbeld. Ook aan de noordzijde was rond 1460 een kapel ontstaan. In 1554 vernielde een brand een deel van de kerk. Deze schade werd in 1560 hersteld. Maar enkele jaren reeds raakte het gebouw in verval, o.a. door de beeldenstorm van 1566 en de plundering door de Spaanse troepen in 1572. In 1591 stortte het gewelf van het Sacramentskoor in. In 1604 kreeg de toren een vierde geleding, waarop in 1663 een barokke spits werd geplaatst. Twee jaar eerder was de kerk tot kathedraal verheven van het bisdom Roermond. In 1892 verwoestte een blikseminslag de kerkdaken en de torenspits. Bij het herstel van deze schade in 1893-'95 door C. Weber werd de 15e-eeuwse kapel aan de noordzijde omgebouwd tot een volledige zijbeuk. Het bovenste deel van de nieuwe neo-gotische spits ging door een storm in 1921 verloren. In zijn val vernielde hij het stergewelf van de kruising. In 1945 werd de toren grotendeels opgeblazen en liepen schip en het noordkoor eveneens grote schade op. Het herstel vond plaats in 1948-'53 door architectenbureau Boosten, de afbouw van de toren in 1956-'57 door Peutz. De nieuwe toren kreeg een barokke spits naar het model uit 1663, met hoekspitsen en op de punt een verguld Sint-Christoffelbeeld. In de toren hangt een door de firma Petit en de gebr. Edelbrock gegoten Mariaklok uit 1892. [1]
Werken van Charles Vos:
Lambertus (St. Dionysius??) (aan de buitenzijde van de linkerpilaar bij binnenkomst)
Geglazuurde keramiek, 1930
Op de begeleidende tekst bij het beeld in de kerk staat St. Dionysius ca 1930 Charles Vos?.
In de folder is sprake van St. Lambertus. Charles Vos is vrijwel zeker de maker van het beeld dat hoogstwaarschijnlijk St. Lambertus voorstelt.
Op een console staat de heilige in ambtgewaad met bijbehorende attributen (mijter en staf vasthoudend in zijn rechterhand). Links draagt hij een zwaard.
Naar men aanneemt werd Lambertus in 638 geboren.
Een tijdsgenoot schreef begin achtste eeuw een levensbeschrijving van St. Lambertus.
Lambertus stamt uit merovingische kringen. Zijn biograaf begint met het bericht dat Lambertus een geboren en getogen Maastrichtenaar was. Hij werd opgeleid in het koninklijk paleis onder toezicht van zijn oom bisschop Theodardus, die hij na zijn dood ca. 670 ook opvolgde.
Hij droeg de Karolingers, die hij als usurpatoren beschouwde, geen warm hart toe.
Tengevolge van de politieke verwikkelingen na de dood van Childerik II in 675 werd Lambertus uit zijn ambt ontzet, en besteeg tegenbisschop Faramundus zijn zetel. Lambertus trok zich terug in het klooster van Stavelot, waar hij tot 682 verbleef. Na de dood van Ebroin in 681 en de daarmee gepaard gaande wijziging in de politieke verhoudingen binnen het Merovingische rijk kon Lambertus in 682 zijn functie opnieuw innemen en keerde hij terug naar zijn bisdom. Deze vermelding in de Vita Prima is laatste keer dat Maastricht als bisschoppelijke residentie wordt genoemd. In de rest van zijn leven blijkt Lambertus niet meer in Maastricht te resideren. Bij zijn moord woonde hij in Luik.
Pepijn en diens concubine Alpaïs werden door Lambertus geëxcommuniceerd. Pepijn kwam naar de bisschop toe om vergeving te vragen, maar Alpaïs haalde Dodo en twee vrienden over om Lambertus te vermoorden. Nabij Luik, in de kapel van Cosmas en Daminianus, werd hij vermoord.
Hij werd eerst in Maastricht begraven in de Sint-Petruskark (nu Onze-Lieve-Vrouwekerk). Door zijn opvolger St. Hubertus werden zijn overblijfselen naar de nieuwe bisschopsstad Luik gebracht.
