www.charlesvos.nl

Johan Piets

Johan Piets

dinsdag, 28 december 2010 00:00

Agnes (Mgr. Mutsaersoord, Venlo)

AGNES (Mgr. Mutsaertoord, Venlo)
Mgr. Mutsaersoord, paviljoen Agnes, Schaapdijksweg 56, Venlo
Steen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1938]
 
Het Mutsaersoord was oorspronkelijk een herstellingsoord van de Nederlandse Katholieke Bond van Vervoerspersoneel, Sint Raphaël. Het herstellingsoord werd gebouwd tussen 1928-1930 naar een ontwerp van architect Jules Kayser. Het hoofdgebouw van de R.K. Herstellingsoordvereniging Mgr. Mutsaers (genoemd naar Mgr. A.P.M. Mutsaers, bisschop van Den Bosch en geestelijk adviseur van Sint Raphaël) bood voor de oorlog plaats aan 45 volwassen patiënten.
Op het riante bosrijke terrein lag ook een kindertehuis: vanaf 1938 Agnespaviljoen genoemd, dat 60 à 70 kinderen kon herbergen. De verzorging van de patiënten was vanaf 1930 tot 1982 in handen van de Zusters van de Heilige Vincentius. Na de oorlog werd er een nieuw Agnespaviljoen gebouwd (ook nu weer naar een ontwerp van Jules Kayser), dat in 1958 officieel werd geopend. Toen in de jaren zestig het soort patiënten geleidelijk veranderde en de hulpverlening professioneler werd, veranderde de naam in 1971 in de Stichting Mutsaersoord-Agnespaviljoen. In 1973 kwam er een medisch kleuterdagverblijf, dat in 1977 een aantal nieuwe paviljoens betrok. Inmiddels had de stichting in 1975 ook een eigen school geopend voor langdurig zieke kinderen: de Wijnbergschool. [1]
Er is altijd een nauwe band geweest tussen de R.K. Herstellingsoordvereniging en de familie Mutsaers. In jaarvergadering van 1937 werd besloten het kindertehuis de naam Agnespaviljoen te geven naar mevrouw Agnes Mutsaers - Van Spaendonck. De familie Mutsaers toonde haar erkentelijkheid voor dit besluit door het aanbieden van een Agnesbeeld, waarvan de vervaardiging werd opgedragen aan Charles Vos.
Op 14 juli 1938 werd het beeld, dat aangebracht is in de noordelijke gevel van het kindertehuis, op plechtige wijze onthuld. Naast de familie Mutsears, het hoofdbestuur van de herstellingsvereniging, waren aanwezig Pastoor Poels (oud rector van het Mgr. Mutsaersoord),  de heren J. Kayser (architect) en Ch. Vos, alsmede de zusters en de bewoners van het herstellingsoord.
De heer F. Timmermans, voorzitter, sprak de aanwezigen toe. Hij wees op de verwantschap van de familie Mutsaers met St. Raphaël en de vele en goede hulp, door de familie aan  St. Raphaël en het Mgr. Mutsaersoord verleend. Uit dankbaarheid heeft de vereniging de naam van het tehuis opgedragen aan mevrouw Mutsaers en door het plaatsen van het Agnesbeeld blijvend is bevestigd.
De onthulling van het beeld geschiedde door mevrouw Mutsaers. Pastoor Poels zegende het beeld en sprak namens de familie. De plechtigheid werd besloten met een samenkomst voor genodigden. [2]
 
 
Agnes moet in de negentiger jaren van de derde eeuw geboren zijn. Op haar dertiende jaar verwierf zij de kroon van het martelaarschap, omdat zij als maagd aan haar geloof in Christus trouw wilde blijven. Volgens de legende werd zij eerst in een bordeel gezet, maar haar naaktheid werd bedekt door snel groeiend hoofdhaar. Een man die haar, bijna naakt, zag, werd op slag blind. Vervolgens werd ze in het vuur geworpen. De vlammen verteerden wel haar beulen, maar deerden háár in het geheel niet; integendeel ze doofden op haar gebed. Uiteindelijk werd ze om het leven gebracht met een priem of met het zwaard.Acht dagen nadat ze was begraven in de catacomben aan de via Nomentana, werd zij gezien in een gouden kleed, met een verlovingsring van Jezus Christus aan haar vinger en haar rechterzijde een wit lam. [3]
 

Agnes is frontaal staande op een console (met de tekst S AGNES op de voorzijde) afgebeeld. Zij heeft haar hoofd (getooid met nimbus en sluier) naar rechts beneden afgewend. Haar ogen zijn gesloten. Op haar linkerarm, tegen haar lichaam gevleid, draagt zij een lam. Het Latijnse woord voor lam is agnus: het symbool van onschuld en zuiverheid. Het is tevens een verwijzing naar haar naam en de legende dat zij na haar dood aan haar ouders zou zijn verschenen. Naar linkerhand rust op een op de console staand zwaard, het wapen waarmee ze zou zijn vermoord.

otpbm33a

 

Ontwerp Agnes 
Particulier bezit [4]
Dit is een ontwerp van het beeld van Agnes bij het Mgr. Mutsaersoord, paviljoen Agnes, Schaapdijksweg 56, Venlo.
Tussen model en uitgevoerd werk is geen verschil in compositie.


