DefaultCms2CmsCategory (313)
SCHILDDRAGENDE LEEUWEN (Stationsplein)
Adres: Station NS, Stationsplein, Maastricht
Drie beelden en sokkels: Beiers graniet
Afmetingen: Linkerleeuw 156cm x 57cm x 210cm (staart afzonderlijk 126cm); Sokkel (zijkant) 51cm x 390cm (diepte); Rechterleeuw 155cm x 68cm x 197cm (staart afzonderlijk 124cm); Sokkel (zijkant)
48cm x 393cm (diepte); Beide sokkels voorkant 37cm x 69cm x 11cm; Leeuwenkop 75cm x 90cm x 65cm; Sokkel 75cm x 75cm x 56cm [1]
Architect Dr Ir Van Heukelom maakte het ontwerp voor het stationsgebouw in Maastricht dat in 1916 werd voltooid. In opdracht van de NS maakte W. Brouwer een ontwerp voor drie schilddragende leeuwen die op de hoeken alsmede op de top van de ingang geplaatst zouden worden. De leeuwen werden onder leiding van S. Tempelman gehouwen. Bij deze werkzaamheden werd Charles Vos betrokken.
De leeuwen hebben waarschijnlijk de functie van bewaker van de ingang.
Aan de rechterzijde is een liggende leeuw met het bovenlichaam rechtop afgebeeld. Zijn blik is ietwat naar rechts gewend richting Wijck. Voor hem staat het wapenschild van Maastricht, de vijfpuntige stadsster, dat door hem wordt vastgehouden met zijn klauwen.
Aan de linkerzijde is een liggende leeuw met het bovenlichaam eveneens rechtop afgebeeld. Zijn blijk is naar links gericht. Voor hem staat een wapenschild met de Limburgse Leeuw, dat hij met zijn linkerklauw vasthoudt, zijn andere klauw rust op de sokkel.
Bovenop is een zittende leeuw gedeeltelijk, kop met beide voorpoten, afgebeeld. Bovenop een sokkel, met aan de voorzijde de vijfpuntige Maastrichtse starster, rusten zijn voorpoten. De kop van de leeuw kijkt over de sokkel heen naar beneden.
(foto RHCL)
[1] Graatsma, Paulussen, Charles Vos, straat-beelden, Maastricht 1988
Published in
DefaultCms2CmsCategory
U kunt in de linkerkolom kiezen uit de verschillende werken
Alle werken die betrekking hebben op een heilige, staan in deze rubriek, ook al betreft het een gebouw/huis dat geen religieuze functie heeft
OLV van Binderen Helmond
Published in
DefaultCms2CmsCategory
CAROLUS BORREMEUS (OUD KLOOSTER ZIEKENHUIS, VALKENSWAARD)
Adres: Oranje Nassaustraat 8, 5554 AG Valkenswaard.
Gevelbeeld van Carolus Borromeus
Gietbeton
Niet gesigneerd, niet gedateerd
De officieel geheten "congregatie van de zusters van Liefde van Carolus Borromeus" is in de negentiende eeuw in Maastricht tot stand gekomen. Ziekenzorg was een van haar taken. Ook in Valkenswaard is een kloosterziekenhuis tot stand gekomen. Het grote gebouw heeft een langgerekte opzet onder zadeldaken en een achterbouw. Het centrale punt in de gevel is de ingang, gemarkeerd door een kleine toren en een hoge erker. Hier was de scheiding tussen klooster en ziekenhuis. De architect was A. Boosten. [1]
Carolus (of Karel) Borromeüs (Latijn: Borromaeus; eigenlijk Carlo Borromeo) (Arona, 2 oktober 1538 - Milaan, 3 november 1584) was aartsbisschop van Milaan, een belangrijk kerkhervormer en is een rooms-katholieke heilige.
Vroeger kon de adel zichzelf sinecures toekennen, letterlijk 'zonder zorg', dat wil zeggen lucratieve 'ambten' waarvoor weinig werk gedaan hoefde te worden; en als tweede zoon van de Borromei, volgens gewoonte voor een kerkelijke loopbaan bestemd, werd Carlo al op zijn twaalfde 'abt zonder verplichtingen' ( een "sinecure") van een klooster aan het Lago Maggiore. Dat bezorgde hem een riant inkomen voor de prijs van één bezoek per jaar. Maar al gauw besefte de in 1538 geboren jongen dat zo'n systeem niet deugde en stelde hij het geld ter beschikking van de armen. De religie stond daar los van, voor zijn carrière in de Kerk hoefde hij niet eens priester te worden. Hij verkoos de rechtenstudie en behalve dat hij een briljante kop bleek, was hij ook een zondagskind, want vlak na de afsluiting van zijn studie in 1559 besteeg zijn oom paus Pius IV de pausentroon. Nu was zijn kostje gekocht. Carlo werd kardinaal, pauselijk secretaris en administrator van het aartsbisdom Milaan: nóg meer inkomsten. Hij leidde in zijn paleis in Rome een goed leven, al moet worden erkend dat hij een harde werker was.
