www.charlesvos.nl

DefaultCms2CmsCategory

DefaultCms2CmsCategory (310)

woensdag, 24 juni 2009 00:00

St. Pancratius (Heerlen)

Kerk:     St. Pancatrius

Adres:             Kerkplein, 6411 JN, Heerlen

Architect:            Cuypers, J
                           Cuypers, P
                           Peutz
Kunstenaars:      Laudy, Eugene
                           Eyck, Charles
                           Bour
                           Nicolas, F
                           Windhausen
                           Vos, Charles

Werken van Charles Vos:

Maria met Kind
Stenen beeld in nis boven de ingang van de kerk
In een nis is Maria met Kind afgebeeld. Maria draagt over haar kleed een blauwe openvallende mantel. Zij heeft een sluier met opstaande en versierde rand op haar hoofd. Zij houdt haar hoofd naar rechts gericht en zij glimlacht. Zij is vanaf haar middel afgebeeld. Aan haar linkerzijde is staande op de nisrand haar zoon (met nimbus) afgebeeld. Maria houdt haar zoon met haar linkerhand om zijn middel vast. Het Kindje left zijn linkerhand op die van zijn moeder. Met zijn andere hand maakt hij een zegenend gebaar. Maria houdt haar rechterarm onder de zegenende hand van haar zoon. Rechts naast Maria's hoofd is een duif afgebeeld.

kr47a

Maria
Houten beeld (in de sacristie)
Gesigneerd (aan de achterzijde) CH. VOS, niet gedateerd [1944]
Afmetingen: 61cm x 18cm x 17cm
 
Op een hoge houten console (met links een halve maansikkel en rechts een kruipende slang) staat Maria ten voeten uit afgebeeld. Over haar kleed met centuur draagt ze een opengevallen mantel die bovenaan met een gesp sluit. Haar hoofd is ietwat naar rechts gericht. Met haar armen, enigszins zijwaarts gespreid, maakt ze een zegenend gebaar.

kr47b1

Johannes de Doper
Stenen beeld (in de crypte, voorheen in de doopkapel)
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: 83cm x 25cm x 13cm
Johannes de Doper (met nimbus) staat op een console blootvoets ten voeten uit afgebeeld. Over zijn kleed met korte mouwen draagt hij over zijn linkerschouder een mantel die tot op de knie reikt. Zijn blik is naar rechtsonder gericht. Met zijn linkerarm houdt hij de lange kruistaf met vaan tegen zijn lichaam vast. In zijn rechterhand houdt hij een tros druiven; het teken van levens(bloedsymbool) en van lijden.
De console is aan zijn rechterzijde versierd met omhoogklimmende lelies.
 
kr47c 2247kr47c1
                                                                                                                                                                                                                                                                      foto: data.collectienederland.nl
                        
Ontwerp Maria
Particulier bezit
Chamotte klei (bruin)
Niet gesigneerd, niet gedateerd
Afmetingen: hoogte 53cm
Het ontwerp en het definitieve beeld zijn vrijwel gelijk. Allen de stand van de armen/handen wijkt enigszins af.

kr47d
 

 
 
 
 
 
woensdag, 24 juni 2009 07:48

St. Martinuskerk (Gronsveld)

Kerk:     St. Martinus

Adres:             Gronsvelder Kerkplein 6, 6247 CM Gronsveld (Eijsden)
Architect:       
Kunstenaars   Vos, Charles

Werken van Charles Vos:

H. Jozef met Kind
Hout
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1950]
Het beeld maakt deel uit van een groot altaar aan de rechterzijde in de kerk. In een aan de bovenkant ronde nis staat op een console het beeld van de H. Jozef met zijn Zoon ten voeten staande afgebeeld. Jozef draagt een plooiende mante. Zijn hoofd is ietwat naar links gebogen en hij kijkt recht vooruit. Met zijn linkerhand heeft de omhoog geheven hand van zijn Zoon vast. Met de andere hand maakt hij een zegenend gebaar. Zijn Zoon staat aan zijn rechterzijde voor hem. Zijn blik is omhoog naar zijn vader gericht. Op zijn rechterschouder rust een kruis dat hij aan de onderzijde met zijn rechterhand vasthoudt. Boven de nis staat de tekst "* ITE * AD * Joseph *".

 

kr46a

 

kr46b

woensdag, 24 juni 2009 00:00

Odakerk (Ysselsteyn (Venray)

Kerk:     Odakerk

Adres:              Lovinckplein 8, 5813 CC Ysselsteyn (Venray)
Architect:         Coppen
                        Lerou
Kunstenaars:   Wiegersma, Pieter
                        Vos, Charles
Het dorp werd gesticht als veenkolonie na de Eerste Wereldoorlog. In eerste instantie groeide de nederzetting flink, maar na enige jaren liepen de winsten terug en werden de gronden aan particulieren verpacht. Tweede Kamerlid Jan Poels, broer van Mgr. H. Poels, wist de Minister van Landbouw, H.A. van IJsselsteijn, te bewegen in het gebied te investeren. Als herinnering aan deze bewindsman werd het inmiddels ontstane dorp naar hem vernoemd, met omzetting van de ij in y om verwarring met het veel oudere Utrechtse dorp te voorkomen. Door de grote groei en de grote afstand tot andere parochies werd al in het begin van de twintiger jaren besloten tot het bouwen van een school en een kerk.
De school, kerk en pastorie werden gebouwd naar ontwerp van L. Martens uit Venray, die het werk tevens als aannemer uitvoerde. In 1927 of 1928 werd de kerk in gebruik genomen. Het was een eenvoudig kruiskerkje met neoromaanse trekken. Op 16 oktober 1944 werd de dakruiter door de terugtrekkende Duitsers met behulp van een klein kaliber kanon van de kerk afgeschoten. Hierbij werd een groot gedeelte van de kerk beschadigd. Pas in 1946 werd toestemming gegeven om de zwaar beschadigde kerk te herstellen. Het architectenbureau Margry en Lerou vervingen het verwoeste gedeelte door een nieuwe, verhoogde viering.
In 1954 werden plannen tot vergroting van de kerk wereldkundig gemaakt, maar tot directe resultaten kwam het niet.
In 1968 werd afgezien van een nieuwe kerk en besloot het kerkbestuur om de bestaande kerk grondig te renoveren.
In 1988 werd een reeks ernstige gebreken geconstateerd. Het muurwerk had ernstig te lijden van inwatering, er was vochtdoorslag en een deel van het dak was erg slecht. Het advies kwam om de kerk met uitzondering van het koor en de annexen te slopen en ter plaatse van het schip nieuwbouw te realiseren. Het kerkbestuur ging met dit plan in 1991 akkoord. Het ontwerp was van de hand van architect J. Coppen uit Roermond. De kerk werd op 12 december 1992 aanbesteed. Coppen bouwde een nagenoeg vierkante kerk met 300 zitplaatsen. De vernieuwde Odakerk werd op 8 november 1992 door Mgr. Gijsen geconsacreerd. Het was tot dusverre de laatste consecratie van een nieuwe parochiekerk.
De kerk wordt gesloopt en maakt plaats voor een multifunctionele accommodatie (verwacht medio 2023). De kunstwerken zullen een plaats krijgen in de nieuw gebouwde kerk. [1]