Het centrale plein in Luik heet tot op de dag van vandaag de Place Saint-Lambert. Tot 1794 was de Sint-Lambertuskathedraal de belangrijkste kerk van het bisdom Luik. [2]
Jacobus
Houtplastiek van de H. Jacobus, 1940-1941
Na verwerving van het reliëf door de Broederschap van de Heilige Jacobus de Meerdere werd het opgehangen onder de overdekte ingang naar de Refugio voor Compostela bij de Kathedraal (Grote Kerkstraat Roermond).
De Broederschap zou het werk liever onderbrengen in de St. Jacobskapel van de Kathedraal omdat bij binnenkomst in de kapel niet duidelijk is dat hier de H. Jacobus vereerd wordt.
Het reliëf verkeerde in slechte staat. Het was aangetast door houtworm en de polychromie was grotendeels verloren gegaan. In 2011 heeft het Restauratie Atelier Limburg een inspectie uitgevoerd. De ontworming en de restauratie volgde later in 2011.
Overleg tussen het Broederschap en het Kerkbestuur van Kathedraal, medio 2011, leidde tot overeenstemming over de nieuwe inrichting van de St. Jacobuskapel. Het werk van Charles Vos neemt de plaats over boven het altaar van het drieluik van A. Windhausen, dat overgebracht is naar het Mariakoor [3]
Oorspronkelijk:
Jacobus Maior (Het Witte Kerkje)
Voorstad St. Jacob 72-74, 6041 LN Roermond.
In 1938 werd een rectoraat opgericht in de armlastige Voorstad St. Jacob. Pastoor P. Geraets kreeg de opdracht hier gestalte aan te geven. Jos. Franssen uit Roermond werd aangezocht als architect. Door de combinatie van toneelzaal en buurtwerk kon een subsidie van de gemeente worden verkregen voor de bouw van een kerk. Gebr. Schroen uit Baexem waren de aannemers. De eerste steen werd gelegd op 28 april 1940. Ondanks de oorlogsdreiging was toen reeds het besluit genomen om met de bouw door te gaan. In mei lagen de werkzaamheden enkele weken stil door de gevechtshandelingen, maar daarna namen de bouwers de draad weer op. Het terrein was inmiddels opgehoogd in verband met de hoge waterstanden van Maas en Roer, die in Voorstad regelmatig tot overlast leidde. De kerk kon op13 oktober 1940 door mgr. Lemmens worden ingezegend.[4]
De St. Jacobskapel wordt in de volksmond het "Witte Kerkje" genoemd. Per 1 oktober 1998 werd het gebouw aan de Eredienst onttrokken. Het Bisdom verhuurt het sindsdien aan de Stichting het Witte Kerkje ten behoeve van de wijkvereniging.[5]
Het altaar, preekstoel, orgel en beelden zijn reeds lange tijd uit het kerkje verwijderd, alleen de glas in lood ramen zijn nog in het gebouw aanwezig.[6]
Nadat het Witte Kerkje werd gesloten, kwam het werk van Vos in bezit van het Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere, die verbonden is aan de Kathedrale Kerk in Roermond. [7]
In de veertiende eeuw werd in Roermond al melding gemaakt van een Jacobusbroederschap. Keizer Joseph II gelastte in 1786 de opheffing van alle devotionele broederschappen.