De ommekeer kwam op zijn vierentwintigste door de dood van zijn broer, op wie hij erg gesteld was. "Deze gebeurtenis heeft mij pas doordrongen van onze ellende en de zaligheid van het eeuwige vaderland," schreef hij; de ernst won het pleit, Carlo werd priester en ontving vijf maanden later de bisschopswijding, met Milaan als diocees. Door politieke strubbelingen - het gebied verkeerde onder Spaans gezag - stond de bisschopszetel er al jaren leeg en terwijl de Kerk zich overal verjongde, was in Milaan alles nog middeleeuws. Wat Carlo toen deed grenst aan het ongelooflijke. Hij vaardigde een moderne catechismus uit, overreedde de paus tot hervatting van het al tien jaar opgeschorte concilie van Trente, bezocht alle kloosters en parochies van zijn diocees om een nieuwe tucht in te voeren, preekte iedere zondag zelf, stichtte weeshuizen, hospitalen en liefdadigheidsinstellingen, haalde de bezem door het hele verslapte kerkelijk leven. Ook stichtte hij een van de eerste priesterseminaries. Zijn Acta Ecclesiae Mediolanensis (1582) stonden model voor hoe de hervormingen van Trente moesten worden doorgevoerd bij geestelijkheid, kloosters en bevolking. Dat werd hem niet altijd in dank afgenomen. Een monnik wiens orde geen zin had in strengere regels, pleegde een moordaanslag op Carlo, en de Spaanse gouverneur deed alles om de rustverstoorder kwijt te raken, vooral nadat de kardinaal enkele 'openbare zondaars' had laten arresteren - een vrijpostigheid met als doel de Spaanse inquisitie uit de stad te weren, waarvoor hij moest bewijzen dat hij zelf zijn mannetje stond.
Ook veel gelovigen vonden hem een scherpslijper. Maar dat begon te veranderen toen hij zich tijdens een hongersnood in de schulden stak om voedsel te kunnen uitdelen, en hij won alle harten toen in 1576 de pest uitbrak. De gouverneur en alle bestuurders vluchtten de stad uit; Carlo daarentegen verplichtte elke priester, monnik en non te blijven teneinde de pestlijders bij te staan en gaf zelf dag na dag het voorbeeld. Zodra de epidemie voorbij was, klaagde de gouverneur hem in Madrid en Rome aan wegens overtreding van gemeentelijke voorschriften, maar nu maakte de steun van het volk hem onkwetsbaar.
Hoewel vermagerd tot een skelet, organiseerde hij nog een bijeenkomst van alle priesters in zijn bisdom, wat resulteerde in de stichting van een modern seminarie. Een maand na zijn zesenveertigste verjaardag verliet hem zijn kracht. Zijn dood voorvoelend kroop hij 's nachts uit bed om op zijn stenen kamervloer te sterven; daar vond men hem in de ochtend van 4 november 1584. [2]
Op de gevel van het gebouw is een beeld in gietbeton voorstellende Carolus Borromeus van Charles Vos. Eigenaar van het gebouw is op dit moment de Stg. Brabantse Monumenten, die het in bruikleen gaf aan het Brabantse Valkerij en Sigarenmuseum en verschillende andere culturele instellingen (o.a. het VVV).
Carolus Borremeus is staande op een console met achterwand ten voeten uit afgebeeld. Hij is gekleed in een priestergewaad en in zijn voor zijn borst gehouden handen houdt hij een kelk vast.
[1] Schiphorst, A.J.N. Boosten 1893-1951, Rotterdam 2006
www.bonas.nl, maart 2008
[2] Wikipedia, december 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
zondag, 19 juli 2009 09:40
Maria met Kind (Kapel Maria Koningin van de Vrede, Eindhoven)
Johan PietsMARIA MET KIND (Kapel Maria Koningin van de Vrede, Eindhoven)
Adres: Kapel Maria Koningin van de Vrede, Fakkelweg 10, 5624 EA Eindhoven
Mariabeeld
Dit beeld is afkomstig uit de voormalige Koenraadkerk in Strijp Eindhoven.
Het beeld van Maria met Kind staat niet meer in de kapel. De huidige locatie van het beeld is onbekend. [1]
Aan de Fakkellaan, nabij de hoek met de Oude Bosschebaan en het Sportpark Woensel, staat sinds 1991 (eerste steen: 25 maart) de kapel "Maria Koningin van de Vrede". Het ontwerp van architectenbureau Van der Linden in Eindhoven is geïnspireerd op de plattegrond van het huisje van Maria in Efese in het huidige Turkije. Maria zou daar de laatste jaren van haar leven gewoond hebben.
