DefaultCms2CmsCategory (310)
Maria, troosteres der zieken (Atriumziekenhuis, Heerlen)
Henri Dunantstraat 5 (zijtuinen Atriumziekenhuis, staand met het gezicht naar de hoofdingang, naar rechts en daarna de eerste weg rechts. Na ongeveer 150m staat het beeld aan de linkerkant), Heerlen
In de loop van 2009 is het beeld verplaatst. Komende van de parkeergarage (niveau 2) over de passarel richting ziekenhuis; na binnenkomst direct rechts achter de winkel. De plaat met tekst is aan een zijmuur bevestigd.
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1930]
In 1904 werd op de plek waar eens de fruitbomen bloeiden van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph door mgr. Joseph Savelberg samen met de huisarts Frans de Wever de eerste steen gelegd voor de bouw van een nieuw ziekenhuis.
Het beeld, Maria troosters der zieken, is een geschenk van de Heerlense bevolking bij het 25-jarige bestaan van het ziekenhuis in 1929. Het beeld werd in 1930 geplaatst, maar is later verplaatst naar de huidige plek. [1]
Vrijdagmiddag 4 juli 1930 heeft de aanbieding van het beeld plaats gehad dat als huldeblijk door de Heerlense burgerij en de oud-patiënten van het ziekenhuis aan deze inrichting geschonken is ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan, dat in september van het vorig jaar is herdacht. Aanwezig waren o.m. dr. Crobach, geneesheer-directeur van het ziekenhuis, Rector J. van Kessel, verscheidene doctoren, het college van regenten, de loco-burgemeester wethouder Schroeder en de Zusters van het ziekenhuis. Mr. J. D. Onland, voorzitter van het erecomité, droeg onder woorden van dank aan de Limburgse beeldhouder Charles Vos namens de burgerij het beeld over aan het college van regenten. De heer W. Schweitzer, voorzitter van het college van regenten, aanvaardde hierna het geschenk, dat allen die hier komen een „welkom" toeroept en dat een voorbeeld is voor hen, die hier de zieken verplegen en verzorgen. Tot de heer Vos zei hij, dat hij zuiver geestelijk is gebleven in zijn werk. Ook een woord van dank aan het bureau Cuypers voor de verleende medewerking bij de totstandkoming van dit geschenk. Hiermee was de in ontvangstneming geëindigd.[2]
De krant beschreef het beeld als volgt: "Het bronzen beeld stelt voor de Christelijke Charitas, die hare hand over een zieke uitstrekt; het is geplaatst op een steenen kolom, welke door een lager muurtje in boogvorm is omgeven. In een klein hardsteenen bassin wordt 't water opgevangen, dat vanuit drie hardsteenen fonteintjes neerklatert. Roode en blauwe bloemen waren aan weerszijden van het beeld in de ingemetselde bloembakken geplaatst. Het beeld, dat op het voorplein van het ziekenhuis is geplaatst, staat met de rugzyde naar den weg en dus naar het ziekenhuis gekeerd. Hel geschenk zal tot in lengte van jaren den dank van Heerlen's burgerij verkondigen!" [3]
Het betreft een bronzen Mariabeeld met een zieke man.
Maria (met sluier) is staande afgebeeld. Zij draagt over haar kleed een openvallende mantel. Voor Maria zit een zieke man, met zijn benen deels onder zich, op de grond. Hij kijkt vol hoop omhoog naar Maria. De man heeft zijn rechterhand in Maria's rechterhand gelegd, de andere houdt hij langs zijn lichaam. Maria kijkt naar beneden naar de zieke.
Op de sokkel is een bronzen plaat met de tekst:
FEESTRGAVE VAN
HEERLEN'S
BURGERIJ EN
OUD-PATIENTEN
1904 4 SEPT. 1929
nieuwe locatie sinds 2009
[1] www.heerlen-in-beeld.nl, april 2008
[2] Limburgsch Dagblad 5 juli 1930
[3] Limburgsch Dagblad 5 juli 1930
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Maria (Hoolstraat, Beek)
Hoolstraat, Beek
Oorlogsmonument, gesigneerd aan de linkerzijkant (Ch. Vos), niet gedateerd [1946].
Een vierkant gemetselde bak (5 lagen bakstenen) aangeplant met klimop. In het midden van deze bak is een gemetseld vierkant (ongeveer 1,5 m hoog) met aan de voorkant een marmeren plaat met de tekst "Maria Wij danken U (1940-1945)".
Op een sokkel staat het Mariabeeld. Maria draagt over haar kleed een mantel die over haar armen is gedrapeerd. Zij heeft tevens een sluier. Haar rechtervoet is vooruit geplaatst.
In de voet van het beeld is het wapen van de gemeente Beek (Themis) uitgehakt. Dit gedeelte is sterk verweerd. Op het voetstuk is een zwart marmeren plaquette aangebracht. Het gedenkteken is 245cm hoog.
Het bevrijdingsmonument herinnert de inwoners van Beek aan het herwinnen van vrijheid en vrede.