Eind twintigste eeuw ontstonden ideeën om de middeleeuwse Jacobusbroederschap opnieuw op te richten. De officiële oprichting vond plaats op 7 juli 2000. De Broederschap wil de verering van St. Jacobus in stand houden middels diverse activiteiten. Daarnaast wil ze Roermond promoten als pleisterplaats op de weg naar Santiago de Compostela. Zij biedt de pelgrims een slaapplaats aan in de Refugio. [8]
Jacobus de Meerdere was een discipel en apostel van Jezus Christus. Na zijn dood trok hij de wereld in om te prediken o.a. in Judea en het Iberisch schiereiland. In Judea werd zijn faam groot. Hij werd door de hoge priester Abjatak voor Herodus gebracht die hem ter dood veroordeelde. Volgelingen begroeven hem in Galicië waarna ontdekking van zijn graf in 813 leidde tot het ontstaan van de stad Santiago de Compostela. [9]
Vos heeft het bovenlichaam van de H. Jacobus frontaal afgebeeld. In zijn rechterhand houdt hij de St. Jacobsschelp vast, in zijn andere hand de pelgrimsstaf. Onderaan is een banderole met de tekst "S.JACOBVS".
Het reliëf in het Wiite Kerkje (foto: Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere)
onder de overdekte ingang naar de Refugio voor Compostela bij de Kathedraal
Het reliëf in de St. Jacobuskapel (foto: Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere)
Het reliëf in de St. Jacobskapel (foto: Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere)
[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, december 2008
[2] Levensgeschiedenis van St. Lambertus is gebaseerd op:
Hay de la R., De bisschoppen van Maastricht, Vierkant Maastricht deel 5, Maastricht 1985 blz 64-71 en Wikipedia oktober 2010
[3] Email 8 mei 2011, 12 juli 2011 en 4 november 2011 van Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere.
[4] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, oktober 2010
[5] www.hetwittekerkje.nl, oktober 2010
[6] Email 19 oktober 2010 van de voorzitter van de Stichting het Witte Kerkje
[7] Email 8 mei 2011 van Broederschap van de H. Jacobus de Meerdere.
[8] www.broederschapheiligejacobus.nl, mei 2011
[9] www.stjacob.nl, mei 2011
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
St Theresiakerk (Maastricht)
Kerk: Theresiakerk
Adres: Theresiaplein 8, 6213 CG Maastricht
Architect: Groenendael, Van
Kunstenaars: Vos, Charles
Werken van Charles Vos:
Altaarstuk
In 1946 werd aan Charles Vos opdracht gegeven een nieuw altaar te ontwerpen en in 1949 vroeg men hem een plaquette met een kruisgroep te vervaardigen. Deze beide opdrachten kwamen in 1950 gereed. De firma Kersten voerde de expositietroon en de kandelaars uit.
De kruisgroep stelt voor: Christus aan het kruis. Onder het kruis staan moeder Maria en de apostel Johannes. Pas later zijn deze figuren van een bronslaag voorzien. De intronisatietroon wordt gedragen door twee engelen. Boven de troon staat de tekst: "Gelooft gij dit? Ja, ik geloof". [1]
Aan de linkerzijde (voor de toeschouwer) staat Maria, een kleed met daarover heen een openvallende mantel dragend, gedraaid staande afgebeeld. Zij houdt haar armen gekruist voor haar borst en kijkt schuin omhoog naar het corpus op het kruis. Aan de andere zijde staat Johannes, ten voeten uit, enigszins door de knieën buigend, afgebeeld. Hij houdt zijn armen biddend voor zich. Haar hoofd is helemaal naar rechts beneden afgewend.
Op de tabernakeldeuren staan symbolen van de eucharistie. De deuren werden in 1936 in koper gedreven door edelsmid Knijff.
De opeline-versieringen rond het altaar werden vervaardigd door Max Weisz.
Links boven het altaar staat een paneel, voorstellende "Jezus ontmoet zijn bedroefde moeder". [2]
Op de panelen naast het tabernakel is rechts de doop van Christus afgebeeld en links het dragen van het kruis door Jezus afgebeeld.
Maria met Kind
Op een console (met de tekst AVE MARIA) staat Maria, met het kindje Jezus op haar armen, ten voeten uit afgebeeld met een even naar links genegen en gekroonde hoofd. Over haar kleed draagt ze een geplooide mantel die aan de voorzijde openvalt. Maria kijkt glimlachend naar haar zoon, die met zijn rechterhand de mantel van zijn moeder vasthoudt. In zijn naar bovengerichte hand houdt hij een wereldbol vast. Hij houdt zijn hoofd schuin links naar beneden en kijkt de toeschouwer liefdevol aan.
