DefaultCms2CmsCategory (310)
MARIA MET KIND (Klooster FDNSC, Tilburg)
Adres: Klooster FDNSC, Bredaseweg 291 5037 LA Tilburg
Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart
Maria met kind
Beeld van terracotta
Niet gesigneerd, niet gedateerd
De Congregatie van de Dochters van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart (Filia Dominae Nostrae a Sacro Corde =FDNSC) werd in 1874 door Pater Jules Chevalier in Issoudun in Frankrijk gesticht. In vereniging met Maria, Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart, wijden de Zusters zich volledig toe aan Jezus. Hij mag hen zenden, zoals God Jezus zond, om aan alle mensen het Goede Nieuws van Zijn barmhartige liefde te brengen. Het apostolaat van de Zusters wordt samengevat in hun motto: "Bemind zij overal het Heilig Hart van Jezus".
Over heel de wereld verspreid leven en werken er ongeveer 1300 zusters in 27 verschillende landen.
In 1911 kwamen de Dochters van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart naar Nederland.
Eerst naar Waalwijk. In 1915 vestigden zij zich in Tilburg.[1]
Over heel de wereld verspreid leven en werken er ongeveer 1300 zusters in 27 verschillende landen.
In 1911 kwamen de Dochters van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart naar Nederland.
Eerst naar Waalwijk. In 1915 vestigden zij zich in Tilburg.[1]
Het beeld is gemaakt voor het Missiehuis te Stein. Bij de verhuizing naar Tilburg is het beeld meegenomen en heeft in 2008 een plaats gekregen in een gang van het Moederhuis.
Jaren geleden werd In de Annalen van Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart bij een foto van dit beeld de volgende tekst geschreven:
"Iedereen zal zien dat het een feestelijk beeld is om de barokke kledij en om de lachende uitdrukkingen van de gezichten van Moeder en Kind. Heeft de kunstenaar zich laten inspireren door de gedachte dat Maria, zeker als Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart, oorzaak van onze blijdschap is? Heel de vreugde die weldoen geven kan, is te lezen in dit beeld. Wij gaan in onze moeilijke dagen naar Haar toe en mogen vertrouwen hebben in de goede gang van ons leven, wanneer wij ons aan beide lieve personen toevertrouwen in een biddend contact". [2]
"Iedereen zal zien dat het een feestelijk beeld is om de barokke kledij en om de lachende uitdrukkingen van de gezichten van Moeder en Kind. Heeft de kunstenaar zich laten inspireren door de gedachte dat Maria, zeker als Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart, oorzaak van onze blijdschap is? Heel de vreugde die weldoen geven kan, is te lezen in dit beeld. Wij gaan in onze moeilijke dagen naar Haar toe en mogen vertrouwen hebben in de goede gang van ons leven, wanneer wij ons aan beide lieve personen toevertrouwen in een biddend contact". [2]
Maria, is staande ten voeten uit afgebeeld. Over haar witte kleed draagt zij een geplooide blauwe mantel die bovenaan met een gesp is vastgemaakt. Op haar hoofd draagt zij over haar lange haren een witte sluier met daarop een kroon. Haar gezicht is ietwat schuin naar rechts gericht. Op haar linkerarm draagt zij haar rechtop zittende en lachende Zoon. Het kind maakt met zijn handen een zegenend gebaar. Maria heeft in haar rechterhand een appel die zij voor haar Zoon houdt.
Onderaan rondom de console kruipt een slang die in zijn open bek een appel heeft (links voor). De staart van het beest bevindt zich rechtsvoor.
Het beeld is in oktober 2023 overgedragen aan de Willibrorduskerk, Kerkstraat 1 4897 RM Teteringen. Deze kerk maakt deel uit van de Augustinusparochie. [3]
foto MSC
[1] www.fdnsc.org, 26 augustus 2009
[2] www.fdnsc.org, 26 augustus 2009
[3] Email B. Berger MSC archivaris 15 oktober 2023
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Deze paragraaf is samengesteld uit literatuuronderzoek, bronnen op internet en eigen onderzoekingen. De oudste bron dateert uit 1988, de laatste gegevens stammen uit 2014. Bij een aantal werken is de huidige verblijfplaats niet bekend. Een werk kan in de tussentijd van eigenaar zijn veranderd. Ook hebben schenkingen aan musea kunnen plaatsgevonden.
U kunt in de linkerkolom kiezen uit:
beelden van personen
heiligenbeelden
kruiswegbeelden - calvariegroep
overige beelden
tekeningen
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tekeningen
OPMERKING: van alle werken is, tenzij anders vermeld, de eigenaar van het werk op het moment van het maken van de beschrijving van het werk bekend bij mij. Als de eigenaar niet vermeld wordt, is dat op verzoek van deze persoon. Of deze persoon op dit moment (december 2022) nog eigenaar is, is niet altijd bekend. Voetnoten zijn in verband met privacy zeer beperkt.
1. Voor 50e verjaardag van Henri Jonas
Particulier bezit
Charles Vos maakte een tekening van de gasten tijdens het diner ter gelegenheid van de vijftigste verjaardag van Henri Jonas op 5 mei 1928.
1. Henri Jonas, 2. Jan Grégoire, 3. Herman Gouwe (niet aanwezig tijdens het diner), 4. Dokter Willems, 5. Jan Bakhoven, 6. Han Jelinger, 7. Mathias Kemp, 8. Charles Nijpels, 9. Charles Gemmeke, 10. Edmond Bellefroid, 11. Nic Reinders, 12. Charles Vos, 13. Frits Lousberg, 14. Hari Meisenberg.
Een drietal muziekgezelschappen bracht een serenade aan de jarige. Op de achtergrond de drapeaus van verenigingen. Het geheel straalt een bourgondische sfeer uit.
2. Mathias Kemp
Particulier bezit
Potloodtekening
Een schets van Mathias Kemp. Hij is gekleed in een lange overjas (met ceintuur) met op zijn revers een grote bloem. Op zijn hoofd heeft hij een pet. In zijn linkerhand, tegen zijn lichaam geklemd, heeft hij een boek. In de andere hand houdt hij een stok vast.
3. Zelfportret *1 *2
Particulier bezit
Tekening, potlood en pen
Gesigneerd: "Ch. Vos.", niet gedateerd [1938]
Afmetingen: hoogte 20,4cm en breedte 12,1cm
Karikaturaal zelfportret.Het zelfportret is afgebeeld op zijn herdenkingsprentje. Het is een fauneske portret van Vos en tekent hem ten voeten uit, want hij hield van een kwinkslag in het leven en in zijn werk.
foto: eigenaar
4. Portret van Henriëtte den Breejen
Particulier bezit
Niet gesigneerd, gedateerd 13 juli 1920
In 1920 maakte Charles Vos een tekening van zijn vrouw Henriëtte den Breejen. Trouwdatum 15 mei 1919.
5. "De Bonte Storm" van Mathias Kemp
Particulier bezit
De tekening in kleur op de omslag van "De Bonte storm" werd door Charles Vos gemaakt.
Er zijn twee ontwerpen voor boekomslag.
Particuliere collectie, Maastricht
Tekening, pen en aquarel, 1e ontwerp
Gesigneerd "CH. (ineen) VOS" midden onder, niet gedateerd [1929]
Eerste ontwerp: afmetingen: hoogte 18,5cm en breedte 33 cm
Collectie Bonnefantenmuseum
Tekening, pen en aquarel, 1e ontwerp
Gesigneerd "CH. (ineen) VOS" midden onder, niet gedateerd [1929]
Tweede ontwerp: afmetingen: hoogte: 21cm en breedte 32,2cmHet eerste ontwerp geeft alleen de afbeelding weer, terwijl het tweede ontwerp de plaat combineert met de indeling van de omslag en de noodzakelijke teksten.
In 1929 publiceerde Mathia Kemp zijn carnavalsroman "De Bonte Storm". Zijn eerste roman verhaalt van de lotgenoten van Nes Cloquet, een jongeman die zich anders waant dan anderen, zich geroepen voelt tot iets hogers en daarom overweegt priester te worden. Hij heeft een hekel aan carnaval. Desondanks probeert zijn moeder hem te koppelen aan Tielke Lemmens, de dochter van een vriendin. Hij moet carnaval vieren en ook alle voorbereidingen daartoe meemaken. Uit liefde voor zijn moeder geeft hij toe. Dan begint een hele reeks van verwikkelingen, die Nes tijdens de dolle drie dagen heen en weer schuiven tussen Tielke Lemmens en Poeleke den Dweil, een wat aan lager wal geraakt meisje. Na heel wat intriges vinden Nes en Tielke elkaar tenslotte toch. Op zich een heel simpel verhaal, dat Kemp echter (mede doordat hij buiten de twee hoofdpersonen nog tal van figuren opvoerde) de gelegenheid gaf het carnaval in Maastricht in al zijn uitingen te beschrijven.
Het verschijnen van het boek zorgde in Maastricht voor heel wat rumoer. Sommige bewoners meenden zich te herkennen in de opgevoerde personages en keken de schrijver daarom boos aan. Weer anderen vonden dat Mathias de stad te schande maakte doordat hij ook de wat minder fraaie kanten van het carnavalsfeest in de provinciehoofdstad schilderde. Kemp vond de kritiek niet terecht. Al het gekrakeel over het boek zorgde ervoor dat het een verkoopsucces werd.
6. Schetsboek *1
Particulier bezit.
Diverse technieken
Boek gesigneerd (binnenzijde omslag) "Ch Vos-", gedateerd "-1911-"
Afmetingen: hoogte 20,2cm en breedte 13,5cm
Het schetsboek, gemaakt door de Engelse firma Henry Tonks te Londen, bevat nagenoeg uitsluitend figuurstudies, sommige neigend naar het karikaturale. De techniek is meestal zwart krijt, een enkele maal rood krijt (paardenkop), potlood en pen (O.I.-inkt). Enkele figuren met pen zijn met waterverf ingekleurd waaronder een karikaturale politieman. Afkomstig uit de academietijd te Antwerpen.
Onderstaande tekeningen zijn afkomstig uit een van de schetsboeken. De foto's zijn van Gustaaf Begas
foto Paulussen
7. Serie van acht ansichtkaarten
Particulier bezit
Carte Postale
Pen, aquarel
Afmetingen: hoogte 14cm en breedte 9cm
|
Kaart
|
1. Twee vrouwen met kind | 2. Trieste man |
|
Afbeelding
|
52507a
|
52507c |
|
Gesigneerd
|
CHVOS
|
CHV (ineen) |
|
Poststempel
|
12-4-1911 (waarschijnlijk)
|
Antwerpen 11-5-1911
Maastricht 12-5-1911
|
| Adressering |
Mejuffr Jeanne Vos
Groote Staat 51
Maastricht.
Nederl.Limb.
|
Mejuffr Jeanne Vos
Groote Staat 51
Maastricht.
Nederl-Limburg-
|
| Postzegel | 2C (België) | 2C (België) op de kop geplakt |
| Opmerkingen |
Poststempel zonder inkt naast postzegel; postzegel met potlood doorgekrast
|
Carte Postale doorgestreept, verandert in Drukwerk
|
| Tekst | Charles. | Charles |
| Kaart |
3. Vier oudere vrouwen rondom kind
|
4. Man zittend op een bank |
| Afbeelding |
52507e
|
52507g |
| Gesigneerd | CH.VOS. | CV (ineen) |
| Poststempel |
Antwerpen 12-5-1911
Maastricht 12-5-1911
|
Antwerpen 14-6-1911
Maastricht 15-6-1911
|
| Adressering |
Mademoiselle Jeanne Vos
Rue Grand Staat 51
Maestricht.
Nederl.Limb.
|
Mijnheer J.H. Vos
Groote Staat 51
Maastricht
Nederl Limburg
|
| Postzegel | 10C (België) | 10C (België) |
| Opmerkingen |
2 verschillende handschriften.
Hoofdtekst Ongena (?) naast en boven hoofdtekst twee opmerkingen van Ch. Vos
|
|
| Tekst |
Hoofdtekst
Geachte Juffrouw
Ik kom uw vriendelijke
brief juist te ontvangen en
reken zonder fout u van
den Zomer te mogen zien
In afwachting groet ik
U en gansch uwe familie met
achting echt. [.] I. Ongena (?)
tekst ernaast
Ik had graag een strooien
hoed. (alweer)
Kom spoedig.
Tekst boven
Charles - Dank voor je brief [.]
groeten aan allen
|
Beste Papa
Dank voor uw brief en de courant
die ik gisteren ontving.
Een briefje heb ik kunnen inwisselen
't ander de volgende week zonder verlies.
Morgen Schrijf ik u den
uitslag, hij is me nog onbekend
ik hoop dat hij gunstig zij.
Spoedig schrijf ik meer. de groeten
aan allen
van meest liefhebbende zoon
Charles
|
| Kaart | 5. Man en vrouw | 6. Vrouw met twee kinderen (en man) |
| Afbeelding | 52507i | 52507k |
| Gesigneerd | CHVOS 1911 (ineen) | CHV (ineen) |
| Poststempel |
Antwerpen 3-10-1911
Maastricht 4-10-1911
|
Antwerpen 7-12-1911
Maastricht 9-12-1911
|
| Adressering |
Monsieur Frans Vos
Groote Staat 51
Maastricht.
Nederl.Limb.
|
Mejuffr Jeanne Vos
Groote Staat 51
Maastricht
|
| Postzegel | 2 X 1C (België) | 2X 5C (België) schuin op de kop geplakt |
| Opmerkingen |
Carte Postale doorgestreept
Met pen Imprimée-
|
|
| Tekst |
Charles,
p.f.
|
Beste Jeanne
Veront[schuldig] me dat ik je zoolang [niet] schreef.
Je zult [nu] ook wel erg veel
werk hebben, enfin nog 14 dagen
en ik ben weer eens thuis
Gaarne zou ik toch een woordje van je vernemen hoe 't thuis
gaat.
Vele groeten van je broer
Charles.
|
| Kaart | 7. Knipogende man | 8. Jongeman (afgestudeerd?) |
| Afbeelding | 52507m | 52507o |
| Gesigneerd | Niet | Niet |
| Poststempel |
Antwerpen [niet leesbaar]
Maastricht 19-12-1911
|
Antwerpen [niet leesbaar]
Maastricht 25-6-1913
|
| Adressering |
Mejuffr Jeanne Vos
Groote Staat 51
Maastricht.
Nederl-Limb.
|
Mejuffr Jeanne Vos
Groote Staat 51
Maastricht.
|
| Postzegel | 10C (België) | 10C (België) |
| Opmerkingen |
Poststempels staan door elkaar
Extra stempel
Gent-tentoonstelling
1913
Gand-exposition
De verwijzing naar de expositie heeft waarschijnlijk betrekking op de Wereldtentoonstelling in Gent in 1913
|
|
| Tekst |
Beste Jeanne,
Je laatste brief was me zeer
aangenaam, ik hoop dat alles
goed in orde komt
Hierbij een modelletje voor 't nieuw
costuum.
Vele Groeten aan allen
Ik kom Zaterdag en vertrek
Hier om 1½ uur
Van morgen ontving ik een kaart van
tante Jeanne uit Nice.
...[woord] tot Zaterdag !!!
|
Beste Jeanne.
Je zult de kaart met de resultaten wel
gelezen hebben.
Zondag 8 dagen is expositie. Papa zal
dan denkelijk komen. Als Papa dan vacantie had zouden we misschien naar Gent kunnen
gaan en dan samen naar huis komen.
De maand Juli neem ik vacantie.
Zou je me niet een paar boorden een mooi
hemd en cravate kunnen sturen, een nieuw
Costuum zou ik nodig hebben, want die broek is slecht. Met Augustus wacht je weer een
bruiloft in Brussel. ik was er zeer welkom
ik heb me goed*
geamuseerd. Spoedig zien we ons weer hoop ik kom jij*
misschien niet naar de expositie in begin der volgende week?? *
naar mijn garderobe zien, Costuum passen hier? *
Hartelijk gegroet je broer Charles.
* op kaart doorlopende regel
|
Jeanne Vos was de zuster van Charles Vos
Jeanne Josephine Marie 9 maart 1894 – 20 januari 1960
Frans Vos was de broer van Charles Vos
Franciscis Ignatius 28 april 1879 – 1964
J.H. Vos was de vader van Charles Vos
Jacques Joseph Hubertus 27 februari 1852 - 28 april 1933
1. Twee vrouwen met kind
Centraal staat "en profil" ten voeten uit een vrouw, gekleed in een lange witte rok met een rode omslagdoek, die op beide armen een mand draagt. Zij kijkt, met uitgestoken nek, verveeld voor zich uit. Aan haar linkerzijde, achter haar, komt een vrouw ("en profil" weergegeven), dragend een blauwe broek en blauwe korte jas en rode sjaal, aangelopen. Ook zij heeft een uitgestoken nek en kijkt hautain voor zich uit. Aan de andere zijde staat een jongetje, gekleed in een wit/blauw gestreept shirt met een zwarte broek tot kniehoogte. Hij draagt een pet, een sjaal en loopt op klompen. Met zijn handen in zijn zakken maakt hij een ongeïnteresseerde indruk.
2. Trieste man
Aan de rechterkant, staande ten voeten uit (een kwart slag gedraaid), is een triest kijkende man uitgebeeld. Hij draagt een bruin kostuum met een lang colbert en gilet, wit hemd met een blauwe stropdas en donkere schoenen. Op zijn hoofd een licht bruine pet met streepmotief en klep. Hij heeft zijn handen in zijn zakken. Hij kijkt de toeschouwer aan. Op de achtergrond links een kringetje bestaande uit een drietal vrouwen die met elkaar converseren. Deze vrouwen zijn niet uitgewerkt in kleur.
3. Vier oudere vrouwen rondom kind
Een klein kind zit in een houten kinderstoeltje. Rondom het kind een viertal vrouwen, De achterste vrouw is "en profil" weergegeven, met haar hoofd gedraaid richting het kind. Zij draagt een bruin/wit gestreepte rok en een bruine mantel. Voor het kind staat een tweetal vrouwen. De achterste staat gebogen richting het kind. Zij draagt een blauwe rok met een bruine omslagdoek. De vrouw ernaast staat rechtop en heeft een zalmkleurige rok aan met een licht bruine mantel. In haar hand heeft ze een handtas. De vrouw op de voorgrond is "en profil" zittend weergegeven. Zij draagt een lichte bruine rok met een donkere band aan de onderzijde. Zij heeft een rood shirt met stippels aan met daaroverheen een geruite omslagdoek. Zij heeft haar hoofd naar het kind gericht.
4. Man zittend op een bank
Een man zit ontspannen met zijn benen over elkaar heen op het hoekje van een houten bank. Hij heeft een wit overhemd aan met daarover heen een crèmekleurig gilet met rode stippen, een zwarte broek en een zwarte jas, op zijn hoofd heeft hij een gleufhoed. Hij heeft een snor en een baard. Hij rookt een pijp. Zijn linkerhand houdt hij aan de bovenzijde van zijn gilet, de andere hand rust op een op de grond staande wandelstok.
