U bevindt zich hier: Start 
Profaan werk Buiten Maastricht Huwelijkscadeau Prinses Juliana en Prins Bernhard Johan Piets
Profaan werk Buiten Maastricht Huwelijkscadeau Prinses Juliana en Prins Bernhard Johan Piets
Johan Piets
zondag, 19 juli 2009 05:23
Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede (kapel De Wieër, Sittard)
Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede (kapel De Wieër, Sittard)
Adres: De Wieër tegenover nr. 4 (op de hoek van de Engelenkampstraat en de Wieër, achter het voormalig Bisschoppelijke College) 6131 DA, Sittard
Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede
Naar plannen van Ir. E. Schoenmakers werd de Mariakapel gebouwd. In de kapel werd het beeld geplaatst van Onze-Lieve-Vrouwe van de Vrede, ontworpen door Charles Vos. [1] Het beeld werd voorlopig in de parochiekerk neergezet. [1a]
Op 16 juli 1942 kwam de bouw van de kapel gereed. Alleen aan het interieur zou nog de laatste hand moeten worden gelegd, waarna het Mariabeeld naar de kapel kon worden overgebracht en ingezegend. [2]
De inzegening van het nieuwe beeld vond plaats op 8 december 1942. 's Ochtends werd een hoogmis opgedragen tot intentie van de schenkers van de kapel en het beeld. De inzegening zelf 's middags geschiedde, in verband met de oorlogsomstandigheden, zonder uiterlijke plechtigheden. [3]
De ingang van de kapel met rondboog wordt afgesloten met een ijzeren hek. De gebogen tekst "Koningin des Hemels BVO" siert de voorgevel. De voorgevel verbreedt naar boven toe iets, alvorens in het fronton over te gaan. Het zadeldak is met pannen gedekt. Op elk van de vier hoeken staat een lage kolom met daarop een hardstenen bol.
Na de Tweede Wereldoorlog werd aan de Wieër een kapel, toegewijd aan de Koningin des Hemels, gebouwd uit dankbaarheid. In het kapelletje staat een beeld van de Onze-Lieve-Vrouw van de Vrede met Kind. Het werd geplaatst in een marmeren nis boven een soort altaar. [4]
Maria, ten voeten uit, staat op een sokkel met de tekst Regina Coeli. Haar hoofd kijkt omlaag naar links. Over haar kleed dat tot haar voeten reikt, draagt zij een mantel. In haar rechterhand heeft zij een scepter. Op haar linkerarm draagt zij het kindje Jezus, dat met zijn rechterhand de kin van zijn moeder vasthoudt. Zijn linkerarm/-hand houdt hij omhoog naast zijn gezicht.
Rechts en links naast Maria ligt op de sokkel een hoofdje.
Aan de rechterzijde vindt men een fraai glas-in-loodraam met een afbeelding van de Koningin van de Vrede met als onderschrift "Koningin van de Vrede, bescherm ons". Aan de linkerzijde bevindt zich een raam met een beeld van O.L.Vrouw Sterre der Zee met de bede: "Wees onze leidster".
[1] Nieuwe Venlosche Courant, 12 maart 1942
[1a] Limburger Koerier 6 maart 1942
[2] Limbugsch Dagblad, 16 juli 1942
[3] Limburgsch Dagblad, 7 december 1942 en 9 december 1942
[4] www.mariakapellen.nl, juni 2008 en www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, juni 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zondag, 19 juli 2009 00:00
Heilig Hart (Geldersestraat, Sittard)
Heilig Hart (Geldersestraat, Sittard)
Adres: Geldersestraat 37-39, 6136 AS Sittard
H. Hartbeeld
Franse steen
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1943]
Aan de noordwestzijde van de H. Hart van Jezuskerk in de wijk Overhoven bevindt zich als onderdeel van de bakstenen erfscheiding, een Heilig Hartbeeld.
Het H. Hartbeeld (van Franse steen) is geplaatst op een sokkel van bakstenen en voorzien van het opschrift "Feest van het H. Hart, 1943" (opschrift aan de achterzijde, erg verweerd). Op de sokkel komen meerdere symbolen voor, die de betekenis van de H. Hartverering verduidelijken. Aan de voorzijde een kruis, lans en hysopstengel met spons. Mogelijk nog resten van een stralenkrans. Links op de sokkel een lam met kruisvaan, liggend op gesloten boek met zegels. Geflankeerd door het Christusmonogram en een kelk met hostie en korenaren. Rechts tussen de letters Alfa en Omega (verwijzend naar de schrifttekst "Ik ben de Alfa en de Omega, de oorsprong en het einde" apoc. 21.6), een pelikaan die met gespreide vleugels de jongen in het nest voedt met zijn bloed (symbool van de zichzelf wegschenkende liefde van Christus).
Het beeld is in de steenhouwerij Laudy op de Steenweg vervaardigd. Aanvankelijk wilde Ch. Vos een beeld maken van een Christus, die zijn hart op de hand aan de mensen toont. Dit ontwerp werd door het bisdom afgekeurd. Het was in strijd met kerkelijke voorschriften.
De intronisatie vond plaats op 8 juli 1943. Door de bezetter waren openbare kerkelijke plechtigheden verboden. Tijdens het lof in de kerk ging daarom alleen een kleine afvaardiging van de aanwezigen naar buiten voor de inzegening. [1]
Jezus staat frontaal ten voeten uit op de sokkel. Zijn hoofd is licht naar rechts gebogen en kijkt omhoog. Hij draagt een mantel die tot zijn voeten reikt. Zijn rechterhand wijst naar zijn hart, zijn linkerarm met geopende hand houdt hij langs zijn lichaam.
Ontwerp
Particulier bezit [2]
Gipsen beeld
Niet gesigneerd, niet gedateerd [circa 1940-1941]
Afmetingen: hoogte 60cm
Waarschijnlijk betreft dit beeld het originele dat door de Bisschoppelijke Commissie is afgekeurd. Jezus heeft in zijn linkerhand ter hoogte van de borst het hart zichtbaar vast.
De onderkant van het ontwerp is nauwelijks uitgewerkt.
Het typische is dat bij de definitieve versie de beweging van de linker- en achterarm zijn omgekeerd. Het hart is niet meer zichtbaar.
De stijlkenmerken komen verder in grote mate overeen.
collectie Peters Smeets
[1] www.kerkgebouwen-in-limburg.nl, juni 2008
Egelie, Beeld van het Heilig Hart in Limburg, Zutphen 2004
[2] Collectie Peters Smeets
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zondag, 19 juli 2009 05:16
Maria (Mariakapel, Mheer)
Maria (Mariakapel, Mheer)
Stallestraat tegenover nummer 2, 6261 ND Mheer
Gebakken klei, geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1950]
De Mariakapel in Onder-Mheer is gebouwd in 1950, niet ver van de plek waar een jaar eerder de oude kapel werd afgebroken. Ook de voorganger van de huidige kapel was gewijd aan de Heilige Maria. Toen de Dorpsstraat in 1949 voor het eerst werd geasfalteerd, stond het kapelletje letterlijk in de weg.
De oude kapel was vierkant. De ingang lag aan de straatzijde en had een hardstenen deuromlijsting. Daarop stond de inscriptie: 1843 A. Pullinx. Het jaartal 1843 verwijst naar het bouwjaar van de oude kapel. Die kapel was privé-bezit van de familie Pullinx. Die woonde in de grote vakwerkboerderij achter de kapel. Hoewel de kapel privé was, was deze voor een ieder toegankelijk.
Al meteen na de oorlog bestonden er plannen voor een nieuwe Mariakapel. Pastoor Frans Schleiden nam het initiatief hiertoe.Toen op 10 mei 1940 de Duitsers Mheer binnenvielen, had deze pastoor zijn parochie onder de bescherming van Maria gesteld. Gelukkig bleef Mheer tijdens de oorlog gespaard. Daarom liet Schleiden uit dankbaarheid een nieuwe kapel bouwen. Hij had een grote devotie voor de Heilige Moeder.
Om de bouw van een nieuwe Mariakapel te realiseren, riep de pastoor een comité in het leven. In een brief aan Jacques Huijnen schreef pastoor Schleiden:
"...we beginnen met de eerste maatregelen te treffen: het bijeenbrengen van materiaal en financiën. We laten het dan aan O.L.Vr. over wanneer zij het graag klaar zou hebben. Het beeld wordt een Piëta: Maria die Christus verzorgt, doet hetzelfde werk nu na den oorlog met het mystieke lichaam van Christus. Dit is de grondgedachte."
Het was die pastoor niet gegund het karwei af te maken. Op 9 oktober 1945 verliet Schleiden de parochie van Mheer. Zijn opvolger, pastoor Terpoorten, lijkt het project niet te hebben opgepakt. Met de komst van pastoor Mathieu Gilissen in maart 1948, komt er, mede met het oog op de wegverharding, schot in de zaak. De kapel werd op de hoek van de Stallestraat en de Dorpsstraat gebouwd. Jacques Huijnen, de erfgenaam van Pullinx, schonk daartoe grond aan de kerk van Mheer.
In de uivormige toren van het Mariakapelletje hangt een eeuwen oud Maria klokje, dat oorspronkelijk het kasteel van Mheer toebehoorde.
De gegoten klok draagt het opschrift: Jezus Maria Jozef Orate Pronobis Imstenraedt x Loe 1653.
De namen Imstenraedt x Loë duiden op het huwelijk tussen de machtige Jan Adolfs van Imstenreadt met Christina Sophia de Loë. Dit huwelijk bleef kinderloos. Na de dood van Jan kwam de heerlijkheid Mheer in handen van de familie de Loë.
Nadat in 1943 de Duitsers de kerkklokken vorderden, en de klokken uit de toren van de parochiekerk werden gehaald, zocht pastoor Schleiden naar een alternatief om zijn parochianen naar de kerk te roepen. Hij wist dat ergens in het kasteel nog een klokje aanwezig was. Het kasteel bood toen onderdak aan Duitse officieren. Schleiden vroeg aan Piet van Gerven een inwoner van Mheer die op het kasteel werkte, het klokje ongemerkt het kasteel uit te smokkelen. Het klokje stond toen in de grote eetzaal waar Piet de officieren bediende. Telkens als Piet langs het klokje liep, verplaatste hij het ongemerkt een aantal meters, totdat hij het gered had uit de handen van de Duitsers. Het "ontvreemde klokje werd overdragen aan meneer pastoor. Die het na de oorlog in het kapelletje hing.
Pastoor Schleiden vroeg de bekende architect Alphons Boosten uit Maastricht een ontwerp voor de Mariakapel te maken. Het ontwerp van de kapel in Mheer maakte hij rond 1945. In 1947 kwam de kapel gereed. Pastoor Gilissen raamde de bouwkosten op 8000 gulden (ongeveer € 3.960). Door de inzet van vrijwilligers bleven de uitgaven echter beperkt tot 5000 gulden (ongeveer € 2.270).
De oude kapel was vierkant. De ingang lag aan de straatzijde en had een hardstenen deuromlijsting. Daarop stond de inscriptie: 1843 A. Pullinx. Het jaartal 1843 verwijst naar het bouwjaar van de oude kapel. Die kapel was privé-bezit van de familie Pullinx. Die woonde in de grote vakwerkboerderij achter de kapel. Hoewel de kapel privé was, was deze voor een ieder toegankelijk.
Al meteen na de oorlog bestonden er plannen voor een nieuwe Mariakapel. Pastoor Frans Schleiden nam het initiatief hiertoe.Toen op 10 mei 1940 de Duitsers Mheer binnenvielen, had deze pastoor zijn parochie onder de bescherming van Maria gesteld. Gelukkig bleef Mheer tijdens de oorlog gespaard. Daarom liet Schleiden uit dankbaarheid een nieuwe kapel bouwen. Hij had een grote devotie voor de Heilige Moeder.
Om de bouw van een nieuwe Mariakapel te realiseren, riep de pastoor een comité in het leven. In een brief aan Jacques Huijnen schreef pastoor Schleiden:
"...we beginnen met de eerste maatregelen te treffen: het bijeenbrengen van materiaal en financiën. We laten het dan aan O.L.Vr. over wanneer zij het graag klaar zou hebben. Het beeld wordt een Piëta: Maria die Christus verzorgt, doet hetzelfde werk nu na den oorlog met het mystieke lichaam van Christus. Dit is de grondgedachte."
Het was die pastoor niet gegund het karwei af te maken. Op 9 oktober 1945 verliet Schleiden de parochie van Mheer. Zijn opvolger, pastoor Terpoorten, lijkt het project niet te hebben opgepakt. Met de komst van pastoor Mathieu Gilissen in maart 1948, komt er, mede met het oog op de wegverharding, schot in de zaak. De kapel werd op de hoek van de Stallestraat en de Dorpsstraat gebouwd. Jacques Huijnen, de erfgenaam van Pullinx, schonk daartoe grond aan de kerk van Mheer.
In de uivormige toren van het Mariakapelletje hangt een eeuwen oud Maria klokje, dat oorspronkelijk het kasteel van Mheer toebehoorde.
De gegoten klok draagt het opschrift: Jezus Maria Jozef Orate Pronobis Imstenraedt x Loe 1653.
De namen Imstenraedt x Loë duiden op het huwelijk tussen de machtige Jan Adolfs van Imstenreadt met Christina Sophia de Loë. Dit huwelijk bleef kinderloos. Na de dood van Jan kwam de heerlijkheid Mheer in handen van de familie de Loë.
Nadat in 1943 de Duitsers de kerkklokken vorderden, en de klokken uit de toren van de parochiekerk werden gehaald, zocht pastoor Schleiden naar een alternatief om zijn parochianen naar de kerk te roepen. Hij wist dat ergens in het kasteel nog een klokje aanwezig was. Het kasteel bood toen onderdak aan Duitse officieren. Schleiden vroeg aan Piet van Gerven een inwoner van Mheer die op het kasteel werkte, het klokje ongemerkt het kasteel uit te smokkelen. Het klokje stond toen in de grote eetzaal waar Piet de officieren bediende. Telkens als Piet langs het klokje liep, verplaatste hij het ongemerkt een aantal meters, totdat hij het gered had uit de handen van de Duitsers. Het "ontvreemde klokje werd overdragen aan meneer pastoor. Die het na de oorlog in het kapelletje hing.
Pastoor Schleiden vroeg de bekende architect Alphons Boosten uit Maastricht een ontwerp voor de Mariakapel te maken. Het ontwerp van de kapel in Mheer maakte hij rond 1945. In 1947 kwam de kapel gereed. Pastoor Gilissen raamde de bouwkosten op 8000 gulden (ongeveer € 3.960). Door de inzet van vrijwilligers bleven de uitgaven echter beperkt tot 5000 gulden (ongeveer € 2.270).
De beeltenis van Maria is, ondanks de wens van pastoor Schleiden, geen piëta geworden. Het beeld van Maria met het kindeke Jezus is van de hand van de bekende Maastrichtse kunstenaar Charles Vos.
Op 14 mei 1950 zegende deken Schneiders van Gulpen de nieuwe Mariakapel in.
Ter ere van de inwijding werden links en rechts van het altaar in de kapel twee marmeren schilden geplaatst met de tekst:
AVE MARIA (links) en 1950 (rechts).
Aan weerszijden naast het Mariabeeld staan twee gipsen knielende aartsengelen. Deze engelen zijn ouder dan het Mariabeeld. Zij zijn destijds door de
familie Willems, die in het inmiddels opgeheven café tegenover het kapelletje woonde, gerestaureerd en aan de parochie geschonken.
De kapel is sinds 1950 nauwelijks gewijzigd. Alleen is ten behoeve van de verbreding van de Mergellandroute medio jaren '70 de opgang naar het kapelletje verplaatst van de hoek Dorpsstraat- Stallestraat naar de Stallestraat. [1]
Maria (met nimbus) is staande ten voeten uit afgebeeld. Zij heeft haar hoofd ietwat schuin naar links. Zij draagt een lang wit kleed waarvan de zoom onderaan versierd is. Over haar kleed heeft zij een driekwart blauwe mantel over de schouders. Op haar linkerarm draagt zij het zittende, met gekruiste beentjes, kindje Jezus. In haar rechterhand houdt zij een pot met bloemen. Het kindje Jezus (met nimbus) draagt een wit kleed. Zijn linkerarmpje rust op zijn moeders linkerarm en zijn rechterhand houdt de bloem in de pot vast.
[1] www.mariakapellen.nl april 2008
[1] www.mariakapellen.nl, april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zondag, 19 juli 2009 00:00
Maria, Troosteres der Zieken (Atriumzikenhuis, Heerlen)
Maria, troosteres der zieken (Atriumziekenhuis, Heerlen)
Henri Dunantstraat 5 (zijtuinen Atriumziekenhuis, staand met het gezicht naar de hoofdingang, naar rechts en daarna de eerste weg rechts. Na ongeveer 150m staat het beeld aan de linkerkant), Heerlen
In de loop van 2009 is het beeld verplaatst. Komende van de parkeergarage (niveau 2) over de passarel richting ziekenhuis; na binnenkomst direct rechts achter de winkel. De plaat met tekst is aan een zijmuur bevestigd.
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1930]
In 1904 werd op de plek waar eens de fruitbomen bloeiden van de Kleine Zusters van de Heilige Joseph door mgr. Joseph Savelberg samen met de huisarts Frans de Wever de eerste steen gelegd voor de bouw van een nieuw ziekenhuis.
Het beeld, Maria troosters der zieken, is een geschenk van de Heerlense bevolking bij het 25-jarige bestaan van het ziekenhuis in 1929. Het beeld werd in 1930 geplaatst, maar is later verplaatst naar de huidige plek. [1]
Vrijdagmiddag 4 juli 1930 heeft de aanbieding van het beeld plaats gehad dat als huldeblijk door de Heerlense burgerij en de oud-patiënten van het ziekenhuis aan deze inrichting geschonken is ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan, dat in september van het vorig jaar is herdacht. Aanwezig waren o.m. dr. Crobach, geneesheer-directeur van het ziekenhuis, Rector J. van Kessel, verscheidene doctoren, het college van regenten, de loco-burgemeester wethouder Schroeder en de Zusters van het ziekenhuis. Mr. J. D. Onland, voorzitter van het erecomité, droeg onder woorden van dank aan de Limburgse beeldhouder Charles Vos namens de burgerij het beeld over aan het college van regenten. De heer W. Schweitzer, voorzitter van het college van regenten, aanvaardde hierna het geschenk, dat allen die hier komen een „welkom" toeroept en dat een voorbeeld is voor hen, die hier de zieken verplegen en verzorgen. Tot de heer Vos zei hij, dat hij zuiver geestelijk is gebleven in zijn werk. Ook een woord van dank aan het bureau Cuypers voor de verleende medewerking bij de totstandkoming van dit geschenk. Hiermee was de in ontvangstneming geëindigd.[2]
De krant beschreef het beeld als volgt: "Het bronzen beeld stelt voor de Christelijke Charitas, die hare hand over een zieke uitstrekt; het is geplaatst op een steenen kolom, welke door een lager muurtje in boogvorm is omgeven. In een klein hardsteenen bassin wordt 't water opgevangen, dat vanuit drie hardsteenen fonteintjes neerklatert. Roode en blauwe bloemen waren aan weerszijden van het beeld in de ingemetselde bloembakken geplaatst. Het beeld, dat op het voorplein van het ziekenhuis is geplaatst, staat met de rugzyde naar den weg en dus naar het ziekenhuis gekeerd. Hel geschenk zal tot in lengte van jaren den dank van Heerlen's burgerij verkondigen!" [3]
Het betreft een bronzen Mariabeeld met een zieke man.
Maria (met sluier) is staande afgebeeld. Zij draagt over haar kleed een openvallende mantel. Voor Maria zit een zieke man, met zijn benen deels onder zich, op de grond. Hij kijkt vol hoop omhoog naar Maria. De man heeft zijn rechterhand in Maria's rechterhand gelegd, de andere houdt hij langs zijn lichaam. Maria kijkt naar beneden naar de zieke.
Op de sokkel is een bronzen plaat met de tekst:
FEESTRGAVE VAN
HEERLEN'S
BURGERIJ EN
OUD-PATIENTEN
1904 4 SEPT. 1929
nieuwe locatie sinds 2009
[1] www.heerlen-in-beeld.nl, april 2008
[2] Limburgsch Dagblad 5 juli 1930
[3] Limburgsch Dagblad 5 juli 1930
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 08:54
Maria (Hoolstraat Beek)
Maria (Hoolstraat, Beek)
Hoolstraat, Beek
Oorlogsmonument, gesigneerd aan de linkerzijkant (Ch. Vos), niet gedateerd [1946].
Een vierkant gemetselde bak (5 lagen bakstenen) aangeplant met klimop. In het midden van deze bak is een gemetseld vierkant (ongeveer 1,5 m hoog) met aan de voorkant een marmeren plaat met de tekst "Maria Wij danken U (1940-1945)".
Op een sokkel staat het Mariabeeld. Maria draagt over haar kleed een mantel die over haar armen is gedrapeerd. Zij heeft tevens een sluier. Haar rechtervoet is vooruit geplaatst.
In de voet van het beeld is het wapen van de gemeente Beek (Themis) uitgehakt. Dit gedeelte is sterk verweerd. Op het voetstuk is een zwart marmeren plaquette aangebracht. Het gedenkteken is 245cm hoog.
Het bevrijdingsmonument herinnert de inwoners van Beek aan het herwinnen van vrijheid en vrede.
Na een voorspoedige opmars door Noord-Frankrijk en België waren de Amerikanen van de 30ste infanterie "Old Hickory" erin geslaagd het grootste deel van Zuid-Limburg te bevrijden. Vervolgens wilden de geallieerden op 17 september 1944 met een grootscheeps bevrijdingsoffensief (operatie "Market Garden") vanuit België een doorstoot naar Duitsland forceren door met luchtlandingstroepen in een bliksemsnelle aanval bruggen in Noord-Brabant en Gelderland veilig te stellen. Er werden drie complete divisies gedropt: de 101ste US Airborne Divisie bij Eindhoven en Veghel, de 82ste US Airborne Divisie bij Graven en de 1ste Britse Airborne Divisie bij Arnhem en Oosterbeek.
Op 19 september stagneerde de Amerikaanse opmars in Zuid-Limburg, enkele kilometers ten noorden van Sittard. De bezetter had stelling ingenomen bij twee bruggenhoofden: zowel op de westelijke Maasoever in Noord- en Midden-Limburg als in het gebied tussen Roermond en Susteren, begrensd door de Roer en de Maas (de "Roerdriehoek"). De frontlinie liep nu dwars door Limburg. In de daaropvolgende maanden ontstond in dit gebied een zware en bloedige strijd, waaronder ook de burgerbevolking zwaar te lijden had.
Het monument is onthuld op 15 augustus 1947. De oprichting van het gedenkteken was een initiatief van kruidenier Brouwers. De gemeente Beek en buurtvereniging Hoolstraat dragen zorg voor het
onderhoud. [1]
[1] www.4en5mei.nl, april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 08:52
Hubertus (Geleenstraat, Heerlen)
Hubertus (Geleenstraat, Heerlen)
Adres: Geleenstraat 52, Heerlen
Gesigneerd "CH.V.", niet gedateerd
Dit opvallende hoekpand met vier bouwlagen en een plat dak heeft zakelijke bouwstijlelementen (architect Jac. Marcus, 1933). De vierde bouwlaag van siermetselwerk in kanteelmotief geeft het bouwwerk iets van de uitstraling van een donjon. Boven de ingang van de voormalige slagerij Camps prijkt op de hoek van de tweede verdieping het beeld van St. Hubertus (staande op een console versierd met golfjes), waarbij onder andere links de bisschopsmijter te herkennen is en een wapenschild met de Maastrichtse ster als herinnering aan het feit dat Hubertus bisschop van Maastricht geweest is. [1]
Hubertus is ten voeten uit afgebeeld. Zijn rechterarm hangt langs zijn lichaam, terwijl hij zijn linkerhand voor zijn buik houdt. Op de sokkel van het beeld zien we de letters CH.V. .
[1] www.openmonumentendagheerlen.nl , april 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 00:00
OLV van Mechelen ('t Hofke, Mechelen)
OLV van Mechelen ('t Hofke, Mechelen)
Adres: 'T Höfke (aan de rechterkant tegenover de huizen) Mechelen.
Op een van natuursteen opgemetselde sokkel ligt vooraan de rechthoekige plaat van natuursteen met een rechtopstaande plint, eveneens van natuursteen. Achter deze plint is het Mariabeeld geplaatst. Onderaan tussen twee liggende engelen is een wapensteen. Op de wapensteen is de afbeelding van een lelie, geassocieerd met de Maagd Maria en haar deugden. De drie bladen duiden op de Heilige Drievuldigheid, de dwarsliggende band symboliseert Maria als bindende factor.
Maria staat frontaal ten voeten uit afgebeeld. Met haar linkerarm houdt ze het Christuskind tegen zich aan gedrukt, haar wang tegen zijn hoofdje. Het kind houdt in beide handjes een duif vast. Hij houdt zijn voetjes gekruist. Beiden hebben een vriendelijke uitstraling.
Het beeld is geglazuurd. Het werd opgericht uit dankbaarheid voor het feit dat Mechelen gespaard was gebleven in de Tweede Wereldoorlog. [1]
Ontwerp/voorstudie OLV van Mechelen
Gebakken klei en geglazuurd
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1946/1947]
Afmetingen: hoogte 32cm, breedte 16cm endiepte 12cm
Het beeldje is een ontwerp voor het grote geglazuurde Mariabeeld.
Dit ontwerp/voorstudie werd in 2002 geschonken aan het Bonnefantenmuseum.
Ontwerptekening OLV van Mechelen
Tekening, potlood
Niet gesigneerd, niet gedateerd *1
Afmetingen: hoogte 25,1cm en breedte 15,8cm *1
Vergelijken we deze tekening en de keramische voorstudie, die Charles Vos maakte dan blijkt, dat hij nauwgezet de ontwerptekening navolgde. *1
Voordat het beeld geplaatst werd in Mechelen, was het in september 1947 opgesteld op het Emmaplein in Maastricht ter gelegenheid van het Mariacongres dat in die maand in Maastricht werd gehouden.
[1] Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
*1 Paulussen Charles Vos 1888-1954, tentoonstelling 13-11-1994 tot en met 29-01-1995, Gemeentemuseum voor Religieuze Kunst Jacob van Horne, Weert 1994
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 00:00
OLV Maria Koningin (Panoramaweg Gulpen)
OLV Maria Koningin (Panoramaweg, Gulpen)
Adres: Gulperberg, Panoramaweg (zonder nummer), 6271 NL Gulpen
Wit cement
Niet gesigneerd, niet gedateerd [1935]
Afmetingen: hoogte 3m
De ten zuidoosten van het dorp Gulpen gelegen Gulperberg werd in 1834 bij het katholieke missiewerk betrokken. Aan het slot van een door de redemptoristen georganiseerde volksmissie in Wittem werd daar op 8 januari 1834 een missiekruis geplaatst. De parochianen van Gulpen eisten vervolgens voor de dekenaatskerk ook een kruis, zodat op 9 januari een tweede missiekruis (vier meter hoog) op de Gulperberg werd geplaatst, tegenover de parochiekerk. Het kruis werd in of omstreeks 1976, vanwege de verkoop van een perceel grond, iets verplaatst en van een nieuw corpus voorzien. Het kruis staat op zo'n 200 meter van het Mariamonument, in een klein plantsoentje in de bocht van de Panoramaweg voor een restaurant.
Een eeuw later waren redemptoristen opnieuw partij in de plannen om de "berg" nog nadrukkelijker bij het godsdienstig leven in het dekenaat Gulpen en het bisdom Roermond te betrekken. Bisschop G. Lemmens van Roermond vroeg de redemptorist Janssen uit Wittem plannen te ontwikkelen voor een groots Mariamonument. Op 16 maart 1935 werd de Stichting Maria-monument opgericht, waarin onder meer pastoor-deken H. Frens, de burgemeesters W. Prick van Gulpen en H.J. Rhoen van Vaals, rector B. Lijdsman van het redemptoristenklooster te Wittem en R. graaf de Marchant et d'Ansembourg uit Gulpen zitting hadden.
Van de gemeente werd in februari 1935 een strook grond (700 m²) voor de symbolische som van één gulden overgenomen door het dekenaat Gulpen.
Een eeuw later waren redemptoristen opnieuw partij in de plannen om de "berg" nog nadrukkelijker bij het godsdienstig leven in het dekenaat Gulpen en het bisdom Roermond te betrekken. Bisschop G. Lemmens van Roermond vroeg de redemptorist Janssen uit Wittem plannen te ontwikkelen voor een groots Mariamonument. Op 16 maart 1935 werd de Stichting Maria-monument opgericht, waarin onder meer pastoor-deken H. Frens, de burgemeesters W. Prick van Gulpen en H.J. Rhoen van Vaals, rector B. Lijdsman van het redemptoristenklooster te Wittem en R. graaf de Marchant et d'Ansembourg uit Gulpen zitting hadden.
Van de gemeente werd in februari 1935 een strook grond (700 m²) voor de symbolische som van één gulden overgenomen door het dekenaat Gulpen.
Het ontwerp [1]
Piet Gerrits (1878-1957), beeldhouwer en schilder, werd benaderd om het Mariamonument te ontwerpen. Op 24 november 1934 stuurt hij en begroting naar Deken Erens. Op 2 januari 1935 schrijft hij opnieuw een brief aan de Deken, alsmede een brief aan Pater Janssen uit Wittem, die belast is met de ontwikkeling van het monument. Uit deze correspondentie blijkt dat er nog geen overstemming is over de ontwerpen.
Er volgt een briefwisseling tussen het Comité Mariabeeld en de ontwerper. Uiteindelijk wordt op 8 maart een keuze gemaakt en op 15 maart wordt het contract getekend. Nog niet alles is in het contract vastgelegd maar het op 20 mei klaar zijn. Het Mariabeeld, gebeeldhouwd uit witte beton, moet op een betonnen voetstuk geplaatst worden. Gerrits is verantwoordelijk voor alle tekeningen, berekeningen, de volledige uitvoering incl. arbeidsloon, materiaal en alle transport en nivelleringswerk op de berg. Als het op die datum niet klaar is, krijgt hij niets betaald door de stichting.
De maten voor beeld en fundering zijn niet ingevuld en het contract is niet ondertekend. Gerrits ging hier dus blijkbaar niet mee akkoord, maar de uitvoerende firma blijkbaar wel. Er blijft voordurend contact tussen de beeldhouwer en het Comité.
De firma Joh Comuth-Nooteboom, steenhouwerij en marmerwerken uit Venlo, werd gecontracteerd om voor fl. 5.600 (ruim € 2.500) het volledige monument volgens bijgevoegde specificaties te leveren. Aannemer Lemmens uit Gulpen werkte mee aan het monument, hij goot het beton voor de sokkel.
Charles Vos zou het Mariamonument maken. [2]
Op 22 maart ging de eerste spade de grond in.
Het hele project werd op tijd opgeleverd.
Het werd op 30 mei 1935 in aanwezigheid van duizenden belangstellenden door bisschop Lemmens zelf ingewijd. Rondom het monument is vervolgens een park aangelegd (ø ca. 20 m), met voor het monument een wit-blauw hekwerk waarop letter "M" (van Maria) en blauwe sterren zijn bevestigd en een betonnen offerblok met de tekst "Offer ter ere van Maria". Daar staan ook drie vlaggenstokken, een zitbank en verlichting. Voor de bezoekers is een parkeerplaats aangelegd. Doordat enige decennia geleden op de Gulperberg meer struiken en bomen zijn geplant, is vanuit het dal het zicht op het monument sterk verminderd.
Het Mariabeeld is vervaardigd uit wit cement/beton en is drie meter hoog. Direct onder het beeld is de tekst "Alle geslachten zullen mij zalig prijzen" aangebracht. Op het deels vierkant en deels achthoekige voetstuk zijn vier afbeeldingen van Maria's deel aan het heil van de mensheid in gekleurd Venetiaans mozaïek aangebracht. Ze stellen voor: moeder en kind; Maria "Orante"; O.L. Vrouw Onbevlekt Ontvangen, met gevouwen handen; Maria die Christus omarmt terwijl hij haar zijn wonden toont. Bij de eerste drie voorstellingen zijn respectievelijk de volgende teksten aangebracht:
VOORZIJDE:
"Zie daar uw Moeder"
Epen Gulpen
Oud-Valkenburg Dei Para sublege Christo de Votus
Vijlen Wittem
Moeder
RECHTERZIJDE:
"Bid voor ons zondaars"
Noorbeek Mheer
Civitas Galopiae de Canatustotus Vaals
Sibbe-IJzeren Reymerstok
Middelares
ACHTERZIJDE:
"Tegenstandster van satan"
Mechelen Margraten
Slenaken Schulder
Lemiers Banholt
Maagd
LINKERZIJDE:
"Bid voor ons zondaars"
Holset Eijs
Schin op Geul Ransdaal
Wijlre Wahl en Nijwiller
Medeverlosseres
Geheel onderaan de sokkel staan rondom de teksten "Moeder", "Middelares", "Maagd" en "Medeverlosseres". Op de vier hoeken zijn vier bloempotten geplaatst met op elk de tekst "Ave Maria. Verder zijn nog de toewijdingstekst: "Deiparae sub lege Christo devotus - Civitas Galopice decanatus totus".
Het monument wordt als een symbool voor de rol van Maria in het verlossingswerk beschouwd, als synthese van de genoemde vier titels. Sinds haar opneming ten hemel ziet men Maria als 'koningin van hemel en aarde': 'Zoo staat Zij, hoog op het voetstuk, als de Koningin boven op den hoogen Gulperberg, zegenend en heerschend haar handen uitstrekkend over Gulpen en het heele Dekenaat', aldus ontwerper Gerrits. [3]
Het monument wordt als een symbool voor de rol van Maria in het verlossingswerk beschouwd, als synthese van de genoemde vier titels. Sinds haar opneming ten hemel ziet men Maria als 'koningin van hemel en aarde': 'Zoo staat Zij, hoog op het voetstuk, als de Koningin boven op den hoogen Gulperberg, zegenend en heerschend haar handen uitstrekkend over Gulpen en het heele Dekenaat', aldus ontwerper Gerrits. [3]
Op zondag 20 juni 2010 werd het beeld door bisschop Frans Wiertz opnieuw toegewijd aan het dekenaat Gulpen-Gronsveld. Met de harmonie voorop trok een kleine processie de Gulpenerberg op. Tijdens de plechtigheid zong het kerkkoor Sint-Gregorius onder meer een oud Marialied dat vijfenzeventig jaar geleden speciaal voor de onthulling van het veeld werd gecomponeerd. [4]
(herkomst foto onbekend)
uit: Jubileumboek, Mariamonument Gulpen 1935-2010
[1] Meijs Fons en Jo Somers, Maria monument Gulpen 1935-2010 Jubileumboek, Gulpen 2010 blz.20-39
[2] Meijs Fons en Jo Somers, Maria monument Gulpen 1935-2010 Jubileumboek, Gulpen 2010. Op blz. 35 staat vermeld dat Vos het beeld maakte naar een ontwerp van Gerrits. Gezien de tekeningen en het niet volledig ingevulde contract lijkt dit onwaarschijnlijk. Ik ga er dan ook van uit dat Vos ook het ontwerp heeft gemaakt.
[3] www.meertens.knaw.nl/bedevaart , 2008
[4] De Limburger, 21 juni 2010, Limburgs Dagblad 4 juni 1935
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 00:00
OLV Laetitia (voormalig klooster Missiezusters, Heerlen)
OLV Laetitia (voormalig klooster Missiezusters, Heerlen)
Adres: voormalig klooster Medische missiezuster te Imstenrade, thans te Heerlen
Huidige locatie: onbekend
Eikenhout beeld. [1]
De Villa Imstenrade werd in 1908 gebouwd naar ontwerp in eclectitische stijl van architect H. van Massenhove uit Brussel. Opdrachtgever was de scheepsreder F. Schepers. Lange tijd was in de villa een klooster van de missiezusters gehuisvest. Tegenwoordig is het particulier bezit.
Maria Laetitia (zeven vreugden van Maria)
In Maria's leven worden zeven "vreugde" gevierd, zeven momenten van (intens grote) vreugde, zeven keer een "Laetitia":
1. De aankondiging van de engel Gabriël, dat zij de moeder zal worden van onze Heer Jezus Christus;
2. Het bezoek dat zij brengt aan haar bejaarde nicht Elisabeth over wie zij van de engel Gabriël verneemt dat zij op haar oude dag al zes maanden in verwachting is, terwijl zij eigenlijk geen kinderen kon krijgen;
3. Jezus' geboorte in Bethlehem;
4. De aanbidding van de wijzen uit het oosten;
5. De terugvinding van de twaalfjarige Jezus in de tempel na drie dagen smartelijk zoeken;
6. De verrijzenis of opstanding van Jezus uit de doden;
7. Maria's ten hemel opneming. [2]
Maria is ten voeten uit staande afgebeeld op een console (met achterzijde). Zij draagt een kleed dat aan de onderzijde ruim geplooid is. Ze maakt met haar rechterarm een zegenend gebaar.
Maria houdt op haar armen een slang vast. De staart ligt over haar rechteronderarm. De slang kronkelt over haar linkerarm en heeft zijn kop naar beneden gericht.
Paulussen
[1] Paulussen, Charles Vos, beeldhouwer te Maastricht, Maastricht 2002 (CD-rom)
[2] www.heiligen-3s.nl, november 2008
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under
zaterdag, 18 juli 2009 00:00
Heilig Hart (Doctor Poelsplein, Simpelveld)
Heilig Hart (Doctor Poelsplein, Simpelveld)
H. Hartbeeld
Franse steen
Niet gesigneerd, niet gedateerd; vervaardigd in 1940, sinds 1949 op de huidige plaats [1]
Afmetingen: hoogte 2,25 (gewicht ca 1700kg)
Op een gemetselde zuil met plaatje "Christuskoning 30-10-1949", staat het beeld van het H. Hart.
Het beeld valt op door de vormgeving. Symbolen maken deel uit van het beeld zelf. Zo wordt benadrukt dat het bij de H. Hartverering gaat over Jezus van Nazareth, zoals wij hem kennen uit de schriftverhalen. Hier is hij afgebeeld als de Verrezene. De stigmata in handen en voeten verwijzen naar de kruisdood. De linkerhand ondersteunt zijn, van liefde brandend, hart. Er gaan stralen van uit.
Aan de achterzijde, in het midden, een kelk met hostie. Het symbool van de eucharistie, waarmee de H. Hartverering verbonden is sinds Marguerite Marie Alacoque. Bovenaan het kruis, beneden een lam, dat op een gesloten boek ligt met twee linten. In de Christelijke kunst gaat deze afbeelding terug op het Boek van de Openbaring, waarmee de schrift afsluit. Daarin beschrijft evangelist Johannes de eindtijd.
De Simpelveldenaren wilde dat het beeld op een plein centraal in het dorp geplaatst zou worden. De gemeentelijke vergunning liet echter op zich wachten en bovendien verschilden de initiatiefnemers maandenlang met de gemeente van mening over de locatie en de voorwaarden voor plaatsing. Pas op 16 juni 1940 verleende de gemeenteraad zijn goedkeuring tot plaatsing van dit beeld op het Stamperplein, waar voorheen de grote vijver gelegen had. In september 1940 werd het H.Hartbeeld met de vrachtwagen van de heer Peeters van de steenfabriek SIM in Maastricht opgehaald. De feestelijke plaatsing werd in verband met de Duitse bezetting uitgesteld. Het beeld werd in september 1940 achter in de kerk geplaatst in afwachting van rustiger tijden. Op 30 oktober 1949 werd het beeld geplaatst op zijn huidige plaats aan het Stamperplein, dat nadien in Dr. Poelsplein herdoopt werd. Het H.Hartbeeld vormt een van de rustaltaren tijdens de processie naar Bosschenhuizen.
In 1999, vijftig jaar na de definitieve plaatsing, kreeg het beeld een opknapbuurt verzorgd door een comité van buurtgenoten. De mergelstenen muur, de sokkel en de beplanting werden verbeterd. [2]
Ontwerp Heilig Hart
Particulier bezit.
Voorstudie in gips voor het gelijknamige hardstenen beeld, 1947, te Simpelveld (Dr. Poelsplein). *2
Afbeelding Paulussen
[1] Monumenten in Nederland deel Limburg
[2] Wolters Luc, St. Remigius te Simpelveld; kerk en parochie gedurende meer dan acht eeuwen, Simpelveld 2003 blz. 173-174
Egelie, Beeld van het Heilig Hart in Limburg, Zutphen 2004; Limburgsch Dagblad 2 oktober 1942
*2 Paulussen, Charles Vos, beeldhouwer te Maastricht, Maastricht 2002 (CD-rom)
Published in
DefaultCms2CmsCategory
Tagged under