Gerardus Majella
In 1934 werd dit beeld door de beeldhouwer als persoonlijk geschenk aan de Theresiakerk aangeboden.[3]
Gerardus Majella werd op 23 april 1726 in Muro bij Napels als zoon van een eenvoudige kleermaker geboren. Zijn vader stierf toen Gerardus 12 jaar oud was, waarna de jongen werd uitbesteed bij een gildebroeder om het vak van kleermaker te leren. Tenslotte vond hij zijn bestemming en trad op 23-jarige leeftijd in als lekenbroeder bij de redemptoristen. Hij leidde een leven van versterving en zelfgekozen pijniging. Vooral in de laatste drie jaar van zijn leven bleek Gerardus over mystieke gaven te beschikken: regelmatig verkeerde hij in extase, werd op twee plaatsen tegelijk gezien, kon gedachten lezen, deed voorspellingen en verrichtte wonderen. In 1755 overleed hij. Al snel verspreidde zich een devotie tot deze volksheilige over Europa, mede door de wonderen, die op zijn voorspraak gebeurden. In 1875 werden al 77 wonderen vermeld. Na in 1893 zalig te zijn verklaard, werd hij op 8 december 1904 door paus Pius X heilig verklaard. Na de heiligverklaring nam de devotie voor Gerardus Majella een hoge vlucht. Vooral door toedoen van de redemptoristen werden ook in Nederland en België veel kerken aan hem gewijd. [4]
Op een console met achterrug (met de tekst H.GERARDUS B.V.O.) is Gerardus Majella staande ten voeten uit afgebeeld in ambtgewaad met een rozenkrans om zijn middel. Hij heeft een jong uiterlijk. Hij kijkt schuin naar beneden. In zijn voor zijn borst gevouwen handen houdt hij een kruis met corpus tegen zijn lichaam aan. Aan zijn rechterzijde staat aan de zijkant van de achterrug een doodskop.
Jozef met kind
Dit beeld is een geschenk van de parochiane uit 1935.[5]
Op een console (met de tekst H. JOZEF B.V.O.) staat de bebaarde Jozef, met aan zijn rechterzijde zijn zoon, ten voeten uit afgebeeld. Jozef houdt zijn zoon op de rechterschouder vast. In zijn linkerhand houdt een bloem, ter borsthoogte, vast. Jezus heeft de stengel van de bloem onderaan vast met zijn linkerhand. Jozef kijkt in de richting van de toeschouwer. Zijn zoon maakt met zijn rechterhand een zegenend gebaar en zijn blik is omhoog gericht.
Heilig Hart
1936 [6]
Op 14 juni 1936 werd het beeld onthuld. In de Limburger Koerier [7] werd het beeld omschreven als "een prachtig H. Hartbeeld, waarin hij [Charles Vos] vooral sterk de zachtmoedige Majesteit symboliseerde. Het werd een voornaam beeld, ondanks de monumentale, van nobele gratie, terwijl Vos de symbolische liefde, lijden en goddelijke Koningschap tot een als imposant ornament fungerend geheel componeerde rondom de Christus-figuur."
Tegen een achterwand staande is het H. Hart ten voeten uit afgebeeld. Twee engelen houden elk met een hand de nimbus op Christus hoofd vast en met de andere hand houden ze een kroon boven het hoofd van Jezus. Christus draagt een ruim vallende en plooiende mantel die ter hoogte van het middel is vastgemaakt zodat op zijn borst het Heilige Hart (met stralen) zichtbaar is. Zijn linkerhand ligt op het Heilige Hart. Met de andere hand maakt hij een zegenend gebaar. Zijn blik is streng naar voren gericht.