Na een voorspoedige opmars door Noord-Frankrijk en België waren de Amerikanen van de 30ste infanterie "Old Hickory" erin geslaagd het grootste deel van Zuid-Limburg te bevrijden. Vervolgens wilden de geallieerden op 17 september 1944 met een grootscheeps bevrijdingsoffensief (operatie "Market Garden") vanuit België een doorstoot naar Duitsland forceren door met luchtlandingstroepen in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veilig te stellen. Er werden drie complete divisies gedropt: de 101ste US Airborne Divisie bij Eindhoven en Veghel, de 82ste US Airborne Divisie bij Graven en de 1ste Britse Airborne Divisie bij Arnhem en Oosterbeek.
Op 19 september stagneerde de Amerikaanse opmars in Zuid-Limburg, enkele kilometers ten noorden van Sittard. De bezetter had stelling ingenomen bij twee bruggenhoofden: zowel op de westelijke Maasoever in Noord- en Midden-Limburg als in het gebied tussen Roermond en Susteren, begrensd door de Roer en de Maas (de "Roerdriehoek"). De frontlinie liep nu dwars door Limburg. In de daaropvolgende maanden ontstond in dit gebied een zware en bloedige strijd, waaronder ook de burgerbevolking zwaar te lijden had.
Het monument is onthuld op 15 augustus 1947. De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van kruidenier Brouwers. De gemeente Beek en buurtvereniging Hoolstraat dragen zorg voor het
onderhoud. [1]
[1] www.4en5mei.nl, april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Hubertus (Geleenstraat, Heerlen)
Adres: Geleenstraat 52, Heerlen
Gesigneerd "CH.V.", niet gedateerd
Dit opvallende hoekpand met vier bouwlagen en een plat dak heeft zakelijke bouwstijlelementen (architect Jac. Marcus, 1933). De vierde bouwlaag van siermetselwerk in kanteelmotief geeft het bouwwerk iets van de uitstraling van een donjon. Boven de ingang van de voormalige slagerij Camps prijkt op de hoek van de tweede verdieping het beeld van St. Hubertus (staande op een console versierd met golfjes), waarbij onder andere links de bisschopsmijter te herkennen is en een wapenschild met de Maastrichtse ster als herinnering aan het feit dat Hubertus bisschop van Maastricht geweest is. [1]
Hubertus is ten voeten uit afgebeeld. Zijn rechterarm hangt langs zijn lichaam, terwijl hij zijn linkerhand voor zijn buik houdt. Op de sokkel van het beeld zien we de letters CH.V. .
[1] www.openmonumentendagheerlen.nl , april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
OLV van Mechelen ('t Hofke, Mechelen)
Adres: 'T Höfke (aan de rechterkant tegenover de huizen) Mechelen.
Op een van natuursteen opgemetselde sokkel ligt vooraan de rechthoekige plaat van natuursteen met een rechtopstaande plint, eveneens van natuursteen. Achter deze plint is het Mariabeeld geplaatst. Onderaan tussen twee liggende engelen is een wapensteen. Op de wapensteen is de afbeelding van een lelie, geassocieerd met de Maagd Maria en haar deugden. De drie bladen duiden op de Heilige Drievuldigheid, de dwarsliggende band symboliseert Maria als bindende factor.
Maria staat frontaal ten voeten uit afgebeeld. Met haar linkerarm houdt ze het Christuskind tegen zich aan gedrukt, haar wang tegen zijn hoofdje. Het kind houdt in beide handjes een duif vast. Hij houdt zijn voetjes gekruist. Beiden hebben een vriendelijke uitstraling.
Het beeld is geglazuurd. Het werd opgericht uit dankbaarheid voor het feit dat Mechelen gespaard was gebleven in de Tweede Wereldoorlog. [1]
Ontwerp/voorstudie OLV van Mechelen
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1946/1947]
Afmetingen: hoogte 32cm, breedte 16cm endiepte 12cm
Het beeldje is een ontwerp voor het grote geglazuurde Mariabeeld.
Dit ontwerp/voorstudie werd in 2002 geschonken aan het Bonnefantenmuseum.
Ontwerptekening OLV van Mechelen
Tekening, potlood
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 25,1cm en breedte 15,8cm *1
Vergelijken we deze tekening en de keramische voorstudie, die Charles Vos maakte dan blijkt, dat hij nauwgezet de ontwerptekening navolgde. *1
Voordat het beeld geplaatst werd in Mechelen, was het in september 1947 opgesteld op het Emmaplein in Maastricht ter gelegenheid van het Mariacongres dat in die maand in Maastricht werd gehouden.
[1] Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
OLV Maria Koningin (Panoramaweg, Gulpen)
Adres: Gulperberg, Panoramaweg (zonder nummer), 6271 NL Gulpen
Wit cement
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1935]
Afmetingen: hoogte 3m
De ten zuidoosten van het dorp Gulpen gelegen Gulperberg werd in 1834 bij het katholieke missiewerk betrokken. Aan het slot van een door de redemptoristen georganiseerde volksmissie in Wittem werd daar op 8 januari 1834 een missiekruis geplaatst. De parochianen van Gulpen eisten vervolgens voor de dekenaatskerk ook een kruis, zodat op 9 januari een tweede missiekruis (vier meter hoog) op de Gulperberg werd geplaatst, tegenover de parochiekerk. Het kruis werd in of omstreeks 1976, vanwege de verkoop van een perceel grond, iets verplaatst en van een nieuw corpus voorzien. Het kruis staat op zo'n 200 meter van het Mariamonument, in een klein plantsoentje in de bocht van de Panoramaweg voor een restaurant.