owp190

afbeelding Joop Teubner


[1] Wikipedia, december 2010
[2] Mgr. Mutsaersoord. Het St. Agnespaviljoen in De Nieuwe Koerier van 16 juli 1938
[3] www.heilgennet.nl, oktober 2011
[4] Email Joop Teubner op 12 en 15 juni 2012.
 
woensdag, 05 december 2012 00:00

Johannes de Doper (Mechelen)

Kerk:     Johannes de Doper

Adres:              Hoofdstraat 2, 6281 BD Mechelen (Gulpen-Wittem)
Architect:          Cuypers J
                          Soiron
Kunstenaars:     Nicolas, Frans
                          Nicolas, Joep
                          Vos, Charles

 

De oorspronkelijke middeleeuwse kerk werd in 1568 door brand verwoest. Het muurwerk van de met rondboogvensters en mergelstenen speklagen herbouwde kerk heeft men in 1810-'11 gebruikt voor de bouw van een hoger schip naar plannen van Mathias Soiron. In de jaren 1863-'67 werd het schip westwaarts uitgebreid en voorzien van pseudotransepten in baksteen en de huidige toren. In 1935 kwamen naar plannen van J. Cuypers de huidige oostpartij in kunradersteen en de vieringtoren tot stand.
Het oude deel van de kerk heeft nog een speklagenbouw: rode baksteen, afgewisseld met witte mergelblokken. De uitbreiding van 1863 is te herkennen aan het ander soort baksteen. De uitbreiding van 1935 is duidelijk herkenbaar aan de kunradersteen, waaruit dat deel is opgetrokken.[1]

Werken van Charles Vos:

Beeld van de H. Barbara.
Eikenhout
Gesigneerd CH. Vos (op de achterzijde), gedateerd 1947
Afmetingen: hoogte 150 cm [2] 
Op een achthoekige console, waarvan drie vlakken aan de voorzijde zijn versierd, is de H. Barbara frontaal staande afgebeeld. Aan haar voeten ligt een palmtak. Zij draagt een lang kleed met omgeslagen sluier. In haar handen, voor zich op borsthoogte, draagt zij een toren. Haar blik is ietwat naar links afgewend.
Op het linkervlak staat een anker; het middelste geeft aantal mijnwerkersgereedschappen (mijnwerkerslamp met daar bovenop een helm en ervoor een tweetal staande, gekruiste pikhouwelen) weer; op het rechtervlak is een zandloper afgebeeld.
Dat Barbara heeft bestaan, staat historisch vast. Maar wat we van haar leven en sterven weten, berust puur op legende.
Barbara was de dochter van een rijke heiden uit Nicomedië. Om haar tegen ongewenste invloeden te beschermen sloot hij haar op in een toren. Desondanks werd zij bekeerd tot het Christendom, men zegt zelfs door Origenes, de beroemde theoloog uit Alexandrië († 254). Haar vader ontdekte dit toen Barbara vroeg om een derde venster in haar toren aan te brengen ter ere van de Heilige Drie-Eenheid. Hij liet haar folteren om haar tot geloofsafval te dwingen. Toen dat niet lukte, onthoofdde hij zijn dochter. Meteen daarna werd hij gestraft: een bliksemschicht doodde hem.[3]
Bij de overdracht aan de kerk door de R.K. Mijnwerkersbond verscheen onderstaand artikel in de krant [4]:
"Dit is Sinte Barbara der Mijnwerkers, zoals de beeldhouwer Charles Vos haar in hout kapte voor het kerkje van Mechelen. We waren daar op haar feestdag - 4 December - toen het beeld door de afdeling van de R.K. Mijnwerkersbond aan de kerk werd overgedragen. Het prijkte tussen bloemen op het priesterkoor en de kompels hadden er een tros brandende lampen omgehangen. En rondom stonden de kompels, die een stoer en hartelijk gebed zegden. Sinte Barbara, pril als een meisje, hoedster van deze mannen in hun donkerste uur......
Charles Vos heeft ergens de zachte goedheid van deze heilige, vrouwelijke bescherming in dit beeld weten te leggen: wellicht in het gezichtje, dat ontroerend van zuiverheid is, wellicht in de sobere, vloeiende lijnen van net kleed, wellicht in alles tesamen. Het kerkje van Mechelen kreeg er een meesterwerk bij van een kunstenaar, die het edelste en het gaafste in dit Limburgse volk wil dienen. "Nu moesten de moeders van mijn parochie Charles Vos nog een Moeder Anna laten maken", zegt de pastoor ons. Wij weten niet wie daar het meest verguld mee zal zijn: de pastoor, of Sint Anna of toch de moeders, wanneer ze zó hun H. Patrones uitgebeeld krijgen."


kr55akr55b

kr55c kr55d kr55e

 

Voorstudie H. Barbara
In de kerk van Johannes de Doper in Eygelshoven (Kerkrade). Het beeld hangt op in een zaal bij de zij-ingang van de kerk. 
Gips, houtkleurig
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1947]
Afmetingen: hoogte 64cm, breedte 20cm en diepte 18cm 
 