[1] Minis, Sint Theresia-parochie 1934-1984, Maastricht 1984, blz 25
[2] Minis, Sint Theresia-parochie 1934-1984, Maastricht 1984, blz 25
[3] Minis, Sint Theresia-parochie 1934-1984, Maastricht 1984, gids bezienswaardigheden blz 4
[4] Wikipedia, juli 2008
[5] Minis, Sint Theresia-parochie 1934-1984, Maastricht 1984, gids bezienswaardigheden blz 9
[6] Minis, Sint Theresia-parochie 1934-1984, Maastricht 1984, gids bezienswaardigheden blz 9
[7] Limburger Koerier, 13 juni 1936, Limburgsch Dagblad 16 juni 1936
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
woensdag, 24 juni 2009 00:00
Johannes de Doper (Maastricht)
Kerk: Johannes de Doper
Adres: Dolmanstraat, 6222 EC Maastricht
Architect: Weber
Kunstenaars: Vos, Charles
Werken van Charles Vos:
OLV Sterre der Zee
hardsteen geploychromeerd
Aan de buitenkant is aan de apsis een beeld van Maria in gemetseld, aangebracht ter ere van het 25-jarig priesterfeest van pastoor Jos. Collaris op 20 maart 1945.
Aan de buitenkant is aan de apsis een beeld van Maria in gemetseld, aangebracht ter ere van het 25-jarig priesterfeest van pastoor Jos. Collaris op 20 maart 1945.
Onder het beeld van Maria is een plaquette aangebracht met de tekst:
ter nagedachtenis aan het zilveren priesterfeest
van de z.e. heer pastoor
jos. Colaris
20 maart 1945
redt uw ziel
Daarboven in een nis met afdakje staat Maria ten voeten uit afgebeeld. Haar hoofd, voorzien van sluier en kroon, is iet wat naar rechts opzij gericht. Zij draagt een lichtblauw geplooid kleed. Daarover heeft zij een blauwe mantel die over haar uitgestrekte armen openvalt. In haar rechterhand heeft ze een bos bloemen en op haar linkerarm draagt het kindje Jezus. Met zijn beide armpjes houdt het kindje zich aan zijn moeder vast. Zijn blik is naar de hemel gericht.
Maria staat op een blauwe console. In het midden daarvan is een witte stralende ster boven golven met daaronder de tekst "Stella Duce".
Jozef met Kind
Gips bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 83cm, breedte 35cm en diepte 15cm *1
Het beeld is afkomstig uit de kerk van St Antonius van Padua te Nazareth Maastricht. De kerk is inmiddels afgebroken op de toren en de doopkapel na.
St. Jozef, staande ten voeten uit afgebeeld, draagt in zijn linkerhand een winkelhaak, zijn attribuut als timmerman. Het Christuskind staat rechts naast hem, zijn rechterarm zegenend omhoog gehouden. Vergelijken we deze voorstudie met de ontwerptekening (in particulier bezit) dan zien we dat de staf met bloembekroning in de tekening vervangen is door een winkelhaak en dat Jezus niet meer opkijkt naar zijn vader maar naar de beschouwer (die onder het hoog opgehangen beeld staat). Dit beeld is het ontwerp voor het reliëf in de St Martinuskerk te Maastricht-Wijck. *1
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
dinsdag, 23 juni 2009 00:00
H. Nicolaas (Haren)
Kerk: H. Nicolaas
Adres: Irenestraat 2, 9752 LS Haren
Architect:
Kunstenaars: Vos, Charles
Werken van Charles Vos:
Maria met Kind
Oorspronkelijk stond dit beeld, samen met een Christusbeeld in kapel van het St. Maartenscollege te Haren. Het Christusbeeld bevindt zich nu in het Museum Catherijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, 3512 PH Utrecht .
De Jezuïeten stichtten in 1947 een school in Haren, het St. Maartenscollege. Dit is nu een Interconfessionele scholengemeenschap voor mavo, havo, atheneum, gymnasium, tweetalig vwo (TTO en TTO+) en internationaal onderwijs. [1]
Naast de school hadden de Jezuïeten de beschikking over een huis en een kapel. In 1948 gaven zij een opdracht aan Charles Vos om een Maria- en een Christusbeeld te maken.