5. Man en vrouw
Met op de achtergrond de contouren van de huizen in een straat staan voor het café " 'n den grooten pint" een man en een vrouw. De vrouw staat "en profil" met een dikke buik en uitgezakte borsten, gekleed in een bruine rok met groene strepen met daaroverheen een witte schort en een groene bloes met stippen, tegenover een man die ze woest aankijkt. De man is "en face" weergegeven met X-benen met de voeten naar binnen gedraaid. Hij draagt een bruine broek met zwarte strepen, een vaal groen gestreept shirt en een bruine overjas. Met zijn handen in zijn zakken kijkt hij in benevelde staat naar de vrouw. Komt de vrouw haar dronken echtgenoot uit het café halen?
6. Vrouw met twee kinderen (en man?)
Centraal "en profil", ten voeten uit afgebeeld, een moeder, geflankeerd aan beide zijden door een kind. De vrouw draagt een lang blauw jurk met daarover heen een rode met franjes afgezette sjaal die dichtgeknoopt is. Aan haar voeten heeft zij klompen. Aan haar rechterzijde een kind uitgedost in een blauw geruite jurk met daarover een zwart vest met aan beide zijden voorzien van drie knopen onder elkaar, op het hoofd een soort zwarte helm met een klep en bovenop een vijftal sprieten. Met de rechterhand trekt het kind een houten paard op wieltjes voort. Aan de andere zijde van de vrouw een jonger kind met een witte jurk met roze verticale strepen, het draagt klompen. In de linkerhand heeft het een toeter waarop het speelt. Boven dit kind op de achtergrond in het klein een man (de vader?). Hij draagt een wit shirt met daarover heen een groene tuinbroek, zijn handen heeft hij in zijn zakken.
De gezichten van alle vier zijn heel vertekend weergegeven.
7. Knipogende man
Een man, gekleed in blauwe broek, wit met verticaal zwart strepen en grijze stropdas en een donkerblauwe overjas, staat "en face" ten voeten uit, afgebeeld. Zijn rechterhand heeft hij in zijn broekzak, in de andere hand heeft hij een sigaret. Hij heeft een vrolijke uitstraling en geeft een knipoog (met linkeroog).
8. Jongeman (afgestudeerd?)
Pontificaal ten voeten uit staande is een jongeman afgebeeld. Waarschijnlijk heeft hij net zijn studie afgerond. Zijn rechterhand steunt op een stapel boeken. Ook aan de andere zijde naast hem liggen nog een drietal boeken. Hij heeft een grijs kostuum met zwarte schuinen strepen aan. Om zijn nek draagt hij een tweetal linten voorzien van een decoratie. Op zijn rechterarm heeft hij bloemenkrans met linten. Zijn gezicht straalt trots uit.
8. Schetsboek *1
Particulier bezit
Tekeningen in diverse technieken
Niet gesigneerd, wel voorzien van in zwarte inkt getekend en ingekleurd ex libris-merk: "EX LIBRIS KAREL VOS", niet gedateerd [1909-1914]
Afmetingen: hoogte 27,3cm en breedte 21,5cm
Aan de binnenzijde van de kartonnen omslag (voorzijde) bevindt zich het stempel van een Antwerpse winkel. Het boek bevat diverse zwarte en rode krijttekeningen, potloodschetsen en een enkele geaquarelleerde tekening. Onderwerp zijn vooral studies van naakte figuren, landschappen, diverse portretstudies, enkele groepscomposities en een - bij Vos - zeldzaam onderwerp als een ex libris-ontwerp. Opvallend zijn een tekening van een oude, gezette man, die door de dood - een skelet - van achteren wordt omhelsd en een aquarel met een eigentijdse uitvoering van de aanbidding van het gouden kalf. Vos' liefde voor het boerse alledaagse en het detail blijkt uit een schijtende hond in de rechter benedenhoek van deze laatste aquarel. Het schetsboek is afkomstig uit de academietijd te Antwerpen.
9. Schetsboek *1
Particulier bezit
Tekeningen in diverse technieken
Niet gesigneerd, wel voorzien van los vel met daarop lithgrafisch Ex Libris-merk: "EX LIBRIS KAREL VOS" in zwarte inkt en ingekleurd, niet gedateerd [1909-1914]
Afmetingen: hoogte 17cm en breedte 25,3cm
Het schetsboek bevat tekeningen en schetsen in krijt en potlood. Daaronder diverse voorstellingen van satyrs: een tafereel waarbij drie satyrs een liggende Holle-Bolle-Gijs-figuur het bos intrekken en een menigte mensen, die wegrent voor een slapende satyr. Daarnaast diverse aan de klassieken (?) ontleende scènes als "Het oordeel van Paris". Opvallend ook twee schetsen van een liggende poes en een frontaanzicht van een vossenkop, gelijkend op zijn ex libris. Het boek stamt uit zijn studieperiode te Antwerpen.
10. Schetsblad met faunen *1
Particulier bezit
Inkt op papier
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1910-1914]
Afmetingen: hoogte 21,8cm en breedte 27,8cm
Aan de achterzijde bevindt zich een schets van een faun met bosnimf (?).
11. Schetsblad met feestende faunen *1
Particulier bezit
Inkt op papier
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1910-1914]
Afmetingen: hoogte 21.8cm en breedte 28,7cm
De voorstelling toont een stoet feestende faunen, waaronder een faun op een bok. Aan de achterzijde bevindt zich een schets van een man en een vrouw.
12. Schetsblad met faunen *1
Particulier bezit
Inkt op papier
Gesigneerd "CHV" (ineen) aan de achterzijde, niet gedateerd [1910-1914]
Afmetingen: hoogte 22,5cm en breedte 18cm
De voorstelling toont een zittende faun en het onderlijf van een tweede. Aan de achterzijde: portretstudie van een man met pijp.
13. Schetsblad met faun en apen *1
Particulier bezit
Inkt op papier
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1910-1914]
Afmetingen: hoogte 29,1cm en breedte 20,1cm
De voorstelling toont één grote faun met een aantal apen. Aan de achterzijde zijn diverse kleinere voorstellingen en figuren, waaronder een nimf, getekend.
14. Ex libris Jeanne Vos
Particulier bezit
Pen, aquarel
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1910-1914?]
Afmetingen: hoogte 15,8cm en breedte 12,4cm
Op de voorgrond een rondborstige huisvrouw die net een taart gebakken heeft, die op de tafel staat. Op de achtergrond kijken een viertal agenten door het raam. Onderaan de tekst EX LIBRIS JEANNE ◘ Vos
15. Taartring met familiekarikaturen *1 *2
Particulier bezit
Tekening, pen en aquarel
Niet gesigneerd, gedateerd "1926"
Doorsnede: 36,3cm
De taartring met vele dansende figuren laat Vos' speciale aandacht zien voor het feestelijk carnavaleske, herkenbaar zijn Charles Vos zelf, zijn vrouw, hun drie kinderen en overige familieleden.
afbeelding: Paulussen
16. De minderbroeders 700 jaren in Maastricht *1
Particulier bezit
Gedenkboek met karmijnrode omslag in dito cassette; z.j. [1934]
Afmetingen: hoogte 31cm en breedte 31,8cm
Het gedenkboek werd in 1934 aangeboden aan de Franciscanen te Maastricht ter gelegenheid van het 700-jarig bestaan (op 8 juli 1934) van de Franciscaanse aanwezigheid te Maastricht. Het boek bevat een aantal tekeningen in diverse technieken van onder andere H. Jelinger, H. Kooien, H. Levigne, H. Schoonbrood en C. Vos (driemaal). Diens gesigneerde, ingekleurde en karikaturale tekeningen hebben een sterk carnavaleske inslag.
17. Schetsblad met Bacchus *1
Particulier bezit
Krijt, zwart, groen, wit en blauw op gekleurd papier
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 23,7cm en breedte 15,2cm
De tekening toont een aantal jongelingen die een Bacchusfiguur dragen. Het tafereel is op een sokkel geplaatst. Op de achterzijde staat een pentekening van een koning(?).
18. Tekening
Particulier bezit
Gesigneerd CHV, niet gedateerd
Afmetingen: 22cm x 18cm
De eigenaar van de tekening heeft deze in 1979 gekregen van een pastoor uit Maastricht, die de tekening had gekregen van mevr. Vos.
afbeelding: eigenaar
19. Zelfportret
Zelfportret, voor
Niet gesigneerd, niet gedateerd [voor 1933]
Charles Vos heeft zichzelf afgebeeld met zijn rechter gezichtsgedeelte. Zijn ogen zijn gericht op de toeschouwer, hij heeft zijn rechter mondhoek een pijp. Hij draagt een overhemd met stropdas met en een pullover met V-hals.
Afbeelding: Nedermaas september 1933
20. Omslag boek Mestreechter spraok, doe zeute taol! Van Endepols
Tekening op voor- en achterzijde boek
Gesigneerd Ch V (rechtsonder), niet gedateerd [1933]
Afmetingen: voorzijde hoogte 23,5cm en breedte 14,5cm; achterzijde diameter 6cm
Omslag boek Mestreechter spraok, doe zeute taol! Van Endepols.
De eerste druk verscheen in 1933 bij uitgeverij Gebr. Van Aelst C.V. uit Maastricht voor de prijs van fl. 2,25 (ongeveer € 1). Later verschenen nog twee drukken. De derde druk kwam uit in samenwerking met V & D en Henric van Veldeke.
In het Limburgsch Dagblad stond onderstaande tekst:
"Mestreechter spraok, doe zeute taol. Het zal in de kringen van Veldeke met zeer groote instemming worden begroet, dat Dr. Endepols een bloemlezing heeft uitgegeven in Maastrichtsch dialect. Dr. Endepols, die geen enkele vergadering van onze dialect-vereeniging overslaat; heeft daartoe de kennis en de autoriteit. Wanneer 't gaat over taai-wetenschappelijke vragen, dan zijn 't Jaspar en Endepols, die hunne adviezen geven. Endepols is ook de man, die 't vastleggen van dialect op gramofoonplaten het eerst heeft gepropageerd. Hij schrijft in zijn "woord vooraf" dat het idee tot deze uitgave is uitgegaan van den heer Ernest van Aelst, die geen geldelijk offer heeft geschuwd om het boek aantrekkelijk te maken en wel uit liefde tot het eigene van zijn vaderstad. En niet gedreven dooide "auri saera fanus". We kennen Ernest van Aelst en weten, dat hij voor dialect, folklore en oudheidkunde en alles wat Limburg eigen is, in de eerste rijen staat. 't Boek heeft een omslag van Charles Vos. We zien er het bonte leven van Maastricht. We zien er torens van kerken, de Maasbrug, 't stadhuis, de stadswallen, schoorsteenen van fabrieken en een processie met de relieken van de" heiligen van de stad. De schrijvers worden ons in 't boek telkens met een portret voorgesteld."
Voorzijde: Van linksboven naar rechtsboven: stadhuis, Sphinx, St. Janskerk, St. Servaaskerk, Helpoort.
Rechts onder Helpoort naar beneden: Momus, Dinghuis. OLV-kerk
Links onder stadhuis naar beneden: standbeeld Minckeleers, Pater Vinktorentje, OLV-wal
Centraal in de afbeelding: de oude Maasbrug (St. Servaasburg) met Hemelvaartsprocessie.
Achterzijde: in een cirkel een als Pierrot verklede carnavalsvierder. Onderaan rondom de tekst “Trajectum Betasiorum”.
In het boek zijn nog een aantal kleinere tekeningen aanwezig. Of deze van de hand van Charles Vos zijn, is onbekend.
21. Man met een grote snor
Particulier bezit
Potloodtekening
Gesigneerd Ch Vos, gedateerd 1924
Vos heeft het hoofd van een man getekend. Het is een kwart slag naar links gedraaid alsof zijn blik op iets aldaar is gericht. Hij heeft een grote krulsnor waarbij ook haartjes naar benden hangen. Hij maakt een zeer verzorgde indruk.
22. Karikatuur tekening van een groep mannen
Particulier bezit
Tekening in kleur
Gesigneerd "CHV" rechts beneden, niet gedateerd
Een zestal volkse mannen met hun handen in hun zakken staan op een keienweg. Op een jongere man na, in het midden achter, kijken ze zeer nors. Tussen de oudere mannen is geen enkele interactie. De jongeman glimlacht een kijkt naar de man aan zijn linkerzijde. Links onder staat een kleine hond.
23. Moederweelde
Particulier bezit (collectie Peters Smeets)
Tekening in kleur
Gesigneerd CV, niet gedateerd
Een humoristische tekening van een moeder met haar kinderschare.
Centraal zit een corpulente moeder met op beide armen een kind. Zij vlijt haar gezicht tegen haar kind dat op zij vasthoudt op haar rechterarm, maar haar blik is gericht op de toeschouwer. Voor haar ligt, tegen haar aan, een meisje te slapen terwijl aan beide zijden van haar "en profil" een musicerend kind is weergegeven. De een zit op een po en speelt fluit, de anders slaat met de bekkens. Naast en achter de moeder is een schare kinderen, met allemaal een speciale gezichtsuitdrukking en blik gericht op de toeschouwer, afgebeeld.
24. Ex-libris Frits Lousberg
Particulier bezit (collectie Peters Smeets)
Pen, aquarel
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Een ex-libris is een eigendomsmerkje dat in een boek wordt geplakt. Vaak toont het de woorden "ex-libris" (uit de boekencollectie van ...). De afbeelding is vaak verbonden met de eigenaar.
Vos heeft een ex-libris gemaakt voor Frits Lousberg. Onderaan de tekening de tekst "ex.libris". Op de afbeelding: een gedeelte van het hoofd van Lousberg, te weten zijn kalende schedel en zijn ogen. Op het hoofd krioelt het van de luizen. Daarboven een in elkaar gedoken duivel die schatert van het lachen.
Vos heeft een woordspeling gemaakt met de naam Lousberg. In het Frans, de taal van de plaats waar Lousberg vanaf 1938 woonde, wordt zijn naam uitgesproken als Loesberg. In het Maastrichts wordt een luis, een loes genaamd. Een grappige verwijzing naar de afgebeelde persoon.
Voor meer informatie van de persoon Frits Lousberg zie:
25. Later
Particulier bezit
Pen, aquarel
Gesigneerd C.Vos, gedateerd januari 1925
Het boek van Frans Erens [1] “brengt verder een Kruisiging, een Kasteel te Canne, dat van fantastische schoonheid is, en dan eenige ex-librissen. Het ex-libris is een aparte kunstuiting. Er moet iets inliggen, dat den bezitter van het boek, waarin het geplakt zal worden, persoonlijk aanduidt, met de een of andere karaktertrek, of met een toespeling op zijn naam of zijn arbeid. Het boek geeft er vier, alle even goed getroffen, maar waaronder de pauw in het ex-libris van Stols en de vos in dat van Charles Vos, den beeldhouwer, wel het duidelijkst spreken.” [2]
Centraal in de afbeelding "en profile" een vos die zijn kop gedraaid heeft naar de toeschouwer. Boven de vos heeft de kunstenaar zijn naam gezet "C. Vos" en onderaan rechts "Later".
Met pen is onder de tekening de tekst: "Later", un seul mot, tout le sens de la vie!
Utrecht, janvier 1925 C. Vos.
[1] Erens, Frans; Anna Catharina Emmerich, Uitg. my. “Veldeke” (NV Schmitz en Kemp), gedrukt door Nypels in een oplage van 200 genummerde exemplaren, Maastricht 1928
[2] Sassen D., Limburgse portretten, Henri Jonas in De Nedermaas, jrg. 6, nr. 1, augustus 1928, blz. 3 en 5
26. Portret Johan Lint
Particulier bezit
Zwart conté potlood op crème kleurig tekenpapier
Niet gesigneerd, niet gedateerd [omstreeks 1938-1939]
Johan Lint (1889-1956) was gediplomeerd modelleur. In die hoedanigheid deed hij werkervaring op bij de aardewerkfabriek De Kat in Bergen op Zoom. Op 1 januari 1917 trad hij in dienst bij de Sphinx belast met de vormgeving. Naast het ontwerpen van nieuwe ontwerpen (o.a. servies Clary en Jacoba) gaf hij ook leiding aan de gipsafdeling. Na de komst van Rozendaal als ontwerper kreeg Lint de functie van chef-modeleur. Door de crisis kwam op 31 januari 1935 een einde aan zijn dienstverband bij de Sphinx, hij werd ontslagen.
Johan Lint is "en face", met een kwart slag gedraaid naar links, weergegeven. Vos heeft zijn gezicht gedetailleerd uitgewerkt.
27. Il Poverello
Particulier bezit
Gesigneerd R.O., gedateerd 1927
Afmetingen: hoogte 25cm en breedte 11cm
Franciscus, in ordekledij, is ten voeten uit staande "en profil" afgebeeld aan de linkerzijde. Zijn blik, zijn ogen gesloten, is gericht op de hemel waar aan de rechterbovenzijde Jezus, hangende aan het kruis voorzien van stigmata, is weergegeven. Een persoon (de behoeftige) heeft zich tegen de Heilige aangevleid. Franciscus heeft zijn linkerhand op diens hoofd gelegd, de andere hand rust op de linkerschouder. Aan de onderzijde en beide zijkanten groeien zonnebloemen. Il Poverello (armoedzaaier) is de bijnaam van Franciscus.
In het Bonnefantenmuseum is ook een exemplaar aanwezig.
Litho, papier
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 31cm en breedte 16,8cm
Legaat 1969
Objectnr. 1001570
* 1Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
* 2 Paulussen, Charles Vos, beeldhouwer te Maastricht, Maastricht 2002 (CD-rom)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
HEILIG HART (Radboud-Universiteit, Nijmegen)
Locatie: het beeld werd vervaardigd voor Radboud-Universiteit in Nijmegen. Het werd geplaatst in de hal van het hoofdgebouw aan het Keizer Karelplein. [1]
Nu is het beeld in particulier bezit [2]
Brons
Gesigneerd Ch. Vos (zijkant van de console), niet gedateerd [1923]
Afmetingen: hoogte 129cm, breedte 48cm en diepte 29cm
Het beeld is vervaardigd bij FONDERIE, VERBIJST BRUXELLES (achterzijde op console)
Op een rechthoekige onderplaat staat het beeld op een bronzen console die naar de zijkanten schuin afloopt. In de jaren 1920-1930 heeft Vos meerdere Heilig Hartbeelden vervaardigd. Vrijwel al deze beelden hebben een betrekkelijk traditionele gotische uitstraling. De nadien voor hem zo typische zwier en beweeglijkheid ontbreken hier nog.
De huidige Radboud-Universiteit is eigenlijk de tweede universiteit: in 1655 werd de eerste Nijmeegse universiteit, de Illustere Academie, opgericht. Daarmee liep het echter slecht af. In 1665 trof een pestepidemie stad en universiteit, en na het rampjaar 1672, toen de Fransen Nijmegen binnenvielen, was het snel afgelopen. In 1679 verliet de laatste hoogleraar, Gerard Noodt, de universiteit. Het geld was op.
Het initiatief voor de oprichting van de huidige universiteit werd genomen door de in 1905 in het leven geroepen Radboud Stichting. Katholiek Nederland wilde haar eigen universiteit. Katholieken hadden op dat moment een achterstand en waren nauwelijks te vinden op de hoge bestuurlijke posten in Nederland. De Radboud Universiteit Nijmegen is in 1923 opgericht als Katholieke Universiteit Nijmegen. Toen telde de universiteit 27 hoogleraren en 189 studenten.