Het gebouwtje is opgetrokken uit witte baksteen, heeft een voorportaal met offerblok, een gebedsruimte met circa twintig zitplaatsen en een koor. Gebedsruimte en koor zijn van elkaar gescheiden door een hoog traliehek. Op het plafond is een sterrenhemel afgebeeld. Op het altaar staat een beeld van O.L. Vrouw van de Wonderbare Medaille uit de Rue du Bac in Parijs. De ruimte is verder rijkelijk voorzien van iconen, kruisen, kandelaars en Maria-afbeeldingen. Een glas-in-loodraam in een lijst toont een voorstelling van engelen. Ook hangen er foto's van paus Johannes Paulus II en van Pater Pio. [2]
Het gebouwtje is opgetrokken uit witte baksteen, heeft een voorportaal met offerblok, een gebedsruimte met circa twintig zitplaatsen en een koor. Gebedsruimte en koor zijn van elkaar gescheiden door een hoog traliehek. Op het plafond is een sterrenhemel afgebeeld. Op het altaar staat een beeld van O.L. Vrouw van de Wonderbare Medaille uit de Rue du Bac in Parijs. De ruimte is verder rijkelijk voorzien van iconen, kruisen, kandelaars en Maria-afbeeldingen. Een glas-in-loodraam in een lijst toont een voorstelling van engelen. Ook hangen er foto's van paus Johannes Paulus II en van Pater Pio. [2]
Beeld, aarde met glazuur, 1939-1940
In een is staat met Maria ten voeten uit afgebeeld. Aan haar linkerzijde houdt met beide handen haar zoon vast. Ze draagt een blauw kleed met een sluiting. Haar ogen zijn gesloten. Het Kindje Jezus maakt met zijn rechterhand een zegenend gebaar. In zijn linkerhand houdt hij een voorwerp vast.
[1] https://www.meertens.knaw.nl/bedevaart/bol/plaats/203: Aanvankelijk stond een beeld van Maria met kind, afkomstig uit de Koenraadkerk, op het altaar. Tegenwoordig staat dit beeld links achter in een hoek van het koor. Niet aangetroffen bij bezoek op 27 juni 2011
[2] www.meertens.nl, mei 2009
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MARIA (Kloosterbejaardenoord St. Jozef Nijmegen)
Adres: Kloosterbejaardenoord St. Jozef, Kerkstraat 65, 6543 KG Nijmegen
Het beeld is niet meer aanwezig in het gebouw. [1]
Maria met Kind
Huidige locatie onbekend
Eikenhout
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 160cm (met sokkel), breedte 54cm en diepte 36cm
Het Sint Jozefklooster in Nijmegen was sinds 3 oktober 1927 een Grootseminarie van de Nederlandse SCJ provincie. Na 1975 werd het gebouw bestemd als Kloosterbejaardenoord. Na renovatie en nieuwbouw eind 80er jaren voldoet het huis aan de modernste eisen, zodat een 60 tal religieuzen na hun actieve leven er hun intrek kunnen nemen. [2]
Maria is ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Over haar lang kleed draagt zij een geplooide mantel. Zij draagt haar staande Zoon op haar linkerarm. Haar rechterhand steunt op het lichaam van Jezus. Het Kind maakt een zegenend gebaar waarbij zijn rechterhand op het lichaam van Maria rust.
Foto: Stichting Historische Reeks
[1] Mail pater Halters 20 mei 2019
[2] www.scj.nl, mei 2009
Published in
DefaultCms2CmsCategory
KAPUCIJNENKLOOSTER (Velp-Grave)
Adres: Basilius van Bruggelaan 4, 5363 VA Velp-Grave
Koenraad van Parzham met jongetje
Beeld Koenraad van Parzham met jongetje (in de tuin).
De Heilige Koenraad van Parzham, geboren Jan Birndorfer ( Parzham, Beieren, 22 december 1818 - Altötting, 21 april 1894) was een Duits geestelijke. Hij stamde uit een Beiers boerengezin, was de jongste van negen kinderen en werd vroeg wees.
Koenraad was al als kind zeer vroom. Hij zocht de eenzaamheid op om te kunnen bidden en mediteren en wachtte op de drempel van de kerk om de eerste mis te kunnen bijwonen. Toen hij 30 jaar was, verliet hij de ouderlijke hoeve in Parzham en trad, net als zijn broer, in bij de Kapucijnen. Hij nam de naam aan van Koenraad, naar de heilige Koenraad van Piacenza en werd naar het klooster van Altötting gestuurd om er portier te worden. Gedurende meer dan 40 jaar wijdde hij zich aan zijn nederige taak. Nooit raakte hij opgewonden of sprak hij overtollige woorden. In zijn taak vergat hij te eten en hield hij zich bezig met werken van liefdadigheid, hulp aan de armen en opvang van bedevaarders. Hij stierf op 21 april 1894 met een glimlach om de mond. [1]
Op een console (met de tekst H.KOENRAAD) staat ten voeten uit Koenraad, in ordekledij met een sleutel aan een touw om zijn middel, met een jongen aan zijn linkerzijde die naar hem opkijkt. Koenraads blik is naar het kind gericht. Hij heeft zijn linkerhand achterom op de linkerschouder van het kind gelegd. De jongen is blootsvoets, draagt een blauwe broek met wit shirt. Hij heeft op zijn vooruitgestrekte handen een brood dat Koenraad met zijn rechterhand bovenop vasthoudt. Onder de sleutel is een witte duif afgebeeld.