De beelden werden geplaatst naast het altaar. Het Christusbeeld links en het Mariabeeld rechts ervan. [2]
In 2003 vertrokken de laatste paters uit hun huis waardoor de functie van de kapel verloren ging. Het Mariabeeld is toen overgebracht naar de katholieke kerk in Haren, waar het nu nog steeds is. Het is een zetelende Maria van Jesse en een pendant van het Christusbeeld. Het is een geschenk van architect Muller te Groningen en kostte driehonderd gulden (ongeveer € 135). De intronisatie was op 4 juni 1948. [3]
De zetelende Maria draagt over haar lange kleed, dat tot aan de voeten reikt, een donker blauwe mantel. In haar rechterhand houdt ze een scepter vast waarvan het uiteinde op haar schoot rust. Het kindje Jezus staat op haar schoot en leunt met een gedraaid lichaam tegen de achterzijde van de zetel. Hij houdt zich met beide handen (waarvan alleen de linker zichtbaar) vast aan de zetel. Maria houdt hem met haar linkerhand vast rond het middel. Het beeld is geglazuurd. Onderaan de tekst "O.L.Vr. v. Jesse"
Het Christusbeeld is in 2006 verkocht aan het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Het is een zetelende Christus (hoogte ca. 100cm) van geglazuurd aardewerk. Christus heeft het H. Hart op zijn borst en een tiara op zijn hoofd. In de ene hand heeft hij een scepter en in zijn andere hand maakt hij een zegenend gebaar. Het is een geschenk van de Fa. Van de Bie te Haren. Het beeld kostte driehonderd gulden (ongeveer € 135). De intronisatie vond plaats op 4 juni 1948. [4]
De relatie tussen de beelden en het klooster van Yesse moet nog worden onderzocht.
Het klooster Yesse in Essen (later ook klooster Essen genoemd) dankt haar naam aan de vader van Koning David (Yesse, Jesse, Isaï). Het was een Cisterciënzer vrouwenklooster en bestond van 1215 tot 1594. Het klooster stond op de plaats van het huidige buurtschap Essen, gemeente Haren bij Groningen. Er leefden dochters van gegoede families uit de stad Groningen. Al in de eerste jaren vonden in het klooster een aantal wonderen plaats, de miraculeuze gebeurtenissen werden beschreven door Caesarius van Heisterbach, de schrijver van een visiterend abt uit het Zevengebergte. Hij beschrijft het wonder van een kaars die niet wilde doven, en het wonder van het bewegende beeld dat in het klooster stond. Dit beeld stelde een gekroonde Maria voor die haar kind op de arm draagt. Tijdens een mis nam Christus de kroon van het hoofd van zijn moeder en plaats deze op zijn eigen hoofd, later zette hij de kroon op een passend moment weer terug. Het wonder bezorgde het klooster vermoedelijk bedevaartgangers met goede gaven, maar verschafte ook het klooster zelf aanzien.
In de 16e eeuw heeft het klooster meerdere malen te lijden gehad van soldaten die om de stad Groningen vochten en in het klooster werden ondergebracht. Verstoken van soldij en voeding namen ze wat ze nodig hadden. Rennenberg heeft er enkele maanden doorgebracht en vermoedelijk zijn aanval op de stad (1580) hier voorbereid. Rond 1590 werd het de zusters buiten de ommuurde stad te heet onder de voeten. Hoewel ze al vaker naar familie in Groningen waren gevlucht, hebben ze toen door goederenruil een pand in de Herestraat in Groningen in handen gekregen als refugium. De laatste overgebleven zusters zouden daarna niet meer terugkeren in Essen, ze werden tot hun dood door de Provinciale Staten, waaraan de goederen waren vervallen, onderhouden. De laatste restanten van het klooster zijn rond 1890 opgeruimd. [5]
In september 2006 is op de plaats van het voormalig klooster een bezoekerscentrum met informatie over het klooster Yesse geopend.
[1] www.haren.nl, april 2008
[2] E-mail Annemiek Bos, 5 december 2008
[3] E-mail Annemiek Bos, klooster Yesse, 9 april 2008; E-mail van pater M.Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuieten), 16 mei 2008
[4] E-mail van pater M.Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuieten), 16 mei 2008
[5] wikipedia, april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
dinsdag, 23 juni 2009 00:00
Basiliek van de heiligen Wiro,Piechelmus en Otgerus (Odiliënberg)
Kerk: Basiliek van de heiligen Wiro, Piechelmus en Otgerus
Adres: Kerkplein 11, 6077 AA Ambt Monfort (St. Odiliënberg)
Architect: Boosten, A
Boosten, Th
Kayser, J
Kunstenaars: Lommen, Frans
Nicolas, Joep
Vos, Charles
Werken van Charles Vos:
Wiro
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1951]
Afmetingen: hoogte ca. 70 cm hoog
Wiro was afkomstig uit Northumberland. Hij predikte in de Maas- en Rijnstreek en stichtte het Sint-Pietersklooster in het huidige Sint Odiliënberg bij Roermond, waar hij ook begraven is. De kerk van Sint Odiliënberg is aan zowel Wiro als zijn medemissionarissen Plechelmus en Otger gewijd.
Aan de buitenzijde van de Mariakapel is op de zuidoosthoek in de muur een stenen beeldje van Wiro aangebracht. Hij is staande op een console ten voeten uit afgebeeld in bisschopskleding met mijter en staf (in de rechterhand). Hij draagt in de linkerhand een kerk. Op de console staat de tekst "H WIRO".
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
dinsdag, 23 juni 2009 00:00
St. Jacobus de Meerdere (Lonneker)
Kerk: St. Jacobus de Meerdere
Adres: Dorpsstraat 96, Lonneker
Architect: Van Wolder te Riele
Kunstenaars: Vos, Charles
Werken van Charles Vos:
Antonius van Padua
Lindehout
Afmetingen: hoogte 140cm, breedte 90cm en diepte 35cm
Voorgesteld is de H. Antonius van Padua met links van hem aan zijn voeten een ezel. Antonius houdt een monstrans met het allerheiligste voor zijn borst. Het tafereel is een uitbeelding van de legende waarin Antonius een ezel tegenkwam, die al drie dagen geen voedsel meer had gehad en toen een bak haver werd voorgezet. Antonius toonde het dier de hostie en deze liet vervolgens de haver staan en viel op zijn knieën. Hiermee zou Antonius de katharen van de aanwezigheid van Christus in het Heilige Sacrament hebben overtuigd.
Jozef met Kind
Lindehout
Op een console met bloem staat Jozef staande ten voeten uit afgebeeld. Hij heeft halflange haren en ringbaard met snor en draagt over zijn kleed een ruim plooiende mantel die rond het middel is vastgemaakt. Hij staat met zijn linkerbeen vooruit en maakt met beide handen een zegenend gebaar. Zijn blik is naar beneden naar zijn zoon gericht die voor zijn rechterbeen staat. Het Kindje heeft zijn benen gespreid met zijn linkerbeen naar voren en het hoofd is ietwat naar schuin beneden gericht. Ook hij maakt een zegenend gebaar.
Ontwerp Antonius van Padua en het "ezelswonder"
Particulier bezit *1
Gips, bruin geschilderd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 68cm, breedte 41cm en diepte 16cm *1
Voorgesteld is de H. Antonius van Padua met links van hem aan zijn voeten een ezel. Antonius houdt een monstrans met het allerheiligste voor zijn borst. Het tafereel is een uitbeelding van de legende waarin Antonius een ezel tegenkwam, die al drie dagen geen voedsel meer had genomen. De eigenaar van het dier was een ketter. Nadat Antonius de ezel de H. Hostie had voorgezet knielde deze.*1
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under