Een eeuw later waren redemptoristen opnieuw partij in de plannen om de "berg" nog nadrukkelijker bij het godsdienstig leven in het dekenaat Gulpen en het bisdom Roermond te betrekken. Bisschop G. Lemmens van Roermond vroeg de redemptorist Janssen uit Wittem plannen te ontwikkelen voor een groots Mariamonument. Op 16 maart 1935 werd de Stichting Maria-monument opgericht, waarin onder meer pastoor-deken H. Frens, de burgemeesters W. Prick van Gulpen en H.J. Rhoen van Vaals, rector B. Lijdsman van het redemptoristenklooster te Wittem en R. graaf de Marchant et d'Ansembourg uit Gulpen zitting hadden.
Van de gemeente werd in februari 1935 een strook grond (700 m²) voor de symbolische som van één gulden overgenomen door het dekenaat Gulpen.
Een eeuw later waren redemptoristen opnieuw partij in de plannen om de "berg" nog nadrukkelijker bij het godsdienstig leven in het dekenaat Gulpen en het bisdom Roermond te betrekken. Bisschop G. Lemmens van Roermond vroeg de redemptorist Janssen uit Wittem plannen te ontwikkelen voor een groots Mariamonument. Op 16 maart 1935 werd de Stichting Maria-monument opgericht, waarin onder meer pastoor-deken H. Frens, de burgemeesters W. Prick van Gulpen en H.J. Rhoen van Vaals, rector B. Lijdsman van het redemptoristenklooster te Wittem en R. graaf de Marchant et d'Ansembourg uit Gulpen zitting hadden.
Van de gemeente werd in februari 1935 een strook grond (700 m²) voor de symbolische som van één gulden overgenomen door het dekenaat Gulpen.
Het ontwerp [1]
Piet Gerrits (1878-1957), beeldhouwer en schilder, werd benaderd om het Mariamonument te ontwerpen. Op 24 november 1934 stuurt hij en begroting naar Deken Erens. Op 2 januari 1935 schrijft hij opnieuw een brief aan de Deken, alsmede een brief aan Pater Janssen uit Wittem, die belast is met de ontwikkeling van het monument. Uit deze correspondentie blijkt dat er nog geen overstemming is over de ontwerpen.
Er volgt een briefwisseling tussen het Comité Mariabeeld en de ontwerper. Uiteindelijk wordt op 8 maart een keuze gemaakt en op 15 maart wordt het contract getekend. Nog niet alles is in het contract vastgelegd maar het op 20 mei klaar zijn. Het Mariabeeld, gebeeldhouwd uit witte beton, moet op een betonnen voetstuk geplaatst worden. Gerrits is verantwoordelijk voor alle tekeningen, berekeningen, de volledige uitvoering incl. arbeidsloon, materiaal en alle transport en nivelleringswerk op de berg. Als het op die datum niet klaar is, krijgt hij niets betaald door de stichting.
De maten voor beeld en fundering zijn niet ingevuld en het contract is niet ondertekend. Gerrits ging hier dus blijkbaar niet mee akkoord, maar de uitvoerende firma blijkbaar wel. Er blijft voordurend contact tussen de beeldhouwer en het Comité.
De firma Joh Comuth-Nooteboom, steenhouwerij en marmerwerken uit Venlo, werd gecontracteerd om voor fl. 5.600 (ruim € 2.500) het volledige monument volgens bijgevoegde specificaties te leveren. Aannemer Lemmens uit Gulpen werkte mee aan het monument, hij goot het beton voor de sokkel.
Charles Vos zou het Mariamonument maken. [2]
Op 22 maart ging de eerste spade de grond in.
Het hele project werd op tijd opgeleverd.
Het werd op 30 mei 1935 in aanwezigheid van duizenden belangstellenden door bisschop Lemmens zelf ingewijd. Rondom het monument is vervolgens een park aangelegd (ø ca. 20 m), met voor het monument een wit-blauw hekwerk waarop letter "M" (van Maria) en blauwe sterren zijn bevestigd en een betonnen offerblok met de tekst "Offer ter ere van Maria". Daar staan ook drie vlaggenstokken, een zitbank en verlichting. Voor de bezoekers is een parkeerplaats aangelegd. Doordat enige decennia geleden op de Gulperberg meer struiken en bomen zijn geplant, is vanuit het dal het zicht op het monument sterk verminderd.