foto's klooster
Koenraad van Parzham met broodje in de hand
Beeld Koenraad van Parzham met broodje in de hand (in kastje op het voorplein), afkomstig uit het klooster bij de Koenraadkerk in Strijp Eindhoven. Het stond in een nis boven de hoofdingang (nr. 59)
Koenraad is ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Hij draagt de ordekleding. Het bebaarde gezicht kijkt ietwat schuin naar beneden. In zijn rechterhand, ter hoogte van zijn middel, naast zijn lichaam houdt hij een stuk brood. In zijn linkerhand, voor zijn middel, heeft hij een sleutel vast. Op de console de tekst KOENRAAD.
foto klooster
foto klooster (Eindhoven) foto geheigen van Nederland (Eindhoven)
Maria
Gebakken klei, geglazuurd
Niet gesigneer, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte ca 50cm
Maria, met sluier, is ten voeten uit staan afgebeeld. Over haar kleed draagt zij een driekwarts openvallende mantel. Haar rechterarm houdt ze langs haar lichaam waarbij haar hand op haar lichaam houdt. Haar linkerhand rust op haar hart.
foto klooster
[1] Wikipedia, februari 2009
Published in
DefaultCms2CmsCategory
KOENRAAD VAN PARZHAM (Kapucijnenklooster, Den Bosch)
Adres Van der Does de Willeboissingel 12, 5211 CB Den Bosch [1]
Koenraad van Parzham
De Heilige Koenraad van Parzham, geboren Jan Birndorfer ( Parzham, Beieren, 22 december 1818 - Altötting, 21 april 1894) was een Duits geestelijke. Hij stamde uit een Beiers boerengezin, was de jongste van negen kinderen en werd vroeg wees.
Koenraad was al als kind zeer vroom. Hij zocht de eenzaamheid op om te kunnen bidden en mediteren en wachtte op de drempel van de kerk om de eerste mis te kunnen bijwonen. Toen hij 30 jaar was, verliet hij de ouderlijke hoeve in Parzham en trad, net als zijn broer, in bij de Kapucijnen. Hij nam de naam aan van Koenraad, naar de heilige Koenraad van Piacenza en werd naar het klooster van Altötting gestuurd om er portier te worden. Gedurende meer dan 40 jaar wijdde hij zich aan zijn nederige taak. Nooit raakte hij opgewonden of sprak hij overtollige woorden. In zijn taak vergat hij te eten en hield hij zich bezig met werken van liefdadigheid, hulp aan de armen en opvang van bedevaarders. Hij Hij stierf op 21 april 1894 met een glimlach om de mond. [2]
Koenraad van Parzham
Het beeld heeft in de kloostertuin te Breda gestaan. Het klooster is in augustus 2013 gesloten. Daarna is het beeld overgebracht naar het klooster in Den Bosch
Koenraad is ten voeten uit staande op een wiite console afgebeeld. Hij draagt de ordekledij. Het behaarde gezicht is schuin naar beneden gericht naar de duif die naast zijn rechtervoet is weergegeven. Hij heeft zijn handen gevouwen voor zich een kruis en een rozenkrans omklemmend.
Het kerkhofkruisbeeld uit Breda wordt overgebracht naar een centrale gedenkplaats voor de Kapucijnen Nederland in Velp (bij Grave). [3]
foto klooster
[1] email Piet van Asseldonk 4 september 2013 en emails maart 2014
[2] Wikipedia, februari 2009
[3] Asseldonk, Piet van, in Kapkoord 53e jg nr 3 augustus 2013 blz 6 en 7
Published in
DefaultCms2CmsCategory
JOZEF MET KIND (St. Antoniusziekenhuis, Sneek)
Adres: St. Antonius ziekenhuis, Bolswarderbaan 1, 8601 ZK Sneek.
H. Jozef met Kind
Houten beeld
Of het werk nog op genoemde locatie aanwezig is, is niet bekend.
Op een console die achteraan de zijkanten versierd is met een bloemenmotief staan de H. Jozef met zijn Zoon ten voeten uit afgebeeld. Aan de voorzijde van de console staat de tekst "ST JOSEPH". Jozef met kleed en opengevallen mantel staat met linkerbeen vooruit. In zijn linkerhand houdt hij een winkelhaak en de andere hand houdt hij naar beneden gericht naast de rechterarm van zijn Zoon. Zijn blik is naar het Kind gericht. Zijn zoon (met nimbus) staat aan zijn rechterzijde. Het linkerbeen is naar achteren geplaatst. Hij maakt een zegenend gebaar. De rechterarm is in een hoek van 90 graden naar boven gericht, zijn linkerarm gespreid naar beneden.
foto I.Paulussen
Published in
DefaultCms2CmsCategory
zondag, 19 juli 2009 00:00
Joannes Philippus Roothaan (Ned Inst voor Jezuïeten, Amsterdam)
Johan PietsJOANNES PHILIPPUS ROOTHAAN (Ned. Inst. voor Jezuïten, Amsterdam)
Adres: Nederlands Instituut voor Jezuieten Studie, Singel 448, 1017 AV Amsterdam
Ontwerptekening gevelbeeld Joannes Philippus Roothaan en
Gipsen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1951-1952]
Afmetingen: hoogte ca 30cm hoog
Het beeld bevindt zich in de bibliotheek.