Tot na de Tweede Wereldoorlog is de universiteit dan ook bekostigd door de Radboud Stichting, die het geld daarvoor met collectes onder katholieken verzamelde. [3]
De stichting had een bedrag geschonken gekregen om een H. Hartbeeld aan te kopen voor de pas opgerichte universiteit. Mevrouw Louisa Prinzen - Teurlings, de moeder van de secretaris van het College van Curatoren van de Universiteit, was de schenkster. [4] Charles Vos kreeg de opdracht om het beeld uit te voeren. [5]
Er is een foto in het archief van het ontwerp van het beeld. Op de achterzijde heeft prof. Van Ginneken, hoogleraar Nederlandse Taal- en Letterkunde, commentaar op het ontwerp genoteerd "héél heel mooi - linkerarm te lang- kruis op de borst ligt veel te dik erop - is ook wat te groot". [6]
Daarnaast bevindt zich in het universiteitsarchief nog correspondentie met Architectenbureau Robbers uit Haarlem over het vervaardigen van een voetstuk voor het beeld. Dat geeft in ieder geval een indruk hoe het eruit gezien kan hebben.[7]
afbeelding: Universiteitsarchief Radboud Universiteit (zie voetnoot 54,6 en7)
In haar tweede jaarboek van de Radboud Stichting besteedde Gerard Brom aandacht aan het Heilig Hartbeeld. Hij schreef:
"Die zuivere bedoeling is geweest het hart, in plaats van als een vleselik orgaan, buiten de natuurlike verhoudingen, eenvoudig als zinnebeeld weer te geven. Met fijne smaak werd het daarom binnen een gloriekrans verkleind en wel midden in een kruis, dat tegelijk de bouw van de borst aftekent. Tegenover het weke en zoete in allerlei beelden, die helaas ontelbare gelovigen enkel van het H. Hart vervreemden, was het streven er op gericht om het milde met het mannelike, het hoge met het menselike te verenigen. Rondom de mond ligt een zachte trek van lijden of liever van meelijden, waarmee het edel geprofileerd gezicht rustig op ons neerziet, terwijl de handen een stil gebaar van begrijpende, vergevende, tegemoetkomende liefde maken Het geestelik karakter overheerst, zonder de rechten van de vorm of de eisen van de stof te willen verkorten, zodat de stijl gelukkig niet het leven bedreigt. De schakeringen in de bronskleur zetten aan de statigheid van het geheel nog een lichte golving bij. Wie voor zijn waardeering misschien een histories steunpunt nodig heeft, zou zich de verheven eenvoudige opvatting van de Franse gotiek mogen herinneren, al wat 't uitsluitend om de sober geplooide toga, die de rechter arm oorspronkelik volgens gewoonte vrij liet - een schilderachtige wending, die tenslotte moet opgeofferd worden aan het theologies bezwaar, dat het hartsymbool dan op het lichaam zelf en niet op het kleed kwam te liggen. We mogen dankbaar zijn, wanneer de richting wordt gewezen door een beeldhouwer, die onmogelik ineens het doel bereiken kan, waarnaar de gemeenschap met algemene spanning van de aandacht dient te streven."[8]
Bron: Jaarboek der Radbout-stichting 1925
foto's eigenaar van het beeld
[1] Email M. Waldekker (beheerder van het Universiteitsarchief) , 27 januari 2023
[2] Het was tot juli 2016 in bezit van een familie in Nijmegen. Via erfenis terecht gekomen in Austerlitz-Utrecht. Deze familie heeft het op Marktplaats te koop aangeboden en is gekocht door de huidige eigenaar (mail 28 juli 2016)
[3] www.ru.nl. januari 2010
[4] emails mevr. Waldekker (beheerder van het Universiteitsarchief) 30 januari 2023 en 2 februari 2023. Bij de email de foto van het ontwerp met op de achterzijde de opmerkingen van Van Ginneken en schenker (Universiteisarchief Radboud Universiteit, archief College van Curatoren cc 00007)
[5] Liebergen van L, Ars Domini. Een gebed zonder end, catalogus tentoonstelling Uden (Uden 1995) blz 58
[6] emails mevr. Waldekker (beheerder van het Universiteitsarchief) 30 januari 2023 en 2 februari 2023. Bij de email de foto van het ontwerp met op de achterzijde de opmerkingen van Van Ginneken en schenker (Universiteisarchief Radboud Universiteit, archief College van Curatoren cc 00032)
[7] emails mevr. Waldekker (beheerder van het Universiteitsarchief) 30 januari 2023 en 2 februari 2023. Bij de email de brief van Architectenbureau Robbers, ontwerp voet (Universiteisarchief Radboud Universiteit, archief College van Curatoren cc 00032)
[8] Brom G, Jaarboek der Radboud-stichting 1925, hoofdstuk 2 blz 24-25, Nijmegen 1925
Published in
DefaultCms2CmsCategory
HEILIG HART
Locatie: onbekend (inzending voor een tentoonstelling van het St. Bernulphusgilde in Nijmegen in mei 1922)
Heilig Hartbeeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1922]
Het St. Bernulphusgilde werd door kapelaan G. van Heukelom in 1869 opgericht met als doel de bevordering van de kerkelijke kunst naar middeleeuws model. Naast priesters mochten ook kerkelijke kunstenaars lid van het gilde worden. In de aanvangsjaren waren de meeste leden afkomstig uit het Bisdom Utrecht.
In het begin van de twintigste eeuw kende het gilde een dieptepunt.
In 1911 vond een nieuwe start plaats en vanaf 1918 breidde het gilde zich ook uit over de andere bisdommen.[1]
Het St. Bernulphusgilde publiceerde periodiek "Het Gildeboek", een tijdschrift voor kerkelijke kunst en oudheidkunde.
Het St. Bernulphusgilde wilde ter gelegenheid van de Katholiekendag in mei 1922 in Nijmegen een tentoonstelling organiseren.
In Het Gildeboek stond "Ware de tijd ter voorbereiding ruimer toegemeten geweest, en hadde men over een flinke kas kunnen beschikken, dan zou alles ervoor hebben gepleit deze eerste expositie te maken tot eene van de .Nederlandsche kerkelijke kunst in haar vollen omvang".[2]
Men besloot zich te beperken tot één onderwerp nl. de voorstelling van Christus in de moderne kunst in Nederland. De tentoonstelling was van geringe omvang maar Het Gildeboek vermeldde dat het toch een goed beeld gaf van de visie, die de verschillende kunstenaarsrichtingen op de Christusfiguur hadden. [3]
Charles Vos was met één beeld vertegenwoordigd. Het was het eerste Heilig Hartbeeld in zijn eerste jaar als zelfstandig gevestigd beeldhouwer. Kenmerkend voor Vos' inzending is de jeugdige maar verder nog betrekkelijk traditionele gotische uitstraling. De nadien voor hem zo typische zwier en beweeglijkheid ontbreken hier nog.[4]
Het Gildeboek was niet enthousiast over het beeld: "Ch. Vos trachtte de Christus wat pittiger uit te beelden, in de originele houding van zelf de H. Hostie uitreikend. Geheel geslaagd komt het ons niet voor, de lijnen zijn te slap en de Christuskop weinig aristocratisch". [5]
[1] Pouls, Ware schoonheid of louter praal; de bisschoppelijke bouwcommissie en de kerkelijke kunst van Limburg in de twintigste eeuw, Stichting Historische Reeks Maastricht deel 6, Maastricht 2001 blz 52-53
[2] Haslinghuis en Thunissen, de tentoonstelling te Nijmegen, in Het Gildeboek V, afl. 3 (november 1922) blz. 81
[3] Zie voetnoot 2
[4] Nissen P., Monumenten van vroomheid; kruizen, kapellen en vrijstaande heiligenbeelden in Limburg, Zwolle 2004 (onderdeel: Pouls: De Heilig-Hartbeelden van Charles Vos, poging tot vernieuwing)
[5] Haslinghuis en Thunissen, de tentoonstelling te Nijmegen, in Het Gildeboek V, afl. 3 (november 1922) blz. 91
Published in
DefaultCms2CmsCategory
U kunt in de linkerkolom kiezen uit:
Alle werken
Werken bij particulieren
Published in
DefaultCms2CmsCategory
SPHINX-COLLECTIE
Petrus Leonardus Dominicus Regout huwde in 1800 met Maria Gertruda Nijsten. In de Nieuwstraat in Maastrichtzette hij een winkel (handel in pijpen, aardewerk en porselein) voort die zijn moeder gestart was. Hun oudste zoon Petrus (1801 geboren) werd de grondlegger van wat later de Sphinx-fabrieken zouden worden.
Tijdens de Belgische Opstand (1830-1839) was Maastricht afgesneden van zijn achterland. Door invoerbeperkingen werd Regout genoodzaakt een eigen aardewerkfabriek op te richten. In 1836 vroeg hij toestemming tot oprichting van een fabriek voor geschilderd aardewerk.
Geleidelijk breidde de aardewerkproductie zich uit en in 1852 telde de fabriek al tien gas gestookte ovens. Vanaf 1899 richtte het bedrijf zich ook op de productie van sanitair. Het bedrijf groeide voortvarend.
De crisis in jaren dertig van de twintigste eeuw veroorzaakte stagnatie in de aanvoer van grondstoffen en de afzet van producten.
In 1958 fuseerde de Sphinx met haar Maastrichtse concurrent Societé Céramique. Ook het assortiment werd uitgebreid.
Vanaf de jaren zeventig kwam het bedrijf in zwaar weer. In 1999 werd het bedrijf overgenomen door het Finse Sanitec.
De eeuwenoude fabriekslocatie aan de Boschstraat werd in 2007 gesloten. In de Beatrixhaven werd een van de modernste sanitairsfabrieken ter wereld, waar de productie grotendeels geautomatiseerd verliep, geopend. Door calculatiefouten bij de bouw zou de fabriek nooit rendabel worden. De drie jaar oude fabriek sloot in 2009 definitief haar poorten. Daarmee kwam een einde aan een fabriek met een 175-jarige geschiedenis.
Charles Vos werkt voor de Sphinx
Door invoering van de auteurswet werd de Sphinx gedwongen eigen ontwerpers in dienst te nemen. Op 1 januari 1917 trad Johannes Henricus Lint (1889-1956) als keramische ontwerper in dienst bij de Sphinx. Hij werd in 1924 opgevolgd door Roozendaal, die er werktte tot 1928. Het korste dienstverband als ontwerper kwam op naam van Charles Vos. Hij had al eerder de aandacht getrokken van Sphinx-directeur W. Bonemeijer. Hij wilde het bedrijf geleidelijk meer focussen op het gebied van kunstaardewerk. In september 1926 schreef hij "thans is het voorstel aan de orde om den Heer Vos, beeldhouwer van beroep te Maastricht, op een of andere wijze aan de fabriek te verbinden en zoodoende de artikelen te gaan fabriceeren weer op een ander gebied, waarvoor ik, afgezien van het Continent, in Zuid-Amerika een goed afzetgebied meen gevonden te hebben. Ik hoop, dat de Heeren dit voorstel zullen aannemen. Het zal de naam van de Sphinx geen kwaad doen."
Pas in de loop van 1928 kwam Vos in dienst bij het bedrijf. Slechts een zeer korte periode was hij verantwoordelijk voor de door hem ontworpen plastiekjes. Naast enkele beelden van heiligen waren het voornamelijk dierfiguren in klein formaat die geproduceerd werden. Hij ontwierp een servies onder de naam Globe.
In het voorjaar van 1929 nam Edmond Bellefroid het werk van Charles Vos over.
1. Servies (Globe)
Charles Vos heeft voor Sphinx slechts één servies ontworpen. Het gaat om het model Globe, dat zijn naam eer aandoet door de bolvorm waaraan de verschillende delen van dit servies zijn ontleend. Alle bollen staan op een vierkante voet, waarbij Vos blauw of oranje gebruikt heeft om onderdelen te accentueren.
Zowel het model als de decoratie waren van zijn hand.
Dit nieuwe product werd in een stand op de Najaarsbeurs in Utrecht gepresenteerd en trok veel publieke belangstelling. Van dit enige en in beperkte oplage vervaardigde servies, is vooral de bolvormige terrine met deksel vermeldenswaard en een zeer gezocht object bij verzamelaars. Het kleuraccent op de vierkante voet, de handgrepen, de bovenrand en de knop verstrekken de bolvorm. [6]
In een prijslijst uit 1930 is te vinden dat het servies bestond uit 14 verschillende delen. Het was te koop als 65-delig, 47-delig en 24-delig tafelservies met 6 mogelijke decoraties in prijs variërend van fl. 23,- tot fl. 53,95.
Leden van de Vereniging Maastrichts Aardewerk hebben bij het opruimen van de voormalige fabriek een aantal originelen (gietmallen) veilig weten te stellen.
In het museum Boijmans Van Beuningen te Rotterdam en het Centre Céramique in Maastricht zijn delen van het servies Globe in de collectie opgenomen.
servies Globe (foto Marian Hankel) juskom, oranje accenten (foto Marian Hankel)
juskom met gouden accenten (collectie Peters Smeets) kom (foto Marian Hankel)
soepterrine (foto Marian Hankel) dekschaal (Centre Ceramique)
suikerpot theepot
soepterrine kaasstolp
pagina uit verkoopgids Petrus Regout/ De Sphinx (SHCL)
origineel van de soepterrine model Globe (H. Meulman) origineel dekselknop van de soepterrine model Globe (H. Meulman)
origineel handvat van de soepterrine model Globe (H. Meulman)
2. Plastieken
Er zijn tot nu toe, buiten de Sphinxen, meer dan twintig in oplage gegoten plastieken bekend. Zie lijst met beelden. Veel beelden zijn gemerkt op de onderzijde "G O A" Onder het gezicht de tekst "NV DE SPHINX MAASTRICHT".
De plastieken zijn kinderen van hun tijd. Vooral in Gouda moet een enorme productie zijn geweest. De kwaliteit van de beeldjes van Vos kan moeiteloos wedijveren met de producten van de grote ontwerpers die voor aardewerkfabrieken aldaar werkten. Vos varieert in stilering, waardoor de beeldjes soms nauw verwant zijn aan de van Jan Schonk en vooral Chris van der Hoef, zoals de kameleon en de lynx, en andere juist wat plastischer, zoals de aap en de eend. Waar de Goudse ontwerpers nog wel eens doorschieten in het reduceren van het realisme, blijft Charles Vos de natuur trouw, altijd met het oog en de handen van de ware kunstenaar.
pagina uit een verkoopgids Regout/De Sphinx.
merkteken op de onderzijde
De plastieken kunnen in een drietal groepen worden ingedeeld, waarbij onderstaande stempels voorkomen :
- "NV De Sphinx v/n Petrus Regout & Co /MAASTRICHT / MADE IN HOLLAND"
- "Petrus Regout & Co /MAASTRICHT / MADE IN HOLLAND"
- "GOA' 'GOA/NV De Sphinx"
A. Heilige beelden
Maria met Kind
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 27cm, breedte 7cm en diepte 6,5cm
Maria is staande op een console frontaal afgebeeld. Zij draagt een geplooide mantel met sluier. Aan haar linkerzijde houdt ze, op borsthoogte, haar Zoon, die naar de toeschouwer kijkt, met beide armen vast. Haar blik is schuin naar beneden op haar Zoon gericht. Het Kindje Jezus maakt een zegenend gebaar met zijn rechterhand. In de andere hand houdt hij een wereldbol vast.
Heilige Familie
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: onderste zijde van de driehoek 37cm, de twee opstaande zijden 32,5cm
In een driehoek met ongelijke zijden is een kerststal uitgebeeld. Centraal is het pasgeboren kindje Jezus, met gespreide armen, gelegen in een kribbe. Aan zijn rechterkant zit Maria "en profil" naar rechts geknield naast hem, en aan de andere zijde de geknielde Jozef "en profil" naar links. Boven in straalt de ster van Bethlehem.
Er zijn ook nog twee andere versies: geglazuurde klei in brons kleur en geglazuurd wit met goud.
collectie Peters Smeets
Heilig Hart
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 30cm
Op een console is het Heilig Hart ten voeten uit staande afgebeeld. Zijn mantel is opengevallen waardoor het stralende Heilige Hart zichtbaar wordt. Met zijn linkerhand houdt hij zijn mantel vast. De rechterarm zorgt ervoor dat de mantel openvalt en maakt een zegenend gebaar.
Afgietsel
Particulier bezit
Niet gemerkt aardewerk beeld, licht gekleurd; hoogte 28 cm. Het ontwerp is van Charles Vos.
Wim Visser heeft de originele mal van Charles Vos gebruikt om een afgietsel te maken en heeft deze op eigen wijze ingekleurd.
collectie Peters Smeets
Jozef met Kind
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Jozef is staande op een console frontaal afgebeeld. Hij houdt zijn handen gevouwen op borsthoogte. Zijn blik is naar beneden gericht op zijn Zoon. Het Kindje Jezus is frontaal voor zijn vader staande afgebeeld.
Afbeelding: Centre Ceramique
Franciscus
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 29cm
Fransiscus is frontaal staande op een console afgebeeld. Hij draagt een koord dat aan zijn rechterzijde naar beneden hangt . Aan zijn linkerzijde draagt hij een rozenkrans. Zijn blik is naar boven gericht. Zijn armen heeft hij gevouwen voor zijn borst.
Opmerking: Dit werk komt men ook tegen onder de niet correcte benaming "monnik".
collectie Peters Smeets
met rozenkrans met koord
Theresia van Liseux
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 27cm, voet 8,5cm.
Theresia is staande op een console met een enigszins gedraaid lichaam weergeven. Zij draagt een geplooide mantel met sluier. Haar linkerarm houdt ze gevouwen op borsthoogte onder haar mantel. Met haar andere arm, langs haar lichaam, houdt ze mantel open. Haar hoofd houdt ze schuin naar beneden gericht.
In latere jaren heeft Bellefroid een afgietsel gemaakt en op eigen wijze ingekleurd.
Afbeelding: Centre Ceramique
B. Dieren
Pelikaan
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 16cm, breedte 19cm en diepte 8,5cm
De watervogel is rechtopstaande "en profil" naar rechts op een ronde schijf afgebeeld. Hij heeft een grote snavel en een grote keelzak (tussen de onderkant van de snavel en de keel).
Afbeelding: fam. Poortmans Moedts
stempel onderzijde: GOA (in gezicht)
Zeehond
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 15cm, breedte 21,3cm en diepte 13,6cm *1
De zeehond is geplaatst op een ovaalvormige basis. De kop is omhoog gericht. *1
afbeelding: Familie Meershoek
Konijn
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 5,5cm, breedte 14cm en diepte 5,5cm
Het liggend dier is "en profil" afgebeeld, de oren liggen naar achteren waar zij aansluiten bij de rug. De snuit van het konijn rust op de voorpoten.
Afbeelding: Bonnefantenmuseum
Voorstudies
- Afbeeldingen konijnen, ganzen en kippen
Particulier bezit
Briefpapier met watermerk.
Afmetingen: breedte 15cm, hoogte 12cm
Niet gesigneerd, niet gedateerd.
Op de voorzijde de voorgedrukte tekst:
Charles Vos
Beeldhouwer N.K.B. Aylvalaan 54 Maastricht Telefoon 4769 Postrekening 419935
Een tiental tekeningen in inkt
Op de voorzijde: viertal konijnen
Op de achterzijde: viertal ganzen en een tweetal kippen
Vos heeft in opdracht van de Sphinx [jaren 1920 vorige eeuw] een aantal beelden van dieren ontworpen, die in gebakken klei en geglazuurd zijn uitgevoerd. Het konijn links in het midden is gelijk aan het vervaardigde Sphinx-konijn. Wellicht heeft Vos schetsjes van dieren getekend om tot een ontwerp te komen. Als dit klopt zullen er nog meer vellen met schetsen zijn gemaakt waarop de andere dieren voorkomen.
- Konijn (mogelijke) voorstudie
Particuliere collectie (Collectie Peters Smeets)
Gebakken klei
Niet gedateerd, niet gesigneerd
Afmetingen: lengte 28,5cm, breedte 8cm en hoogte 4cm
Vos heeft in opdracht van de Sphinx een aantal beelden van dieren ontworpen. Dit exemplaar zou een voorstudie kunnen zijn.
collectie Peters Smeets
- Konijn voorstudie
Particuliere collectie (Collectie Peters Smeets)
Ongeglazuurd aardewerk
Niet gedateerd, niet gesigneerd
Afmetingen: lengte 14cm, breedte 6cm en hoogte 4cm
Dit is een voorstudie voor het witte konijn uit de Sphinxserie dieren, het beeld is nog ongeglazuurd.
collectie Peters Smeets
Eend
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
De zwemvogel is "en profil" afgebeeld. De houding suggereert dat de eend zwemt in het water.
Afbeelding: eigenaar
Eekhoorn
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 15,5cm, breedte 16cm en diepte 7cm
De eekhoorn is "en profil" zittend uitgebeeld. De staart van het beestje is naar boven gekruld waar hij boven de kop overgaat in de oren. *1
collectie Peters Smeets
stempel onderzijde: GOA (in gezicht)
geel exemplaar
afbeelding fam Poortmans Moedts
stempel onderzijde: NV De Sphinx v/h Petrus Regout & Co Maastricht
de originele mal
Kameleon
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 10,5cm, breedte 14,5cm en diepte 4cm
De kameleon is "en profil" weergegeven, zittend op een sokkel.
Daarnaast is er nog een bruin-groen exemplaar met dezelfde afmetingen.
Collectie Peters Smeets
Gesigneerd Ch. Vos, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
In het iriserende bruin-groene glazuur laat het weerkaatsend licht verschillende kleurschakeringen zien, verwijzend naar de wisselende kleur van een kameleon.
Ook is er nog een gelig exemplaar.
Collectie Peters Smeets
Afbeelding: fam. Poortmans Moedts
stempel onderzijde: GOA (in gezicht) en NV De Sphinx Maastricht
collectie Peters Smeets collectie Peters Smeets
Bruine Beer
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 14cm, breedte 18,5cm en diepte 7,5cm
De beer is staan op een voetstuk "en profil" met bult op de rug afgebeeld. Hij zit enigszins ineengedoken met de kop omlaag.
Kikvors
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 10cm, breedte 10cm en diepte 7,5cm
De kikvors is "en profil" zittend afgebeeld. Zijn snuitje is naar boven gericht.
afbeelding fam. Poortmans Moedts
stempel onderzijde: NV De Sphinx v/h Regout & Co Maastricht
foto Botterweg Auctions Amsterdam
Aap
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 17cm, breedte 15,5cm en diepte 13,5cm *1
Het beeld toont een aap, zittend in kleermakerszit, ineengedoken en licht naar rechts gewend. De rechterarm heeft hij over zijn poten liggen, de linkerarm over de rechterarm. *1
Ook is er nog een gelig/groen exemplaar (collectie W. Smeets) (met stempel: in gezicht “GOA”)
Afbeelding: Familie Meershoek collectie W. Smeets
IJsbeer
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 14cm, breedte 22cm en diepte 8cm
De ijsbeer is "en profil" afgebeeld. Het lijkt, afgaande op zijn houding, of hij klaar staat voor de aanval op zijn prooi.
Pinguïn
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte20cm
Een pinguïn "en profile" rechtopstaand afgebeeld.
Afbeelding: Familie Meershoek
Bizon
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 19cm, breedte 6cm en diepte 13cm
Op een rechthoekige basis staat een woest uitziende bizon "en profil" met zijn kop naar voren gericht.
de originele mal
Lynx
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 10cm, breedte 30cm en diepte 14cm *1
Op een basis die de contouren volgt van lichaam en poten, ligt de lynx uitgestrekt naar links. De kop naar voren. De voorpoten van het dier liggen uitgestrekt opzij.
C. Overig
Maskarade of Pierrot et Colombine of Pierrot en Pierrette met mandeline
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 30cm, breedte 17cm en diepte 15,5cm *1
Op een vierkanten basis zijn een Pierrot en een meisje staande uitgebeeld. Pierrot, aan de linkerzijde van het meisje, speelt op een luit die hij hoog op de borst houdt. Zijn hoofd is naar rechts gewend. Lichaam en hoofd vleien zich tegen het lichaam van het meisje aan, dat lichtjes terug leunt tegen Pierrot aan. Haar hoofd is afgewend van Pierrot. Haar rechterhand heeft ze voor haar gezicht langs op kin en mond van Pierrot gelegd, een schijnbare afwering. Op haar gezicht speelt een lach, die deels achter een masker verborgen gaat. *1
In latere jaren heeft Bellefroid een afgietsel gemaakt en op een eigen wijze ingekleurd.
Moederweelde
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 18cm, breedte 10cm en diepte 10cm *1
De moeder is zittend op een console afgebeeld, terwijl haar bovenlichaam driekwart naar links is gewend. Met het naar links genegen hoofd kijkt zij liefdevol neer op haar zogende baby, die zij in haar beide armen dicht tegen zich aanhoudt. Het beeldmerk is vermoedelijk het merk van een afnemer (groothandel). *1
Afbeelding: Familie Meershoek
Eerste kus
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 17cm, breedte 22cm en diepte 10cm *1
Het jonge paar is zittend op een ovaal onderstuk afgebeeld. De naar rechts gewende vrouw, die met beide benen langszij zit, houdt timide haar rechterhand aan haar kin. De met het hoofd naar rechts gewende knielende man, kust haar behoedzaam op haar linkerwang en houdt daarbij zijn linkerhand liefdevol tegen haar aan. *1
Er is ook een exemplaar met blauwtinten. Het is niet zeker of dit een origineel exemplaar is of op latere datum is gemaakt.
Afdraaier (pottemenneke)
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920 vorige eeuw]
Afmetingen: hoogte 22,5cm, breedte 22cm en diepte 11,5cm *1
Een afdraaier komt voor in de keramische industrie.
De afdraaier is "en profil" zittend aan zijn draaibank afgebeeld. Zijn bovenlichaam helt sterk naar achteren, waarbij hij zijn rechterbeen naar voren uitstrekt. Zijn pose geeft een indruk van een heftige actie. Zijn rechterhand drukt met de duim in een potvorm, terwijl zijn linkerhand tegen de wand van de pot drukt. *1
Ook is er een gekleurde versie in omloop.
Gebakken klei chamotte
Gesigneerd Ch. Vos, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 19cm, breedte 21cm, diepte 9cm
Dit is de moedervorm van het witte beeld. Door krimp wijken de maten enigszins af.
Afbeelding: Familie Meershoek
collectie Peters Smeets
deel van de originele mal (afb. collectie centre ceramique)
Johan Lint heeft de mal, gemaakt door Charles Vos, in 1931 gebruikt om een gekleurde versie te maken.
foto's fam. Poortmans Moedts
3. Sphinxen
Enkele beelden werden door Charles Vos voor reclamedoeleinden ontworpen en door Sphinx in kleinere getallen geproduceerd, zoals de liggende Sphinx (21,5cm x 60cm x 37cm) die als een ruimtelijk bedrijfslogo, in verschillende kleuren is uitgevoerd, en een kleine, door vier sfinxen gedragen bol waarmee de harde, doorzichtige aardewerksoort Eterna werd gepresenteerd.
afbeelding Familie Meershoek familie Peters Smeets. Vos heeft bij deze Sphinx geëxperimenteerd met de kleurstelling
Meulman (zwart geglazuurd ; de zwart geglazuurde uitvoering is zeldzaam)
collectie mevrouw Brouwers Maastricht
Uit onderzoek is gebleken dat dit geen originele sphinx is
In de jaren zestig van de voige eeuw is de originele mal gebruikt om deze sphinx te vervaardigen
De voet van de vier sphinxen is gemaakt van blauw geglazuurd aardewerk, de ronde bol van Eterna (harde doorzichtige aardwerksoort). De hoogte is 18cm, de doorsnee 11cm.
collectie Peters Smeets
afb. uit Maastrichts keramiek aan de man gebracht: schemerlamp Eterna (zonder opschrift), brandend (collectie Peters Smeets)
collectie Peters Smeets
collectie Peters Smeets
Deze asbak met het opschrift "Antwerpen 1930" is speciaal vervaardigd voor de wereldtentoonstelling in 1930 te Antwerpen.
collectie Peters Smeets
collectie Peters Smeets
4. Unica (overig)
Ook heeft Charles Vos bij de Sphinx nog een aantal unieke beelden gemaakt.
A. Het ontwaken
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gemerkt, gedateerd "1927" rechts opzij *1
Afmetingen: hoogte 50,5cm, breedte 27cm en diepte 20,5 cm *1
Zeer beperkte oplage *1
De jonge vrouw is in een hurkende pose afgebeeld. Het hoofd van de vrouw met half lang golvend haar is "en face" weergegeven. Naar voorbeeld van de antieke Griekse beelden is zij gehuld in een lang, doorschijnend gewaad. Als personificatie van het ontwaken is de jonge vrouw afgebeeld op het moment, waarop zij - uit haar slaap langzaam opstaand - met beide omhoog geheven armen een brede draperie boven haar hoofd naar achteren doet uitwaaieren.
De langwerpige sokkel is aan de vier zijden versierd met bladeren en vruchten van een oranje boompje (appeltjes van oranje), die een grote ruitvorm in het midden omsluiten. In de ruit aan de voorzijde is het wapen van prinses Juliana afgebeeld, aan de achterzijde treffen we in de ruit de gekroonde letter J aan. In de beide ruiten aan de zijkanten zijn de jaartallen "1909" en "1927" aangebracht, verwijzingen naar het geboorte- en 18e levensjaar van Prinses Juliana. Het beeld werd namelijk ontworpen ter gelegenheid van haar 18e verjaardag. *1
Opmerking:
Navraag bij Koninklijk Archief en het Paleis: het beeld is niet bekend in de collectie van de Koninklijke Familie
collectie Peters Smeets
B. Fabrieksarbeider
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1930], productie Petrus Regout/ De Sphinx
Afmetingen: hoogte 48cm
Een beeldje gemaakt ter herdenking van vijftig jaar Sphinx sanitair 1880-1930
Opschrift terzijde:
TER GELEGENHEID VAN HET 50-JARIG JUBILEUM VAN DE SPHINX
Voorzijde links: 1880-1930 (van boven naar beneden)
Het toont een fabrieksarbeider staande in het silhouet van de fabriek bij de vervaardiging van een gegoten bad. Onder de voet van de arbeider is een sphinxkop. De achterzijde is in een plat vlak de vorm van een fabriek met rokende schoorsteen weergegeven.
C. de Mastreechter Staar aan de 100-jarige Liedertafel te Haarlem 1930
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1930], productie Petrus Regout/ De Sphinx
Afmetingen: hoogte 46cm
Op een rechthoekige blok met aan de onderzijde een plint bespeelt een zittende vrouw (met de benen onder zich in) en haar hoofd naar boven gericht een lier.
Opschrift:
DANKBARE HERINNERING
DER KON ZANGVEREENIGING
MASTREECHTER. STAAR
AAN HARE 100-JARIGE
ZUSTERVEREENIGING
KON: LIEDERTAFEL.
ZANG.EN.VRIENDSCHAP
HAARLEM
26.27.28. APRIL 1930
Onder de tekst: het wapen van Maastricht met de vijfpuntige ster.
afbeelding: Centre Ceramique
D. de plaquette met het portret van Brouwers
Collectie Centre Céramique [1a]
Geglazuurd aardewerk
Niet gedateerd, niet gesigneerd
Afmetingen: hoogte 39cm, lengte 34cm en breedte 3,5cm.[1b]
Petrus Hubertus Gordefriedus E.J. Brouwers (Hubert) werd geboren op 1 april 1866. Zijn ouders waren J.H. Brouwers (1833-1892) en A.E.M.H. Regout (1834-1886). Hij was van 1893 tot 1899 commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co (1878-1899).
Daarna was hij van 1899 tot 1935 bestuurder van N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerkfabriek De Sphinx voorheen Petrus Regout & Co (1899-1958). Hij overleed 13 juli 1949.[1c]
Het hoofd van Hubert Brouwers is "en profil" naar rechts afgebeeld. Hij draagt een bril en heeft een ringbaard. Linksboven de tekst ÆT.SVÆXX en rechtsboven het familiewapen met eronder een afbeelding van de fabriek.
Onderaan over de volledige breedte drie regels tekst:
P. HUB. G.E.J. BROUWERS.
1893 COMMISSARIS 1928
N.V. DE SPHINX. [afb. liggende sphinx] MAASTRICHT.
foto Centre Ceramique
Moule
De moule van dit werk is in particulier bezit (collectie Peters-Smeets)
Afmetingen: hoogte 53cm, breedte 50cm
E. de plaquette met het portret Weustenraad
Collectie Centre Céramique [1d]
Geglazuurd aardewerk
Niet gedateerd, niet gesigneerd
Fernand A.H.M. Weustenraad werd geboren te Maastricht op 4 januari 1858. Zijn ouders waren J.A. Weustenraad (1813-1859) en M.G.H. Regout (1826-1898).[1f] Hij was van 1893 tot 1899 commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co (1878-1899).
Daarna was hij van 1899 tot 1939 bestuurder van N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerkfabriek De Sphinx voorheen Petrus Regout & Co (1899-1958).[1g] Hij overleed te Antwerpen in 1939.[1h]
Het hoofd van Weustenraad is "en profil" naar rechts afgebeeld. Hij draagt een lorgnet en heeft een snor. Rechtsboven de tekst ÆT.SVÆXX en in het middendeel, op de achtergrond, een afbeelding van de fabriek. Rechts in het middel, naast zijn achterhoofd, het familiewapen bestaande uit een breed uitstaand gewei met in het midden daarop "en profile" een zwaan. Links onder een liggende sphinx.
Onderaan over de volledige breedte drie regels tekst:
F.A.H.M. WEVSTENRAAD.
1893 BESTUURDER 1928
N.V. DE SPHINX. MAASTRICHT
Er is nog een plaquette van ongeglazuurd aardewerk van roodbakkende klei.
foto's Centre Ceramique
op de tafel liggen de plaquettes van Brouwers en Weustenraad
foto: T.Quik
F. Kinderbuste
Particulier bezit.
Frans van de Laar heeft van zijn neef Alfons Kessel een buste gemaakt.
Gebronsd gips
buste Alfons van Kessel gemaakt door Frans van de Laar
Particulier bezit (versie Ch. Vos)
De Sphinxfabriek wilde dit beeld in productie nemen. Charles Vos werd benaderd om een ontwerp/originaal van het beeld te maken. Vervolgens heeft hij een mal gemaakt. Het beeld is in diverse kleuren op de markt gebracht.
Goudluster geglazuurde buste
Gesigneerd Ch. Vos, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 27 cm
Het kind is “en face” afgebeeld met het gezicht ietwat hellend naar rechts. Het kind heeft kort haar naar voren vallend op het voorhoofd.
Er is naast een witte, grijze ook een zwarte geglazuurde uitvoering.
Frans Karel (Frans) van de Laar (geboren op 4 februari 1853 te Sittard en gestorven op 11 januari 1933 Argenteau) huwde op 4 september 1883 te Maastricht met Gertrude Wilhelmine Hubertine Marie (Maria) Bauduin (geboren op 28 juli 1843 te Maastricht en gestorven op 6 augustus 1893 te Maastricht). Zij vestigden zich in Maastricht. Uit dit huwelijk werden drie kinderen geboren Maria Eugene Jeanette (21 juni 1884), Francois Alphonse Pierre Hubert (1885) en Jean Antoine Francois (1886-1897).
Maria trouwde op 4 juli 1911 in Maastricht met de koopman Jacob Heinrich (Heinrich) Kessel uit Aken. In de begin jaren van hun huwelijk werden beide zoons geboren, te weten Franz en Alfons, die beiden de Duitse nationaliteit hadden.
Opa Frans heeft van zijn kleinzoon Franz het schilderij "Tante Paula par la" gemaakt alsmede een zelfportret met naast zich Franz.
Van zijn andere kleinzoon Alfons maakte hij een schilderij van moeder (Maria) met haar zoon. Van Alfons maakt hij ook bovenvermelde buste in gebronsd gips.
collectie Peters Smeets collectie Meershoek
afbeelding Centre Céramique
collectie Peters Smeets
G. De leste zwegel (de laatste lucifer)
Beeld Frans van de Laar
Particulier bezit
In 1908 vervaardigde Frans van de Laar “De leste zwegel” in klei. Dit beeld is op de console gesigneerd “F v d Laar 1908”.[2]
Er bestaat ook een afgietsel in biscuit, niet gesigneerd, jaren dertig van de vorige eeuw, hoogte 52cm, breedte 17,5cm en diepte 17,5cm. [3]
Biscuit is keramiek (aardewerk) dat slechts eenmaal zonder glazuur is gebakken. Aardewerkbiscuit wordt bij ongeveer 900°C gebakken. Meestal is dit een halffabricaat: het biscuit wordt beschilderd met glazuurverf en daarna nogmaals (bij een hogere temperatuur) gebakken.
In de Limburger Koerier van 28 februari 1910 werd het beeld beschreven als “het typische mansfiguurtje wiens houding en omkleeding U als ‘t ware den wind doet voelen, die om hem heenen waait”.
beeld Frans van de Laar
uit de collectie Peters Smeets
Particulier bezit [4] (versie Ch. Vos)
De Sphinxfabriek wilde dit beeld in productie nemen. Charles Vos werd benaderd om een ontwerp/originaal van het beeld [5] te maken. Vervolgens is er een mal gemaakt.
Het beeld is niet in massaproductie genomen.
Er zouden enkele exemplaren vervaardigd zijn; deze zijn gemaakt van speciale gietklei en zijn gestempeld met de stempel van P. Regout.[6]
Later is de mal nogmaals gebruikt voor de vervaardigen van een beperkt aantal beelden van aardewerk klei die bij speciale gelegenheden door het bedrijf als cadeau werden aangeboden.
Jaren nadien is de mal wederom gebruikt. Deze beelden zijn van sanitaire klei; de kwaliteit is beduidend minder en de stempel P. Regout ontbreekt.
ontwerp/originaal (collectie Peters Smeets)
speciale gietklei (Collectie Peters Smeets)
een later afgietsel, ook geen mooie gietklei gebruikt
misschien 100 stuks gemaakt; sluiting Huishoudelijk Aardewerk 1969
AB staat voor Aardewerk Boschstraat
collectie P. Ackermans
een exemplaar, niet gestempeld en aangeboden op Marktplaats
Op een vierkante console is een man, ten voeten uit staande, afgebeeld. Hij bevindt zich buiten in guur weer. Hij staat enigszins ineengekrompen met zijn rug tegen de wind in en probeert de sigaret in zijn mond met een lucifer aan te steken, waarbij hij beide handen gebruikt. Hij draagt een driekwarts jas met opstaande kraag; de jas is niet dicht geknoopt. Op zijn hoofd draagt hij een pet met klep. Tussen zijn onderbenen houdt hij een paraplu geklemd.
H. Portret Jacques Joseph Hubertus Vos
Particulier bezit (Collectie Peters Smeets)
Aardewerk wit geglazuurd
Gesigneerd Ch. Vos FEC, gedateerd nov. 1921
Afmetingen: hoogte 34cm, breedte 33cm en diepte 2,5cm
Jacques Joseph Hubertus Vos (geboren 27 februari 1851, gestorven 28 april 1933) was de vader van Charles Vos. Hij trouwde met Marie Virginie Stille (1849-1899) op 15 mei 1877. In het gezin werd een negental kinderen, waarvan Charles de jongste was, geboren. Na de dood van zijn vrouw trouwde Charles vader met Josephine Renkin (1845-1931).
Vader Vos had een boekhandel in de Grote Staat, toentertijd nummer 51, te Maastricht.
Van deze plaquette zijn een tweetal gipsen exemplaren bekend.[7] Een uit de nalatenschap van Joseph Vos en een van Hubert Leon Vos. Samen met Jeanne Vos en Charles Vos waren het de kinderen van Jacques Joseph Hubertus Vos. Wellicht dat elk kind een plaquette van hun vader heeft gekregen.
Jacques Joseph Hubertus Vos is in rondo “en profil” naar rechts afgebeeld.
collectie Peters Smeets
5. De afdraaier
Klei, geglazuurd en gekleurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [2007]
Afmetingen: hoogte 22cm, breedte 23cm en diepte 10cm
Speciaal voor het afscheid van de eeuwenoude fabriekslocatie aan de Boschstraat (zie boven) is in een oplage van 500 stuks een beeld van een Pottemenneke geproduceerd, naar ontwerp van Charles Vos. Rob van Brug, manager director, overhandigde het eerste genummerde exemplaar aan medewerker Huub Sollet, wiens familie Sollet (vier generaties) 137 jaar onafgebroken is verbonden met Sphinx. Alle aanwezigen kregen naast dit beeld een herinneringsboek en de film "Gekoesterd verleden, anker voor morgen", een sfeervol, historisch perspectief van het bedrijf.
6. De Sphinxpassage (permanente tentoonstelling) [8]
Na het vertrek van de Sphinx rondom de Boschstraat is een herinrichtingsplan ontwikkeld voor de oude Sphinxgebouwen. Een prominente plaats is toegewezen aan het Eiffelgebouw.
Om een episode uit het Maastrichtse industrie levendig te houden is een 120m lange overdekte tegelpassage tussen het Eiffelgebouw en Pathé. Bijna 30.000 tegels (formaat 15cm x 15cm) brengen het Maastrichtse Sphinxverleden in woord, beeld en objecten tot leven.
Met een mix van – onder andere – familieportretten, fabrieksgebouwen, serviesdecoraties, oude reclame-uitingen en toiletpotten vertellen tegeltableaus in 26 hoofdstukken de geschiedenis van de Sphinx en de Maastrichtse keramiekindustrie. Elk tableau wordt ondersteund door een achtergrondverhaal (Nederlands- en Engelstalig), geschreven door historici Jac van den Boogaard en Paul Arnold. Van de oprichting van de Sphinxfabriek door Petrus Regout tot en met de sluiting van de fabriek in het stadscentrum: via de Sphinxpassage krijgen passanten een uniek inkijkje in de geschiedenis van de Maastrichtse keramiekindustrie. Met een lengte van 120 meter is de Sphinxpassage de langste overdekte tegeltableaupassage van Nederland.
Opdrachtgever van de Sphinxpassage is Belvédère WOM B.V. De passage is tot stand gekomen in samenwerking met het Sociaal Historisch Centrum Limburg en Centre Céramique.
Op maandag 18 december 2017 openden gedeputeerde Eric Geurts en wethouder Gert-Jan Krabbendam de Sphinxpassage.
Charles Vos is in de Sphinxpassage vertegenwoordigd met:
- Delen van het servies Globe: kom en dekschaal (groen-oranje versiering) en soepterrine, kom en juskom (blauwe versiering)
- De fabrieksarbeider
- Originele mallen: Heilige Familie, Theresia van Liseux, tweemaal een Sphinx, bruine beer en eekhoorn
- Een kleine Sphinx
- Hoofd Maria (in gips, is niet in productie genomen)
bij de beschrijving staat Charles Vos. Waarschijnlijk klopt dit niet, maar dit moet Johan Lint zijn
[1a] Email E. Somers, 22 januari 2014
[1b] Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, blz. 28
[1c] Bronnen: Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, Maenen, 125 100 Sphinx-Céramique, Maastricht 1959, blz 399 en www.bert-bartholomeus.
Szénássy spreekt over G.E.J. Brouwers en Maenen over P. Hubert G.E.J. Brouwers en Hubert Brouwers en www.bert-bartholomeus over Petrus Hubertus Gordefriedus E.J. Brouwers. Waarschijnlijk is vader Hubert Brouwers commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co geweest van 1879 tot 1892 (Maenen) en na zijn overlijden opgevolgd in 1893 door zijn zoon P.H.G.E.J.
[1d] Email E. Somers, 22 januari 2014
[1e] Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, blz. 28
[1f] www.stamboom.onderzoeker.nl, januari 2014
[1g] Maenen, 125 100 Sphinx-Ceramique, Maastricht 1959, blz 399
[1h] www.stamboom.onderzoeker.nl, januari 2014
[1i] Jacobs Antoine, Frans van de Laar (1853-1933) artiste sculptuur, Sittard 2013
[1j] Jacobs Antoine, Frans van de Laar (1853-1933) artiste sculptuur, Sittard 2013, RHCL geboorte-, sterfte- en huwelijksregister (digitaal)
[2] Op de semi-permanente tentoonstelling in het Museum op het Vrijthof te Maastricht over Rob Graafland is de versie van Van der Laar te zien (in bruikleen Ger Eenens Collection Netherlands)
[3] Jacobs Antoine, Frans van de Laar (1853-1933) artiste sculptuur, Sittard 2013
[4] Weergave van het gesprekken tussen de voorzitter van de VMA (de heer Meulman) en mevrouw Peters Smeets (december 2013)
[5] Op de semi-permanente tentoonstelling in het Museum op het Vrijthof te Maastricht over Rob Graafland is het ontwerp/originaal van Vos te zien (in bruikleen Ger Eenens Collection Netherlands)
[6] Collectie Peters Smeets
[7] Zie particulier werk, personen nummer 46
[8] De tekst komt van de site http://www.belvedere-maastricht.nl/opening-sphinxpassage/ (28 december 2017)
* 1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Centre Céramique
Sphinx
De in 1836 opgerichte aardewerkfabriek van Petrus Regout werd een van de grootste producenten van aardewerk ter wereld. Aanvankelijk produceerde Regout kommen en borden, gemaakt van zacht wit aardewerk. Rond 1850 lukte het hem om het harde witte baksel van Wedgwood te evenaren. Na zijn dood in 1878 zetten zijn vier zonen het bedrijf voort als vennootschap onder de naam Petrus Regout & Co. Tevens werd het beeld van de liggende Sphinx ingevoerd. In 1899 werd de nieuwe naam van het bedrijf De Sphinx. Na fusie met de Société Céramique, werd door de N.V Sphinx-Céramique in 1969 het laatste aardewerk geproduceerd aan de Boschstraat.
Société Céramique
Centre Céramique ligt binnen de contouren van het voormalige fabrieksterrein van de Société Céramique te Wijck. De naam Centre Céramique verwijst naar de geschiedenis van deze plek. In 1851 werd de Société Céramique hier opgericht door de Maastrichtenaar W.N. Clermont en zijn zwager C. Chainaye. Deze fabriek werd een grote concurrent van de Sphinx. Société Céramique produceerde gedegen en duurzaam huishoudelijk aardewerk en combineerde dit met een kunstzinnige vormgeving. Vanaf 1912 produceerde men er ook sanitair aardewerk. Architect-constructeur J.G. Wiebenga bouwde hiervoor de eerste fabriekshal. In de Eerste Wereldoorlog kwam aan de snelle vooruitgang, waarvan tot op dat moment sprake was, abrupt een einde. Ook daarna werd het bedrijf door verslechterde economische omstandigheden tegengewerkt. Met de ontwikkeling van de afdeling vuurklei, de invoering van het parafeuprocedé en het verleggen van het accent naar sanitaire producten hield Société Céramique echter stand. Na 1945 gaat het de onderneming jarenlang voor de wind. Menigeen heeft zich dan ook verbaasd over de fusie met aartsrivaal de Sphinx in 1958. De productie van huishoudelijk aardewerk op het terrein van de voormalige Société Céramique werd in 1963 beëindigd.
Collectievorming
De collectie Maastrichts aardewerk bevat de archiefcollectie van de beroemde Maastrichtse aardewerkfabrieken Petrus Regout/De Sphinx, Société Céramique en Mosa. Een groot deel van de collectie werd aan de Gemeente Maastricht overgedragen door de N.V. Koninklijke Sphinx Gustavsberg, na het beëindigen van de productie van huishoudelijk aardewerk. Het betreft de 'fabriekscollectie': een systematische verzameling van al het Regout/Sphinxaardewerk vanaf enkele jaren na de oprichting tot het einde, en een kleiner en minder compleet deel verzameld aardewerk van Société Céramique. In 2009 schonk kenner en verzamelaar H. van Buren zijn gehele collectie Mosa aardewerk (11.000 stuks) aan de Gemeente Maastricht. Enkele kleinere schenkingen van particulieren vullen de collectie aan. [1]
De collectie Maastrichts aardewerk bevat de archiefcollectie van de beroemde Maastrichtse aardewerkfabrieken Petrus Regout/De Sphinx, Société Céramique en Mosa. Een groot deel van de collectie werd aan de Gemeente Maastricht overgedragen door de N.V. Koninklijke Sphinx Gustavsberg, na het beëindigen van de productie van huishoudelijk aardewerk. Het betreft de 'fabriekscollectie': een systematische verzameling van al het Regout/Sphinxaardewerk vanaf enkele jaren na de oprichting tot het einde, en een kleiner en minder compleet deel verzameld aardewerk van Société Céramique. In 2009 schonk kenner en verzamelaar H. van Buren zijn gehele collectie Mosa aardewerk (11.000 stuks) aan de Gemeente Maastricht. Enkele kleinere schenkingen van particulieren vullen de collectie aan. [1]
Charles Vos
Charles heeft gedurende korte tijd gewerkt voor de Sphinx.
In de collectie van het Centre Céramique zijn beelden en serviesgoed ontworpen door Charles Vos opgenomen. [2]
Daarnaast zijn nog diverse moules aanwezig die nog niet gepubliceerd zijn op het internet, zie voorbeelden bij het onderdeel Sphinx.
Lijst op de site van Centre Céramique: [3]
|
Afb / objectnr |
titel |
Vervaardiger/ Ontwerper/ Materiaal |
Techniek |
|
410 01 SCF07379 |
Sauskom |
Petrus Regout/ Charles Vos/ Aardewerk |
Fileren |
|
410 02 SCF31005 |
Ronde schaal |
Idem |
Handschilderen |
|
410 03 SCF32384 |
Sauskom |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 04 SCF32691 |
Suikerpot |
Idem |
Sjablonen-filet |
|
410 05 SCF32750 |
Theepot |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 06 SCF32767 |
Kaasstolp |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 07 SCF32804 |
Soepterrine |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 08 SCF32805 |
Soepterrine |
Idem |
Handschilderen |
|
410 09 SCF33631 |
Sauskom |
Idem |
Handschilderen |
|
410 10 SCF33683 |
Ronde dekschaal |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 12 SCF36055 |
Ronde schaal |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 13 SCF36065 |
Ronde dekschaal |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 14 SCF36067 |
Soepterrine |
Idem |
Handschilderen-filet |
|
410 15 SCF5142 |
Kinderkopje |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 16 SCF55388 |
Pinguïn |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 17 SCF55676 |
Maastrichter staar |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 18 SCF55677 |
Fabrieksarbeider |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 19 SCF56086 |
IJsbeer |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 20 SCF56143 |
Theresa van Liseux |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 21 SCF56144 |
Heilig hart |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 22 SCF56344 |
Jozef met Kind |
Idem |
Ongedecoreerd |
|
410 23 SCF56488 |
Ronde schaal |
Idem |
Sjablonen-filet |
|
410 24 SCF56490 |
Ronde dekschaal |
Idem |
Sjablonen |
Toelichting:[4]
1. Sauskom hoogte 10cm, diameter 10,2cm (41001)
2. Ronde schaal hoogte 12,3cm, diameter 20,7cm, deksel ontbreekt (41002)
3. Sauskom hoogte 9,8cm, diameter 10cm (41003)
4. Suikerpot hoogte 7,9 cm, diameter 11,3cm, deksel ontbreekt (41004)
5. Theepot hoogte 10,7cm, diameter 15,6cm (41005)
6. Kaasstolp hoogte 10,5cm, lengte 16cm, breedte 12cm (41006)
7. Soepterrine hoogte18,5cm, diameter 20,5cm (41007)
8. Soepterrine hoogte 18,6cm, diameter 20,6cm (41008)
9. Sauskom hoogte 9,5cm, diameter 10,2cm (41009)
10. Ronde dekschaal hoogte 11,6cm, diameter 18,5cm (41010)
12. Ronde schaal hoogte 12,5cm, diameter 21cm (41012)
13. Ronde dekschaal hoogte 12,5cm, diameter 20cm (41013)
14. Soepterrine hoogte 18,6cm, diameter 20,7cm, deksel ontbreekt (41014)
15. Kinderkopje hoogte 25,5cm (41015)
16. Pinguïn hoogte 19,5cm (41016)
17. Maastrichter Staar hoogte 46cm (41017)
18. Fabrieksarbeider hoogte 48cm (41018)
19. IJsbeer hoogte 13,5cm, lengte 22cm (41019)
20. Theseria van Liseux hoogte 27cm (411020)
21. Heilig Hart hoogte 30cm (41021)
22. Jozef met Kind hoogte 29cm (41022)
23. Ronde schaal hoogte 11,5cm, diameter 20cm (41023)
24. Ronde dekschaal hoogte 12,5cm,- diameter 21cm (41024)
nr 001 (foto E. Somers) nr 002 (foto E. Somers)
nr 003 (foto E. Somers) nr 004 (foto E. Somers)
nr 005 (foto E. Somers) nr 006 (foto E. Somers)
nr 007 (foto E. Somers) nr 008 (foto E. Somers)
nr 009 (foto E. Somers) nr 010 (foto E. Somers)
nr 011 ontbreekt
nr 012 (foto E. Somers) nr 013 (foto E. Somers)
nr 014 (foto E. Somers)
nr 015 (foto E. Somers) nr 016 (foto E. Somers)
nr 017 (foto E. Somers) nr 018 (foto E. Somers)
nr 019 (foto E. Somers)
nr 020 (foto E. Somers) nr 021 (foto E. Somers) nr 022 (foto E. Somers)
nr 023 (foto E. Somers) nr 024 (foto E. Somers)
Maria (buste)
Charles Vos heeft een gipsen model gemaakt van Maria (buste), hoogte 24cm. Als dit model werd goedgekeurd werd er een moule gemaakt en vervolgens kon het in productie worden genomen door de Sphinx. De buste van Maria is echter nooit in productie genomen.
Maria is afgebeeld met haar hoofd ietwat naar rechts beneden afgedraaid. De ogen zijn gesloten.
foto's E. Somers
De plaquette met het portret van Brouwers
Collectie Centre Cermaque [5]
Geglazuurd aardewerk
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 39cm, lengte 34cm en breedte 3,5cm[6]
Petrus Hubertus Gordefriedus E.J. Brouwers (Hubert) werd geboren op 1 april 1866. Zijn ouders waren J.H. Brouwers (1833-1892) en A.E.M.H. Regout (1834-1886). Hij was van 1893 tot 1899 commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co (1878-1899).
Daarna was hij van 1899 tot 1935 bestuurder van N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerkfabriek De Sphinx voorheen Petrus Regout & Co (1899-1958). Hij overleed 13 juli 1949.[7]
Het hoofd van Hubert Brouwers is "en profil" naar rechts afgebeeld. Hij draagt een bril en heeft een ringbaard. Linksboven de tekst ÆT.SVÆXX en rechtsboven het familiewapen met eronder een afbeelding van de fabriek.
Onderaan over de volledige breedte drie regels tekst:
P. HUB. G.E.J. BROUWERS.
1893 COMMISSARIS 1928
N.V. DE SPHINX. [afb. liggende sphinx] MAASTRICHT.
foto centre ceramique
De plaquette met het portret Weustenraad
Collectie Centre Ceramique [8]
Geglazuurd aardewerk
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 41,5cm, lengte 43cm en breedte 3,5cm[9]
Fernand A.K.H. Weustenraad werd geboren te Maastricht op 4 januari 1858. Zijn ouders waren J.A. Weustenraad (1813-1859) en M.G.H. Regout (1826-1898).[10] Hij was van 1893 tot 1899 commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co (1878-1899).
Daarna was hij van 1899 tot 1939 bestuurder van N.V. Kristal-, Glas- en Aardewerkfabriek De Sphinx voorheen Petrus Regout & Co (1899-1958).[11] Hij overleed te Antwerpen in 1939.[12]
Het hoofd van Weustenraad is "en profile" naar rechts afgebeeld. Hij draagt een lorgnet en heeft een snor. Rechtsboven de tekst ÆT.SVÆXX en in het middendeel, op de achtergrond, een afbeelding van de fabriek. Rechts in het middel, naast zijn achterhoofd, het familiewapen bestaande uit een breeduitstaand gewei met in het midden daarop "en profile" een zwaan. Links onder een liggende sphinx.
Onderaan over de volledige breedte drie regels tekst:
F.A.H.M. WEVSTENRAAD.
1893 BESTUURDER 1928
N.V. DE SPHINX. MAASTRICHT
Er is nog een plaquette van ongeglazuurd aardewerk van roodbakkende klei.
foto's centre ceramique
plaquettes van Weustenraad en Brouwers op een tafel tijdens
een tentoonstelling in het Bonnefantenmuseum (foto T.Quick)
[1] Website van Centre Ceramique
[2] Website van Centre Ceramique
[3] Opmerkingen:
SCF 56334 Titelloos; niet opgenomen. Dit betreft een werk van Johan Lint (email E.Somers 4 december 2013)
SCF 56142 Kinderkopje. Dit betreft een werk van Frans van der Laar (email Peters-Smeets 3 december 2013; boek Antoine Jacobs, Frans van der Laar (1853-1933) artiste-sculpteur, Sittard mei 2013). Vos heeft van dit beeld voor de Sphinx een moule gemaakt op basis waarvan de productie heeft plaatsgevonden. De moule is ook tussen zijn werken teruggevonden. (telefonisch gesprek Peters-Smeets 5 december 2013).
SCF 56499, SCF 56500, SCF 56501 en SCF 56544 niet opgenomen. Dit betreft werk van Giel Keulen (email Peters-Smeets 4 december 2013)
[4] Mails van de heer E. Somers (Centre Cermamique) december 2013, ook de foto's zijn van hem afkomstig.
[5] Email E. Somers, 22 januari 2014
[6] Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, blz. 28
[7] bronnen: Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, Maenen, 125 100 Sphinx-Ceramique, Maastricht 1959, blz 399 en www.bert-bartholomeus.
Szénássy spreekt over G.E.J. Brouwers en Maenen over P. Hubert G.E.J. Brouwers en Hubert Brouwers en www.bert-bartholomeus over Petrus Hubertus Gordefriedus E.J. Brouwers. Waarschijnlijk is vader Hubert Brouwers commissaris van de Commanditaire Vennootschap Petrus Regout & Co geweest van 1879 tot 1892 (Maenen) en na zijn overlijden opgevolgd in 1893 door zijn zoon P.H.G.E.J.
[8] Email E. Somers, 22 januari 2014
[9] Szénássy I.,Maastrichts Aardewerk 2, Industriële vormgevers bij de Sphinx 1918-40, Beek 1980, blz. 28
[10] www.stamboom.onderzoeker.nl, januari 2014
[11] Maenen, 125 100 Sphinx-Ceramique, Maastricht 1959, blz 399
[12] www.stamboom.onderzoeker.nl, januari 2014
Published in
DefaultCms2CmsCategory
LIMBURGS MUSEUM
Adres: Keulsepoort 5, 5911 BX Venlo
1. Maria Koningin der Aarde (replica)
Een beeld van Maria Koningin der Aarde (depotnr L00063)
Groen gepatineerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1938] [1]
Afmetingen: hoogte 61cm, breedte 18,5cm en diepte 15cm
Maria is staande op de wolken, met daaronder een wereldbol, ten voeten uit afgebeeld. Zij draagt een zespuntige kroon op haar hoofd. Haar lange haren vallen naar achteren. Over haar kleed draagt zij een openvallende mantel die aan de bovenzijde is vastgegespt. Met haar rechterhand maakt ze een zegenend gebaar. In haar linkerhand heeft zij een scepter die in de loop van de tijd verloren is gegaan.
Het beeld werd door de Limburgse Katholieken geschonken aan de KRO ter gelegenheid van de opening van de studio te Hilversum. Ter bekostiging van het beeld werden, door de religieuze boek- en kunsthandel Van Rossum te Utrecht, replica's in bronsgroene gipsuitvoering (op de achterzijde de vermelding "Eigendom van Rossum - namaak verboden C37") gemaakt.
2. Wonderbare visvangst
Een wandplaquette in reliëf van de wonderbare visvangst (depotnr. L02509)
Okerkleurig aardewerk
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: lengte 23cm, breedte 28cm [2]
Petrus, een ervaren visser, komt na een nacht vissen op de oever van het meer van Galia aan. Hij heeft vrijwel niets gevangen.
Jezus houdt, vanuit de boot van Petrus, een toespraak voor het volk op de kade. Na afloop zei hij tegen Petrus "vaar nu uit naar het diepe en gooi Uw netten uit voor Uw vangst". De visser, die wist dat overdag nauwelijks iets te vangen was, voldeed uit genegenheid en bewondering voor Jezus aan deze opdracht. Petrus stelde een geloofsdaad die - menselijk gezien - in tegenspraak was met zijn beroepservaring als visser.
Hij kwam terug met een boot volgeladen met vis.
Vos beeldde vier vissers, drie zittend en een staande, uit in hun vissersboot. Drie van hen zijn bezig om de volle visnetten aan boord te hijsen. Rechtsboven is een duif (de Heilige Geest) afgebeeld.
Limburgs Museum
3. C. Meuleman
Plaquette van C. Meuleman (depotnr. L08928a t/m d)
Okerkleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), niet gedateerd [1934]
Afmetingen: hoogte 56cm, breedte 38,5cm en diepte 4cm (a en b)
Afmetingen: hoogte 56cm, breedte 38,5cm en diepte 4,1cm (c en d)
Tekst: Dr. Clemens Meuleman Geneesheer-Directeur 1911-1932
In houten lijst (achterzijde etiket van Kunsthandel - Encadrementen Jos Ras & Zoon Maastricht [3]
Afgebeeld: blik naar rechts gewend.
De plaquette is later uitgevoerd in brons en geplaatst in de rug van een stenen bank in de tuin van de Vroedvrouwenschool te Heerlen. Na omzwervingen heeft de plaquette nu een plaats gekregen in het trapportaal van Parc Imstenraede te Heerlen (de voormalige Vroedvrouwenschool).
4. Dr. A.F.H. Derckx
Een reliëf van A.F.H. Derckx (depotnr L08929)
Bronskleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), gedateerd 1931 (rechtsonder)
Afmetingen: hoogte 50,5cm, breedte 37cm en diepte 65,5cm
Tekst: A.F.H. Derckx
In houten lijst
Afgebeeld: buste "en profil" [4]
De plaquette is later uitgevoerd in brons.
Vos heeft een beeld gemaakt van de Heilige Familie dat geplaatst is op het Dr. Poelsplein in Venlo. In de sokkel zijn een tweetal reliëfs in brons aangebracht, een van Derckx en een van Poels.
5. Dr. H.A. Poels
Een reliëf van Dr. H.A. Poels (depotnr L08930)
Bronskleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), gedateerd 1931 (rechtsonder)
Afmetingen: hoogte 51cm, breedte 37cm en diepte 65,5cm
Tekst: Dr. H.A. Poels
In houten lijst
Afgebeeld: buste "en profil" [5]
De plaquette is later uitgevoerd in brons.
Vos heeft een beeld gemaakt van de Heilige Familie dat geplaatst is op het Dr. Poelsplein in Venlo. In de sokkel zijn een tweetal reliëfs in brons aangebracht, een van Derckx en een van Poels.
6. H. Poels
Buste H. Poels (depotnr. L08934)
Bronzen buste op tweedelige rechthoekig gefineerde houten sokkel
Gesigneerd Ch. Vos (linksonder), gedateerd 1935, merk keerzijde buste A. Rowaseck-Kunstgieterij Leiden
Afmetingen: hoogte 58cm, breedte 41cm en diepte 65,5cm [6]
Mgr. Henricus Poels is frontaal, gekleed in priestertoog, afgebeeld. De buste staat op een houten sokkel. Aan de voorkant van het bovenste sokkel is een reliëf van hout bevestigd. Een stoet van mijnwerkers is uitgebeeld met in het midden een mijnwerkersvrouw met een kind, waaromheen een krans met lint. De tekst luidt: "Aan Dr. Poels uit dankbaarheid".
De tekst onder dit reliëf: "De Katholieke Mijnwerkersbond aan zijn adviseur 1930-1935". [7]
Het Bestuur van de RK Mijnwerkersbond benaderde in het najaar van 1935 Charles Vos om in brons een levensgrote buste te maken van Mgr. Poels. [8] Vos aanvaardde de opdracht en einde 1935 was de buste gereed. [9]
Op zondag 19 januari 1936 werd in de grote zaal van ons “Volkshuis” door de Nederlandse Katholieke Mijnwerkersbond aan Dr. Poels, hun geestelijk adviseur, een van hem vervaardigd borstbeeld aangeboden. Het was een (verlaat) cadeau voor zijn zilveren jubileum als aalmoezenier.
De heer Jos. Pelzer sprak over de verdiensten van Poels voor de Bond. Poels werd geschetst als een voorstander van een krachtige arbeidsbeweging die het overleg met de werkgevers niet uit het oog verloor waardoor er weinig arbeidsconflicten zijn voor gekomen.
Daarna werd het doek van het beeld genomen en bood de voorzitter het beeld aan Poels aan. De schepping van Charles Vos “straalt in al haar luister en vanuit de zaal werd warme hulde gebracht”. Dr. Poels sprak een woord van dank uit. Hij vond dat het beeld een plaats moest krijgen op het bureau van de Bond. (adres Stationsstraat 58a Heerlen) [10]
De plechtigheid werd afgesloten met het maken van gezamenlijke foto. [11]
Het borstbeeld werd gedurende een week tentoongesteld in de Limburgse Boek- en Kunstwinkel in Heerlen. [12]
Foto: De Katholieke Illustratie 1939
Limburgs Museum (alle drie de foto"s)
7. Dionysius
Beeld van de Heilige Dionysius (depotnr. L08962)
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Gebakken klei en geglazuurd
Afmetingen: hoogte 108cm, breedte 70cm en diepte 29cm [13]
De heilige Dionysius van Parijs was de eerste bisschop van die stad in de derde eeuw. Hij werd door de heilige paus Fabianus naar het toenmalige Lutetia gezonden. Hij bouwde de eerste (houten) kerk op het eiland waarop nu de Notre Dame ligt. Met zijn gezellen Eleutherius en Rusticus werd hij in het jaar 285 om het leven gebracht door de heidense bevolking. Eerst werden zij in een gloeiende oven geworpen, maar bleven ongedeerd. Vervolgens werden zij onthoofd.
Dionysius staat bekend als cefalofoor, dat is: hoofddrager. Hij was het oneens met de plaats van zijn martelaarschap (Montmartre oftewel "martelaarsberg"), pakte zijn afgehouwen hoofd op en liep ermee naar de plaats waar hij begraven wilde worden (Saint-Denis oftewel: Sint-Dionysius.) Hij wordt dan ook vaak afgebeeld met zijn hoofd in zijn handen. [14]
Op een console is Dionysius, gekleed in zijn bisschopsgewaad, “en face” staande afgebeeld. Onder zijn openvallende mantel draagt hij zijn hoofd (voorzien van een mijter) op zijn handen. Op zijn linkerschouder ligt een grote palmtak. Onderaan de console ligt een banderole met de tekst: H. DIONYSIUS B.V.O.
Het Bonnefantenmuseum bezit een tekening van dit werk.
8. Heilig Hart
Heilig Hartbeeld (depotnr. L08964)
Kalksteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 180cm, breedte 72cm en diepte 68cm [15]
Op een vierkante basis staat Christus ten voeten uit. Met zijn rechterhand toont hij zijn brandend hart; de andere hand heeft hij gestrekt naast zijn lichaam met de handpalm naar voren gekeerd. [16]
9. Neptunus
Boekensteun Neptunus (depotnr. L17524A)
Gebakken klei geglazuurd, geliggroen van kleur
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1924 (van binnen ingekrast ASTRA)
Afmetingen: hoogte 21cm, breedte 12,5cm en diepte 14,5cm [17]
Neptunus is een figuur uit de Romeinse mythologie. Hij was de God van de zee. Vos beeldde hem zittende uit als een zeermeermin (half man, half vis) met een drietand in zijn linkerhand. Zijn rechterarm rust op de boekensteun.
Bij zijn staart is een vis afgebeeld. [18]
Limburgs Museum
10. Zeemeermin
Boekensteun Zeemeermin (depotnr. L17524B)
Gebakken klei geglazuurd, geliggroen van kleur
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1924]
Afmetingen: hoogte 20cm, breedte 12,5cm en diepte 14,5cm [19]
Een zittende zeemeermin. Zij heeft een vis in haar rechterhand. Haar hoofd steunt op haar linkerhand, [20] die weer steunt op boekensteun.
Limburgs Museum
11. Adam en Eva met appel bij de boom
Plaquette van Adem en Eva met appel bij de boom (depotnr. L18794)
Roodbakkende klei
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 39cm, breedte 28cm en diepte 9cm [21]
Adam en Eva staat afgebeeld bij de boom des leven. [22] Aan de rechterzijde staat een naakte Eva "en profil" afgebeeld met haar armen vooruit gestoken met in haar handen de appel. Aan de andere zijde staat de naakte Adam. De rechterarm houdt hij vooruitgestoken richting boom, de andere arm houdt hij gebogen op borsthoogte voor zich.
Limburgs Museum
12. Heilig Hart
Beeld van de Heilig Hart (depotnr. L18795)
Terracotta
Gesigneerd Ch. Vos (achterzijde), gedateerd 1926
Afmetingen: hoogte 32cm[23]
Frontaal staande op een console een afbeelding van het Heilig Hart. Zijn rechterarm rust op zijn borst onder het Heilig Hart. Met de andere hand maakt hij een zegenend gebaar.
Aan zijn rechterzijde een persoon met die tegen zijn lichaam, en omklemd met linkerarm, een kelk met het Heilig Hart vasthoudt. Aan de andere zijde zit een knielend persoon die met beide armen een kruis vasthoudt.
Limburgs Museum
13. Veldeke
Beeld van een zittende Veldeke (depotnr. L18796)
Gepatineerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 26cm [24]
Dit is een voorstudie voor het beeld van Henric van Veldeke dat geplaatst werd op het Henric van Veldekeplein in Maastricht. De definitieve uitvoering van het beeld wijkt af van deze voorstudie.
Limburgs Museum
14. Afdraaier (pottemenneke)
Beeld van een afdraaier (pottemenneke) (depotnr. L24472)
Aardewerk, wit geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [jaren 1920]
Afmetingen: hoogte 22cm, breedte 22,5cm en diepte 11cm [25]
Een afdraaier komt voor in de keramische industrie.
De afdraaier is “en profil” zittend aan zijn draaibank afgebeeld. Zijn bovenlichaam helt sterk naar achteren, waarbij hij zijn rechterbeen naar voren uitstrekt. Zijn pose geeft een indruk van een heftige actie. Zijn rechterhand drukt met de duim in een potvorm, terwijl zijn linkerhand tegen de wand van de pot drukt.
Komt uit de Sphinxcollectie.
15. De verzoeking
Beeld van de verzoeking (depotnr. L25411)
Gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 85,5cm, breedte 46cm en diepte 33cm [26]
De verzoeking van Jezus is de beproeving die de duivel Jezus na zijn doop liet ondergaan.
Na de doop in de Jordaan door Johannes de Doper leidde de Heilige Geest Jezus naar de woestijn. Na veertig dagen zonder eten in de woestijn te hebben doorgebracht, vond een confrontatie met zijn vijand, de duivel. Jezus werd getest op zijn loyaliteit aan de Vader. De duivel daagde hem uit om brood te maken uit stenen, een koud kunstje voor de Zoon van God.
Op een vierkante console staat Jezus links (voor de toeschouwer). Met doorgezakte knieën staat hij enigszins gebogen met het hoofd links naar beneden gericht naast de duivel.
Jezus draagt een eenvoudig kleed, houdt zijn linkerhand op zijn hart, de andere arm hangt langs zijn lichaam.
De woest uitziende duivel is voorzien van een mantel die hij over zijn hoofd draagt. Zijn blik is op Jezus gericht, alsof hij hem iets in het oor wil fluisteren. Zin linkerarm komt onder zijn mantel uit en wijst naar iets.
Limburgs Museum
16. Edmond Bellefroid
Buste van Edmond Bellefroid (depotnr. L25645)
Gips
Gesigneerd Ch. Vos (hals achterzijde), gedateerd 1929,
Afmetingen: hoogte 40,6cm, breedte 19,2cm en diepte 20,2cm [27]
Guillaume Marie Edmond (Edmond) Bellefroid (Maastricht, 3 juli 1893 - 7 januari 1971) was een Nederlands kunstschilder, keramist en industrieel ontwerper. In de periode 1929-1946 was hij ontwerper van aardewerk serviezen bij De Sphinx te Maastricht. Hier was hij de opvolger van W.J. Rozendaal. In 1938 ontwierp hij een kristalservies voor Kristalunie.
Tijdens zijn MULO-onderwijs volgde hij de avondcursus op het Stadsteekeninstituut te Maastricht en een zondagcursus bij Rob Graafland. Vanaf 1910 volgde hij onderwijs op de Ecole St. Luc in de Belgische stad Luik. Bellefroid sloot zich aan bij de groep jonge schilders rond Rob Graafland.
In de jaren '20 van de vorige eeuw was hij lid van de Bende van De Suisse, een groep cultuurliefhebbers die vele avonden doorbracht in het Hotel Suisse aan het Vrijthof te Maastricht.
Bellefroid woonde in Maastricht tot 1927 en verhuisde daarna naar Neerharen. In 1933 keerde hij terug in Maastricht en gaf er les aan de Stadsacademie. Volgens sommigen was hij een charismatische en autoritaire persoonlijkheid. Hij was ereburger van Maastricht en Ridder in de orde van Oranje Nassau. [28]
Bellefroid is frontaal afgebeeld en voorzien van zijn kenmerkende vlinderdas.
de buste in de huiskamer bij Bellefroid
uit Zuid: Katholieke Weekblad voor Brabant en Limburg (4 maart 1950)
17. Ontwerpreliëf (voormalig) gouvernement in Maastricht (Bouillionstraat)
Ontwerpreliëf (voormalig) gouvernement (depotnr. L26869)
Gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1933]
Afmetingen: hoogte 170,5cm, breedte 133,5cm en diepte 26cm [29]
De op de pyloon boven de Griffie geplaatste groep bestaat uit voortschrijdende mannen en jongensfiguren, die de arbeid symboliseren onder bescherming van de aan de voorkant afgebeelde Nederlandse Maagd, die het Staatsgezag vertegenwoordigend.
Het maakt deel uit van de beeldengroepen die betrekking hebben die het familieleven symboliseren.
Limburgs Museum
[1] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[2] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[3] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[4] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[5] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[6] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[7] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[8] Limburger Koerier 10 oktober 1935; Limburgsch Dagblad 10 oktober 1935
[9] Limburger Koerier 20 november 1935; Limburgsch Dagblad 21 december 1935
[10] De Nieuwe Koerier van 20 januari 1936; Nieuwe Tilburgsche Courant 20 januari 1936
[11] Huldiging Mgr. Dr. H. Poels, Het Vaderland, staats- en letterkundig nieuwsblad, 20 januari 1936 dageditie en Colsen J., Poels, Roermond 1955 blz.593
[12] Limburgsch Dagblad 20 januari 1936
[13] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015), komt in de lijst voor onder de benaming "Zittende schrijver"
[14] Wikipedia november 2012
[15] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[16] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[17] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[18] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[19] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[20] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[21] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[22] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[23] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015), komt in de lijst voor onder de benaming "Barmhartige Samaritaan"
[24] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[25] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[26] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[27] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
[28] Wikipedia juni 2009
[29] Inventarislijst Charles Vos in Limburgs Museum (oktober 2015)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MUSEUM ONS' LIEVE HEER OP SOLDER
Adres: Oude Voorburgswal 40, 1012 GE Amsterdam.
Oorspronkelijk zijn onderstaande beelden afkomstig uit het Ignatiushuis te Amsterdam.
Maria "Koningin van de Vrede"
Lindehout
Gesigneerd "CH. VOS" aan de achterzijde, niet gedateerd [1945] *1
Afmetingen: hoogte 90cm, breedte 45cm en diepte 23,5cm *1
Een gekroonde Maria is afgebeeld zittend op een wolk en een regenboog, als "Koningin van de Vrede. In haar rechterhand houdt" ze een scepter vast, aan de bovenzijde bekroond door een lelie. In haar linkerhand houdt ze een duif met een tak (vredesduif). Voor op de cirkelvormige basis is de inscriptie aangebracht: "CONGREGATIO B.M.V. REGINA PACIS ET S. AUGUSTINI / RECTORI COLLEGII S. IGNATII" (De congregatie van O.L.V. koningin van de vrede en van St. Augustinus aan de rector van het St. Ignatius college). *1
foto Nederlandse Jezuïten
foto's museum
Heilig Hart
Lindehout, licht gepolychromeerd
Niet gesigneerd, gedateerd "MAIO 1945" op de sokkel, ter linkerzijde onderaan *1
Afmetingen: hoogte 90cm, breedte 44cm en diepte 28cm *1
Christus is gezeten op een wolkenpartij, frontaal en ten voeten uit afgebeeld. Hij houdt zijn zegenende rechterhand schuin naar rechts omhoog en de gesloten linkerhand schuin naar links omlaag. Christus is gehuld in een lang gewaad met lange mouwen. Hoog, midden op de borst, draagt Christus een brandend hart, omsloten door een stralenkrans, die aan de onderkant uitloopt als een waaier. Vanaf Christus' rechterschouder valt een sierlijk gedrapeerde mantel losjes naar beneden. De cirkelvormige basis draagt een Latijnse inscriptie met een verwijzing naar de Tweede Wereldoorlog: "COLLEGIUM STi. IGNATII VOTUM SUSCEPIUM / MENSE MAIO 1940 SACRATISSIMO CORDI JESU MENSE MAIO 1945 PACE RESTITUTA" (Het Ignatiuscollege heeft de gelofte aan het allerheiligst hart van Jezus, gedaan in mei 1940, ingelost, nadat de vrede was hersteld in mei 1945). *1
foto Nederlandse Jezuïten foto museum
Ontwerp
Een gipsen model was in bezit van de R.K. Parochie St. Antonius van Padua te Maastricht-Nazareth. Na de sluiting van de kerk in Nazareth is het beeld overgedragen aan het Museum Jacob van Horne te Weert. [1]
[1] Gesprek met Isabel Paulussen op 22 november 2008.
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
More...
MUSEUM BOIJMANS VAN BEUNINGEN
Adres: Museumpark 18-20, 3015 CX Rotterdam
Servies Globe.
Charles Vos is in 1929 slechts een half jaar als ontwerper in dienst geweest van de Maastrichtse aardewerkfabriek Sphinx, maar heeft daarna nog vele jaren gebruik gemaakt van een eigen atelier op het fabrieksterrein, waar hij grote en kleine beelden boetseerde en gereed maakte voor het glazuur- en bakproces.
Charles Vos heeft voor Sphinx slechts één servies ontworpen dat bovendien niet in de handel gekomen is. Het gaat om het model Globe, dat zijn naam eer aandoet door de bolvorm waaraan de verschillende delen van dit servies zijn ontleend. Alle bollen staan op een vierkante voet , waarbij Vos blauw of oranje gebruikt heeft om onderdelen te accentueren. [1]
In het museum Boijmans Van Beuningen, Museumpark 18-20 3015 CX Rotterdam, zijn onder inventarisnummer V 2402 A-I (KNV) acht delen van het servies Globe (1929) opgenomen. Dit betreft een schenking van mevrouw T.M. Moolhuijsen-Coenders. [2]
[1] Graatsma, Het geheim van de Sphinx, de aardewerkcollectie Maastrichts aardewerk, Maastricht 1999.
[2] www.boijmans.nl, 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MUSEUM CATHARIJNECONVENT
Adres: Catharijneconvent, Lange Nieuwstraat 38, 3512 PH Utrecht.
Christusbeeld
Geglazuurde terracotta;
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]
Afmetingen: hoogte 103,5cm, breedte 66cm en diepte 24,5cm
Objectnummer StCC b00028 [1]
Oorspronkelijk stond dit beeld, samen met een Mariabeeld in kapel van het St. Maartenscollege te Haren. Het Mariabeeld bevindt zich nu in de H. Nicolaaskerk,
Irenestraat 4, 9752 LS Haren
De Jezuïeten stichtten in 1947 een school in Haren, het St. Maartenscollege. Dit is nu een
Interconfessionele scholengemeenschap voor mavo, havo, atheneum, gymnasium, tweetalig vwo (TTO en TTO+) en internationaal onderwijs. [2]
Naast de school hadden de Jezuïeten de beschikking over een huis en een kapel. In 1948 gaven zij een opdracht aan Charles Vos om een Maria- en een Christusbeeld te maken. In 2003 vertrokken de laatste paters uit hun huis waardoor de functie van de kapel verloren ging. Het Mariabeeld is toen overgebracht naar de katholieke kerk in Haren, waar het nu nog steeds is. Het is een zetelende Maria van Jesse en een pendant van het Christusbeeld. Het is een geschenk van architect Muller te Groningen en kostte fl. 300 (ongeveer € 135). De intronisatie was op 4 juni 1948. [3]
De zetelende Maria draagt over haar lange kleed, dat tot aan de voeten reikt, een donker blauwe mantel. In haar rechterhand houdt ze een scepter vast waarvan het uiteinde op haar schoot rust. Het kindje Jezus staat op haar schoot en leunt met een gedraaid lichaam tegen de achterzijde van de zetel. Hij houdt zich met beide handen (waarvan alleen de linker zichtbaar) vast aan de zetel. Maria houdt hem met haar linkerhand vast rond het middel. Het beeld is geglazuurd.
Het Christusbeeld is in 2006 verkocht aan het Museum Catharijneconvent te Utrecht. Het is een zetelende Christus (hoogte ca 100cm) van geglazuurd aardewerk. Christus heeft het H. Hart op zijn borst en een tiara op zijn hoofd. In de ene hand heeft hij een scepter en in zijn andere hand maakt hij een zegenend gebaar. Het is een geschenk van de Fa. Van de Bie te Haren. Het beeld kostte fl. 300 (ongeveer € 135). De intronisatie vond plaats op 4 juni 1948. [4]
De relatie tussen de beelden en het klooster van Yesse moet nog worden onderzocht.
Het klooster Yesse in Essen (later ook klooster Essen genoemd) dankt haar naam aan de vader van Koning David (Yesse, Jesse, Isaï). Het was een Cisterciënzer vrouwenklooster en bestond van 1215 tot 1594. Het klooster stond op de plaats van het huidige buurtschap Essen, gemeente Haren bij Groningen. Er leefden dochters van gegoede families uit de stad Groningen. Al in de eerste jaren vonden in het klooster een aantal wonderen plaats, de miraculeuze gebeurtenissen werden beschreven door Caesarius van Heisterbach, de schrijver van een visiterend abt uit het Zevengebergte. Hij beschrijft het wonder van een kaars die niet wilde doven, en het wonder van het bewegende beeld dat in het klooster stond. Dit beeld stelde een gekroonde Maria voor die haar kind op de arm draagt. Tijdens een mis nam Christus de kroon van het hoofd van zijn moeder en plaats deze op zijn eigen hoofd, later zette hij de kroon op een passend moment weer terug. Het wonder bezorgde het klooster vermoedelijk bedevaartgangers met goede gaven, maar verschafte ook het klooster zelf aanzien.
In de 16e eeuw heeft het klooster meerdere malen te lijden gehad van soldaten die om de stad Groningen vochten en in het klooster werden ondergebracht. Verstoken van soldij en voeding namen ze wat ze nodig hadden. Rennenberg heeft er enkele maanden doorgebracht en vermoedelijk zijn aanval op de stad (1580) hier voorbereid. Rond 1590 werd het de zusters buiten de ommuurde stad te heet onder de voeten. Hoewel ze al vaker naar familie in Groningen waren gevlucht, hebben ze toen door goederenruil een pand in de Herestraat in Groningen in handen gekregen als refugium. De laatste overgebleven zusters zouden daarna niet meer terugkeren in Essen, ze werden tot hun dood door de Provinciale Staten, waaraan de goederen waren vervallen, onderhouden. De laatste restanten van het klooster zijn rond 1890 opgeruimd. [5]
In september 2006 is op de plaats van het voormalig klooster een bezoekerscentrum met informatie over het klooster Yesse geopend.
foto museum
Kruiswegstatie
Collectie Museum Catharijneconvent, Utrecht, bruikleen aan Gemeentemusea Weert
Gebakken klei, geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Afmetingen: hoogte 84cm, breedte 72,5cm en diepte 26cm
Objectnummer ABM bs00858 [6]
Christus, staande ten voeten uit afgebeeld en naar rechts gewend, is gekleed in een wit gewaad. Hij wordt door twee Romeinse soldaten vastgehouden. De houdingen van de soldaten zijn verwrongen en onnatuurlijk. Vos heeft hiermee beoogt een grotere expressie te creëren. Het beeld is een gedeeltelijke voorstudie op ware grootte van de eerste kruiswegstatie voor de kerk van de H. Antonius van Padua te Heerlen-Vrank. In 1932 werd het door de kunstenaar aan het Museum voor Hedendaagse Kunst te Utrecht geschonken. [7]
Het beeld is een studie op ware grootte van de rechterhelft van de Eerste Kruiswegstatie [8]
foto museum
[1] E-mail dd 27 november 2008 van de heer Kees van Schooten, Bibliotheek en Documentatie Museum Catharijnenconvent te Utrecht
[2] www.haren.nl, april 2008
[3] E-mail Annemiek Bos, klooster Yesse, 9 april 2008; E-mail van pater M.Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuieten), 16 mei 2008
[4] E-mail van pater M.Lindeijer sj (conservator van de Nederlandse Jezuieten), 16 mei 2008
[5] Wikipedia, april 2008
[6] E-mail dd 27 november 2008 van de heer Kees van Schooten, Bibliotheek en Documentatie Museum Catharijnenconvent te Utrecht
[7] Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
[8] Van Cauteren, Religieuze kunst in thema's, Weert juni 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
NATUURHISTORISCH MUSEUM
De Bosquetplein 7, 6211 KJ Maastricht
Zwijnenjacht
Op 21 oktober 1946 werd Maastricht opgeschrikt door het bericht dat zes wilde zwijnen bij het Hertenkamp waren neergeschoten. Het stadsbestuur besloot in de vergadering van 31 oktober 1947 dat er een gedenksteen moest komen om deze jacht vast te leggen.
Bovenaan staat de tekst:
Th. Minis verzorgde de tekst voor de steen.
hostlbVs abreptls VICtores nVnC
Irriti aprl e grege sVb MVro
seX CeCIDere fVga.
Vertaald: "nadat door d'eeuwen heen Hier de vijand was verdreven, Lieten nu bij dees muur Zes evers saam het leven." [1]
Onder de tekst een afbeelding van het jachttafereel. Op de achtergrond is de stadsmuur zichtbaar. Aan de zijkanten het silhouet van de stad Maastricht. Rechts de OLV-basiliek en links de Jans- en de Sint-Servaaskerk.
Centraal voor de stadsmuur staan twee jagers. De geknielde jager richt zijn wapen naar links op twee zwijnen die wegvluchten in het riet. De tweede jager staat in de andere richting met zijn geweer in de aanslag, gericht op de wegvluchtende zwijnen.
Deze steen vertoont, in vergelijking met de steen Nieuwenhofstraat/Zwingelput, een andere weergave van hetzelfde gebeuren.
[1] Graatsma, Paulussen, Charles Vos, straat-beelden, Maastricht 1988
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MUSEUM JACOB VAN HORNE (Museum W)
Adres: Markt 7, 6001 EJ Weert
In het voormalige gemeentehuis van Weert is het museum Jacob van Horne gevestigd met een grote collectie oude religieuze kunst. De collectie is onder te verdelen in Limburgse religieuze kunst en Franciscaanse kunst en cultuur. De Limburgse kunst stamt uit de periode 1350-1970 met prachtige middeleeuwse beelden en schilderijen, maar ook 19e en 20e eeuws werk van kunstenaars als Desiree Tonnaer, Pieter Cuypers, Charles Vos en Henri Jonas.
Na een lange verbouwing is het museum heropend (2022) onder de naam Museum W. (Meikoel 2, 6001 EE Weert) [1]
1. Ursulinen met kinderen
Reliëf van Ursulinen met kinderen.
Voorstudie van het reliëf boven de ingang van de voormalige Ursulinenschool in de Capucijnenstraat 118 te Maastricht.
Er zijn twee opvallende verschillen tussen dit voorontwerp en het definitieve werk. Boven staat rechts en links van Maria een tekstgedeelte (niet te ontcijferen). Voor de rechter non (voor de toeschouwer) zit een kind geknield.
2. Servaas
Een beeld van St. Servatius
Het museum heeft twee exemplaren van dit beeld.
Groen gepatineerd gips
Gesigneerd zijkant Ch. Vos, niet gedateerd [1934]
Afmetingen: hoogte 40,5cm
Bisschop Servatius is ten voeten uit staande op een sokkel weergegeven. Op de sokkel staat de tekst S. SERVATIUS. Hij is gekleed in het bisschopsgewaad. Op de sokkel rust zijn staf die hij met zijn linkerhand vasthoudt. In zijn andere hand heeft hij de sleutel. Onderaan op de sokkel een schild met een vijfpuntige ster (het stadswapen van Maastricht). Dit beeld is in massa geproduceerd (Maastricht; atelier G. Hack-Rutten 1934). [2]
3. Petrus Canisius
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939] *1
Afmetingen: hoogte 132cm, breedte 62cm en diepte 30cm *1
Collectie Orde der Jezuïeten, bruikleen aan Gemeentemusea Weert *1
Het beeld diende als model voor het circa drie meter hoge hardstenen beeld, geplaatst op de pyloon, rechts van de hoofdingang van het voormalige Jezuïeten 'Collegium Maximum', sinds 1980 universiteitsgebouw, te Maastricht. *1
Op het gipsen beeld zijn de naden van de stenen blokken ingekrast. *1
foto Peters Smeets
4. Franciscus met de zonnebloem
Gebakken klei (lichtbruin gepatineerd)
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 38cm, breedte 11cm en diepte 10cm *1
St. Franciscus is staande ten voeten uit afgebeeld met achterover gebogen hoofd. Met zijn kruiselings over elkaar geslagen armen en handen, houdt hij een groot kruis dicht tegen zich aan. St. Franciscus, wiens handen en voeten de stigmata tonen, draagt de
ordenspij. Ter linkerzijde zijn een vogel met uitslaande vleugels en daarboven een grote zonnebloem afgebeeld, verwijzend naar Franciscus' predikingen voor de vogels, respectievelijk het aan hem toegedichte Zonnelied. *1
5. Zittende Franciscus
Particuliere collectie, Maastricht *1
Terracotta, bruin gepatineerd
Afmetingen: hoogte 24cm, breedte 25cm en diepte 14 cm *1
Franciscus zit naar links gewend op een boomstam. Zijn linkerhand rust op een tak van de boom. Boomstam en tak werden zeer schetsmatig weergegeven en zijn dan ook pas in relatie met de ontwerptekening duidelijk als zodanig herkenbaar. In zijn omhooggeheven rechterhand is de aanzet voor een kruis zichtbaar. Franciscus houdt zijn blik ten hemel gericht. *1
Particuliere collectie, Maastricht *1
Tekening, potlood, ingekleurd
Gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 20,3cm en breedte 25,8cm. *1
De tekening toont de heilige gezeten op een boomstam. In vergelijking met de studie in terracotta zijn details als de vogel en het kruis in zijn rechterhand veel beter uitgewerkt. *1
afbeelding Paulussen
6. Franciscus van Assisi
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1930] *1
Afmetingen: hoogte 87cm, breedte 31cm en diepte 21cm *1
St. Franciscus is staande ten voeten uit met naar voren gebogen hoofd afgebeeld in ordenspij. In zijn linkerhand houdt hij een kruis, terwijl zijn rechterarm en -hand, met de twee omhoog geheven vingers, een zegenend gebaar uitdrukt. Evenals zijn beide handen tonen zijn voeten - ter weerszijden waarvan zich twee bloemen bevinden - de stigmata. Het beeld toont Franciscus als boetedoener, een thema dat in de 17de eeuw ingang vond en tot in deze eeuw de meest gangbare uitbeelding van de heilige vormt. *1
Na de sluiting van de Antonius van Paduakerk te Nazareth Maastricht is het beeld in 2009 overgedragen aan het Museum Jacob van Horne te Weert.
foto: Peters Smeets
7. Johannes de Evangelist
Collectie Orde Minderbroeders Nederland, bruikleen Gemeentemusea Weert
Keramiek
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 28cm
Dit beeldje is een model voor een groter beeld. Waarschijnlijk voor het beeld de kerk van de Goede Herder in Wassenaar. Charles Vos maakte, in navolging van de barokbeeldhouwers uit Vlaanderen en Italië, vaak dergelijke modellen (bozzetti genaamd) als voorstudie voor een groter werk. Op het voetstuk is de adelaar afgebeeld. [3]
Johannes is staande ten voeten uit afgebeeld. Zijn blik is naar rechts bovengericht. In zijn linkerhand houdt hij een opengeslagen boek vast. Met de andere hand wijst hij naar de tekst van het boek.
In een schetsblok van Charles Vos staat ook nog een tekening die betrekking heeft op dit beeld.
8. Heilig Hart
Dit beeld is oorspronkelijk afkomstig uit de gesloopte kerk van de "broun paoters" aan de Tongersestraat in Maastricht en werd overgedragen aan de Antonius Paduakerk te Nazareth Maastricht. [4]
Op een console staat een Heilig Hartbeeld. Het hoofd, met baard en lange haren, is iets naar rechts gedraaid. Christus draagt een kleed tot op de voeten. Met zijn handen trekt hij, ter hoogte van het hart, zijn kleed uiteen om zijn Heilig Hart te tonen. Over het kleed draagt hij een rode mantel die zijn bovenlichaam deels vrij laat om zijn Heilig Hart te tonen.
Na de sluiting van de Antonius van Paduakerk is het beeld in 2009 overgedragen aan het Museum Jacob van Horne te Weert.
9. Engel en duivel [5]
Roodbakkende klei ongekleurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 40cm, breedte 16,5cm en diepte 17cm. [33]
Op een rechthoekige console staat een engel in een S-houding. Het hoofd, met gesloten ogen, is naar beneden gericht. Met gebogen knieën (naar links) zijn de voeten aan de zijkant van de console geplaatst. De handen worden gevouwen voor de borst gehouden. Twee grote geschubde vleugels reiken tot op de console. De engel is devoot biddend uitgebeeld.
Aan de achterzijde onder de vleugels van de engel zit een duivel met gekruiste benen; zijn rechterbeen steunt tegen de knieholte van de engel, zijn ander been rust (aan de rechterkant voor de toeschouwer) op zijn rechtervoet. Met zijn linkerarm houdt hij zich vast aan de engel.
Zijn woest uitziende gezicht met grote spitse oren is afgewend naar links.
foto's J.I. Vos
10. Heilig Hart
Afkomstig uit particuliere collectie (te Maastricht)
Op een ovaal onderstuk staat het H. Hart ten voeten uit staande afgebeeld.
Hij draagt een sierlijk gedrapeerde mantel. Met beide handen houdt hij borsthoogte de mantel zodanig vast dat het H. Hart zichtbaar is.
Met twee gevleugelde engelen aan weerszijden onderaan.
11. Lambertus *1
Afkomstig uit particulier bezit (te Maastricht), 2009
Gebakken klei en bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]
Afmetingen: hoogte 46cm, breedte 31cm en diepte 7cm.
H. Lambertus (Maastricht circa 640 - Luik circa 710) is als bisschop frontaal weergegeven, met op zijn linkerarm een opengeslagen boek. In de rechterhand houdt hij een deels afgebroken kromstaf. Aan zijn linkerzijde is vaag de vorm van een zittende man zichtbaar. Deze houdt in zijn hand een lans, die hij omhoog steekt.