Het Mariabeeld is vervaardigd uit wit cement/beton en is drie meter hoog. Direct onder het beeld is de tekst "Alle geslachten zullen mij zalig prijzen" aangebracht. Op het deels vierkant en deels achthoekige voetstuk zijn vier afbeeldingen van Maria's deel aan het heil van de mensheid in gekleurd Venetiaans mozaïek aangebracht. Ze stellen voor: moeder en kind; Maria "Orante"; O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen, met gevouwen handen; Maria die Christus omarmt terwijl hij haar zijn wonden toont. Bij de eerste drie voorstellingen zijn respectievelijk de volgende teksten aangebracht:
VOORZIJDE:
"Zie daar uw Moeder"
Epen Gulpen
Oud-Valkenburg Dei Para sublege Christo de Votus
Vijlen Wittem
Moeder
RECHTERZIJDE:
"Bid voor ons zondaars"
Noorbeek Mheer
Civitas Galopiae de Canatustotus Vaals
Sibbe-IJzeren Reymerstok
Middelares
ACHTERZIJDE:
"Tegenstandster van satan"
Mechelen Margraten
Slenaken Schulder
Lemiers Banholt
Maagd
LINKERZIJDE:
"Bid voor ons zondaars"
Holset Eijs
Schin op Geul Ransdaal
Wijlre Wahl en Nijwiller
Medeverlosseres
Geheel onderaan de sokkel staan rondom de teksten "Moeder", "Middelares", "Maagd" en "Medeverlosseres". Op de vier hoeken zijn vier bloempotten geplaatst met op elk de tekst "Ave Maria. Verder zijn nog de toewijdingstekst: "Deiparae sub lege Christo devotus - Civitas Galopice decanatus totus".
Het monument wordt als een symbool voor de rol van Maria in het verlossingswerk beschouwd, als synthese van de genoemde vier titels. Sinds haar opneming ten hemel ziet men Maria als 'koningin van hemel en aarde': 'Zoo staat Zij, hoog op het voetstuk, als de Koningin boven op den hoogen Gulperberg, zegenend en heerschend haar handen uitstrekkend over Gulpen en het heele Dekenaat', aldus ontwerper Gerrits. [3]
Het monument wordt als een symbool voor de rol van Maria in het verlossingswerk beschouwd, als synthese van de genoemde vier titels. Sinds haar opneming ten hemel ziet men Maria als 'koningin van hemel en aarde': 'Zoo staat Zij, hoog op het voetstuk, als de Koningin boven op den hoogen Gulperberg, zegenend en heerschend haar handen uitstrekkend over Gulpen en het heele Dekenaat', aldus ontwerper Gerrits. [3]
Op zondag 20 juni 2010 werd het beeld door bisschop Frans Wiertz opnieuw toegewijd aan het dekenaat Gulpen-Gronsveld. Met de harmonie voorop trok een kleine processie de Gulpenerberg op. Tijdens de plechtigheid zong het kerkkoor Sint-Gregorius onder meer een oud Marialied dat vijfenzeventig jaar geleden speciaal voor de onthulling van het veeld werd gecomponeerd. [4]
(herkomst foto onbekend)
uit: Jubileumboek, Mariamonument Gulpen 1935-2010
[1] Meijs Fons en Jo Somers, Maria monument Gulpen 1935-2010 Jubileumboek, Gulpen 2010 blz.20-39
[2] Meijs Fons en Jo Somers, Maria monument Gulpen 1935-2010 Jubileumboek, Gulpen 2010. Op blz. 35 staat vermeld dat Vos het beeld maakte naar een ontwerp van Gerrits. Gezien de tekeningen en het niet volledig ingevulde contract lijkt dit onwaarschijnlijk. Ik ga er dan ook van uit dat Vos ook het ontwerp heeft gemaakt.
[3] www.meertens.knaw.nl/bedevaart , 2008
[4] De Limburger, 21 juni 2010, Limburgs Dagblad 4 juni 1935
Published in
DefaultCms2CmsCategory
OLV Laetitia (voormalig klooster Missiezusters, Heerlen)
Adres: voormalig klooster Medische missiezuster te Imstenrade, thans te Heerlen
Huidige locatie: onbekend
Eikenhout beeld. [1]
De Villa Imstenrade werd in 1908 gebouwd naar ontwerp in eclectitische stijl van architect H. van Massenhove uit Brussel. Opdrachtgever was de scheepsreder F. Schepers. Lange tijd was in de villa een klooster van de missiezusters gehuisvest. Tegenwoordig is het particulier bezit.
Maria Laetitia (zeven vreugden van Maria)
In Maria's leven worden zeven "vreugde" gevierd, zeven momenten van (intens grote) vreugde, zeven keer een "Laetitia":
1. De aankondiging van de engel Gabriël, dat zij de moeder zal worden van onze Heer Jezus Christus;
2. Het bezoek dat zij brengt aan haar bejaarde nicht Elisabeth over wie zij van de engel Gabriël verneemt dat zij op haar oude dag al zes maanden in verwachting is, terwijl zij eigenlijk geen kinderen kon krijgen;
3. Jezus' geboorte in Bethlehem;
4. De aanbidding van de wijzen uit het oosten;
5. De terugvinding van de twaalfjarige Jezus in de tempel na drie dagen smartelijk zoeken;
6. De verrijzenis of opstanding van Jezus uit de doden;
7. Maria's ten hemel opneming. [2]
Maria is ten voeten uit staande afgebeeld op een console (met achterzijde). Zij draagt een kleed dat aan de onderzijde ruim geplooid is. Ze maakt met haar rechterarm een zegenend gebaar.
Maria houdt op haar armen een slang vast. De staart ligt over haar rechteronderarm. De slang kronkelt over haar linkerarm en heeft zijn kop naar beneden gericht.
Paulussen
[1] Paulussen, Charles Vos, beeldhouwer te Maastricht, Maastricht 2002 (CD-rom)
[2] www.heiligen-3s.nl, november 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Heilig Hart (Doctor Poelsplein, Simpelveld)
H. Hartbeeld
Franse steen
Niet gesigneerd, niet gedateerd; vervaardigd in 1940, sinds 1949 op de huidige plaats [1]
Afmetingen: hoogte 2,25 (gewicht ca 1700kg)
Op een gemetselde zuil met plaatje "Christuskoning 30-10-1949", staat het beeld van het H. Hart.
Het beeld valt op door de vormgeving. Symbolen maken deel uit van het beeld zelf. Zo wordt benadrukt dat het bij de H. Hartverering gaat over Jezus van Nazareth, zoals wij hem kennen uit de schriftverhalen. Hier is hij afgebeeld als de Verrezene. De stigmata in handen en voeten verwijzen naar de kruisdood. De linkerhand ondersteunt zijn, van liefde brandend, hart. Er gaan stralen van uit.
Aan de achterzijde, in het midden, een kelk met hostie. Het symbool van de eucharistie, waarmee de H. Hartverering verbonden is sinds Marguerite Marie Alacoque. Bovenaan het kruis, beneden een lam, dat op een gesloten boek ligt met twee linten. In de Christelijke kunst gaat deze afbeelding terug op het Boek van de Openbaring, waarmee de schrift afsluit. Daarin beschrijft evangelist Johannes de eindtijd.
De Simpelveldenaren wilde dat het beeld op een plein centraal in het dorp geplaatst zou worden. De gemeentelijke vergunning liet echter op zich wachten en bovendien verschilden de initiatiefnemers maandenlang met de gemeente van mening over de locatie en de voorwaarden voor plaatsing. Pas op 16 juni 1940 verleende de gemeenteraad zijn goedkeuring tot plaatsing van dit beeld op het Stamperplein, waar voorheen de grote vijver gelegen had. In september 1940 werd het H.Hartbeeld met de vrachtwagen van de heer Peeters van de steenfabriek SIM in Maastricht opgehaald. De feestelijke plaatsing werd in verband met de Duitse bezetting uitgesteld. Het beeld werd in september 1940 achter in de kerk geplaatst in afwachting van rustiger tijden. Op 30 oktober 1949 werd het beeld geplaatst op zijn huidige plaats aan het Stamperplein, dat nadien in Dr. Poelsplein herdoopt werd. Het H.Hartbeeld vormt een van de rustaltaren tijdens de processie naar Bosschenhuizen.
In 1999, vijftig jaar na de definitieve plaatsing, kreeg het beeld een opknapbuurt verzorgd door een comité van buurtgenoten. De mergelstenen muur, de sokkel en de beplanting werden verbeterd. [2]
Ontwerp Heilig Hart
Particulier bezit.
Voorstudie in gips voor het gelijknamige hardstenen beeld, 1947, te Simpelveld (Dr. Poelsplein). *2
Afbeelding Paulussen
[1] Monumenten in Nederland deel Limburg
[2] Wolters Luc, St. Remigius te Simpelveld; kerk en parochie gedurende meer dan acht eeuwen, Simpelveld 2003 blz. 173-174
Egelie, Beeld van het Heilig Hart in Limburg, Zutphen 2004; Limburgsch Dagblad 2 oktober 1942
*2 Paulussen, Charles Vos, beeldhouwer te Maastricht, Maastricht 2002 (CD-rom)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
MARIA-GELOFTEBEELD (Raadhuisplantsoen, Tegelen)
Adres: Raadhuisplantsoen/ Raadhuislaan, 5931 NR Tegelen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]
Het bij het gemeentehuis in het Raadhuisplantsoen geplaatste beeld heeft, inclusief het voetstuk, een totale hoogte van 4,25m, beeld 210cm en sokkel 215cm. Het werd door de Maastrichtse beeldhouwer Charles Vos vervaardigd uit Engelse Portland-kalksteen. Op het voetstuk staan aan de voorzijde de woorden gebeiteld, ontleend aan het boek Judith: ''Door u heeft Hij onze vijanden vernietigd 1940 - 1945''.
Op Tweede Kerstdag 1944 werd in de noodkapel van het ziekenhuis, voor het uitgestelde Sacrament, bij monde van pastoor E. Keuller samen met drie personen uit de burgerij, een drievoudige gelofte afgelegd. Deze gelofte hield in, dat Tegelen "zo wij gespaard blijven van de evacuatie, van hongersnood en verdere oorlogsrampen"
1. gedurende 25 jaar geen carnaval zal worden gevierd, behoudens goedkeuring van hen, die als vertegenwoordigers van het volk gelden;
2. een bedevaart zal ondernemen naar een genade-oord van O.L.Vrouw;
3. een beeld van O.L.Vrouw in de gemeente zal plaatsen.
Op Tweede Kerstdag 1944 werd in de noodkapel van het ziekenhuis, voor het uitgestelde Sacrament, bij monde van pastoor E. Keuller samen met drie personen uit de burgerij, een drievoudige gelofte afgelegd. Deze gelofte hield in, dat Tegelen "zo wij gespaard blijven van de evacuatie, van hongersnood en verdere oorlogsrampen"
1. gedurende 25 jaar geen carnaval zal worden gevierd, behoudens goedkeuring van hen, die als vertegenwoordigers van het volk gelden;
2. een bedevaart zal ondernemen naar een genade-oord van O.L.Vrouw;
3. een beeld van O.L.Vrouw in de gemeente zal plaatsen.
In mei 1947 zijn duizenden Tegelenaren in de kapel en in het processiepark van O.L.Vrouw In 't Zand hun dankbaarheid gaan betuigen.
Een jaar later op Moederdag 1948 (9 mei) volgde de inlossing van een ander gedeelte van de gelofte. Vanuit de (toen nog) drie parochiekerken trokken grote stoeten naar het plein van het gemeentehuis, waar een podium was opgesteld met een altaar, waaraan door drie parochieherders een plechtig Lof werd gecelebreerd. Vicaris-generaal van het bisdom Prof. Dr. Fr. Féron hield een toespraak, waarin hij herinnerde aan de voor Tegelen kritieke laatste maanden van de oorlog en de gedane gelofte, waaraan wederom voor een gedeelte, door de plaatsing van een Mariabeeld, gevolg werd gegeven.
In zijn toespraak noemde prof. Féron het monument ''niet alleen een herinnering, maar ook een uiting van dankbaarheid''. Hij schetste het als ''een beeld van een maagdelijke schoonheid en gave grootsheid''.
Het beeld drukt uit, dat O.L.Vrouw met het Kind Jezus de burgers van Tegelen te hulp wil snellen. De houding van de ranke Maria-figuur, de naar achteren gestrekte rechtervoet, de wapperende hoofddoek en de golvende lijn van de kleding, versterken de indruk van de opvatting van de kunstenaar. Het Kind Jezus drukt Tegelen (voorgesteld door het wapen van Tegelen) aan zijn hart om aan te duiden, dat Tegelen hem aan het hart ligt.
Het gebed was in die dagen een soort tegenfront, een geestelijk offensief tegen de machten, die ons overheersten. Op bijzonder treffende wijze heeft Charles Vos dat gebed uitgebeeld in twee reliëfs, die zich op de zijkanten van het voetstuk bevinden. Het zijn, behalve suggestieve voorstellingen van in nood verkerende, biddende mensen, ook treffende staaltjes van kunstenaarschap.
Een anekdotische bijzonderheid is wel, dat Charles Vos, zonder dat de Tegelse opdrachtgevers daarvan op de hoogte waren, in de laatste fase van de afronding van zijn opdracht nog iets toevoegde aan zijn oorspronkelijke ontwerp. Dat "iets" bestond uit twee groepen biddende mensen op de zijvlakken van het voetstuk. Vos voelde zich in zijn kunstenaarschap sterk aangetrokken door de achtergronden van zijn opdracht. Aan die opdracht heeft hij meer tijd besteed dan normaal: enerzijds vanwege de vele opdrachten, die hij had aangenomen (in de eerste jaren na de oorlog voelde men in breed verband de behoefte aan herdenkingsmonumenten, hetgeen voor kunstenaars een overvloed aan werk met zich meebracht); anderzijds omdat hij zich van zijn "Tegelse" opdracht niet met haastwerk wilde afmaken. Hij wilde een idee, dat bij hem was opgekomen, de tijd van rijpen gunnen.
Een anekdotische bijzonderheid is wel, dat Charles Vos, zonder dat de Tegelse opdrachtgevers daarvan op de hoogte waren, in de laatste fase van de afronding van zijn opdracht nog iets toevoegde aan zijn oorspronkelijke ontwerp. Dat "iets" bestond uit twee groepen biddende mensen op de zijvlakken van het voetstuk. Vos voelde zich in zijn kunstenaarschap sterk aangetrokken door de achtergronden van zijn opdracht. Aan die opdracht heeft hij meer tijd besteed dan normaal: enerzijds vanwege de vele opdrachten, die hij had aangenomen (in de eerste jaren na de oorlog voelde men in breed verband de behoefte aan herdenkingsmonumenten, hetgeen voor kunstenaars een overvloed aan werk met zich meebracht); anderzijds omdat hij zich van zijn "Tegelse" opdracht niet met haastwerk wilde afmaken. Hij wilde een idee, dat bij hem was opgekomen, de tijd van rijpen gunnen.
De verwondering die zijn Tegelse opdrachtgevers toonden, nadat zij het beeld in zijn eindfase voor het eerst zaken, beantwoordde hij - ongewoon uitvoerig voor zijn doen, zwijgzaam als hij meestal was - met: "ik meende, dat ik u wat extra's verschuldigd was vanwege het lange wachten. Bovendien: ik was door het gegeven van de opdracht sterk onder de indruk; vooral de waarde van het gebed maakte op mij een diepe indruk". Aan de achterzijde van het voetstuk beeldde Charles Vos een speels kinderfiguurtje uit als een artistiek tegenwicht tegen de ernst van het in het monument tot uitdrukking gebrachte gegeven. Het kind speurt in zijn argeloosheid al iets van een verhoring van het gebed. [1]
oude afbeelding van het beeld onthulling van het monument op moederdag 1948 (11 mei)
Voorstudie Maria met Kind
Collectie: Bonnefantenmuseum
Chamotte klei
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948]
Afmetingen: hoogte 23cm, breedte 6cm en diepte 5cm
Voorstudie Maria-geloftebeeld dat geplaatst werd op Raadhuisplein te Tegelen.
De voorstudie is zeer schetsmatig uitgewerkt.
Wellicht dat een tekening uit een schetsblok van Charles Vos een ontwerp is voor het beeld. De tekening vertoont qua opbouw duidelijke overeenkomsten met het beeld; alleen het onderste deel werd kleiner. Op het middelvlak is een aanzet tot een reliëf ingetekend, op het monument komt dit reliëf ook voor. Op de volgende bladzijde in de schetsblok staat een ontwerp van het wapen van Tegelen, bij het monument heeft dit geen plaats gekregen.
[1] www.kunstinderegio.nl (auteur Oehlen 1993), 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
HEILIGE FAMILIE (Doctor Poelsplein, Venlo)
Adres: Doctor Poelsplein, Venlo
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Op een driezijdige betonnen sokkel staat het beeld van de H. Familie. Aan de voorzijde links in de sokkel is een bronzen plaat ingelegd met een afbeelding van dr. Poels met de tekst: "DR.H.A. POELS" en aan de voorzijde rechts een bronzen plaat met een afbeelding van Dr. Derckx met de tekst "DR.A.F.H. DERCKX".
Maria is zittend voorgesteld, neerkijkend op Jezus , die op haar rechterknie zit. Zij houdt het kindje met beide armen vast. Jezus houdt in zijn hand een duif. [2] Links staat Jozef, die zijn linkerhand op de rug van Maria laat rusten. Daarmee verbindt hij de drie figuren en verleent het tafereel zo een innig, beschut karakter. [3]
Jozef draagt een ruim vallende mantel die hij met zijn rechterhand op borsthoogte vasthoudt. Hij kijkt belangstellend naar moeder en kind.
Ontwerp Heilige Familie
Particuliere collectie (Collectie Peters Smeets)
Gips, bruin geschilderd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1931]
Afmetingen: hoogte 11,5cm, breedte 6,5cm en diepte 5cm
Dit is het ontwerp in gips voor het beeld op het Doctor Poelsplein in Venlo.
Opvallend is dat de houding van de Zoon in het ontwerp niet overeenkomt met het beeld in Venlo.
Voorstudies
Dr. A.F.H. Derckx
Een reliëf van A.F.H. Derckx ( Limburgs Museum depotnr L08929)
Bronskleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), gedateerd 1931 (rechtsonder)
Tekst: A.F.H. Derckx
In houten lijst
Afgebeeld: buste "en profil"
Dr. H.A. Poels
Een reliëf van Dr. H.A. Poels (Limburgs Museum depotnr L08930)
Bronskleurig gips
Gesigneerd Ch. Vos (rechtsonder), gedateerd 1931 (rechtsonder)
Tekst: Dr. H.A. Poels
In houten lijst
Afgebeeld: buste "en profil"
In een schetsblok van Charles Vos komen twee tekeningen voor die betrekking kunnen hebben op dit beeld. Afbeelding 1 zou dan Dr. A.F.H. Derckx zijn, afbeelding 2 Dr. H.A. Poels, voormannen van R.K. Arbeidsbeweging.
In Het Gildeboek [4] werd een foto geplaatst van het beeld met datering ca. 1926
Foto: Het Gildeboek 1929
[2] Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Bij Paulussen staat vermeld bij het gipsmodel dat het Jezuskind "in zijn rechterhand een (wereld)bol" houdt
[3] Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
[4] Mey. J. v.d., Naar een kerkelijke beeldhouwkunst in Het gildeboek, jrg. 12, nov 1929, nummer 3-6. Blz 172-199
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Maria met Kind (Mariakapelletje Bruisterbosch)
Adres: Bruisterbosch (hoek Schampeljoensteeg)
De kapel heeft een zeer open karakter met een hoge en brede rondboog van Kunradersteen, waardoor het interieur van een afstand goed te zien is. De vorm is als het ware gelijk aan een apsis, oftewel een halfronde afsluiting van de achtergevel. Deze apsis wordt gedekt door een flauw hellend zadeldak waarop een zilverkleurig kruis op een bolvoet is geplaatst.
In het interieur is tegen de geheel wit gepleisterde apsis een massief altaar geplaatst, waarvan de voorzijde is betegeld.
Op 15 juli 1949 werd dit bedehuisje door monseigneur Lemmens ingezegend met een plechtige maar ook feestelijke viering. [1]
Boven het altaar staat op een console een gepolychromeerd Mariabeeld met een vrij ruw oppervlak. Zij is staande ten voeten afgebeeld. Haar rechterbeen staat gebogen naar voren met de voet naar buiten gedraaid. Zij draagt over haar kleed en blauwe, deels openvallende mantel, die met een gesp bovenaan is vastgemaakt. Maria draagt het Christuskind op haar linkerarm en ondersteunt het kind aan de voetjes met haar rechterhand. Haar kleed en voeten zijn bedekt met rozen.
[1] Hamers, 't Kapelke kapellen langs velden en wegen in Z Limburg, Leiden 1999
Published in
DefaultCms2CmsCategory
More...
U kunt in de linkerkolom kiezen uit de verschillende werken
Pièta Sittard
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Martinus (Martinuskapel, Valkenburg)
Adres: kruising Putweg en 's Heerenbeemden, 6301 KL Valkenburg (Houthem)
Keramiek
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1932]
De kapel werd in 1932 gebouwd op initiatief van pastoor Ribbergh. St. Martinus was de oude patroonheilige van de parochiekerk. In 1999 werd de kapel gerestaureerd.
De witgepleisterde kapel heeft een zwaar basement. Aan beide zijkanten is een rechthoekig raampje aangebracht. Het wolfdak heeft zwarte natuurstenen leien, zodat het een zwart-wit uitstraling heeft. De glas-in-loodraampjes zijn van Henri Jonas. [1]
Boven het altaar staat een keramisch beeld van St. Martinus, gemaakt door Charles Vos. St. Martinus (met nimbus) gezeten op een paard, deelt zijn mantel met een bedelaar. Hij snijdt met een zwaard een stuk van zijn mantel voor een halfnaakte bedelaar, die geknield op de grond rechts naast hem is afgebeeld. De man houdt de mantel met beide handen vast en zijn blik is omhoog naar de heilige gericht. De bedelaar is erg vermagerd en heeft sterk ingevallen wangen.
[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl
Jacobs , Kerken na 1940, Roermond 2003 (CD-rom)
Hamers, 't Kapelke kapellen langs velden en wegen in Z Limburg, Leiden 1999
Willems, Golvend heuvelland, een tocht langs kapellen, kloosters, kastelen, molens enz., Ubachsberg 2009
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Maria met kind (Aldenhofpark)
Adres: Aldenhofpark 6, 6211 LV Maastricht
Een reliëf van Maria met Kind
Waterspuwers
Tuinvaas
Het Aldenhofpark is circa 1920 aangelegd op de plaats waar het eerste Maastrichtse begijnenhof Aldenhof lag. Dit begijnenhof lag buiten de Aldenhofpoort (onderdeel van de eerste stadsomwalling) op het grondgebied van de gemeente St. Pieter. Het begijnenhof heeft bestaan van 1251 tot ca. 1265). [1]
Het pand Aldenhofpark 6 is in 1925 gebouwd. In het bouwbestek stond vermeld dat er boven de voordeur een naamplaat zou moeten worden aangebracht. Het sluitsteentje dat in het bestek vermeld stond, bevindt zich nu naast de voordeur. In 1951 was het Mariabeeld boven de voordeur al aanwezig. De spuwers in het balkon en de zuil op het terras staan niet in het bestek vermeld, maar zouden qua stijl ook van Charles Vos kunnen zijn.[2]
Voor 1951 heeft in het pand een tante van Charles Vos (Jeanne Vos) gewoond.
Een ingemetselde steen boven de boogingang van een woonhuis. Het beeld is uitgehouwen in een langwerpig trapeziumvormige natuursteen. Maria is ten voeten staande afgebeeld met haar rechterbeen gebogen vooruit. Over haar kleed draagt ze een opengevallen mantel. Haar rechtopstaande Kind (met nimbus) houdt ze tegen haar linkerschouder vast met haar rechterarm. Het Kind houdt beide armpjes gespreid. De moeder heeft haar hoofd tegen dat van haar zoon gevleid. Onder de voeten van Maria kronkelt een slang.
[1] Ubachs en Evers, Historische encyclopedie Maastricht, Zutphen 2005, blz. 23
[2] Emails: J. Panhuyzen en T v.d. Linden (3 februari 2010)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Maria (Porta Mosana)
Adres: Porta Mosana, Hunnenweg 4, 6224 JP Maastricht
Voormalig klooster en school van de Ursulinen.
De zusters Ursulinen bewoonden het klooster en verzorgden het lager onderwijs voor de meisjes en later ook het voortgezet onderwijs. Het gebouw bestaat uit een hoofdgebouw aan de Scharnerweg met een onregelmatige U-bouw als plattegrond, waaraan in 1923 een rechthoekig schoolgebouw met een ingang aan de Hunnenweg is toegevoegd door de architecten A. Boosten en J. Ritzen. [1]
Het schoolgedeelte wordt nog steeds voor onderwijsdoelstellingen gebruikt. Het klooster heeft een kantoorfunctie gekregen.
Op een console met achterzijde is Maria ten voeten uit staande op een halve maansikkel afgebeeld. Zij draagt over haar wit kleed een blauwe mantel. Haar blik is enigszins naar rechts beneden gericht. Zij houdt haar armen gekruist voor zich.
[1] Schiphorst. A.J.N. Boosten 1893-151, expressief vernieuwer van het katholieke bouwen, Rotterdam 2006.
Published in
DefaultCms2CmsCategory