Joannes Philippus Roothaan (Amsterdam 23 november 1785 - Rome 8 mei 1853) is geboren in de Laurierstraat in de Jordaan. Zijn vader, een arts, was, nadat hij vanuit Frankfurt aan de Main (D) naar Amsterdam was verhuisd, rooms-katholiek geworden. Roothaan was tijdens zijn jonge jaren misdienaar in de Krijtberg. Hij sloot zijn studie aan het Amsterdamse Athenaeum Illustre af met de verdediging van een dissertatie en trok vervolgens in mei 1804 naar Wit-Rusland om zich in de daar nog gedeeltelijk bestaande Sociëteit van Jezus te laten opnemen. In 1812 ontving hij er de priesterwijding. Toen de jezuïeten in 1820 ook uit Rusland werden verbannen, werkte hij onder meer als rector van een college in Turijn. Voordat hij in 1829 tot de 21e jezuïetengeneraal werd gekozen, bezocht hij nog driemaal de Krijtberg (1821, 1822 en 1823). Door zijn verkiezing tot algemeen overste van de Sociëteit van Jezus werd de Amsterdammer, na Ignatius van Loyola, wel de tweede stichter van de orde genoemd.
Onder zijn bestuur vond er een snelle groei van de orde plaats: nieuwe leden en tien nieuwe provincies, waaronder Nederland, werden gesticht. Hij logeerde nog een enkele maal in de Krijtberg (in de pastorie van 28-30 juli 1849). Zijn bezoek toentertijd aan de Nederlandse jezuïetenhuizen zal zeker hebben bijgedragen aan de oprichting van de zelfstandige Nederlandse provincie in 1850.
Hij bracht de naastenliefde in de praktijk en trok bijvoorbeeld tijdens de cholera-epidemie in Rome in 1837 langs de hospitalen om er eigenhandig zieken te verplegen. Zijn lijfspreuk was "fortiter et suaviter" (krachtig en zacht). Daarnaast was hij in intellectueel opzicht actief en traceerde hij de autograaf van Ignatius' handschrift "Geestelijke oefeningen". Hij maakte een nieuwe Latijnse vertaling aan de hand van de Spaanse oertekst, die de geest van Ignatius beter tot uiting liet komen.
In het revolutiejaar 1848 werd Roothaan tot april 1850 uit Rome verdreven. Hij bezocht in die periode onder meer Nederland (in 1849). Enkele jaren na zijn terugkeer werd hij ziek en na een "met een voorbeeldig geduld gedragen lijden" overleed hij in 1853 te Rome. Hij werd in de speciale grafkelder voor jezuïetengeneraals in de Gesù begraven. [1]
Onder zijn bestuur vond er een snelle groei van de orde plaats: nieuwe leden en tien nieuwe provincies, waaronder Nederland, werden gesticht. Hij logeerde nog een enkele maal in de Krijtberg (in de pastorie van 28-30 juli 1849). Zijn bezoek toentertijd aan de Nederlandse jezuïetenhuizen zal zeker hebben bijgedragen aan de oprichting van de zelfstandige Nederlandse provincie in 1850.
Hij bracht de naastenliefde in de praktijk en trok bijvoorbeeld tijdens de cholera-epidemie in Rome in 1837 langs de hospitalen om er eigenhandig zieken te verplegen. Zijn lijfspreuk was "fortiter et suaviter" (krachtig en zacht). Daarnaast was hij in intellectueel opzicht actief en traceerde hij de autograaf van Ignatius' handschrift "Geestelijke oefeningen". Hij maakte een nieuwe Latijnse vertaling aan de hand van de Spaanse oertekst, die de geest van Ignatius beter tot uiting liet komen.
In het revolutiejaar 1848 werd Roothaan tot april 1850 uit Rome verdreven. Hij bezocht in die periode onder meer Nederland (in 1849). Enkele jaren na zijn terugkeer werd hij ziek en na een "met een voorbeeldig geduld gedragen lijden" overleed hij in 1853 te Rome. Hij werd in de speciale grafkelder voor jezuïetengeneraals in de Gesù begraven. [1]
In 1950 werd door het Pater Rothaangenootschap besloten een beeld van Rothaan te laten vervaardigen. Cor Ligthart nam contact op met Charles Vos, die hij uit zijn Maastrichtse periode kende en hij zou de juristen van Bisdom Haarlem vragen of zo'n beeld geoorloofd was of niet. Het Bisdom gaf toestemming om het beeld in de voorgevel van de Krijtberg (kerk van de H. Franciscus Xaverius, Singel 446 te Amsterdam) , tussen de twee grote ingangsdeuren, te plaatsen.
Het ontwerp van Vos was pas medio 1951 gereed. Het bleek bovendien teleurstellend: behalve dat de kleding historisch onjuist was, vonden sommige heren van het Genootschap het gelaat te ouwelijk en de houding té gewoon, té rustig. Ligthart begreep wel de bedoeling van Vos: een innerlijk krachtige persoonlijkheid neerzetten die ver vooruitziet, wereldwijd.