De plastiek is een ontwerp voor een groot beeld, bedoeld voor het in 1948 gerestaureerde Emmaplein te Maastricht. Het beeld is echter nooit gerealiseerd.
12. Odulphus
Afkomstig uit particulier bezit (te Maastricht), 2009
Gebakken klei en bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 36cm, breedte 17cm en diepte 12cm. *1
Odulphus heft zijn half uitgestrekte rechterarm zijwaarts. In zijn linkerhand houdt hij een opengeslagen boek. Links onderaan zijn voeten staat een leeg wapenschild. Het betreft hier een schets voor een houten beeld in het Sint Odulphus-lyceum te Tilburg. Het uiteindelijke beeld heeft echter een andere houding gekregen. *1
13. Jozef
Afkomstig uit particulier bezit (te Maastricht), 2009
Gebakken klei, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 25,5cm, breedte 12,6cm en diepte 6,5cm.*1
Het beeld toont een vaderlijke, jong uitziende Jozef, die het Christuskind bij zijn eerste stappen begeleidt. De linkerarm van Jozef is slechts gedeeltelijk gemodelleerd. Het betreft hier een studie voor het beeld in een buitennis van de St. Michielskerk te Sittard. Het beeld is uitgevoerd in een barokke stijl, geïnspireerd op 17de eeuwse Zuid-Nederlandse voorbeelden.
Deze schets is net als vele andere, die na Vos' overlijden in het atelier werden aangetroffen, gebakken om het object beter te kunnen bewaren. *1
14. Antonius van Padua
Collectie Orde Minderbroeders Nederland, bruikleen aan Gemeentemusea Weert *1
Gips, beige gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 60cm, breedte 36cm en diepte 21,5cm *1
H. Antonius is staande ten voeten uit afgebeeld. Terzijde van Antonius' linkerschouder is het driekwart naar rechts gewende en met gekruiste beentjes op een wolk zwevende Christuskind afgebeeld. Voorgesteld is de verschijning van Christus aan Antonius. Deze maakt een schrikgebaar. Bij hem ligt een opengeslagen boek, decoratief omgeven door een sierlijke lelietak. Dit Antoniusbeeld is een voorstudie voor het gelijknamige beeld in het '"t. Antoniushofje", gelegen naast de kerk van de H. Martelaren van Gorcum te Heerlen (gesloopt in 2000), een vestiging van de Franciscanen. *1
15. Antonius van Padua
Collectie Orde Minderbroeders Fransiscanen, in bruikleen Gemeentemuseum Weert *1
Eikenhout
Niet gesigneerd, niet gedateerd [omstreeks 1950] *1
Afmetingen: hoogte 140cm, breedte 50cm en diepte 25 cm *1
Afkomstig uit de kapel van het voormalige Franciscaanse college te Venray. *1
De in ordenspij geklede Antonius houdt het lachende Kindje met zijn rechterarm tegen zijn lichaam. In zijn linkerhand houdt hij een opengeslagen boek. Hij staat op een console. Aan zijn rechterzijde komt hieruit een lelietak die langs de pij omhoog klimt.[6]
16. Antonius van Padua
Zijpaneel altaar van de heilige Antonius van Padua in de Antonius van Paduakerk in Vrank (Heerlen)
Naast de kruiswegstaties maakte Vos ook diverse beelden voor deze kerk.
Dit is een voorstudie voor bovengenoemd altaar.
17. Monnik met boek
Collectie Gemeentemusea Weert, schenking van een particulier 1994 *1
Gebakken klei en bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 29cm, breedte 21cm en diepte 18cm *1
Het beeld laat een monnik zien, zittend in driekwart profiel. In de linkerhand ligt een opengeslagen boek dat op zijn rechterknie rust, terwijl zijn hoofd omhoog gericht is. Zijn linkerarm rust op zijn linkerknie. De rechterarm is alleen tot aan de elleboog uitgewerkt, de onderarm ontbreekt. *1
18. Maria met Kind
Collectie Gemeentemusea Weert; schenking van de heer H. Steinmeijer, Hoorn *1
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948-1949] *1
Afmetingen: hoogte 47cm, breedte 20cm en diepte 16cm *1
Maria is "en profil" en staande ten voeten uit - in een voortschrijdende beweging - afgebeeld. Maria kijkt naar het naakte Christuskind, dat op haar linkerheup rust en dat zij daarbij ondersteunt met haar linkerhand. Naar haar opkijkend reikt het Kind met beide handjes verlangend naar zijn Moeder. Het hoofd van Maria is getooid met een lange, witte sluier, waaronder een lok haar tevoorschijn komt, die over haar rechterschouder heenvalt. *1
Dit beeld was het huwelijksgeschenk van Jacques Vos, zoon van de beeldhouwer, aan diens studievriend te Groningen, de heer H. Steinmeijer, die in februari 1949 in het huwelijk was getreden. *1
19. Maria met Kind
Collectie Orde Minderbroeders Franciscanen Nederland, bruikleen Gemeentemusea Weert *1
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1948] *1
Afmetingen: hoogte 35cm, breedte 16cm en diepte 14cm*1
Maria is met het naar links gewende hoofd "en face" en staande ten voeten uit afgebeeld. Zij toont het aan de linkerzijde hoog tegen haar aan zittende naakte Christuskind, dat zij met haar linkerhand omklemt en met haar rechterhand ondersteunt. Met uitgespreide armpjes en opengehouden handjes kijkt het frontaal afgebeelde Kind de toeschouwer aan. Maria, met een sluier bedekt hoofd, is gehuld in een lang gewaad. Haar blauwe mantel, waaronder beide armen breed verscholen gaan, sluit hoog aan de hals. Onder haar voeten kronkelt een lichtgroene slang, waarvan het lichaam de vorm van de plooival van Maria's gewaad volgt. *1
Het beeld is afkomstig uit het Franciscanerklooster te Maastricht en sluit wat betreft kleur en glazuur nauw aan bij voorgaande nummer. *1
20. Mantelmaria
Collectie: Orde Minderbroeders Nederland; bruikleen Gemeentemusea Weert *1
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 79cm, breedte 105cm en diepte 15cm *1
Dit is een voorstudie voor het houten beeld in het (voormalig) Franciscanenklooster te Woerden
Maria is gezeten in een schuin naar voren aflopend perspectivisch sterk vertekende zetel, frontaal en ten voeten uit afgebeeld. Zij houdt met haar uitgestrekte armen een zeer brede mantel aan weerskanten omhoog. Onder deze schutsmantel bevinden zich een aantal Franciscanen. Hun expressieve handengebaar ondersteunt de bede tot de Moeder Gods, die met opgeheven hoofd en getooid met sluier en nimbus strak voor zich uitkijkt. Door de afwisseling in zowel de gebarende handen als de zwierige houding van de uitgebeelde Franciscanen, vertoont dit reliëf een grote dynamiek.*1
21. Maria Onbevlekt Ontvangen
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1930] *1
Afmetingen: hoogte 77cm, breedte 34cm en diepte 16cm *1
Maria, gehuld in een sierlijk om haar heen gedrapeerde mantel is staande ten voeten uit afgebeeld. Onder haar voeten bevinden zich een maansikkel en een slang met een appel in de bek, die door Maria wordt vertrapt, als symbool van de overwinning van het kwaad door het goede. Maria houdt haar linkerhand, waarin zij een rand van haar mantel vasthoudt op haar borst, terwijl zij haar rechterarm met de opengehouden hand naar beneden uitstrekt.
Na de sluiting van de Antonius van Paduakerk te Nazareth Maastricht is het beeld in 2009 overgedragen aan het Museum Jacob van Horne te Weert.
22. Oda
Eikenhout
Niet gesigneerd, niet gedateerd
De heilige Oda (Sint-Oedenrode, 726) was een Ierse of Schotse blinde koningsdochter, die genezen werd nadat ze het graf van de heilige Lambertus van Maastricht in Luik bezocht had. Haar vader wilde haar vervolgens uithuwelijken maar ze vluchtte naar de Brabantgouw, waar ze zich na een aantal omzwervingen in het latere Sint-Oedenrode vestigde als kluizenaar.
H. Oda is "en face" staande afgebeeld. Zij draagt een lang kleed met daaroverheen een sjaal. In haar rechterhand houdt tegen haar borst aan een boeketje bloemen. In haar andere omhooggeheven arm heeft een ekster. Deze ekster kon bij gevaar de kluizenares waarschuwen.
23. (voorstudies) Kruiswegstaties voor Antonius van Padua (Vrank-Heerlen)
In het museum bevinden zich een aantal voorstudies van de kruiswegstaties voor de Antonius van Paduakerk te Vrank (Heerlen).
Kruiswegstatie (model eerste)
Beschilderd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Afmetingen: hoogte 44cm, breedte 65 cm
Kruiswegstatie (model eerste)
Collectie Museum Catharijneconvent, Utrecht, bruikleen aan Gemeentemusea Weert
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Slechts het rechtergedeelte van de statie is afgebeeld.
Kruiswegstatie (model zevende)
Beschilderd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Afmetingen: hoogte 32cm, breedte 65cm
Kruiswegstatie (model twaalfde)
Glazuurstudie
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1930]
Afmetingen: hoogte 49cm, breedte 70cm [10]
24. Kruiswegstatie (model veertiende)
Collectie Gemeentemuseum Den Haag, bruikleen aan Gemeentemuseum Weert *1
Gebakken klei en geglazuurd
Gesigneerd "Ch Vos" en gedateerd "1941" rechts opzij *1
Afmetingen: hoogte 51cm, breedte 80cm en diepte 25 cm*1
Het halfbeklede lichaam van Christus ligt uitgestrekt op een lijkwade, die aan weerszijden wordt vastgehouden door Nicodemus en Jozef van Arimathea. Op de achtergrond staat Maria, een bezwijming nabij. Zij wordt ondersteund door Johannes, terwijl haar uitgestrekte linkerarm wordt vastgehouden door een van de H. Vrouwen. De graflegging is gemaakt in de stijl van de kruiswegstaties van Beek-Genhout en Weert-Keent. *1
Dit beeld kan een model zijn, maar werd nooit gerealiseerd in een van de acht mij bekende kruiswegstaties.(JP)
Het beeld, dat gebakken is bij de plateelbakkerij 'De Sphinx' te Maastricht, werd in 1942 door het museum aangekocht van de kunstenaar. Het is lange tijd in bruikleen geweest aan het voormalige Aartsbisschoppelijk Museum te Utrecht.
25. Kruiswegstatie (tweede)
In bruikleen uit particuliere collectie Maastricht.
Eikenhout
Niet gesigneerd niet gedateerd [circa 1952]
Afmetingen: hoogte 70cm, breedte 78cm
Charles Vos maakte vier staties voor de St. Barthomeuskerk in Waspik. Door zijn overlijden in 1954 heeft hij dit project niet kunnen voltooien. Zijn assistent Jan Balendong heeft de kruisweg uit de kerk in Genhout in gips overgegoten en vervolgens in eiken gekapt.
De eerste statie van Vos bevindt zich in privébezit; de tweede statie is in bruikleen (particulier bezit Maastricht) gegeven aan het Van Hornemuseum, statie 4 (in particulier bezit) en 3 is zoek geraakt.
De door Vos gemaakte statie wijkt af van die gemaakt voor Waspik: tekst banderol, houding figuren en plaatsing van de priester.
Banderol: " Jezus neemt het kruis op".
Jezus draagt het kruis dat ondersteund wordt door twee soldaten. De soldaat links staat met zijn gezicht naar Jezus gericht en ondersteunt het onderste deel van de dwarsbalk van het kruis. De andere soldaat staat achter Jezus en omvat de dwarsbalk met beide handen. Een priester met een boek in zijn linkerhand staat aan de linkerzijde.
26 (Voorstudies) kruiswegstaties Antonius van Padua (Scharn-Maasstricht)
Kruiswegstatie (een)
Van Hornemuseum te Weert. [11]
Gepolychromeerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 95cm, breedte 66cm en diepte 11,5cm [12]
De definitieve uitvoering is gelijk aan de voorstudie
foto V.I. Vos
Kruiswegstatie (vijfde)
Voorstudie van de vijfde Kruiswegstatie van de Kruisweg die nu in de kerk van Antonius van Padua te Scharn-Maastricht hangt. [13]
afbeelding: Museum
27. Piëta
Afkomstig uit particuliere collectie (te Maastricht), 2009
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 35cm, breedte 15cm en diepte 9cm *1
Maria is dwars, zittend weergegeven. Ze ondersteunt met haar rechterarm het dode lichaam van haar Zoon, die over haar schoot ligt. Haar hoofd heeft ze naar links gewend. Christus' rechterarm hangt langs het lichaam omlaag. Het zou bij dit beeld om een studie voor een grafbeeld kunnen gaan. *1
28. Crucifix
Afkomstig uit particuliere collectie (te Maastricht), 2009
Geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd
29. Corpus
Bij een heiligenbeeld (niet door Charles Vos gemaakt) was het corpus op het kruis verdwenen. Hij heeft voor dit beeld een corpus vervaardigd. [14]
Christus hangt aan het kruis. Zijn hoofd is enigszins naar rechts gedraaid en met een naar boven gerichte blik. Hij draagt slechts een lendendoek. Zijn voeten zijn kruislings over elkaar.
30. Twee Koningen
Collectie Orde Minderbroeders Nederland, bruikleen Gemeentemusea Weert *1
Gips, bruin gepatineerd
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen:
Knielende Koning: hoogte 41cm, breedte 17cm en diepte 20cm
Staande koning: hoogte 51cm, breedte 17cm en diepte 18cm *1
Modellen voor een kerststal, of delen daarvan. De zwarte koning (Casper) is staande afgebeeld, een kralenketting om de hals en in zijn linkerhand een pot. De tweede koning (Melchior met baard) is geknield weergegeven, het hoofd uit nederigheid gebogen. In zijn handen houdt hij een kastje. *1
Casper
31. Pastoor Ars
Afkomstig uit particuliere collectie (te Maastricht), 2009
32. Majesta Dominus
Een voorstudie voor de Antonius van Paduakerk in Vrank (Heerlen).
33. Drie engelen
Zijpaneel Maria-altaar in de Antonius van Paduakerk Vrank (Heerlen)
Naast de kruiswegstaties maakte Vos ook diverse beelden voor deze kerk.
Dit is een voorstudie voor bovengenoemd altaar.
34. Franciscus [15]
Geglazuurd terracotta, toegeschreven aan Charles Vos, gedateerd eerste helft van de twintigste eeuw.
Dit expressieve beeld toont Franciscus in extase met een rozenkrans rond zijn armen. Aan zijn voeten een beek met daarin vissen en rechts bloemen.
foto's Peters Smeets
35. Heilige Familie
Eikenhouten beeld, afkomstig uit de H. Familiekerk, Langeberg Brunssum
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1952]
Afmetingen: hoogte 85cm, breedte 60cm en diepte 28cm (ongeveer); 100kg
Op 16 december 1948 werd pastoor Rouwet geïnstalleerd in Langeberg. Hij ontving van de parochianen een enveloppe met een geldbedrag. Hij wilde het besteden aan de aankoop van een eikenhouten beeld van de Heilige Familie. Enkele parochianen gaven nog een extra gift. Vos kreeg de opdracht het beeld maken. De pastoor wilde dat elk gezin een foto van het beeld zou ontvangen. Het beeld stond tot de inzegening van de nieuwe kerk in 1952 in de noodkerk. De kerk werd op 16 juni 2013 aan de Heilige Dienst onttrokken.
36. Kruis
Collectie Gemeentemusea Weert; schenking van Dhr. Steinmeijer, Hoorn *1
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 46,5cm, breedte 38,5cm en diepte 7cm. *1
Het kruis is als industrieel product uitgevoerd. Er bestaan ook geglazuurde exemplaren van. *1
Het uitgemergelde lichaam van Jezus hangt met verdraaid lichaam aan het kruis. Zijn knieën zijn naar buiten (rechts) gedraaid. Zijn hoofd valt op zijn linkerschouder. Zijn handen hangen slap omlaag.
37. Crucifix
Bronskleurig gepatineerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 77cm en breedte 77cm
In bruikleen familie Vos
Jezus hangt aan het kruis met links omlaag gebogen. Hij draagt slechts een lendedoek. Zijn armen houdt hij verticaal. Zijn voeten zijn naast elkaar op het kruis genageld.
38. Corpus
Bronskleurig gepatineerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 60cm en breedte 55cm
In bruikleen familie Vos
Is identiek aan graf Pennings (4) op de Algemene Begraafplaats Maastricht
39. Corpus
Bronskleurig gepatineerd gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 60 cm en breedte 55cm
In bruikleen familie Vos
Jezus hangt aan het kruis met rechts omlaag gebogen. Hij draagt slechts een lendedoek. Zijn armen houdt hij licht schuin naar boven. Zijn voeten zijn over elkaar op het kruis genageld.
40. Piëta
Waarschijnlijk een voorstudie van het bronzen beeld in H. Hartkerk (Koepelkerk) in Maastricht. De linkerhand heeft in het bronzen beeld een andere stand. [17]
In bruikleen familie Vos
Gips
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1950]
Afmetingen: hoogte 35 cm en breedte 15cm
[1] www.museumweert.nl, 15 juli 2008, 2022
[2] Dickhaut Hedendaagse Limburgse kunst, reprospectieve reconstructie, stg historische reeks deel 5, Maastricht 1999
[3] Van Cauteren, Religieuze kunst in thema's, Weert juni 2008
[4] Nilsen Kan er uit Nazareth iets goeds komen ,Maastricht 1978. Mevr Isabel Paulussen (gesprek 22 november 2008) geeft aan dat dit beeld geen werk van Charles Vos is.
[5] brief J.I. Vos 2 oktober 2013
[6] Kaartje bij beeld in museum, juli 2008
[7] Cauteren Van, Kruiswegen; de geschiedenis van de kruisweg, catalogus bij de tentoonstelling van 25 februari - 13 april 2009 in het Van Hornemuseum in Weert
[6] Bestand Catharijnenconvent, per email van Van Schoten, november 2008
[9] Cauteren Van, Kruiswegen; de geschiedenis van de kruisweg, catalogus bij de tentoonstelling van 25 februari - 13 april 2009 in het Van Hornemuseum in Weert
[10] Cauteren Van, Kruiswegen; de geschiedenis van de kruisweg, catalogus bij de tentoonstelling van 25 februari - 13 april 2009 in het Van Hornemuseum in Weert
[11] Collectie prof. Dr. J.J.Th. Vos; brief J.I. Vos 2 oktober 2013; aangeboden op veiling van Venduehuis Dickhaut te Maastricht 26-29 september 2014 vraagprijs € 400 - € 800, opgehouden; 2015 overgedragen aan Van Hornemuseum in Weert
[12] brief J.I. Vos 2 oktober 2013
[13] Waarschijnlijk heeft de heer Teubner in 2012 het beeld aan het museum verkocht. Teubner; Email Joop Teubner op 12 en 15 juni 2012
[14] Mondelinge mededeling J van Cauteren (Van Horne museum) dd 25-03-2009
[15] tekst overgenomen van het kaartje dat bij het beeld ligt in het museum
[16] Collectie van prof. Dr. J.J.Th. Vos; brief J.I. Vos 2 oktober 2013
[17] Boogard, Jac van den (redactie), Charles Vos beeldhouwer 1888-1954, Maastricht 2023, blz. 163
* 1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory