woensdag, 24 juni 2009 00:00
(voormalig) Koenraad (Eindhoven)
Kerk: (voormalig) Koenraad
Adres: Koenraadlaan, 5651 Eindhoven
Architect: Beek, Van M
Kunstenaars: Vos, Charles
De vestiging van de Capucijnen te Eindhoven (Strijp) dateert officieel van 20 november 1929 maar vanwege de crisis duurde het nog tot 31 december 1936 dat er een rectoraat werd opgericht. Als patroonheilige werd de in 1934 heiligverklaarde Capucijn lekenbroeder Koenraad van Parzham gekozen. De inzegening vond plaats op 20 augustus 1939 (consecratie 12 mei 1952). In november 1989 werd het klooster en de kerk gesloopt. Een oude, maar slechte foto, geeft een overzicht van het interieur van de kerk, inclusief de meeste beelden van Charles Vos.
foto: Eindhoven in Beeld
Werken van Charles Vos:
Kruisgroep
Aarde
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
De Kruisscene kon, ondanks de pogingen van de sloper, bij de sloop van de kerk niet gespaard blijven. Een gipsmodel is in 1999 aan de kerk van Kranenburg (Duitsland) geschonken. [1]
Christus, met doornenkroon hangt aan het kruis met geknikte armen en de benen gekruist (linkervoet bovenop). Hij draagt een lendedoek. Boven aan het kruis de tekst INRI. Links daarnaast twee banderollen met de tekst S. MATTHEVS en S. LVCAS. Aan de rechterzijde twee banderollen met de tekst S. JOANNES en S.MARCVS. Onder aan het kruis is een schedel met botten. Maria staat, met opgeheven armen, aan de rechterzijde van haar zoon. Zij kijkt naar haar zoon op. Aan de andere zijde staat Johannes (met sandalen). Hij kijkt omlaag, de linkerarm op borsthoogte en de rechterhand wijst naar Christus.
foto archief SKKN
Maria met Kind
Aarde met glazuur
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
Huidige locatie: Kapel Koningin van de Vrede, Fakkellaan 10, 5624 EA Eindhoven. Beeld niet meer in de kapel aangetroffen (2012)
In een nis staat met Maria ten voeten uit afgebeeld. Aan haar linkerzijde houdt met beide handen haar zoon vast. Ze draagt een kleed met een sluiting. Haar ogen zijn gesloten. Het Kindje Jezus maakt met zijn rechterhand een zegenend gebaar. In zijn linkerhand houdt hij een wereldbol vast.
foto archief SKKN
Koenraad van Parzham
Aarde (rood)
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1939-1940]
Huidige lokatie: Kapucijnenklooster te Velp.
De Heilige Koenraad van Parzham, geboren Jan Birndorfer ( Parzham, Beieren, 22 december 1818 - Altötting, 21 april 1894) was een Duits geestelijke. Hij stamde uit een Beiers boerengezin, was de jongste van negen kinderen en werd vroeg wees.
Koenraad was al als kind zeer vroom. Hij zocht de eenzaamheid op om te kunnen bidden en mediteren en wachtte op de drempel van de kerk om de eerste mis te kunnen bijwonen. Toen hij 30 jaar was, verliet hij de ouderlijke hoeve in Parzham en trad, net als zijn broer, in bij de Kapucijnen. Hij nam de naam aan van Koenraad, naar de heilige Koenraad van Piacenza en werd naar het klooster van Altötting gestuurd om er portier te worden. Gedurende meer dan 40 jaar wijdde hij zich aan zijn nederige taak. Nooit raakte hij opgewonden of sprak hij overtollige woorden. In zijn taak vergat hij te eten en hield hij zich bezig met werken van liefdadigheid, hulp aan de armen en opvang van bedevaarders. Hij stierf op 21 april 1894 met een glimlach om de mond. [2]
Koenraad is ten voeten uit staande op een console afgebeeld. Hij draagt de ordekleding. Het bebaarde gezicht kijkt ietwat schuin naar beneden. In zijn rechterhand, ter hoogte van zijn middel, naast zijn lichaam houdt hij een stuk brood. In zijn linkerhand, voor zijn middel, heeft hij een sleutel vast. Op de console de tekst KOENRAAD.
foto archief SKKN
Koenraad van Parzham met jongetje
Op een console (met de tekst H. KOENRAAD) staat ten voeten uit Koenraad, in ordekledij met een sleutel aan een touw om zijn middel, met een jongen aan zijn linkerzijde die naar hem opkijkt. Koenraads blik is naar het kind gericht. Hij heeft zijn linkerhand achterom op de linkerschouder van het kind gelegd. De jongen is blootsvoets, draagt een blauwe broek met wit shirt. Hij heeft op zijn vooruitgestrekte handen een brood dat Koenraad met zijn rechterhand bovenop vasthoudt. Onder de sleutel is een witte duif afgebeeld.
Dit beeld is overgebracht naar het klooster in Velp.
beeld boven de ingang van het klooster
foto: klooster foto: geheugen van Nederland
In het archief van het SKKN in Utrecht worden nog een tweetal beelden van Koenraad van Parzham aan Charles Vos toegeschreven. Deze toeschrijving is hoogstwaarschijnlijk niet correct. Pater Urbanus J.B. Westerwoudt moet de beeldhouwer geweest zijn. Hieronder staan deze beelden alsnog vermeld.
Koenraad van Parzham
Beeld, aarde
Huidige lokatie: onbekend.
Koenraad met een driekwart kleed aan, met op zijn rechterschouder een mand met brood, vastgehouden met zijn rechterhand. Aan zijn linkerzijde staat een kind dat naar Koenraad opkijkt. Koenraad heeft zijn linkerarm om het kind heen geslagen.
.
foto archief SKKN
Koenraad van Parzham
Beeld
Huidige lokatie: onbekend.
Op een console is Koenraad, ten voeten uit staande, afgebeeld in ordekledij. Om zijn middel heeft hij een koord met aan het uiteinde aan zijn rechterzijde een sleutel. Zijn rechterarm wijst, naast zijn lichaam houdend, naar boven. In die hand omsluit hij met drie vingers een voorwerp (een stuk brood?) , de duim en de wijsvinger wijzen naar boven. Met zijn linkerhand houdt hij tegen zijn lichaam gedrukt een mand met brood vast.
foto archief SKKN
[1] Email van de heer J.Wolffs, secretaris van de kunstcommissie van de Nederlandse Kapucijnen (20 mei 2009)
[2] Wikipedia, februari 2009