Ook pater Provinciaal Klofschoten was ook huiverig voor plaatsing van een beeld in de gevel. Pastoor Bos sprak tenslotte zijn veto uit. In november 1952 zou definitief het doel vallen. [2]
foto: Nederlands Instituur voor Jezuïeten Studies Amsterdam
[1] www.meertens.knwa.nl, mei 2008
[2] Lindeijer Marc sj, Pater Ligthart en de zaak Roothaan. Streven naar heiligheid in het utopische tijdperk 1914-1968, Hilversum 2010, blz 326-328 en E-mail van pater M. Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuïeten), 16 mei 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
PETRUS CANISIUS (Canisiuscollege, Njimegen)
Adres: Akkerlaan 19, 6533 BK Nijmegen
Plaquette Canisius
De plaquette is van geglazuurd aardewerk
Niet gesigeerd, niet gedateerd [1950]
Of het werk nog op genoemde locatie aanwezig is, is niet bekend.
In de hal van het Canisiuscollege is een plaquette geplaatst waarop Canisius is afgebeeld als opvoeder van kinderen.
Canisius werd geboren in 1521 als Peter Kanis. Hij was de zoon van burgemeester Jacob Derickszn Kanis en Jelis van Houweningen. Zijn moeder overleed op zijn vijfde en zijn vader op zijn drieëntwintigste. Na zijn Latijnse school in Nijmegen, studeerde hij filosofie en theologie te Keulen en behaalde daarin de doctorsgraad. Hij studeerde ook korte tijd kerkelijk recht in Leuven. In 1543 trad hij, na een ontmoeting met de Jezuïet Pierre Lefèbre als eerste Nederlander in bij de toen net opgerichte orde der Jezuïeten. Hij doceerde in zijn leven op verschillende plaatsen in Duitsland. Ook nam hij deel aan twee sessies van het Concilie van Trente. Petrus Canisius speelde een voorname rol in de Contrareformatie. Onder andere door het schrijven van verschillende catechismussen bestreed hij de reformatie en de onwetendheid op geloofsgebied onder de katholieken. Zijn beroemdste catechismus is de Summa Doctrina Christianae van 1555 in vraag-antwoord-vorm die in vele talen werd vertaald en ontelbare uitgaven kent. Zijn catechismus beleefde meer dan duizend herdrukken in 26 talen en is daarmee een van de meest herdrukte boeken in de Nederlandse geschiedenis. Canisius overleed te Fribourg in Zwitserland op 21 december 1597 met zijn catechismus in zijn handen. Op 21 mei 1925 is hij op grond van aan hem toegeschreven genezingswonderen heilig verklaard door paus Pius XI, die hem tevens de eretitel van kerkleraar schonk. [1]
Canisius houdt een boek in zijn omhooggeheven linkerhand. Zijn rechterhand is opgeheven. Hij is omringd door een viertal kinderen die naar hem opkijken. Boven- en onderaan zijn de jaartallen "MCM-MCML" en "ANNO SANCTO MCML" aangebracht. Onder de afbeelding staat de tekst "Aureo S. Petri Canisii Collegio praeceptores laici". Hieruit blijkt dat de plaquette geschonken is door de lekenleraren bij gelegenheid van het vijftigjarige bestaan het college. [2]
foto I.Paulussen
[1] Wikipedia, mei 2008
[2] E-mail van pater M. Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuïeten), 16 mei 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
More...
MARIA (Berchmanianum, Nijmegen)
Adres: huiskapel van het Berchmanianum, Houtstraat 4, 6525 XZ Nijmegen
Maria
Eikenhout
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1945]
Afmetingen: hoogte120cm, breedte 38cm en diepte van 28cm[1]
Het Berchmanianum is geopend in 1929 en was tot 1967 een studiehuis van de orde van de Jezuieten. Sinds die tijd heeft het naast de functie van woonhuis ook een functie ten behoeve van de zorg voor verpleeg- en verzorgingsbehoevende religieuzen. Het klooster is door de overheid erkend als klooster-verzorgingstehuis met verpleegafdeling. [2]
De grote huiskapel bevindt zich op de eerste verdieping. Tegenover de hoofdingang is een Mariabeeld geplaatst.
Na de grote verbouwing (2018) is het beeld niet herplaatst op de oude locatie. [3]
Het is een staande Maria met Onbevlekt Hart op de borst. Met haar linkerhand wijst zij naar het hart. Haar rechterhand is geheven en haar ogen zijn gesloten. [4] Over haar lang plooiend kleed draagt ze een lange sluier.
foto's Radboud Universiteit, Joeri Borst
[1] E-mail van pater M. Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuïeten), 16 mei 2008
[2] www.berchamanianum.nl , mei 2008
[3] E-mail Dick van Aalst, Radboud Universiteit, 20 mei 2019
[4] E-mail van pater M. Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuïeten), 16 mei 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
KAPEL HUIZE VOORURG (Psych inst landgoed Voorburg, Vught)
Adres: Kapel Huize Voorburg (nu Psychiatrisch instituut, landgoed Voorburg), Boxtelseweg 48, 5261 N BVught.
De kapel is in 1995 afgebroken.
Beelden Charles Vos:
Jozef met Kind
Vincentius à Paolo
O.L.V. van Lourdes
De huidige locatie van de beelden is onbekend.