Het is een voorstudie gemaakt voor het houten Barbara-beeld in Johannes de Doperkerk in Mechelen. De voorstudie in gips en de definitieve versie in hout komen met elkaar overeen. Alleen het ontwerp is op schaal gemaakt. De console met de tekst RKMB 1947 ontbreekt bij het ontwerp.
 
kr14f kr14e
 
 
kr14g
In een schetsboek van Charles Vos komt een bladzijde voor die deels betrekking heeft op dit beeld. 
525229c

[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, december 2012
[2] Email de heer Koonen, 22 oktober 2012 : Het beeld is opgenomen in een inventarislijst uit 1979 die door het bisdom is opgesteld
[3] www.heiligennet.nl, december 2012
[4] Limburgsch Dagblad 13-12-1947

 

HUWELIJKSCADEAU PRINSES JULIANA EN PRINS BERNARD
Bronzenbeelden, huwelijk prinses Juliana en prins Bernhard
Locatie: onbekend
 
Bronzen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1937]
Afmetingen: hoogte 118cm, geplaatst op een draaibare mahoniehouten voet met een zilveren plaatje met de inscriptie "Burgerwacht-huldeblijk 7 Jan. 1937". [1]
 
Onder voorzitterschap van de heer Smeets, commandant van de Vrijwillige Burgerwacht te Maastricht, heeft zich een Initiatie-Comité gevormd om bij het aanstaande huwelijk van Prinses Juliana en Prins Bernhard bamens de Burgerwachten van heel Nederland een huwelijksgeschenk aan te bieden. Charles Vos werd gevraagd een bronzenbeeldengroep te ontwerpen en uit te laten voeren door onze Nationale industrie.[2]
De Nederlandse natie wordt voorgesteld door de maagd, die, in het besef van trouw en de aanhankelijkheid van het grootste deel van ons volk, rustig in de toekomst schouwt. In de rechterhand houdt zij de nationale vlag, de linkerhand rust op ons landswapen. Aan de achterkant zijn landbouw, handel, nijverheid, scheepvaart en het moderne verkeer gesymboliseerd. Aan haar voeten kronkelt de vijfkoppige draak van gezags- en orde-ondermijdende onvaderlandse groepen. Voor haar staat beschermend een Burgerwachter, die met een klewang het belagende monster afweert.[3]
De beeldengroep is in de etalage van de firma Wolf & Hertzdahl tentoongesteld. [4]
 

[1] Een huwelijksgeschenk van Nederlandsche Burgerwachten aan het Prinselijk paar,  Het Vaderland 17 december 1936 (ochtendeditie);
Koninklijk huisarchief, email mevr. Maartens - Van Dam van 16 april 2013. Het huwelijkscadeau is niet aanwezig in de collectie van het Koninklijk Huisarchief
[2] Huwelijksgeschenk burgerwacht, Nieuwe Tilburgsche Courant, 24 november 1936
[3] Een huwelijksgeschenk van Nederlandsche Burgerwachten aan het Prinselijk paar, Het Vaderland 17 december 1936 (ochtendeditie)
[4] Limburger Koerier 6 januari 1937, Limburgsch Dagblad 6 januari 1937
 
maandag, 20 september 2010 13:01

De kegelaars (voormalig Café Terminus)

DE KEGELAARS (voormalig Café Terminus)
Café Terminus, Glacisweg Maastricht
Huidige locatie: onbekend
In de Kerncollectie Limburg in het Bonnefantenmuseum in Maastricht bevindt zich een beeldje dat model gestaan heeft voor "Onze Kegelaars", geglazuurd in bruine tinten in eigendom van de heer Willems, café Terminus, St. Pieter, Maastricht. [1]
In 1905 opende het café Villa Taverne (Glacisweg te Maastricht) zijn poorten, later is de naam veranderd in Terminus. In 1919 werd een kegelbond in Maastricht opgericht. Bij een verbouwing van het café in datzelfde jaar werden twee "Hollandsche kegelbanen" aangelegd.
In 1922 werd aan de Brusselsestraat in Maastricht een kegelpaleis gevestigd met vijf banen. Het paleis moest drie jaar door financiële problemen weer sluiten. Men vertrok met de vijf banen naar Terminus.
In 2006 werd Terminus gesloopt.[2] Inmiddels was in het M.V.V.-stadion een nieuw kegelhome geopend. Bij de verhuizing is het beeld niet meegenomen. [3]
 
 
Ontwerp:
Het Bonnefantenmuseum heeft een ontwerp in de collectie.
Gebakken klei geglazuurd in tinten bruin, blauw, beige, wit
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 34cm, breedte 25cm en diepte 20cm
 

4101n2otpmb05p

 


[1] Bosch v d, Van Cuypers tot Dibbets, Maastricht 2002. In dit boek is de Kerncollectie Limburg beschreven
[2] Coumans, Kroniek over 75 jaar Mastreechter Keigel-Bond (www.maastrichtse-kegelbond. nl, september 2010)
[3] Email voorzitter van de Mastreechter Keigelbond van 15 september 2010
BORSTBEELD P. DEBIJE (voormalige Gemeentelijke HBS)
Gemeentelijke  H.B.S. Maastricht
Adres: Helmstraat 3, Maastricht; leter verhuisd naar Eenhoornsingel 100, 6216 CW Maastricht
Huidige locatie: onbekend
 
In 1939 werd het 75-jarig bestaan van de H.B.S. gevierd. Het officiële gedeelte bestond uit een feestelijke herdenkingsbijeenkomst in de Redoute, gevolgd door een receptie. Er verscheen een gedenkboek.
Het comité van oud-leerlingen bereikte het bericht dat prof. Debije in verband met de internationale toestand niet aanwezig kon zijn om de onthulling van zijn bronzen borstbeeld in de hal van de H.B.S. bij te wonen.
De onthulling werd uitgesteld tot november.[1]
 
Op 9 november 1939 werd in het stadhuis van Maastricht het bronzen beeld van Debije onthuld in aanwezigheid van Burgemeester en Wethouders van Maastricht, de voorzitter en de leden van het huldigingscomité en prof. Debije met zijn moeder.
Schaepkens van Riemst, als voorzitter van het huldigingscomité, sprak een feestrede uit. Hij ving aan met de zin "een volk, dat zijn grote mannen eert, eert zichzelf". Hij bedankte vervolgens allen die hun medewerking aan de tot stand komen van het beeld hadden verleend, met een speciaal woord van dank aan de maker Charles Vos. Daarna schetste hij de levensloop van Debije. Na de toespraak droeg hij het beeld over aan de burgemeester.
Nadat de burgemeester had gesproken en prof Debije dankwoorden tot allen had gericht, begaven allen zich naar de Gemeentelijke H.B.S., waar in aanwezigheid van alle leerlingen, een tweede borstbeeld, dat in de H.B.S. geplaatst zal worden, werd overgedragen.[2]
Bij deze gelegenheid sprak hij op de speelplaats de verzamelde leerlingen in onvervalst Maastrichts toe en hiels 's avonds voor genodigden een lezing in de Dominikanerkerk over het meten van afstanden in moleculen. [3]

Een tweede exemplaar is in de Stadhuis te Maastricht (apart artikel)

 


[1] Smeets, de Gem. H.B.S. gedurende de jaren 1939-1960 in Van Atheneum tot Lyceum, Maastricht 1964, blz. 153-155
[2] Prof Debije gehuldigd. Onthulling van borstbeeld voor de gemeente Maastricht, Het Vaderland, staats- en letterkundig nieuwsblad, 9 november 1939 (avondeditie)
[3] Smeets, de Gem. H.B.S. gedurende de jaren 1939-1960 in Van Atheneum tot Lyceum, Maastricht 1964, blz. 153-155
BORSTBEELD FREDERIK HENDRIK (Kazerne Blerick (Venlo)
Bronzen borstbeeld Frederik Hendrik, 1936
Adres: Garnizoenweg 3, Blerick Venlo
Vanwege de herontwikkeling van het kazerneterrein is het beeld met sokkel tijdelijk van zijn plek gelicht en in de opslag geplaatst, in afwachting van herplaatsing elders op het terrein. [1]
Het kazernecomplex werd op 3 november 1913 in gebruik genomen door de mannen van de 2e Regiment Infanterie. De kazerne werd gebouwd op de plaats van het voormalig Fort Sint-Michiel. Van 1913 tot 1934 had de kazerne geen naam. Pas op 24 december 1934 kreeg ze de naam Frederik Hendrik. [2]
 
Bronzen bustee  rechthoekige sokkel van gemetselde bakstenen (met een tweetal treden)
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939]

Van 1913 tot de meidagen van 1940 werd de kazerne bewoond door het uit twee bataljons bestaande 2e Regiment Infanterie.
Gedurende de 2e Wereldoorlog waren er Duitsers gelegerd en ook na de oorlog, toen Duitse krijgsgevangenen ingezet werden voor het ruimen van mijnen.
In november 1946 kwam de infanterie terug, waarna de kazerne gebruikt werd voor opleidingen voor eenheden van 2, 6 en 11 RI. In 1950 werden deze regimenten omgedoopt in Limburgse Jagers. Tevens werden er Stoottroepers opgeleid en was er een rijopleiding.
Vanaf 1967 tot de opheffing was het rijopleidingscentrum, dat onder de naam Rijschool Venlo door het leven ging, de hoofdbewoner. De rijschool sloot in 2002.

De kazerne werd in 2006 aan de gemeente Venlo verkocht en ligt op een uiterst gewilde plek pal tegenover de stadskern van Venlo op de andere Maasoever. De afgelopen jaren zijn er meerdere plannen bedacht voor het  Kazernekwartier. Het zal een  "leisure-bestemming krijgen". Er zijn plannen voor een nieuw stadion van VVV, alsmede wordt de bouw voorzien van bioscopen, hotels en een casino. Zekerheid hieromtrent is er nog niet. [3]

Het grootste gedeelte van de Frederik Hendrikkazerne is op dit moment in gebruik door allerlei afdelingen en diensten van de gemeente Venlo, in afwachting van de voltooiing in 2013 van het nieuwe stadhuis.[4]

Op 9 januari 1939 werd in de kazerne te Blerick het 125-jarig bestaan van het 2e regiment infanterie gevierd.[5]
Onder voorzitterschap van burgemeester Berger vormde zich een comité uit bewoners om het Regiment door het aanbieden van een cadeau, een blijvend bewijs te geven van medeleven. Dankzij de ruime bijdragen die binnenkwamen, werd het comité in staat gesteld haar plannen te verwezenlijken. Op 11 januari 1939 werd op het stadhuis een delegatie van het Regiment ontvangen.
Aan Charles Vos werd de opdracht gegeven om dit beeld te vervaardigen. Een bepaald bedrag werd nog gereserveerd om aan de onthulling van het borstbeeld een feestelijk cachet te geven.[6] 
Het borstbeeld zou geplaatst worden toen de gebeurtenissen in 1940 het raadzaam maakten het beeld te doen onderduiken. In juli 1948 werd het beeld aan garnizoenscommandant luitenant-kolonel A.J. Lamberti ter beschikking gesteld. [7]

Het kreeg een standplaats bij de ingang van de kazerne op het binnenplein.[8]

Frederik Hendrik (Delft, 29 januari 1584 - Den Haag, 14 maart 1647), prins van Oranje, graaf van Nassau, werd geboren als enige zoon uit het huwelijk van Willem van Oranje en Louise de Coligny. Hij volgde in 1625 zijn halfbroer Maurits op als stadhouder. Als opperbevelhebber (kapitein-generaal) van het leger gaf hij, evenals Maurits, voorkeur aan het belegeren van steden boven veldslagen, aangezien de Spaanse infanterie nog altijd zeer geducht was. In de jaren '30 van de 17e eeuw was die in de Zuidelijke Nederlanden zelfs sterker dan ooit. Vanwege zijn vele succesvolle belegeringen kreeg hij de bijnaam '"tedendwinger".

In Limburg is hij vooral bekend vanwege zijn veldtocht langs de Maas. In 1632 viel Opper-Gelre in zijn handen door de inname van de steden Venlo en Roermond. Vervolgens trok op naar Maastricht. Een bestorming van de stad mislukte, maar na een beleg van zes weken maakte Frederik Hendrik zich in september 1632 toch meester van deze belangrijke stad.
Kort na deze overwinningen zou Frederik Hendrik overwogen hebben om Brussel aan te vallen, maar tot vaste plannen is het nooit gekomen en hij bleef tot november in Maastricht.[9]

Op een rechthoekige sokkel van gemetselde bakstenen (met een tweetal treden) is de bronzen buste van Frederik Hendrik geplaatst. Hij is afgebeeld in zijn wapenuitrusting. Aan de voorzijde is een plaats bevestigd met bovenaan een bronzen wapen omgeven door een bloemversiering. Daaronder de tekst:

HULDEBLIJK VAN DE
BURGERIJ VAN VENLO
AAN HET
2e REGIMENT INFANTERIE
BIJ DE HERDENKING
VAN HET
125 JARIG BESTAAN
9 JANUARI 1939

 

otpbm28 beeld op de oorspronkelijke locatie

 

otpbm28a

foto: gemeente Venlo

otpbm28b

Charles Vos aan het werk aan het beeld


[1] Email van de Gemeente Venlo, 23 november 2011; beeld staat nu in de Luif (Blericanam.nl) (niet gecontroleerd)
[2] Wikipedia, september 2010
[3] zie voetnoot 1
[4] www.jeoudekazerne.nl, oktober 2011
[5] De jubileerende Koninklijke Landmacht, Het Vaderland, staats- en letterkundig nieuwsblad, 10 januari 1939 ochtendeditie)
[6] De Nieuwe Koerier, 10 januari 1939
[7] Limburgs Dagblad 16 juli 1948
[8] Westerhuis, Frederik Hendrik kazerne 1913-1988, Venlo 1988
[9] Wikipedia, september 2010
Maria, Koningin van de Vrede (Parallelweg, Amstenrade)
Parallelstraat t.o. nr 65, 6436 BP Amstenrade
 
Steen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1945]
 
De bewoners van Amstenrade wilden Maria bedanken voor haar steun tijdens de oorlogsjaren.
Charles Vos werd gevraagd een beeld van Maria als Koningin van de Vrede te willen ontwerpen. De eerste steenlegging vond plaats op 8 september 1945. Een tweetal gedenkstenen werden ingemetseld.
Steen rechts : eerste steen gelegd VIII-IX MCMXLV
Steen links: geschonken door de inwoners
Op een van bakstenen gemetselde vloer, met opstaande rand aan de buitenzijden, is op een gemetseld muurtje aan de achterzijde, dat afgedekt is met een marmeren plaat waarop het Mariabeeld geplaatst is. Achter het beeld is een gemetselde muur die naar boven taps toe loopt. De rand bestaat uit de rij natuurstenen boven afgesloten met een sluitsteen. In deze muur zijn de twee eerder vermelde gedenkplaten geplaatst.
Maria, ten voeten uit, is staande op een console afgebeeld. Op de console is aan beide zijden naast haar voeten een tekst ingekrast.
Rechts voor de toeschouwer:" bescherm ons"
En links: "koningin van de vrede"
Zij draagt op haar hoofd een kroon met aan de voorzijde een zespuntige ster met naar beneden gerichte stralen. Maria draagt over haar kleed, waarvan de kleur vervaagd is, een openvallende, geploooide blauwe mantel die van voren is vastgemaakt met een broche. In haar linkerhand houdt zij een scepter voor haar lichaam vast. In haar naar boven gerichte rechterhand houdt zij ter hoogte van haar gezicht de vredesduif vast.

 

orml27a orml27b
 
 
 
orml27c orml27d
 
orml27e orml27f
 
 
Ontwerptekening  Maria, Koningin van de Vrede   [1]
Particulier bezit
Papier (soort boterhammenpapier)
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1945]
 
Het ontwerp en het definitieve beeld zijn op een aantal details na identiek. Bij de definitieve  versie valt de mantel verder open en is meer geplooid. De ceintuur om het kleed ontbreekt bij het beeld. Tenslotte wijkt de constructie van de console af.

 

owp22a
 
foto: eigenaar tekening

[1]  Particuliere collectie, Breda

 
zaterdag, 18 september 2010 00:00

OPSPORING VERZOCHT

Van onderstaande werken is de huidige locatie en/of afbeelding niet bekend.

Indien U de huidige verblijfplaats en/of afbeelding weet/heeft , neem dan svp contact op via:
Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.

De gegevens van de werken zijn te vinden onder paragraaf:

RELIGIEUZE WERKEN:
 
Religieuze werken: Kerken met kruiswegstaties
St. Barthomeuskerk Waspik: Derde kruiswegstatie (origine van Charles Vos)
St. Jozef Zwolle: Heilige Familie, Hoofdaltaar en Theresia van Liseux (allen afbeeldingen ontbreken)
Bernarduskapel Heerlen (in de tuin): Heilig Hartbeeld (huidige locatie onbekend)
 
Religieuze werken: Werken in kerken
Gemmakerk Sanderbout: sculpuren (niet aangetroffen)
voormalige) Antonius van Padua Nazareth: Beeldengroep
St. Martinuskerk Wijck: Gerardus Majelle uit de voormalige St Gerarduskerk in de Rechtstraat
Koenraad Eindhoven: Kruisgroep (is verloren gegaan, zoek foto)
Berlicum: Maria met Kind (locatie origineel beeld)
Petrus Banden Venray: Reliëf in keramiek boven ingang (is verloren gegaan, zoek foto)
Het Oudekerkje Eygelshoven: locatie beeld Barbara en OL Vrouw
St. Servaas Maastricht: Servaas (voorheen schatkamer) (gips model St Servaasbeeld op brug)
Antonius van Padua Blerick: Antonius van Padua
 
Religieus werken: Overig religieus werk
 
          >Religieus werken: Maastricht:
----
 
          >Religieus werken Limburg (excl. Maastricht):
(voormalig klooster Missiezusters Imstenrade (Heerlen)OLV Laetitia (locatie)
(voormalig) Klooster Ursulinen Jerusalem Venray: Heilig Hart (locatie)
(voormalig) Hofke van AntoniusAntonius van Padua (locatie)
Tegelseweg Tegelen (ALLEEN FOTO ORIGINELE BEELD ONTBREEKT)Kruisbeeld
Gevelsteen Roermond: Lucas (lokatie en foto)
Venlo: Beeld van St. Stanislas
 
          >Religieus werken Nederland (excl. Limburg):
Phych Inst landgoed Voorburg: Jozef met Kind, OLV van Lourdes en Vincentius a Paulo
Augustijnenklooster Eindhoven :H. Augustinus (alleen foto)
St. Odulphuslyceum Tilburg: St. Odulphus (lokatie)
Kloosterbejaardenoord St. Jozef Nijmegen: Maria
St. Antoniusziekenhuis Sneek: Jozef met Kind (locatie)
Dominicuscollege Nijmegen: Dominicus (verloren gegaan?)
Berchmsnanum Nijmegen: Maria
Franciscaneklooster Woerden: Madonna met Kind (locatie en foto)
Klooster Arme Dienstmaagden Geleen: eerste steen (is verloren gegaan, zoek foto)
Nijmegen?: Heilig Hart
(voormalige locatie: Koenraadkerk Eindhoven, later Kapel Maria Koningin van de Vrede, Fakkelweg 10, 5624 EA Eindhoven): Mariabeeld (locatie)
Damianenklooster Simpelveld: 5 werken (locatie) 
 
PROFAAN WERK: 
 
        >Maastricht:
(oorspronkelijk Stedelijke HBS Helmstraat): Borstbeeld P. Debije
Maastrichtse Raadskelder (Dinghuis): diverse beelden (onbekend welke)
(oorspronkelijk café Terminus, Glacisweg: De Kegelaars
(onbekende locatie): Borstbeeld Fons Olterdissen
 
          > Buiten Maastricht:
Oorlogsmonument Bleijerheide (Kerkrade): (locatie)
Huwelijkscadeau prinses Juliana en prins Bernhard: Bronzen beeldengroep
Buste (oorspronkelijk gemeente Heerlen)
Mijnwerksmonument
Werkman
 
WERK BIJ PARTICULIEREN: (UITSLUITEND AFBEELDING GEZOCHT)
   
      >personen:
   Portretkop Theo Jordans nr 18  Portretbuste Ubachs nr 27
Portretkop Nico van Selst nr 20  
  Kinderkopje Ninette Bollen nr 21 
  Portretbuste Pie de Bökkum nr 23

 

          >heiligen:
Heilig hart (nr. 5)
Vincentius onder de Armen (nr. 7)
Lambertus (nr. 8)
Piëta (nr. 11)
Piëta (nr.12)
Jozef (nr.28)
   
      > overige beelden:
Beeldengroep (Jaspar) (nr 10)
Gekl. Duivel I en II  (nr. 12-13)
Ruiterbeeld (Fey) (nr. 14)
       
    > tekeningen:
Schetsboek 9
Schetsblad met faunen (nr. 10)
Schetsblad met faunen (nr. 12)
Schetsblad met faun en apen (nr. 13)
Schetsblad met Bacchus (nr. 17)
 
 
vrijdag, 07 mei 2010 00:00

Berg en Bosch (Bilthoven)

BERG EN BOSCH (BILTHOVEN)
Adres: (voormalig sanatorium) Berg en Bosch, Prof. Bronkhorstlaan 10, 3723 MB Bilthoven
 
In opdracht van de Katholieke Arbeidsbeweging werd het sanatorium Berg en Bosch te Bilthoven gebouwd. De eerste steenlegging vond op 3 februari 1932 plaats en het gebouw werd in juli 1933 in gebruik genomen.
Geneesheer-directeur was Dr. W. Bronkhorst. De verpleging werd verzorgd door de zusters Dominicanessen die in het Zustershuis op het complex werden gehuisvest.
In 1960 werd het gebouw in gebruik genomen als algemeen ziekenhuis. In 1980 kwam er een einde aan de samenwerking met de Katholieke Arbeidsbeweging. Als Medisch Centrum Berg en Bosch werden andere vormen van gezondheidszorg ontwikkeld. In 1993 volgde een faillissement.
De oorspronkelijke gebouwen van het voormalig sanatorium zijn voor het merendeel nog bewaard gebleven. Dit geldt ook voor de meeste kunstwerken. [1]
De kunstwerken in en aan het gebouw getuigen van religiositeit en van diepe verbondenheid van de arbeidsbeweging met God en met de Kerk. Naast Charles Vos leverde ook een andere Maastrichtenaar, Henri Jonas, kunstwerken (glas-in-lood) voor het gebouw. [2]
Herwonnen levenskracht
Hoogreliëf van geglazuurde tegels
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1932-1933]
 
Vanaf de Bronkhorstlaan ligt schuin tegenover het hoofdgebouw het voormalige economiegebouw. Op de voorgevel bevindt zich een hoogreliëf van geglazuurde tegels gemaakt door Charles Vos. Het is een voorstelling van Herwonnen Levenskracht, de naam die de Katholieke Arbeidsbewging had gegeven aan haar instelling ter bestrijding van de tuberculose. Links en rechts zijn twee zieke arbeiders afgebeeld in zittende en halfliggende houding. Zij worden ondersteund door liefdezusters, hun blik devoot naar de hemel gericht. In het midden staat de derde arbeider, een vitale kerel, met de armen wijd gespreid: hij heeft de ziekte overwonnen. Het hoofd is licht naar boven gericht, alsof hij de nieuwe levenskracht inademt. Linksboven staat de zon als bron van nieuwe vitaliteit. Een aantal zwarte zonnebloemen versterkt de zonnesymboliek. Alle elementen van de stichting Herwonnen Levenskracht zijn in dit reliëf samengebracht: de genezing van de zieken, de gerichtheid op de arbeiders en de roomskatholieke signatuur van de instelling. Door de expressieve kleuren en het lijnenspel is een reliëf ontstaan dat sterk contrasteert met de architectuur van het economiegebouw. In dit opzicht valt het werk enigszins uit de toon in vergelijk met de werken van de andere kunstenaars. [3]
 
otpbm26a
 
foto: De Biltse Grift, september 1993
 
23325otpbm26a1
 
 
 
23325otpbm26a
23325otpbm26e.jpg
 

In het Bouwblad (zie vorige noot) werd een recensie opgenomen van Jan Beerends.

“Volkscher en daarom uitbundiger is het werk van Charles Vos, die in den gevel van het economiegebouw een groot reliëf in gebakken en geglazuurd aardewerk vervaardigde, symboliseerende den naam der stichting: "Herwonnen Levenskracht". Te midden van zwaar bloeiende zonnebloemen staat een jonge arbeider, de armen gestrekt naar het licht, den mond half geopend om de nieuwe levenskracht in te ademen. Rechts en links van deze staande figuur staan twee verpleegden afgebeeld in half liggende, half zittende houding, ondersteund door liefdezusters. Het tafereel dat in sterke, expressieve kleuren is uitgevoerd, vertoont die barokke oversteigering der gevoelens, die het een theatrale bewogenheid verleent. Wij merken hierbij op, dat wij het woord theatraal hier niet gebruiken in ongunstigen zin, doch eenvoudig als kenmerk van het barokke levensgevoel dat zich in de werken van Vos en van menig ander modern kunstenaar wederom baan breekt. Het gevaar, dat het pathos de innerlijke kracht ondermijnt, is hier zeker niet denkbeeldig, wij wezen hier reeds op in onze afzonderlijke beschouwing over den beeldhouwer Charles Vos, enkele maanden geleden. Ondanks deze bezwaren, die overigens meer een verdere ontwikkeling in deze richting gelden, achten wij dit een zeer geslaagd werkstuk, dat ook decoratief uitstekend werkt en het ten opzichte van den muur prachtig "doet".”

 
Mantelmadonna
Een hoogreliëf van geglazuurd aardewerk
Gesigneerd CH. VOS, niet gedateerd [1932-1933]
 
Het eigenlijke sanatorium kende een gebouw met meerdere verpleegafdelingen. Aan de rechterzijde was het Jozefpaviljoen (de mannenafdeling) en links het Mariapaviljoen (voor vrouwen). De weg naar het kinderpaviljoen was rechtuit de lange gang door. Rechts washet Tarcisiuspaviljoen voor jongens, en links het Imeldapaviljoen voor meisjes. Daar, aan het einde van de gang, op de splitsing naar de beide kinderafdelingen, is een hoogreliëf van geglazuurd aardewerk van de hand van Charles Vos, een zogenaamde "mantelmadonna".  [4]
In de Middeleeuwen werden rampen, zoals ziekte en oorlog, beschouwt als een wilsuiting van God. De mensen konden zich onder bescherming stellen van een heilige of nog beter Maria zelf. [5]
Maria is centraal afgebeeld in een wit kleed. Met haar gespreide armen houdt zij een blauwe mantel open, die met een gesp bovenaan is vastgemaakt. Onder deze mantel biedt zij bescherming aan een zevental kinderen. Aan haar rechterzijde staan vier kinderen, aan de andere zijde drie. De twee middelste kinderen hebben zich aan Maria vastgeklampt. De anderen hebben een arm omhooggericht naar Maria. De blik van alle kinderen is omhoog gericht naar Maria die de kinderen aankijkt.Aan de bovenzijde op de wolken zijn een zestal engelenkopjes aangebracht (drie links en drie rechts). Ook hun blik naar Maria gericht.
 
otpbm26b
 
Foto: De Biltse Grift, maart 2002
 
Heilige Familie
Een hoogreliëf van geglazuurd aardewerk, donkerblauw 
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1932-1933]
Locatie: gang achter hoofdgebouw.
 
De term Heilige Familie wordt gebruikt om de verschillende combinaties van heilige figuren aan te duiden. [6]
Aan de rechterzijde van de afbeelding staat Jozef, die een lang kleed draagt. Hij steunt met zijn rechtearm op een voorwerp dat op de grond staat, zijn andere houdt hij gebogen voor zijn borst. Naast hem zit Maria op een zetel met haar Zoon op haar schoot. Zij omklemt het Kind met beide armen met haar handen ineen gevouwen op haar knieën liggend.
Aan de linkerzijde staat een tweetal boeren die zich tot de Heilige Familie richten. De voorste zit geknield op de grond met gevouwde handen op borsthoogte, biddend met zijn blik naar boven gericht. Achter hem staat de tweede boer met in zijn rechterhand een bloem (waarschijnlijk een lelie), zijn linkerhand heeft hij in een hoek van negentig graden naar boven gericht. Zijn hoofd is licht naar beneden gebogen waardoor zijn blik eveneens op de Heilige Familie is gericht.
Centraal in de afbeelding tussen de Heilge Familie aan de ene kant en de boeren aan de andere kant is de kop van een kalf zichtbaar.
 
 
otpbm26c
 
Foto: De Biltse Grift, maart 2002
 

[1] Gebaseerd op www.historischekringdebilt.nl, mei 2010, Limburger Koerier 15 juli 1933, De Tijd 15 juli 1933
[2] Haan-Beerends Lies, De strijd tegen volksziekte nr 1; in De Biltse grift, september 1993, blz. 4
[3] Heiden, van der Jan, Beeldende kunst in Berg en Bosch, verslag van en speurtocht; in De Biltse Grift, september 1993, blz. 12;
Beerens Beeldende kunst in het sanatorium "Berg en Bosch" in Het RK Bouwblad jg. 7 nr. 5 3 november 1935
[4] Heiden, van der Jan, Beeldende kunst in Berg en Bosch, verslag van en speurtocht; in De Biltse Grift, september 1993, blz. 12
[5] Drees, Ellen, De kunst van het overleven, in De Biltse Grift, maart 2002, blz.. 17
[6] Drees, Ellen, De kunst van het overleven, in De Biltse Grift, maart 2002, blz. 17
maandag, 26 april 2010 00:00

Werken in alfabetische volgorde

 In de linkerkolom kunt U kiezen tussen:

alle werken in alfabetische volgorde

werk bij particulieren