 

Werken van Charles Vos:

Piëta
Op een platte console zit Maria geknield. Op haar rechter bovenbeen rust het lichaam van haar gestorven zoon. Zij ondersteunt het hoofd met haar rechterhand, haar andere hand omsluit het middel van Jezus. De blik van de moeder is op haar zoon gericht.
Het levenloze lichaam van haar zoon ligt op haar schoot. Het hoofd opzij en de linkerarm ligt op de rand van de console, zijn andere arm ligt op zijn lichaam. Zijn benen liggen enigszins geboden op elkaar.

 

kr44a

foto I. Paulussen

Ontwerp Piëta
In de OLV-basiliek te Maastricht bevindt zich een gipsen ontwerp voor de piëta.
 
 
kr52d
 

[1] Email E.Smeets 31 mei 2022

 
woensdag, 24 juni 2009 00:00

Maria Geboortekerk (Losser)

Kerk:     Maria Geboortekerk

Adres:             Gronaustraat 2, 7581 CG Losser
Architect:        Tepe, Alfred
Kunstenaars:   Vos, Charles

Werken van Charles Vos:

Christus toont zijn wonden aan de ongelovige Thomas
Hout,
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1950]
Afmetingen: hoogte 180cm
Christus, met baard en lange haren, is staande op een console ten voeten uit afgebeeld. Hij draagt in een plooiende mantel die ter hoogte van borst open houdt zodat zij wond zichtbaar is.
Onder Christus is een tweede console waar de ongelovige Thomas geknield op zit. Zijn blik is omhoog naar Christus gericht. Ook heeft hij zijn hand omhoog geheven.
 
2243krc
beeld op de linkerpilaar  (foto parochie Maria Geboortekerk)

kr43a 2243krb

foto parochie Maria Geboortekerk

Kerk:     (voormalig) St. Petruskerk / Mariakapel

Adres:              Kerkwijk 44, 5258 KC Berlicum
Architect:       
Kunstenaars:   Vos, Charles

Mariakapel Berlicum (tussen Sassenheimseweg 33 en Kloosterhof 14
Bij gelegenheid van het zilveren priesterfeest van pastoor J. Ondersteijn (1887-1959) werd op 21 mei 1939 een veldkapel ingewijd ter ere van Maria. Namens de Berlicumse parochie en verschillende standsorganisaties werd er een feestcomité opgericht, dat aan de bekende architect Jos Cuijpers uit Roermond opdracht gaf om een devotiekapel te ontwerpen. Aannemer W. Weijts voerde de werkzaamheden uit in het processiepark achter het vroegere kostershuis en verenigingsgebouw en naast de pastorie. Het prachtige Mariabeeld, dat men in de kapel met glas-in-lood ramen plaatste, is vervaardigd door de kunstenaar Charles Vos uit Maastricht.
Na intensief gebruik, vooral in de oorlogsjaren, raakte de kapel in de zeventiger jaren steeds meer in verval. Het kostbare Mariabeeld werd in de parochiekerk geplaatst en vervangen door een lindehouten beeld. In 1971 is de kapel door vrijwilligers opgeknapt, maar in 1977 verzocht het college van B. en W. om sloop. Protesten vanuit de bevolking verhinderden de sloop en daarop zijn zowel park als kapel opgeknapt. Nog steeds komen er mensen met bloemen voor Maria of om er een kaarsje op te steken of om zo maar even op het bankje te gaan zitten.[1]
Op 1 juli 2012 is de kerk aan de Eredienst onttrokken. In 2016 werd de kerk afgebroken. [2]
Waar het originele Mariabeeld van Charles Vos zich nu bevindt, is onbekend.
 

Werken van Charles Vos:

Maria met Kind
Houten beeld
Op een console is Maria staande ten voeten uit afgebeeld. Haar rechtervoet is vooruit geplaatst. Op haar hoofd draagt ze een kroon en ze heeft een lange kralenketting om. Maria heeft devoot haar blik (met gesloten ogen) naar beneden gericht. Aan haar linkerzijde houdt het zittende Kindje Jezus vast. Met haar rechterhand ondersteunt ze het Kind en met haar andere hand houdt ze haar zoon om zijn middel vast. Het Kind is eveneens gekroond en draagt een kralenketting. Op zijn borst draagt hij een kruisje. Het kind maakt met beide handen een zegenend gebaar. Zijn rechterarm is in een hoek van 90 graden omhoog gericht (twee vingers van de hand omhoog). Zijn linkerarm is zijwaarts gericht. Het kind buigt ietwat naar voren.

 

kr42a

foto parochie van St Petrus

  

kr42b kr42c

foto's parochie van St Petrus

 kr42e

kr42d 

foto's parochie van St Petrus

kr42f

foto's parochie van St Petrus (replica in lindehout in de Mariakapel)

 


[1]  Albert Pennings (red.),'Sporen': Het religieus erfgoed in de gemeente Sint-Michielsgestel.
uitg. Sint-Michielsgestel, 2008.
woensdag, 24 juni 2009 00:00

Willebrordus (Boven Leeuwen)

Kerk:     Willebrordus

Adres:             Pastoor Schoenmakersstraat 2, 6657 CC Boven Leeuwen

Architect:        Wolter te Riele
Kunstenaars:  Vos, Charles
De R.K.KERK, toegewijd aan de H.WILLIBRORDUS, is een in 1916-1917 naar een ontwerp van architect W. te Riele Gzn. gebouwde laat-neogotische basiliek met pseudotransept, met aangebouwde sacristie, staande aan de Pastoor Schoenmakersstraat, hoek Molenstraat. Het werk is uitgevoerd door aannemer Marinus van Heck uit Leeuwen. De kerk bestaat uit een driebeukig schip met de lengte-as in noord-zuid richting, zodanig dat het priesterkoor naar het noorden is gewend en de toren met het toegangsportaal naar het zuiden is gericht. Het kerkgebouw met aangebouwde sacristie is gelegen op een door een haag omgeven terrein met solitairbomen; aan de westzijde begrensd door het kerkhof, aan de noordzijde door de pastorie. Ter linkerzijde van de kerk staat een zandstenen H. Hartbeeld op een bakstenen sokkel met het opschrift: "H. HART / VAN JEZUS / ZEGEN ONS".
 
2241kr a 2241kr b
Maria (rechterzijbeuk), Jozef met Kind (zuiderlijke zijbeuk) (foto's RCE)

Werken van Charles Vos:

Maria met Kind
Natuursteen, kalksteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1934]
Afmetingen: hoogte 140cm
Op Maria-altaar: Maria, gezeten, met Kind op de schoot.
Maria is met de voeten naar buiten gedraaid gezeten op een zetel die op een console is geplaatst. Haar lichaam helt enigszins naar rechts. Haar gezicht houdt ze licht naar links gedraaid. Zij draagt een lang kleed; onder haar sluier komt een rand van haar haren uit. Op haar schoot draagt ze op beide armen haar dwars gezeten Zoon die met zijn lichaam tegen zijn moeder aanleunt. In zijn omhooggeheven rechterhand heeft hij een klein kruisje vast.
 
2241 kr41a
 
foto: parochie St Willebrordus
Jozef met Kind
Natuursteen, kalksteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1934]
Afmetingen: hoogte 160cm
Op Jozefaltaar: Jozef, gezeten, met Kind staande voor zich.
Jozef is wijdbeens gezeten op een troon die op een console staat. Zijn hoofd is enigszins naar rechts gedraaid. Met zijn rechterarm omarmt hij zijn Zoon. Met de andere hand maakt hij een zegenend gebaar.
Zijn Zoon (met nimbus) staat tussen de benen van zijn vader naar de toeschouwer gericht. Hij draagt een driekwarts kleed, zijn linkerhand rust op zijn vaders linkerbeen. In zijn rechterhand, gehouden voor zijn lichaam, houdt hij een papier vast dat aan beide uiteinden gekruld is. Hij heeft een zeer vriendelijke uitstraling.
2241 kr41c
 
 
foto: parochie St Willebrordus
OLV van Lourdes
Natuursteen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1934]
OLV van Lourdes, gesluierd met gevouwen handen en rozenkrans, verschijnt aan de knielende Bernadette Soubirous. Op het voetstuk de tekst IK BEN DE ONBEVLEKTE ONTVANGENIS.
Maria is staande op een console ten voeten uit afgebeeld. Over haar kleed met split aan de voorzijde draagt zij een openvallende mantel; tevens draagt ze een sluier. Haar linkerbeen is gebogen naar voren gericht terwijl haar bovenlichaam naar links helt. Haar blik is naar beneden gericht op Bernadette. In haar zich gevouwen handen houdt zij een rozenkrans vast.
Bernadette, met kleed en daarover een korte jas, heeft een hoofddoek op en zit geknield aan de linkerzijde van Maria. Haar beide handen houdt zij gevouwen voor zich. Haar blik is naar boven op Maria gericht.
Beneden naast Bernadette heeft Vos een lelie aangebracht.

In 1858 verklaarde Bernadette Soubirous, toen een 14-jarig meisje, tussen 11 februari en 16 juli verschillende verschijningen te hebben gezien, die door de belangrijkste hoogwaardigheidsbekleders van die tijd werd beschouwd als die van de Heilige Maagd Maria in de verre grot van Massabielle. In 1864 werd er een standbeeld opgericht ter ere van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes bij de plaats van de verschijningen. Er werd een kapel gebouwd die al spoedig te klein werd en ging dienen als crypte voor de eerste basiliek, de Basiliek van de Onbevlekte Ontvangenis. In de loop der jaren kwamen hier nog twee basilieken bij en verschillende andere gebouwen, die thans alle deel uitmaken van het Heiligdom van Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes. Bernadette Soubirous ging in 1866 het klooster van Nevers in.

2241 kr41b
 
 
foto: parochie St Willebrordus
woensdag, 24 juni 2009 00:00

St Bavo (Haarlem)

Kerk: St Bavokerk

Adres:               Leidsevaart 146, 2024 HE Haarlem
Architect:          Cuypers, Joseph
Kunstenaars:    Vos, Charles

Werken van Charles Vos:
Op 14 augustus 1947 bood de heer Nieuwenhuizen na het lof in de pastorie een geschenk, bestaande uit een som van fl. 10.000  (ruim € 4.500), aan voor de vervaardiging van nieuwe beelden. Vos had inmiddels al een model gemaakt voor het beeld van St. Franciscus. [0]
Vos kreeg in 1947 de opdracht, voor de kathedraal een serie van zes stenen beelden te maken bedoeld voor de toen nog steeds niet gevulde beeldennissen in het hoofdschip. Het ging om een cadeau van de parochie aan plebaan Filbry bij de viering van diens veertigjarig priesterfeest in 1948. Toen Vos zijn eerste beeld had uitgehakt, een Sint-Franciscus, bleek dat hij van onjuiste maten was uitgegaan. Daardoor viel het te groot uit. Op dit dus in zekere zin mislukte beeld slaat vermoedelijk onderstaand verhaal.
"Op een goede dag komt de plebaan der Haarlemse kathedraal in zijn kerk een dreigend uitziende beeldhouwer tegen. De beeldhouwer verzoekt dringend om een forse bijl. De plebaan, die een heropvoering vreest van het drama 'De moord in de kathedraal' vraagt beducht naar 's mans bedoelingen. Het blijkt, dat de kunstenaar een door hem afgeleverd beeld, waarover hij geenszins tevreden is, onmiddellijk wil vernietigen. Na enig sussend gepraat keert de redelijkheid weer en sedert dien is door dezelfde beeldhouwer menige waardevolle bijdrage geleverd aan de verfraaiing van de kathedraal, zonder dat hij zelf of een ander de begeerte naar een bijl in zich voelde opkomen. Ongeveer zo is het gebeurd."
Uiteindelijk verdween de Franciscus voorjaren naar een bergkamer. Pas in 1959 kreeg dit werk een definitieve plaats in de kathedraal, en wel in de noordelijke kapel die aan Sint-Jeroen van Noordwijk was gewijd. Deze werd daartoe omgedoopt in Sint-Franciscuskapel. De Haarlemse kunstenaar Theo Mulder ontwierp toen een sokkel voor het beeld en een bijpassend altaar.
Inmiddels was Vos opnieuw begonnen aan de serie van zes heiligenbeelden, die in de jaren vijftig metterdaad een plaats kreeg in de bedoelde nissen, pal boven de ingangen naar de zijkapellen: drie vrouwelijke heiligen aan de zuidkant en drie mannelijke aan de noordkant in de Sint-Bavo is daarmee afgeweken van een aloud gebruik mannelijke heiligen aan de zuidzijde en vrouwelijke aan de noordzijde te plaatsen (zie bijvoorbeeld de Sint-Janskathedraal in 's-Hertogenbosch).
Sint-Helena werd in 1952 als eerste van de zes stenen beelden "in nieuwe versie" afgeleverd. Daarna volgden de heiligen Gemma Galgani en Theresia van Avila (van de laatste was in 1952 het ontwerp gereed).Daartegenover kwamen Sint-Johannes van het Kruis en - in of vlak na 1953 - Sint-Lebuïnus en Sint-Benedictus Labre (de laatste kwam in de plaats van Sint-Franciscus).
Gekozen is voor heiligen die nauw met Christus' lijden verbonden waren. Door eigen lijden: (links) Sint-Benedictus Labre, een jong gestorven asceet uit de achttiende eeuw, die als pelgrim te voet heel Europa had doorgetrokken, en is uitgebeeld al wandelend met staf en reiszak; Sint-Gemma, uitgebeeld met haar stigmata en een kruis. Door het lijden te prediken: Sint-Lebuinus, met geloken ogen en evangelieboek. Of door de verering van het kruis te hebben bevorderd: een gekroonde Sint-Helena met kruis, keizer Constantijns moeder, die Christus' kruis zou hebben teruggevonden. De zestiende-eeuwse heiligen Sint-Johannes van het Kruis (met kruis-staf) en (rechts) Sint-Theresia van Avila (met geschrift, Geestesduif, en hart-met-pijl als liefdessymbool) waren met hun geschriften, alsook door eigen lijden, nauw verbonden met Christus' lijden.
Er is een zekere verwantschap van Vos' beelden met de eerder geplaatste heiligenbeelden van Atelier Maas in het koor en het transept, althans wat kleur, formaat en plaatsing in een nis-met-tekst aangaat. Vos' beelden sloten zo aan bij de bestaande situatie, en gaan tevens harmonisch op in het architectonische kader. Niettemin vatte Vos, anders dan Maas de beelden veel meer als in de nissen "gevangen" reliëfs op, wat mede een gevolg was van de kleine basementen. De beelden zijn frontaler, zij het met vindingrijke variaties in de houdingen, en qua vorm veel meer geabstraheerd. [1]
Vanaf altaar gezien de eerste drie beelden links (van voren naar achteren); de andere drie beelden rechts (vanvoren naar achteren). Franciscus staat in de laatste kapel aan de rechterzijde.
 
Helena
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1952]
Sint-Helena of Flavia Julia Helena of Helena van Constantinopel (circa 248 - circa 329) was de moeder van de Romeinse keizer Constantijn de Grote. Zij wordt binnen het Oosters-orthodoxe en rooms-katholieke christendom als heilige vereerd.
Helena werd waarschijnlijk in Drepanum geboren. Haar zoon Constantijn veranderde de naam van die stad later in Helenopolis. Volgens sommigen was ze de dochter van een herbergier. In elk geval stamde ze uit een lage sociale klasse.
Ze maakte kennis met de Romeinse militair Constantius Chlorus en baarde diens zoon Constantijn. Constantius trouwde vervolgens met de stiefdochter van keizer Maximianus en werd later zelf keizer. Na zijn dood in 306 volgde zoon Constantijn hem op en Helena werd, als moeder van de keizer, een belangrijke figuur aan het keizerlijk hof. In het jaar 324 verkreeg ze van Constantijn de eretitel Augusta.
Evenals haar zoon bekeerde Helena zich tot het christendom. Omstreeks het jaar 325 ondernam ze een reis door het oosten van het Romeinse Rijk. Volgens de beschrijving die kerkvader Eusebius van haar omzwervingen door Palestina gaf in zijn Vita Constantini hield ze zich voortdurend bezig met bidden, het uitreiken van aalmoezen, het bezoeken van heilige plaatsen en het stichten van kerken. Verder ontdekte ze het graf van Jezus. En passant nam ze ook de stoffelijke resten van de Drie Koningen mee terug naar Constantinopel, waarna deze relikwieën aan de stad Milaan werden geschonken in 344. Hoewel de feiten in Vita Constantini de waarheid lijken te spreken, moet niet vergeten worden dat Eusebius een Christenlijke invalshoek had.
Volgens de overlevering bracht Helena tevens het kruis waaraan Jezus stierf mee. De vindplaats van het Heilige Kruis werd haar in een droom aangewezen. Dit kruis kreeg, nog steeds volgens de overlevering, een plaats in de Heilige Grafkerk terwijl de bijbehorende spijkers werden verwerkt in het bit van Constantijns favoriete paard.
Volgens de "Gesta Treverorum" zou Helena de Heilige Rok naar Trier hebben gebracht. Ze had daar een paleis, waarschijnlijk op de plaats waar Constantijn in 326 begon met de bouw van de St. Petersdom.
Kort na haar terugkeer uit het Heilige Land stierf Helena.[2]
 
In een nis met aan de zijkanten bewerkte tegels die aan de bovenzijde met een dakje wordt afgesloten staat Helena (met nimbus) ten voeten uit afgebeeld. Helena is gekroond afgebeeld met kruis. Het kruis rust voor haar linkervoet op de grond, de bovenzijde rust op haar rechterschouder. Met beide handen houdt zij het kruis vast. Over haar kleed draagt ze een mantel. Haar blik is enigszins naar rechts gericht.

kr40a

Theresia van Avila
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1952]
Theresia van Avila, oorspronkelijke Spaanse naam: Teresa de Cepeda y Ahumada (Ávila, 28 maart 1515 - Alba de Tormes (bij Salamanca), 4 oktober 1582) was een heilig verklaard mysticus.
Theresia van Avila is één van de beroemdste mystici onder de katholieke heiligen. Samen met de heilige Johannes van het Kruis heeft zij de orde van de Karmel hervormd in de zestiende eeuw. Haar geschriften hebben de mystieke theologie dermate ingrijpend beïnvloed, dat zij door paus Paulus VI in 1970 als eerste vrouwelijke heilige werd uitgeroepen tot kerkleraar.
Theresia van Avila wordt in de volksmond ook wel de "grote Theresia" genoemd, in tegenstelling tot de "kleine Theresia", waarmee Theresia van Lisieux wordt bedoeld.
In haar denken werd Theresia beïnvloed door de werken van Francisco de Osuna, die op beeldende wijze uiteenzette wat bijvoorbeeld de stadia van het gebed waren, of wat het verschil was tussen een visioen van de verbeelding en een van het verstand.
Theresia werd zaligverklaard door paus Paulus V op 24 april 1614, en heiligverklaard door paus Gregorius XV op 12 maart 1622.
In Nederland had de heilige Theresia onder meer grote invloed op de zalig verklaarde carmeliet Titus Brandsma die reeds op twintigjarige leeftijd een bloemlezing van zelf vertaald werk van haar publiceerde. [3]
 
In een nis met versierde randen is Theresia van Avila (met nimbus) ten voeten uit staande op een console in ordekledij afgebeeld. In haar linkerhand houdt ze een afgerold geschrift vast en met haar andere hand maakt ze een zegenend gebaar. Ter hoogte van haar rechterschouder is de dalende Geestesduif afgebeeld. Als liefdessymbool is op borsthoogte een hart met pijl afgebeeld.

kr40b

Gemma Galgani
Stenen beeld
Niet gedateerd, niet gesigneerd [1952]
Met kruis en stigmata
Gemma Galgani was de dochter van een arme apotheker. Zij leed veel vanwege haar slechte gezondheid en door het feit ze zichzelf niets toestond. Ze at nauwelijks, ze sliep weinig en op de kale grond en soms verwondde ze zichzelf. Op een dag had Gemma Galgani een visioen waarin de Heilige Gabriël van de Moeder van Smarten tot haar sprak. Deze heilige was in 1862 overleden, maar verrichtte in dit visioen een postuum wonder door Gemma te genezen van haar tuberculose. Gemma beleefde veel extases en bovennatuurlijke ervaringen. In 1899 had zij stigmata die op één moment in de week zichtbaar waren, en die ze elke week terug had. In 1900 kwamen hier ook de hoofdwonden van de doornenkroon bij. Vanaf 1901 zou ze ook wekelijks de wonden van de geseling te verduren hebben gekregen en dagelijks haar engelbewaarder hebben gezien.[4]
In een nis met aan de zijkanten bewerkte tegels die aan de bovenzijde met een dakje wordt afgesloten staat Gemma Galgina (met nimbus) ten voeten uit afgebeeld. Zij houdt haar armen gekruist voor haar borst. Op haar linkerhand is de stigmata zichtbaar. Haar ogen zijn gesloten. Op haar voeten zijn de stigmata eveneens zichtbaar.

kr40c

Lebuinus
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1953]
Met kruisbeeld op evangelieboek
Lebuïnus (ook Liafwin) was een Angelsaksische missionaris uit de achtste eeuw en is heiligverklaard. Zijn eigenlijke naam Liafwin werd door de katholieke Kerk vertaald naar het Latijn. Lebuïnus betekent Lieve vriend. Hij is patroonheilige van Deventer.
Lebuïnus verbleef het grootste gedeelte van zijn leven in de Lage Landen. In 754 meldde hij zich bij de leider van de Utrechtse kerk, Gregorius van Utrecht. Deze gaf hem de opdracht om in het gebied van het huidige Gelderland en Overijssel de Saksen te kerstenen. Hierdoor werd de oorspronkelijke religie van de bewoners van het gebied verdrongen door het christendom. Als onderdeel van zijn activiteiten stichtte hij diverse kerken in het gebied.
Hij overleed omstreeks 773 en werd begraven in een door hem gesticht kerkje in Deventer. Op de plaats van dit kerkje verrees in de elfde eeuw een kapittelkerk, die later uitgroeide tot de huidige, sinds 1591 protestantse, Grote of Lebuïnuskerk. Na de Reformatie werden de processies waarin zijn relieken werden rondgedragen verboden. Deze relieken bevinden zich tegenwoordig in de voormalige Broederenkerk, tegenwoordig eveneens gewijd aan Lebuïnus. [5]
 
In een nis met aan de zijkanten bewerkte tegels die aan de bovenzijde met een dakje wordt afgesloten staat Lebuïs (met nimbus) ten voeten uit afgebeeld. Zijn hoofd is ietwat naar links beneden gericht. Hij houdt zijn handen voor zijn borst. Op zijn linkerarm rust een boek en met deze arm ondersteunt hij zijn rechterarm waarin hij een kruis dat hij tegen het boek aanleunt, vasthoudt.

kr40d

Benedictus Labre
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1953]
Benedictus Jozef Labre (Benoît Joseph Labre) (Amettes, 25 maart 1748 - Rome, 16 april 1783) is een heilige van de Rooms-katholieke Kerk.
Hij probeerde bij verschillende kloosterordes toe te treden. Toen dat niet lukte besloot hij "vagebond van God" te worden. De rest van zijn leven besteedde hij aan bedelen. Hij stierf, ongeveer 35 jaar oud, op de trappen van de Santa Maria dei Monti in Rome.
Benedictus Labre wordt uitgebeeld met een bebaard gezicht. Zijn kleren zijn gescheurd en hij draagt een bedelnap. Hij drukt een kruisbeeld tegen zijn borst. Soms heeft hij een rozenkrans om zijn nek, of wordt hij afgebeeld met sint-jakobsschelpen, die symbool staan voor pelgrims. Benedictus werd heilig verklaard in 1881. In de 20e eeuw werden in Nederland huizen voor de opvang en re-integratie van daklozen soms Labrehuis genoemd, onder andere in Utrecht. [6]
 
In een nis met versierde randen is Benedictus Labre (met nimbus) ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Hij draagt een kleed over zijn broek. Zijn blik (met gesloten ogen) is devoot ietwat naar rechts onder gericht. In zijn linkerhand houdt hij een wandelstaf en een reiszak. Zijn rechterhand rust boven op de wandelstok.

kr40e 

Johannes van het Kruis
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1953]
Het kruis-staf
Johannes van het Kruis, Spaans: Juan de la Cruz; eigenlijke naam: Juan de Yepes (Fontiveros (Ávila), 24 juni 1542 - Úbeda, 14 december 1591) was een Spaans heilige, mystiek dichter en kerkleraar.
Van de vader van Juan, Gonzalo de Yepes, is bekend dat hij door zijn familie (zijn ooms) werd uitgestoten omdat hij een zijdeweefster, Catalina Alvarez, zwanger had gemaakt en met haar was getrouwd. Hij stierf na de geboorte van Juan, dat zijn derde kind was. Zijn moeder stond hem af aan een intern weeshuis, Colegio de la Doctrina, waarna hij in het hospitaal "De las bubas" terechtkwam, waar ernstige gevallen van syfilis werden behandeld. In 1563 trad hij in bij de Karmelieten, in het Santa Ana klooster in Ávila, onder de naam "Juan de San Matías".
Johannes hielp Theresia van Avila bij haar stichtingen van contemplatieve kloosters waarin de Heer beter gediend zou worden. In deze kloosters werden de oude constituties van de Karmelieten gehandhaafd. Dat wil zeggen dat de brede interpretatie van de regels, die tot laksheid hadden geleid, opnieuw werd versmald. De reden dat deze regels breder werden geïnterpreteerd, had te maken met een sterke concurrentie van andere ordes, zoals de Augustijnen en de Dominicanen. Om als orde te kunnen overleven (en genoeg toetredingen te hebben) waren de Karmelieten verplicht geweest om hun regels te versoepelen. Juan en Teresia gingen hier tegenin en werden de grondleggers van de reformatie van Spanje.
Het eerste klooster dat tot de "Ongeschoeiden" mag worden gerekend, is dat van San José in Medina del Campo. Het werd in 1567 gesticht zonder toestemming van bisschop Mendoza. De bisschop was tegen de stichting, omdat een klooster dat de oude regels wilde naleven, geen vaste inkomsten mocht hebben, en dus aangewezen was op giften. Theresia mocht geen aanleiding tot het lijden van anderen (haar medezusters) zijn. De stichting werd daarom door Theresia in het geheim voltrokken. 's Nachts werd het huis ingericht dat als klooster ging dienen en 's ochtends werd er de eerste mis gehouden. Hierna kon het klooster enkel ontbonden worden door de generaal van de orde in Rome, en was de bisschop buiten spel gezet.
 
In een nis met versierde randen is Johannes van het Kruis (met nimbus) ten voeten uit staande op een console afgebeeld.
Hij draagt de ordekledij. Zijn blik is streng vooruit gericht. Met zijn linkerhand houdt hij de kruisstaf, die vanonder op de console rust, tegen zijn lichaam vast. Met zijn andere hand maakt hij een zegenend gebaar.

kr40f

foto de heer Rurup

Franciscus van Assisi
Stenen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1948] (zie ook boven)
Het beeld is geplaatst in de Franciscuskapel. Het is een levensgrote, expressieve heiligenbeeld. Het is geplaatst tegen een gemetseld, voor de gelegenheid zachtrood geschilderd achtervlak, dat het lichtgekleurde beeld sterk doet uitkomen. [7] Fransiscus is staande op een console ten voeten uit afgebeeld in ordepij met om zijn middel een rozenkrans. Tegen zijn borst gedrukt houdt hij met zijn linkerhand een crucifix vast en met zijn rechterhand maakt hij een zegenend gebaar. Op rechterhand en voeten zijn de stigmata zichtbaar. Zijn blik is ietwat naar links gericht.
In het Gildeboek [8] ”stond deze advertentie: De Kathedrale Basiliek St. Bavo biedt een Franciscusbeeld, gehakt door Charles Vos uit Franse kalksteen (Savonnière), te koop aan. Het moet een zeer mooi beeld zijn, maar is in de St. Bavo niet te gebruiken, omdat het niet past in de reeds bestaande nis. Het beeld is 162 cm hoog en kost fl. 1200.-.”
Het beeld werd niet verkocht, het is nog steeds aanwezig in de kerk.
 

kr40g


[0] De Tijd, 16 augustus 1947
[1] Ertftemeijer e,a,; Getooid als een bruid, de nieuwe Sint-Bavokathedraal, Haarlem 1997.
[2] Wikipedia, 23 februari 2009
[3] Wikipedia, 23 februari 2009
[4] Wikipedia, 23 februari 2009
[5] Wikipedia, 23 februari 2009
[6] Wikipedia, 23 februari 2009
[7] Ertftemeijer e,a,; Getooid als een bruid, de nieuwe Sint-Bavokathedraal, Haarlem 1997.
[8] Neerlandia seraphica, jrg 21, okt 1951, no 9, blz. 358
woensdag, 24 juni 2009 00:00

Johan Evangelist (Elsendorp)

Kerk:     Johan Evangelist

Adres:               Sint Christoffelplein 1, 5424 TH Elsendorp
Architect:       
Kunstenaars:    Vos, Charles

Omstreeks 1900 werden de gronden van het tegenwoordige Elsendorp ontgonnen en ingedeeld bij enkel zeer grote ontginningsbedrijven. Hierop werden een aantal arbeiderswoningen gebouwd en de katholieke bewoners hiervan gingen in Handel ter kerke.
Enkele van deze ontginningsbedrijven werden in de loop der jaren gedeeltelijk verkaveld en er werden gezinsbedrijven op gesticht, waarop zich over het algemeen kinderrijke gezinnen vestigden. Hierdoor werd de behoefte aan een meer in de nabijheid gelegen kerkgebouw groter en op 29 november 1926 werd besloten om in de Gemertse peel een nieuwe parochie te stichten, onder de hoede van Sint Jan Evangelist.
Pastoor Poell zag de bouw van het kerkje als een eerste aanzet tot de totstandkoming van een nieuw dorp in de Peel en omdat het postadres "Gemert-de Peel" niet bruikbaar was voor een woonkern, stelde hij voor het nieuwe dorp "van den Elsendorp" te noemen, naar de in 1925 overleden pater Gerlachus van den Elsen, die tijden zijn lange leven zoveel gedaan heeft voor het welzijn en de verheffing van de boerenstand, dat hem de bijnaam "Boerenapostel" opleverde.
In de praktijk bleek "Van den Elsendorp" toch te lang en het werd dan ook ingekort tot "Elsendorp".[1]


Werken van Charles Vos:

Gerardus Majella
Terracotta
Gesigneerd (Op achterzijde)  Ch. Vos en gedateerd 1943
Gerardus Majella werd op 23 april 1726 in Muro bij Napels als zoon van een eenvoudige kleermaker geboren. Zijn vader stierf toen Gerardus 12 jaar oud was, waarna de jongen werd uitbesteed bij een gildebroeder om het vak van kleermaker te leren. Tenslotte vond hij zijn bestemming en trad op 23-jarige leeftijd in als lekenbroeder bij de redemptoristen. Hij leidde een leven van versterving en zelfgekozen pijniging. Vooral in de laatste drie jaar van zijn leven bleek Gerardus over mystieke gaven te beschikken: regelmatig verkeerde hij in extase, werd op twee plaatsen tegelijk gezien, kon gedachten lezen, deed voorspellingen en verrichtte wonderen. In 1755 overleed hij. Al snel verspreidde zich een devotie tot deze volksheilige over Europa, mede door de wonderen, die op zijn voorspraak gebeurden. In 1875 werden al 77 wonderen vermeld. Na in 1893 zalig te zijn verklaard, werd hij op 8 december 1904 door paus Pius X heilig verklaard. Na de heiligverklaring nam de devotie voor Gerardus Majella een hoge vlucht. Vooral door toedoen van de redemptoristen werden ook in Nederland en België veel kerken aan hem gewijd. [2]
 
Op een console met achterzijde (versierd met bloemenmotief) is de heilige staande ten voeten uit afgebeeld, gekleed in ordepij met een rozenkrans om zijn middel. Hij houdt zijn beide handen zegenend omhoog, Aan zijn rechterzijde onder zijn arm staat een enigszins ineengedoken man die met zijn twee handen trompet speelt. Aan de andere zijde onder zijn arm staat eveneens een man die zich met zijn linkerhand de mantel van de heilige vastpakt. Zijn blik is smekend naar boven gericht. Onderaan de tekst H.GERARDUS B.V.O.

 

kr39a  kr39b

 

kr39c

foto's parochie Johan Evangelist

 


[1] www.elsendorp-online.nl
[2] Wikipedia, juli 2008
woensdag, 24 juni 2009 00:00

(voormalig) Koenraad (Eindhoven)

Kerk:     (voormalig) Koenraad 

Adres:                Koenraadlaan, 5651 Eindhoven
Architect:           Beek, Van M
Kunstenaars:     Vos, Charles

De vestiging van de Capucijnen te Eindhoven (Strijp) dateert officieel van 20 november 1929 maar vanwege de crisis duurde het nog tot 31 december 1936 dat er een rectoraat werd opgericht. Als patroonheilige werd de in 1934 heiligverklaarde Capucijn lekenbroeder Koenraad van Parzham gekozen. De inzegening vond plaats op 20 augustus 1939 (consecratie 12 mei 1952). In november 1989 werd het klooster en de kerk gesloopt. Een oude, maar slechte foto, geeft een overzicht van het interieur van de kerk, inclusief de meeste beelden van Charles Vos.

kr38

foto: Eindhoven in Beeld

Werken van Charles Vos:

Kruisgroep
Aarde
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
De Kruisscene kon, ondanks de pogingen van de sloper, bij de sloop van de kerk niet gespaard blijven. Een gipsmodel is in 1999 aan de kerk van Kranenburg (Duitsland) geschonken. [1]
Christus, met doornenkroon hangt aan het kruis met geknikte armen en de benen gekruist (linkervoet bovenop). Hij draagt een lendedoek. Boven aan het kruis de tekst INRI. Links daarnaast twee banderollen met de tekst S. MATTHEVS en S. LVCAS. Aan de rechterzijde twee banderollen met de tekst S. JOANNES en S.MARCVS. Onder aan het kruis is een schedel met botten. Maria staat, met opgeheven armen,  aan de rechterzijde van haar zoon. Zij kijkt naar haar zoon op. Aan de andere zijde staat Johannes (met sandalen). Hij kijkt omlaag, de linkerarm op borsthoogte en de rechterhand wijst naar Christus.

2238kr38a.jpg

foto archief SKKN

Maria met Kind
Aarde met glazuur
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
Huidige locatie: Kapel Koningin van de Vrede, Fakkellaan 10, 5624 EA Eindhoven. Beeld niet meer in de kapel aangetroffen (2012)
In een nis staat met Maria ten voeten uit afgebeeld. Aan haar linkerzijde houdt met beide handen haar zoon vast. Ze draagt een kleed met een sluiting. Haar ogen zijn gesloten. Het Kindje Jezus maakt met zijn rechterhand een zegenend gebaar. In zijn linkerhand houdt hij een wereldbol vast.

 kr38b

foto archief SKKN 

Koenraad van Parzham
Aarde (rood)
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
Huidige lokatie: Kapucijnenklooster te Velp.
De Heilige Koenraad van Parzham, geboren Jan Birndorfer ( Parzham, Beieren, 22 december 1818 - Altötting, 21 april 1894) was een Duits geestelijke. Hij stamde uit een Beiers boerengezin, was de jongste van negen kinderen en werd vroeg wees.
Koenraad was al als kind zeer vroom. Hij zocht de eenzaamheid op om te kunnen bidden en mediteren en wachtte op de drempel van de kerk om de eerste mis te kunnen bijwonen. Toen hij 30 jaar was, verliet hij de ouderlijke hoeve in Parzham en trad, net als zijn broer, in bij de Kapucijnen. Hij nam de naam aan van Koenraad, naar de heilige Koenraad van Piacenza en werd naar het klooster van Altötting gestuurd om er portier te worden. Gedurende meer dan 40 jaar wijdde hij zich aan zijn nederige taak. Nooit raakte hij opgewonden of sprak hij overtollige woorden. In zijn taak vergat hij te eten en hield hij zich bezig met werken van liefdadigheid, hulp aan de armen en opvang van bedevaarders. Hij stierf op 21 april 1894 met een glimlach om de mond. [2]
 
Koenraad is ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Hij draagt de ordekleding. Het bebaarde gezicht kijkt ietwat schuin naar beneden. In zijn rechterhand, ter hoogte van zijn middel, naast zijn lichaam houdt hij een stuk brood. In zijn linkerhand, voor zijn middel, heeft hij een sleutel vast. Op de console de tekst KOENRAAD. 

kr38c

 foto archief SKKN

Koenraad van Parzham met jongetje
Op een console (met de tekst H. KOENRAAD) staat ten voeten uit Koenraad, in ordekledij met een sleutel aan een touw om zijn middel, met een jongen aan zijn linkerzijde die naar hem opkijkt. Koenraads blik is naar het kind gericht. Hij heeft zijn linkerhand achterom op de linkerschouder van het kind gelegd. De jongen is blootsvoets, draagt een blauwe broek met wit shirt. Hij heeft op zijn vooruitgestrekte handen een brood dat Koenraad met zijn rechterhand bovenop vasthoudt. Onder de sleutel is een witte duif afgebeeld.
Dit beeld is overgebracht naar het klooster in Velp.

 

beeld boven de ingang van het klooster 
foto: klooster                                         foto: geheugen van Nederland

 

In het archief van het SKKN in Utrecht worden nog een tweetal beelden van Koenraad van Parzham aan Charles Vos toegeschreven. Deze toeschrijving is hoogstwaarschijnlijk niet correct. Pater Urbanus J.B. Westerwoudt moet de beeldhouwer geweest zijn. Hieronder staan deze beelden alsnog vermeld.

 

Koenraad van Parzham
Beeld, aarde
Huidige lokatie: onbekend.
Koenraad met een driekwart kleed aan, met op zijn rechterschouder een mand met brood, vastgehouden met zijn rechterhand. Aan zijn linkerzijde staat een kind dat naar Koenraad opkijkt. Koenraad heeft zijn linkerarm om het kind heen geslagen.
.
 
kr38d
 
foto archief SKKN
Koenraad van Parzham
Beeld
Huidige lokatie: onbekend.
Op een console is Koenraad, ten voeten uit staande, afgebeeld in ordekledij. Om zijn middel heeft hij een koord met aan het uiteinde aan zijn rechterzijde een sleutel. Zijn rechterarm wijst, naast zijn lichaam houdend, naar boven. In die hand omsluit hij met drie vingers een voorwerp (een stuk brood?) , de duim en de wijsvinger wijzen naar boven. Met zijn linkerhand houdt hij tegen zijn lichaam gedrukt een mand met brood vast.

kr38e 

foto archief SKKN 

[1] Email van de heer J.Wolffs, secretaris van de kunstcommissie van de Nederlandse Kapucijnen (20 mei 2009)
[2] Wikipedia, februari 2009

Kerk:     H. Hartkerk/ H. Willibrorduskerk

Adres:             Baroniestraat 24/26, 5281 JD Boxtel
Architect:        Franssen, Caspar
Kunstenaars:  Nicolas, Frans
                       Knirsch, Frans
                       Geld van der, Hendrik
                       Custers, Jan
                       Vos, Charles
In 2015 werd de kerk aan de Eredienst onttrokken en ontmanteld en kreeg in 2018 een nieuwe bestemming.
De beelden van de Goede Herder en Maria met Kind gingen naar de St. Willebrorduskerk in Esch (Dorpstraat 10, 5296 LV). Het corpus (zonder kruis) werd opgeslagen op de zolder van het pastoraal centrum. [1]
 

Werken van Charles Vos:

Goede Herder
Houten beeld, 1946
Op een console, waarvan het onderste gedeelte is versierd met een bloemmotief, is de Goede Herder staande ten voeten uit afgebeeld. Hij draagt lange haren en heeft een baard. Over zijn kleed is om zijn  middel een sjaal gesnoerd. Op zijn schouders draagt hij een schaap dat de achterpoten op de linkerschouder van de Herder laat rusten. De Goede Herder ondersteunt het schaap met zijn rechterhand. Het schaap kijkt naar de Goede Herder, die met zijn open linkerhand een zegenend gebaar maakt. Achter het beeld bevindt zich een elliptisch toelopend houten achterwand met opstaande rand.

kr37a

foto parochie H Hartkerk

 

Maria met Kind
Houten beeld, 1946
Op een console, waarvan het onderste gedeelte is versierd met een bloemmotief, is de Maria staande ten voeten uit afgebeeld. Maria draagt een sluier. Op haar linkerarm draagt zij het rechtop zittende kindje Jezus. Maria houdt haar gezicht ietwat naar rechts gebogen. Het kind pakt met zijn rechterhand de sluier van zijn moeder vast. Zijn linkerarm en linkerbeen zijn naar voren gericht. Maria houdt, op borsthoogte, een lelie vast. Achter het beeld bevindt zich een elliptisch toelopend houten achterwand met opstaande rand.

kr37b

 

 foto parochie H Hartkerk

Corpus [2]
Op een kruis (niet van Charles Vos) een corpus. Christus, met zijn hoofd naar rechts gebogen, hangt aan het kruis. Hij draagt slechts een lendendoek. Zijn benen zijn gekruist (rechtervoet bovenop) aan het kruis genageld.
 

 

 

foto parochie H Hartkerk

 


[1]  Email van pastoor J. Grubben op 21 augustus 2018
[2]  Email 22 februari 2009 van mevr. Van Schendel: volgens emeritus pastoor J de Jong is dit corps van de hand van Charles Vos.