In het tijdschrift Opgang uit 1933 schets M. het ontstaan van de kapel en beschrijft de beelden die Charles Vos voor de kapel maakte: [1]
"Sinds enkele jaren werkt in Den Bosch de jonge architect Jan van Dillen, aan wie de zorg voor kerken en godshuizen werd toevertrouwd. Zijn arbeid vergt een zuiver gevoel voor de traditie in den goeden zin van het woord en niet slechts daar waar het restauraties geldt, of onmiddellijk aan oude gebouwen aansluitende nieuwbouw, maar zeker ook bij werken die weliswaar een zelfstandig geheel vormen, maar niettemin in een bestaand complex of stadsbeeld moeten passen. Het gevaar in conventioneele vormen te vervallen is daarbij niet denkbeeldig, het verheugt daarom te meer, indien werk tot stand komt dat het bekoorlijke heeft van frissche, gezonde arbeid. Wij beelden hier een kapel af welke hij bouwde voor de Eerwaarde broeders der congregatie van O.L. Vrouw V. Lourdes, behoorende bij het huis dier orde, liggende te Voorburg in de omgeving van Den Bosch. Het is een eenvoudig, rustig bouwwerkje, simpel van vormgeving, maar niet dor of doodsch, het pannen dak geeft er een vriendelijk, landelijk karakter aan. Inwendig werd een heldere, rustige ruimte geschapen, daar verrassen ons de beelden van Charles Vos, voorstellende: Sint Jozef met het Goddelijk Kind, Sint Vincentius à Paulo en O.L. Vrouw v. Lourdes. Het laatste beeld moet het minst geslaagd heeten, de Mariafiguur mist dat sterke en veerkrachtige dat het werk van dezen uitstekenden beeldhouwer juist kenmerkt. Deze eigenschappen vinden wij wel in de beide andere beelden, krachtige plastieken, sterk en boeiend, een vormgeving die getuigt van mannelijke bewogenheid."
Psychiatrisch ziekenhuis Voorburg bestaat vanaf 1885, nadat de Godshuizen, een "koepel", die in 's-Hertogenbosch meerdere instellingen op het terrein van de gezondheidszorg bestuurde een gesticht lieten bouwen. In 1990 zijn psychiatrisch ziekenhuis Voorburg en psychiatrisch ziekenhuis Reinier van Arkel in 's-Hertogenbosch gefuseerd tot één ziekenhuis met een eigen bestuur. De naam Voorburg verdween uit het straatbeeld, maar niet uit de volksmond. De nieuwe naam van Voorburg werd Reinier van Arkel en in 1998 werd de naam nogmaals veranderd in GGZ 's-Hertogenbosch e.o.
Tot 1998 bestond de tweedelijns geestelijke gezondheidszorg in de regio 's-Hertogenbosch hoofdzakelijk uit het psychiatrisch ziekenhuis Reinier van Arkel, Riagg 's-Hertogenbosch en RIBW 's-Hertogenbosch. In dat jaar gingen de drie instellingen op in GGZ 's-Hertogenbosch. Vanaf 1 januari 2006 luidt de nieuwe naam van de organisatie Reinier van Arkel Groep. [2]
H. Jozef met Kind
Op een console is staande ten voeten uit de H. Jozef afgebeeld. Jozef, met baard, kijkt devoot naar beneden. Met zijn rechterhand maakt hij een zegenend gebaar. Zijn andere hand steunt op de linkerschouder van zijn zoon, die staande voor hem is afgebeeld. Het Kind omklemt met beide handen een duif. Ook zijn blik naar beneden gericht.
H. Vincentius à Paolo
Op een console is staande ten voeten uit de H. Vincentius à Paolo afgebeeld.
OLV van Lourdes
Maria is staande op een console, ten voeten uit, afgebeeld. Op borsthoogte houdt zij devoot haar handen biddend tegen elkaar. In de linkerhoek onder is een knielend persoon afgebeeld die op smekend (de handen gevouwen) opkijkt naar Maria.
overzichtsfoto kapel. Flankerend uitgang: Petrus en Vincentuis, in de kapel OLV van Lourdes
foto: Opgang, jrg. 13, nr. 623, 25 maart 1933, blz. 177-180
foto: Opgang, jrg. 13, nr. 623, 25 maart 1933, blz. 177-180
waarschijnlijk op nieuwe locatie na afbraak kapel
foto I. Paulussen
[1] M. (waarschijnlijk Clemens Meuleman), Hedendaagsche kunst in ’t zuiden in Opgang, tijdschrift op christelijken grondslag ter beoefening van de Nederlandsche letteren en kunst, jrg. 13 (12), no. 632, 25 maart 1933, blz. 177-180.
[2] Wikipedia, maart 2009
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MARIA MET KIND (Bergmansstraat, Tilburg)
Bergmansstraat 4, 5017 JH Tilburg
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd
In de tuin (indertijd het huis van J. van Loon- De Graaf) staat een Mariabeeld dat op 24 augustus 1941 werd opgesteld om de wijk te beschermen tegen oorlogsgeweld. De opdracht werd gegeven door de Herencongregatie, die het na de inzegening, overdroeg aan het kerkbestuur van de parochie van het Allerheiligst Sacrament. Er bestaat een hele reeks van Mariamonumentjes, die tijdens de oorlogsjaren in de stad werden opgericht. Het zijn bescheiden beeldjes, waarmee groepen wijkbewoners hun woonomgeving onder de bescherming van Maria stelden; meestal gebeurde dat in parochieverband. Het Mariabeeld van Charles Vos is één van de fraaiste voorbeelden uit deze reeks. [1]
De tuin van nummer 4 is afgezet met een muur van bakstenen. De tussenliggende verhogingen (ca 107cm hoog) zijn verbonden met geverfde stangen. Op ongeveer 1m van de hoek zijn de verhogingen slechts 2 stenen breed. Verticaal hierop is een muur van 60cm diep gemetseld. In de uitgespaarde ruimte is een halfronde betonnen plantenbak van 60cm hoog op een vloertje geplaatst. Achter deze plantenbak, in de uitgespaarde ruimte tussen de twee verticale muurtjes, is een vierkante, wit geschilderde bakstenen muur opgemetseld die vanaf ongeveer 1,25m overgaat in een halfcirkelvormige nis (hoogte 150cm en rechts en links ca 30cm) van baksteen (eveneens wit geschilderd) met een spits toelopende top van geglazuurd aardewerk. Het beeld is ongeveer 120cm hoog en is geglazuurd.
Op de sokkel staat Maria frontaal ten voeten uit afgebeeld met haar hoofd licht naar links gebogen. Over haar gewaad, dat tot op haar voeten reikt, is een naar achteren vallende blauwe mantel gedrapeerd, waar Maria's lange sluier overheen valt. In haar rechterhand houdt zij een bloeiende lelie vast, als symbool van de zuiverheid, die verwijst naar haar maagdelijk moederschap. Het kindje Jezus, in een min of meer zittende houding met gekruiste beentjes, draagt Maria op haar linkerarm. Het hoofd van het kindje is gebogen naar rechts en steunt op de schouder van zijn moeder. Met zijn opgeheven rechterhand maakt hij een zegenend gebaar.
Het beeld is in 2007 gerestaureerd door Charles Vergouwen. De beide duimen van het kindje alsmede de steel van de lelie waren in de loop van de tijd verdwenen. Het beeld is weer onderdeel geworden van de geheel in de oude staat teruggebrachte muur.[2]
[1] www.members.home.nl/r-holleman, april 2008 en www.artindex.nl, mei 2008
[2] email van de heer M. van de Sanden (bewoner van het pand op nummer 4) van 8 juni 2008. www.charlesvergouwen.nl
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MICHAEL (Plein voor de Paterskerk, Roosendaal)
Adres: plein voor De Paterskerk (Onze Lieve Vrouwekerk), Kade 21, Roosendaal
St.Michael
Bronzen beeld, sokkel tufsteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]
Afmetingen: beeld 160cm x 63cm x 48cm, sokkel 60cm x 62cm x 53cm, plateau 23cm x 195cm x 193cm
Roosendaal binnenkomend op weg naar het Kadegebied ontwaart men al spoedig twee torens, die de weg wijzen naar de Paterskerk. Daar aangekomen ziet men een rustig voorplein met een strak aangelegde sierbestrating van rode klinkers en grijze tegels. Het ontwerp is van architect C. van Moorsel uit Voorburg. Het plein is gedeeltelijk omzoomd met bomen en roept een intieme sfeer op. Midden op dit plein staat het bronzen beeld van de aartsengel Michaël op een bakstenen sokkel (een vloertje 3-steens hoog met daarop de sokkel van 17-steens hoog) met een natuurstenen bovenstuk (boven aan afgekant). Het ontwerp is van Charles Vos uit Maastricht; het is gegoten bij A. Binder in Overveen (op de achterzijde van het beeld ingekrast "brons-gieterij A.Binder"). Tijdens de oorlog beloofde de rector een beeld te zullen schenken als kerk en klooster de oorlog goed doorstonden. Michaël symboliseert de strijd tegen het kwaad (van het nazisme). Aan de voorzijde van het natuurstenen bovenstuk staat 'St. Michael verdedig ons in de strijd' en aan de achterzijde "in dank voor uw bescherming 1940-1945".
Gewoonlijk wordt deze engel afgebeeld met het zwaard in ene en een weegschaal in de andere hand. Dit laatste symbool is niet zo gebruikelijk. Het is ontleend aan de uitvaartliturgie waar gezongen wordt: "moge de aanvoerder (vaandeldrager) Michaël hen binnenleiden in het eeuwige licht". Dit is een verwijzing naar de taak die de volksvroomheid aan Michaël toekent: het wegen van de gestorvenen om te kijken of ze waardig zijn voor het eeuwige licht. [1]
Michael, met lange naar achter vallende haren, is staande ten voeten uit afgebeeld, met licht gebogen benen. Over zijn kleed draagt hij een openvallende mantel die voor onder de kin met een gesp sluit. In zijn rechterhand houdt hij het staande zwaard vast. Voor zijn borst heeft hij een weegschaal in zijn linkerhand vast.
[1] www.roosendaal.nl, april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory